Γιορτινές μέρες και η ευαισθητοποίηση για τα παιδιά που στερούνται την οικογενειακή θαλπωρή "χτυπάει κόκκινο".
Τι συμβαίνει όμως όλες τις υπόλοιπες μέρες του χρόνου με αυτά τα παιδιά που φιλοξενούνται σε δομές μακριά από τους γονείς τους και ακόμα πιο μακριά από θετούς γονείς που λαχταρούν να τα αγαπήσουν και να τους προσφέρουν ότι η ζωή τους στέρησε;
Την Αντιγόνης Μιχοπούλου
Η Ελλάδα με τις υπάρχουσες υπηρεσίες που έχει στην διάθεση της γνωρίζει πόσα ασυνόδευτά προσφυγόπουλα περιμένουν να τοποθετηθούν σε δομές και πόσα τοποθετήθηκαν σε αυτές το πρώτο εξάμηνο του έτους συνεχίζει όμως να μην έχει εικόνα πόσες δομές παιδική προστασίας έχει πόσα παιδιά φιλοξενούν αυτές υπό ποιες συνθήκες και αν αυτές έχουν εξιδεικευμένο προσωπικό κλπ
Τα εκκλησιαστικά ιδρύματα
Την ώρα που η υπουργική απόφαση του 2011 κάνει σαφές ότι όλες οι υπηρεσίες που ασχολούνται με την παιδική προστασία πρέπει να καταγραφούν στο Εθνικό μητρώο παιδική προστασίας . Πολλές δομές σύμφωνα με πληροφορίες του koutipandoras.gr αρνούνται να καταγράφουν .Συγκεκριμένα έχουν περάσει δύο χρόνια από τότε που η Γενική Γραμματείας Πρόνοιας ξεκίνησε να στέλνει αιτήματα προς όλες τις δομές της Ελλάδα με σκοπό να μάθει πόσα και ποια παιδιά φιλοξενούν .Υπολογίζεται -διότι δεν έχει γίνει πότε επίσημη κρατική καταγραφή -ότι λειτουργούν 110 δομές παιδικής προστασίας .Μέχρι στιγμής έχει απαντήσει μόνο το 1/3 των δομών ενώ εκείνες που δεν θέλουν ούτε το τηλέφωνο να απαντήσουν είναι σχεδόν όλες οι εκκλησιαστικές. Όπως αναφέρει το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης σε έκθεση του για την καταγραφή δράσεων για το 2014 «αξίζει να σημειωθεί ότι η ανταποκρισιμότητα των Φορέων παιδικής προστασίας στην υποχρέωση αποστολής των στοιχείων, αποδεικνύεται μειωμένη, καθώς σημαντικός αριθμός Φορέων ΝΠΔΔ, καθώς και ΝΠΙΔ, κύρια εκκλησιαστικών που δραστηριοποιούνται υπό την εποπτεία των Μητροπόλεων της χώρας μας ή/και της Αρχιεπισκοπής, δεν απέστειλε ως σήμερα τα παραπάνω στοιχεία, παρά τις εκκλήσεις του» Η συγκεκριμένη στάση των εκκλησιαστικών ιδρυμάτων δεν έχει αλλάξει ακόμα και σήμερα .
Πηγές του koutipandoras.gr αναφέρουν ότι οι εκκλησιαστικές δομές υπολογίζονται να είναι το 4,5 % του συνόλου των δομών που ασχολούνται με παιδιά. Χαρακτηριστικό της άρνησης τους η οποία δημιουργεί σοβαρά ερωτήματα είναι η απάντηση γνωστής εκκλησιαστικής δομής η οποία απάντησε με έγγραφο «δεν τίθεται σχόλιο ουδέν»
Ακόμα ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι σε τηλεφωνική κλήση των αρμόδιών προς άλλη εκκλησιαστική δομή η απάντηση ήρθε από μια εκνευρισμένη γυναικά η οποία ανάφερε «τι θέλετε κυριά μου εγώ είμαι η μητέρα όλων»
Με λίγα λόγια οι εκκλησιάστηκες δομές για κάποιο δικό τους λόγω ο οποίος επιβάλει εισαγγελική διερεύνηση καθώς αφορά παιδιά αρνούνται να πουν πόσα και ποια παιδιά φιλοξενούν. Το παράδοξο είναι όπως αναφέρουν πληροφορίες του koutipandoras.gr ότι παρόλο που οι συγκεκριμένες δομές αρνούνται να ακολουθήσουν την νομοθεσία οι εισαγγελείς συνεχίζουν και στέλνουν παιδιά σε αυτές τις δομές.
Η χαρτογράφηση των ιδρυμάτων είναι… ιδιωτική υπόθεση
Oπώς είχε δημοσιεύσει το περιοδικό Ηot Doc τον προηγούμενο Δεκέμβριο η μοναδική χαρτογράφηση των ιδρυμάτων που σχετίζονται με παιδιά έχει γίνει με ιδιωτική πρωτοβουλία .Συγκεκριμένα η Χαρτογράφηση των Ιδρυμάτων Κλειστής Παιδικής Προστασίας και Προστασίας Παιδιών με Αναπηρίες στην Ελλάδα το Έτος 2014, πραγματοποιήθηκε από την ΑμΚΕ Κέντρο Ερευνών Ρίζες [www.roots-research-center.gr] με ιδιωτική χρηματοδότηση από το πρόγραμμα World of Difference της εταιρίας τηλεπικοινωνιών Vodafone και τη στήριξη του δικτύου Eurochild και Hope and Homes for Children.
Κατά τη διάρκεια του έτους 2014, κατά προσέγγιση 2.825 παιδιά φιλοξενήθηκαν σε 85 ιδρύματα προστασίας παιδιών και ιδρύματα προστασίας για παιδιά με αναπηρίες. Από τα 2.825 παιδιά, περί τα 883 παιδιά αντιμετώπιζαν κάποια αναπηρία.
Κατά τη διάρκεια του έτους 2014, 32 παιδιά τοποθετήθηκαν σε ανάδοχες οικογένειες, τόσο μέσω δημόσιων όσο και ιδιωτικών ιδρυμάτων, ενώ συνολικά 309 παιδιά βρίσκονταν το 2014 σε ανάδοχες οικογένειες σε όλη την Ελλάδα. Το 2014, 84 παιδιά υιοθετήθηκαν από τα συνολικά 11 ιδρύματα που λειτουργούσαν προγράμματα υιοθεσίας.
Συμπερασματικά, τα ιδρύματα κλειστής παιδικής προστασίας και ιδρύματα προστασίας παιδιών με αναπηρίες είναι κυρίως ιδιωτικής πρωτοβουλίας, διοικούμενα από ιδιωτικές οργανώσεις (39,5%) και μη-κυβερνητικές οργανώσεις (13,2%) και σε μικρότερο βαθμό δημόσιας πρωτοβουλίας (36,8%), ενώ ο μέσος όρος των κλινών ανά ίδρυμα ανέρχεται σε 44 κλίνες, κάτι το οποίο έρχεται σε αντίθεση με τη διεθνή βιβλιογραφία, η οποία αναφέρει ότι ο αριθμός των παιδιών στην οικογενειακού ή κοινοτικού τύπου φροντίδα πρέπει να παραμείνει μικρή (6-8) στα σπίτια μικρής δυναμικότητας (small group homes), ενώ την ίδια στιγμή τα σπίτια δεν πρέπει να διαφέρουν από τα υπόλοιπα σπίτια στη γειτονιά (Tolfree, 2007).
Κατά μέσο όρο, το 2014, κατά προσέγγιση 37 παιδιά φιλοξενήθηκαν ανά ίδρυμα ενώ περί τα 182 από τα 2.825 παιδιά στην ιδρυματική φροντίδα ήταν κάτω των τριών ετών. Αυτή η πρακτική είναι εις βάρος των δικαιωμάτων του παιδιού και, σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία και τις συστάσεις, η είσοδος των παιδιών στην ιδρυματική φροντίδα, ιδιαίτερα πριν από την ηλικία των τριών ετών, μπορεί να προκαλέσει σοβαρές συνέπειες στην ανάπτυξή τους (OHCHR 2011, Κατευθυντήριες γραμμές των Ηνωμένων Εθνών το 2009, Browne 2009, Johnson et al, 2006, Vorria, 2004). Από τα 2.825 παιδιά, τα περισσότερα παιδιά που φιλοξενήθηκαν στα ιδρύματα ανήκαν στην ηλικιακή ομάδα άνω των 18, πράγμα που δείχνει ότι τα παιδιά δυσκολεύονται να ανεξαρτητοποιηθούν μετά την ενηλικίωσή τους. Αυτό φαίνεται και από το χαμηλό αριθμό των παιδιών που εγκατέλειψαν την ιδρυματική φροντίδα το 2014 και ανεξαρτητοποιήθηκαν. Επιπλέον, το υψηλό ποσοστό των νέων άνω των 18 ετών δείχνει ότι τα παιδιά έχουν ήδη περάσει μεγάλο χρονικό διάστημα στην ιδρυματική φροντίδα (καθώς το δείγμα αφορούσε παιδιά άνω των 18 τα οποία όμως ζούσαν ήδη στην ιδρυματική φροντίδα πριν την ενηλικίωσή τους).
Δεκατέσσερα (14) ιδρύματα κλειστής παιδικής προστασίας και προστασίας παιδιών με αναπηρίες αρνήθηκαν να λάβουν μέρος στην έρευνα, ωστόσο κάποια από αυτά ανέφεραν τηλεφωνικά κάποια βασικά στοιχεία του φορέα τους.
http://www.koutipandoras.gr/