3 Μαρ 2015

Τι είναι η Λέσχη των Παρισίων


Μια ακόμα λέσχη φαίνεται πως μπαίνει στη ζωή μας, μετά από σχετική ανάρτηση στην επίσημη ιστοσελίδα της ολλανδικής κυβέρνησης, η Λέσχη των Παρισίων!
Στη συνέχεια αναδημοσιεύω ενημερωτικό άρθρο του Τάσου Ζάχου* με πληροφορίες για την εν λόγω λέσχη, με εμβόλιμα δικά

μου σχόλια σε κάποια σημεία.
Περισσότερα μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα της λέσχης: www.clubdeparis.org


Τι είναι η Λέσχη των Παρισίων...

Το Club de Paris, όπως είναι παγκοσμίως γνωστό, ιδρύθηκε το Μάη του 1956 και στην πρώτη συνάντηση των μελών του εξετάστηκε η αίτηση της κυβέρνησης της Αργεντινής για ρύθμιση του εξωτερικού της χρέους. Από τότε η Λέσχη των Παρισίων έχει καταλήξει σε 422 συμφωνίες με 88 διαφορετικές χώρες για την αναδιάρθρωση εξωτερικού χρέους συνολικής αξίας 553 δισ. δολαρίων ΗΠΑ, με τελευταία σημαντική συμφωνία πάλι με την Αργεντινή για συνολικό χρέος 10 δισ. ευρώ προς τους πιστωτές της, τον Μάιο του 2014.

Αρχικά η λέσχη αποτελούνταν από έντεκα χώρες, ενώ σήμερα συμμετέχουν οι εξής δεκαεννιά: Γερμανία, Αυστραλία, Αυστρία, Βέλγιο, Καναδάς, Δανία, Ισπανία, Ηνωμένες Πολιτείες, Φιλανδία, Γαλλία, Ιρλανδία, Ιταλία, Ιαπωνία, Νορβηγία, Ολλανδία, Ηνωμένο Βασίλειο, Ρωσία, Σουηδία, Ελβετία.

Η Λέσχη έχει την έδρα της στο Παρίσι, ενώ στις μηνιαίες συνεδριάσεις της, εκτός των δεκαεννιά μελών της, συμμετέχουν και εκπρόσωποι του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ), της Παγκόσμιας Τράπεζας, της Διάσκεψης του ΟΗΕ για το Εμπόριο, και άλλων παγκόσμιων, ή περιφερειακών οργανισμών.

Η διαδικασία «ένταξης» στη Λέσχη

Το συγκεκριμένο club αποτελεί μια άτυπη συνέλευση που πραγματοποιείται σε μηνιαία βάση ή τριμηνιαία στο Παρίσι μεταξύ πιστωτών που έχουν δανείσει χώρες, οι οποίες δυσκολεύονται να εξυπηρετήσουν το χρέος τους, ώστε να βρεθούν λύσεις, όπως αναδιάρθρωση, επιμήκυνση, haircut ή και διαγραφή του προβληματικού χρέους.
Πρόεδρος της Λέσχης, παραδοσιακά ορίζεται κάποιο υψηλόβαθμο διευθυντικό στέλεχος του γαλλικού υπουργείου Οικονομικών, ενώ η συζήτηση του προβληματικού χρέους μιας χώρας πραγματοποιείται μόνον κατόπιν σχετικής πρόσκλησης της Λέσχης προς τον υπουργό Οικονομικών της χώρας αυτής και, μάλιστα, μόνο αφού έχει οπωσδήποτε προηγηθεί η προσφυγή της στο ΔΝΤ, από την οποία να προκύπτει η αδυναμία της να εξυπηρετήσει το εξωτερικό της χρέος.

Είναι χαρακτηριστικό ότι πριν ληφθεί οποιαδήποτε απόφαση, τα μέλη της «Λέσχης» ακούν τον εκπρόσωπο του ΔΝΤ, ο οποίος αναλύει τις μεταρρυθμίσεις που έχει ζητήσει το Ταμείο, ώστε να μπορέσει να εξασφαλίσει κατ’ αρχήν την αποπληρωμή των δικών του δανείων. Τα κριτήρια με τα οποία η «Λέσχη των Παρισίων» αποδέχεται, ή απορρίπτει την αίτηση ρύθμισης του χρέους μιας χώρας δεν είναι σταθερά. Όπως αναφέρεται στην ιστοσελίδα της «Λέσχης»: «Οι πιστωτές επιδιώκουν την εξόφληση των πιστώσεών τους στο μέγιστο δυνατό βαθμό. Ετσι, ζητούν την άμεση καταβολή ενός όσο το δυνατόν μεγαλύτερου ποσού. Τα χρέη που δεν μπορούν να εξοφληθούν ρυθμίζονται με τρόπο που να διασφαλίζεται η ισορροπία των μελλοντικών πληρωμών και με στόχο να ελαχιστοποιηθεί η πιθανότητα νέας αίτησης της χρεωμένης χώρας ενώπιον της “Λέσχης των Παρισίων”».

Η ξεχωριστή περίπτωση των Ευρωπαϊκών χωρών

Κάθε σκέψη από την Ευρωζώνη για προσφυγή σε ένα τέτοιο άτυπο μηχανισμό όσον αφορά στην Ελλάδα ή σε κάποια άλλη χώρα – μέλος της Ε..Ε μόνο προβληματική θα μπορούσε να είναι. Και αυτό γιατί παραδοσιακά στη συγκεκριμένη Λέσχη προσφεύγουν χώρες από την Αφρική, τη Λατινική Αμερική και πρώην κομμουνιστικές χώρες, ενώ δεν υπάρχει κάποιο αντίστοιχο παράδειγμα χώρας με επίπεδο ευημερίας συγκρίσιμο με αυτό της Ελλάδας, που να έχει λάβει διαγραφή χρέους από το συγκεκριμένο club. (Σημ.Π.Σ.: Μήπως όμως, όλο και συχνότερα δεν ακούμε από διάφορους να συγκρίνουν μισθούς και συντάξεις στην Ελλάδα με εκείνους-ες πρώην κομμουνιστικών χωρών, ως επιχείρημα δήθεν ανάγκης μείωσής τους; παραβλέποντας φυσικά τη μειούμενη τάση των δικών μας σε αντίθεση με τη σταθερή ή και αυξητική τάση σε εκείνες τις χώρες, όπως επίσης και τη σύγκριση στα επίπεδα τιμών. Όσον αφορά το επίπεδο ευημερίας στη χώρα μας, βαίνει και αυτό μειούμενο πλησιάζοντας εκείνο αφρικανικών και πρώην κομμουνιστικών χωρών.)

Στην ουσία πρόκειται για μια λύση τύπου «HIPC Heavily Indebted Poor Countries», δηλαδή για υπερχρεωμένες φτωχές χώρες, στις οποίες οι όροι που δίνονται είναι επονείδιστοι, καθώς τίθενται νέα σκληρά προαπαιτούμενα και αν η χώρα τα πληροί, μόνο τότε θα αποφασίζεται μείωση των επιτοκίων και επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής. Αυτή έχει εφαρμοστεί ως τώρα σε 39 χώρες από το ΔΝΤ, οι 33 εκ των οποίων βρίσκονται στην Κεντρική Αφρική…
(Σημ.Π.Σ.: Δηλαδή δεν αποφεύγουμε τα σκληρά προαπαιτούμενα, σαν κι αυτά που μείωσαν μοναδικά το ΑΕΠ της χώρας μας και προκάλεσαν ανθρωπιστική κρίση σε μια χώρα που μέχρι το 2009 συγκαταλεγόταν στις 30 πλουριότερες του πλανήτη.)

Όμως δεν είναι η πρώτη φορά που η συγκεκριμένη πρόταση ακούγεται για τη χώρα μας. Το 2011 η Πολωνία και ο τότε αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Οικονομίας, Βάλντεμαρ Πάβλακ, πρότεινε δημόσια τη συγκεκριμένη επιλογή ως λύση για την Ελλάδα. Υπενθυμίζεται ότι κατά την έξοδο από το κομμουνιστικό καθεστώς και το οικονομικό του σύστημα, η Πολωνία είχε επωφεληθεί από τη βοήθεια της «Λέσχης των Παρισίων», για να μειώσει το χρέος της κατά 50%. Τα σενάρια εκείνη την περίοδο για μια τέτοια απόφαση είχαν φουντώσει, λόγω και του Ζαν Κλοντ Τρισέ, του πρώην επικεφαλής της ΕΚΤ, αλλά και προέδρου της Λέσχης για πολλά χρόνια, που σύμφωνα πάντα με τα τότε δημοσιεύματα ενθάρρυνε την κυβέρνηση Παπανδρέου να κάνει αίτημα για παροχή βοήθειας από το Club των Παρισίων.

Επίσης το 2013 ο Σαρλ Βιπλό, καθηγητής Διεθνών Οικονομικών στο Graduate Institute στη Γενεύη, με θητεία ως σύμβουλος σε γαλλική κυβέρνηση, Κομισιόν, ΔΝΤ, Παγκόσμια Τράπεζα και ΟΗΕ, είχε προτείνει ως τολμηρή κίνηση…την προσφυγή της Ελλάδας στη Λέσχη και μάλιστα ως μέσο πίεσης προς τη Γερμανία, ώστε να ανοίξει και επίσημα το ζήτημα του ελληνικού χρέους.

Το PSI και το Παρίσι

Πάντως τα μέλη της Λέσχης, που είναι μεγάλοι πιστωτές της Ελλάδας, έπαιξαν τον «άτυπο» ρόλο τους στο «κούρεμα» του ελληνικού χρέους το 2012, γνωστού ως PSI, που διακρατούσαν οι ιδιώτες επενδυτές. Τότε ο Τσαρλς Νταλάρα, εκπρόσωπος των ιδιωτών στις διαπραγματεύσεις, είχε επισκεφθεί το γαλλικό υπουργείο Οικονομικών και ζήτησε τη συνδρομή και τη συνεργασία της «Λέσχης των Παρισίων», ενώ το κατώφλι της πέρασαν και εκπρόσωποι των ελληνικών τραπεζών, οι οποίες σημείωσαν σημαντικές απώλειες στους ισολογισμούς τους λόγω του «κουρέματος», που έπειτα καλύφθηκαν από την ανακεφαλαιοποίησή τους.

Σε κάθε περίπτωση η όποια λύση για το ελληνικό χρέος πρέπει να δοθεί αυστηρά σε ευρωπαϊκά πλαίσια και στο πνεύμα της απόφασης του Eurοgroup του 2012 για την Ελλάδα. Σε καμία περίπτωση η χώρα δεν πρέπει να δεχθεί τον «εξοστρακισμό» της από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, ενώ μια τέτοια λύση θα ήταν ήττα και για την ίδια την Ευρωζώνη και τα όργανά της. Πόσο μάλλον από τη στιγμή που το ελληνικό χρέος πλέον είναι στα χέρια των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων και των κεντρικών τραπεζών…
(Σημ.Π.Σ.: Το ελληνικό χρέος δεν αφορά μόνο ευρωπαϊκά κράτη, αφού σημαντικά ποσά οφείλονται και στο ΔΝΤ. Όσον αφορά τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, δεν έχουν να επιδείξουν καμμιά επιτυχία στην αντιμετώπιση του χρέους, για το οποίο, το μόνο που κατάφεραν ήταν να το αυξήσουν κατά περίπου 50% με αυξητικές τάσεις. Αυτό, βέβαια, δεν σημαίνει πως υποστηρίζω να φύγουμε από τη Σκύλλα και να πάμε στη Χάριβδη. Μόνη λύση -αν και εξαιρετικά δύσκολη- είναι η εξεύρεση ποσών χωρίς δανεισμό. Πώς μπορεί να γίνει αυτό; Ας διδαχτούμε από χώρες παρόμοιου παραγωγικού επιπέδου με το δικό μας που το κατάφεραν. Ποιες είναι αυτές; Ε, ας δουλέψει λίγο και το πολιτικό προσωπικό...)