Γράφει ο Μανώλης Κοττάκης
Γιατί είναι τόσο τρελός, ασταθής και περίπλοκος ο νέος κόσμος; Υπάρχουν τρεις λόγοι: δύο προφανείς, ένας όχι και τόσο. Ο πρώτος είναι ότι αμφισβητείται εδώ και καιρό, από την αυγή του 21ου αιώνα, η πρωτοκαθεδρία των ΗΠΑ...
Οικονομικά από τους Κινέζους και στρατιωτικά από τους Ρώσους. Εχει χάσει το κέντρο βάρους του ο κόσμος.
Οι Ρώσοι, τριάντα χρόνια από την πτώση του «υπαρκτού», επέστρεψαν στη Μέση Ανατολή, κάνοντας επίδειξη των νέων, προηγμένων στρατιωτικών όπλων τους. Είναι η μόνη δύναμη στον κόσμο -δεύτερη στην κούρσα των εξοπλισμών μετά τις ΗΠΑ- η οποία μπορεί να ανταποδώσει πυρηνικό πλήγμα. Οι ΗΠΑ προσπάθησαν να ανακόψουν στα χρόνια που πέρασαν την απόπειρα των Ρώσων να φτάσουν στη Μέση Ανατολή μέσω του αγωγού South Stream (γι’ αυτό έριξαν τον Καραμανλή).
Το μόνο που πέτυχαν, τελικά, ήταν να τους καθυστερήσουν. Οι Κινέζοι, από την πλευρά τους, τριπλασίασαν το μερίδιο στο παγκόσμιο ΑΕΠ, δανείζουν «βουνά» τις ΗΠΑ και πρωταγωνιστούν στη δημιουργία νέων διεθνών οργανισμών (Ευρασιατική Ενωση – Σανγκάη). Πρώτη εξήγηση για ό,τι συμβαίνει, λοιπόν, η απώλεια κυριαρχίας, όχι πρωτοκαθεδρίας, για τις ΗΠΑ. Δεύτερος λόγος είναι η εμφάνιση και δράση ασύμμετρων παικτών στο διεθνές στερέωμα. Εως τώρα γνωρίζαμε ότι κράτος σημαίνει, με βάση το Διεθνές Δίκαιο, έδαφος, λαός και κυριαρχία.
Το Ισλαμικό Κράτος δεν πληροί καμία από τις τρεις προϋποθέσεις. Είναι ένα κράτος-φάντασμα, με πιστούς οι οποίοι ενώνονται γύρω από την πίστη στον Αλλάχ και το μίσος για τη Δύση, και δρα παντού. Αλλού συντεταγμένα, με στρατό, και αλλού ασύντακτα, με φορτηγά. Ο κυριότερος λόγος όμως που ο κόσμος είναι περίπλοκος είναι η εσωτερική διάσπαση των κρατών. Στις ΗΠΑ υπάρχουν αυτή τη στιγμή δύο ηγεσίες.
Η απερχόμενη προσπαθεί μέσω Στέιτ Ντιπάρτμεντ να δεσμεύσει τη νέα στην πολεμοχαρή πολιτική της. Εως και χορό πίεσης προς τους εκλέκτορες να αμφισβητήσουν την εκλογή Τραμπ έστησε. Ο νέος πρόεδρος θα κυβερνήσει τον κόσμο με ακάλυπτα νώτα.
Στην Τουρκία συμβαίνει το ίδιο. Ο Ερντογάν κυβερνά υπό τον φόβο γκιουλενιστών – κεμαλικών. Στο κέντρο της Ευρώπης, το ίδιο. Στο Βέλγιο οι Βαλόνοι παραλίγο να ανατρέψουν τη συμφωνία της κυβέρνησης με τον Καναδά.
Στην Τουρκία συμβαίνει το ίδιο. Ο Ερντογάν κυβερνά υπό τον φόβο γκιουλενιστών – κεμαλικών. Στο κέντρο της Ευρώπης, το ίδιο. Στο Βέλγιο οι Βαλόνοι παραλίγο να ανατρέψουν τη συμφωνία της κυβέρνησης με τον Καναδά.
Στη Βρετανία η δικαιοσύνη επιχείρησε να μπλοκάρει το Brexit. Ακόμη και στην Ελλάδα δίπλα στο κράτος δρα το παρακράτος. Αυτό που κάνει, λοιπόν, τον κόσμο περίπλοκο είναι ότι σε κάθε κράτος υπάρχουν δύο τιμόνια. Ενα επιχειρεί να το στρίψει από δω, ένα από κει και, στο τέλος, οι έξω λαμβάνουν λανθασμένα μηνύματα. Συνέβη πάλι. Το 1914.