Η «προσγείωση» του Ντόναλντ Τραμπ στον παγκόσμιο πολιτικό χώρο έφερε τα πάνω κάτω στον πλανήτη, από την πρώτη κιόλας μέρα. Κανείς δεν πίστευε στην εκλογή του. Και, ξαφνικά, ο νέος Πλανητάρχης έρχεται
καμαρωτός, με βαρύγδουπες δηλώσεις, προκλητικός και βίαιος. Θέτει στο στόχαστρό του κοινωνικές ομάδες κι αποκλείει, με το περίφημο Tramp Ban, όσους προέρχονται από αραβικές χώρες, υποστηρίζοντας ότι έτσι «θα καθαρίσει την Αμερική».
Πορείες και διαδηλώσεις ξεσπούν διαρκώς στις ΗΠΑ, με επίκεντρο, τις τελευταίες ημέρες, τα αεροδρόμια μεγάλων πόλεων. Το LAX του Λος Άντζελες και το JFK της Νέας Υόρκης είναι μερικά, μόνο, "γήπεδα" που φιλοξενούν τις απελπισμένες φωνές νέων ανθρώπων.
Έλληνες που μένουν στις ΗΠΑ μίλησαν στο star.gr για την εμπειρία τους ως «μειονότητες» στη νέα σελίδα της Αμερικής και περιγράφουν πώς βίωσαν οι ίδιοι την εκλογή κι ορκωμοσία Τραμπ και πώς νιώθουν τώρα, στη νέα, αισθητά πιο βίαιη, χώρα που ζουν και παλεύουν καθημερινά.
"Ο Τραμπ θεωρεί ότι θα βάλει την Αμερική σε τάξη"
Ο Γιώργος Π. είναι 43 ετών και μένει στο Λος Άντζελες εδώ και πολλά χρόνια. Παντρεμένος με Ελληνοαμερικανίδα, έχει δυο παιδιά και δουλεύει από τα χαράματα σε ένα από τα κλασικά “diners”, τα παραδοσιακά εστιατόρια που βλέπουμε και στις ταινίες. «Αν είσαι Χριστιανός, ακόμα κι αν μπαίνεις από τις χώρες που αποκλείστηκαν κι έχεις και πράσινη κάρτα, ίσως και να μην αλλάζει κάτι. Ο Τραμπ θεωρεί ότι έτσι θα βάλει μια τάξη στην Αμερική και θα ελέγξει το μεταναστευτικό και όλους όσους μπαίνουν στις ΗΠΑ παράνομα, πχ. από το Μεξικό. Ο αποκλεισμός, βέβαια, δεν αφορά τόσο τους παράνομους μετανάστες, που μπαίνουν από τα σύνορα με το Μεξικό, αφορά και νόμιμους κατοίκους, με χαρτιά και visa. Είναι τεράστιο θέμα να υπάρχει τέτοιου είδους απαγόρευση», υποστηρίζει. «Εμάς δεν μας αγγίζει τόσο, αλλά αν το βάλεις σε μεγαλύτερο πλαίσιο, αλλάζει ο παγκόσμιος χάρτης».
Τι θεωρεί ότι κρύβεται πίσω από τις αποφάσεις Τραμπ; «Ο Τραμπ το λέει κάπως σαν ‘αν είσαι μουσουλμάνος και δεν σε κυνηγάει ο ISIS, τότε γιατί θες να έρθεις στις ΗΠΑ;’. Δεν καταλαβαίνει ότι αυτοί οι άνθρωποι φεύγουν και για άλλους λόγους από τις χώρες τους».
Ο Γιώργος κάνει παρέα κυρίως με Ελληνοαμερικάνους. Βλέπει, όμως, έντονα και τρομαγμένα όλα όσα γίνονται στο αεροδρόμιο και τους δρόμους του Λος Άντζελες, γεγονότα που δεν τον αφήνουν αδιάφορο. «Εδώ πέρα, έχει επικρατήσει γενικά μια τρέλα με την εκλογή του Τραμπ. Από τις χώρες που ‘έφαγαν’ αποκλεισμό, μπορείς να μπεις στις ΗΠΑ μόνο αν είσαι Χριστιανός. Αυτό είναι διφορούμενο, όμως, γιατί στο διαβατήριο δεν αναγράφεται το θρήσκευμα, οπότε πώς μπορεί κανείς να ξέρει; Αν είσαι από αυτές τις χώρες, σου απαγορεύεται η είσοδος ακόμα κι αν έχεις πράσινη κάρτα. Πρέπει να κάνεις κάποια ειδική αίτηση στις Πρεσβείες, ακόμα κι αν έχεις φύγει πριν βγει το διάταγμα. Προσπαθεί να κάνει πιο σκληρούς νόμους για το μεταναστευτικό, ώστε μετά την άρση των 120 ημερών, οι νόμοι να έχουν αλλάξει. Έτσι, αν για κάποιον που θέλει να μπει στις ΗΠΑ, υπάρχουν αμφιβολίες για το ποιόν του, έχουν χρόνο να το επανεξετάσουν και θα είναι πολύ δύσκολο να του χορηγηθεί visa. Οπότε, είναι δύσκολο να μπει κανείς στις ΗΠΑ, αν δεν τον θέλουν, κι ας έρχεται από οποιαδήποτε χώρα. Γι’ αυτό διαδηλώνουν σε όλα τα αεροδρόμια».
Ο Γιώργος θεωρείται από τους προνομιούχους, καθώς θεωρείται από τους «παλιούς». Τι γίνεται σε περιπτώσεις νέων ανθρώπων, που επιλέγουν να αφήσουν τη χώρα τους για λίγα χρόνια, προκειμένου να επενδύσουν στη μόρφωση και την εμπειρία τους;
"Δεν πίστεψαν ότι κάποιος πολιτικός θα κάνει αυτά που υποσχέθηκε"
Ο Βαγγέλης Α., 25 ετών, μετακόμισε στο Σαιντ Λιούις από την Αθήνα για να κάνει το μεταπτυχιακό του στην ιατρική, λίγο πριν τις εκλογές του Νοέμβρη. Αυτή τη στιγμή, βιώνει τη μετάβαση των εξουσιών στην κυβέρνηση Τραμπ. «Προεκλογικά έβλεπα τη δυσφορία όλων των Αμερικάνων φίλων μου και προς τους δύο υποψηφίους. Αν και δεν είχα το δικαίωμα του εκλέγειν, παρακολουθούσα τα νέα και δικαιολογούσα αυτή την αμφίπλευρη δυσφορία».
Κάπου εδώ, μπορεί να αναρωτηθεί κανείς εύλογα: αφού εκείνοι τους ψήφισαν, τώρα γιατί διαδηλώνουν; Διαδηλώνουν κατά του αποκλεισμού, ενώνοντας τις φωνές τους, υπερασπιζόμενοι το –για εκείνους- αυτονόητο. «Βλέπω κίνημα ενάντια στον Τραμπ μεγαλύτερο από αυτούς που δεν τον ψήφισαν, οπότε υποψιάζομαι ότι πολλοί είναι αυτοί που μετάνιωσαν που τον ψήφισαν, καθώς δεν πίστεψαν ότι κάποιος πολιτικός θα έκανε επιτέλους αυτά που υποσχέθηκε».
«Οι Αμερικάνοι έχουν κάτι που δεν έχω βιώσει σε καμία χώρα της Ευρώπης. Εκφράζουν πολύ έντονα το αίσθημα του πατριωτισμού. Δε θα σχολιάσω το φαινόμενο αυτό, ούτε την ουσία του, αλλά για παράδειγμα το ‘καλημέρα’ προς το φαντάρο στο δρόμο σημαίνει πάντα ‘καλημέρα, σε ευχαριστώ που υπηρετείς την πατρίδα μας’. Μάλιστα, στο αεροδρόμιο, αν τύχει να πετάς με φαντάρους, αυτή η φράση ακούγεται από όλους τους επιβάτες, κατά την επιβίβαση τους, και συνοδεύεται από χειροκρότημα, προς ένδειξη σεβασμού κι εκτίμησης. Αυτό το γεγονός το παραθέτω για να σας πω ότι τέτοια δυσφορία προς τον επόμενο πολιτικό ηγέτη είναι κάτι πολύ συνηθισμένο για μια χώρα σα την Ελλάδα μας, ειδικά τα τελευταία χρόνια, αλλά εξαιρετικά ασυνήθιστο για τον εκφραστικό ‘πατριώτη’ Αμερικάνο».
Η εκλογή του Τραμπ ήταν σίγουρα μια έκπληξη για τον περισσότερο κόσμο. «Η ξενοφοβική του ρητορία σίγουρα με έκανε να νιώθω ίσως λιγότερο φιλόξενος στις ΗΠΑ, ίσως με έκανε να σκέφτομαι εναλλακτικές χώρες για να εργαστώ μετά τις σπουδές μου με τη λογική ότι η παραμονή μου ίσως γίνει δυσκολότερη», τονίζει ο Βαγγέλης. «Παρ’ όλα αυτά, με την ιδιότητα του Ευρωπαίου φοιτητή στις ΗΠΑ, δεν μπορώ να πω ότι έχω νιώσει να απειλούμαι».
«Αυτό που δεν περίμενα, από την άλλη, είναι η μεγάλη έκπληξη που προκαλούν στα Μέσα Ενημέρωσης και στον κόσμο οι πρώτες πολιτικές κινήσεις της νέας κυβέρνησης» λέει ο Βαγγέλης σκεπτικά. «Δε συμφωνώ με την ορθότητα των κινήσεων αυτών, αλλά θα διαπιστώσω το εξής: ο Τραμπ επιδιώκει να φέρει σε πέρας, παρά τις αντιδράσεις, ό,τι ακριβώς υποσχέθηκε προεκλογικά. Με εκπλήσσει αυτή η αντίδραση του κόσμου! Ίσως έχουν συνηθίσει, πλέον, τους επαγγελματίες πολιτικούς και τις ψεύτικες υποσχέσεις και δεν περίμεναν ότι θα έκανε ποτέ ο Τραμπ αυτά που υποσχέθηκε. Έχουμε μάθει μάλλον από τους φουσκωμένους προεκλογικούς λόγους των ‘από μηχανής θεών’ πολιτικών τόσα χρόνια. Αυτός ίσως είναι και ο λόγος που εκλέχθηκε ο Τραμπ, ίσως είπαν όλοι αυτοί το γνωστό ‘να τον ψηφίσω μπας και κάνει τα μισά που υποσχέθηκε’. Ίσως δεν είχαν συνειδητοποιήσει ότι ο συγκεκριμένος υποψήφιος δεν ήταν επαγγελματίας πολιτικός αλλά επιχειρηματίας και όπως φαίνεται ως τώρα πρόεδρος που ‘κρατάει το λόγο του’».
Φαίνεται ότι οι ΗΠΑ αλλάζουν φιλοσοφία και πορεία στην ιστορία καθώς το «δύναμη είναι η διαφορετικότητά μας» μεταφέρεται πλέον στον Καναδά. «Το Αμερικάνικο όνειρο που προσέλκυε στις ΗΠΑ τους ικανότερους από όλο τον κόσμο και τους έδινε τη δυνατότητα να οραματίζονται το αδύνατο με τη λογική ότι ‘ο ουρανός είναι το όριο’ εφαρμόζεται, κυριολεκτικά πλέον, μόνο όταν θα απευθύνεται μόνο σε Αμερικάνους. Ξέρω όμως ότι είναι πλέον χώρα στην οποία, μετανάστες σαν εμένα, θα σκεφτούν δεύτερη φορά αν μπορούν να επενδύσουν και να βασιστούν άφοβα πάνω της».
"Στη Νέα Υόρκη περνάω τα 5 στάδια της θλίψης"
Τις ίδιες περίπου σκέψεις μοιράζεται και ο Κωνσταντίνος Λ., 26 ετών. Ο Κωνσταντίνος, απόφοιτος του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, ζει μόνιμα στις ΗΠΑ από τα 18 του. Πλέον, δουλεύει σε μια μεγάλη εταιρεία ΜΜΕ στη Νέα Υόρκη και, αν και κάτοχος του αμερικανικού διαβατηρίου, νιώθει κι εκείνος ένα άγχος για την επόμενη μέρα.
«Ως Έλληνας που ζει στο εξωτερικό, νιώθω υπερήφανος κι ευγνώμων μετά την εκλογή και την ορκωμοσία του Τραμπ. Υπερήφανος που είμαι Έλληνας κι όχι Αμερικάνος. Ευγνώμων που δεν έχω γίνει (ακόμα) στόχος των τρομακτικών πολιτικών, εθνικιστικών και ρατσιστικών αποφάσεων που παίρνει, που ενισχύονται από το βίαιο κλίμα που δημιουργεί. Νιώθω ιδιαίτερα τυχερός που γεννήθηκα άντρας, λευκός και δεν ανήκω στις ‘ευπαθείς’ ομάδες που μπήκαν στο στόχαστρό του, όπως γυναίκες, αφροαμερικάνοι, λατίνοι, μουσουλμάνοι κτλ. Είμαι ακόμα πιο τυχερός που έχω ήδη σπουδάσει, που έχω βρει μια σταθερή κι ευχάριστη δουλειά, που είμαι ασφαλισμένος και κάτοχος του αμερικανικού διαβατηρίου (όχι απαραίτητα συνώνυμο του περίφημου «αμερικανικού ονείρου»). Ελπίζω, λοιπόν, ότι το μέλλον μου δεν θα είναι στο χέρι των αποφάσεών του περί φοιτητικών δανείων, οικονομικών πολιτικών, μεταναστευτικών αποκλεισμών κτλ».
Με έναν πολύ εύστοχο παραλληλισμό, περιγράφει την εκλογή Τραμπ όπως την έζησε ο ίδιος:
«Στη Νέα Υόρκη περνάω τα 5 στάδια της θλίψης:
- Την επομένη των εκλογών ήμουν σε άρνηση
- Μετά ήρθε η βαθιά κατάθλιψη
- Στις γιορτές γύρισα στην Ελλάδα, ένιωσα λίγο πιο αισιόδοξος κι άρχισα τη «διαπραγμάτευση» τύπου «εε, δεν μπορεί να είναι τόσο τρελός»
- Αμέσως μετά την ορκωμοσία, ήρθε ο θυμός και κατέβηκα στις διαδηλώσεις
- Με τις πρώτες του διατάξεις, πολύ φοβάμαι ότι θα αργήσει να έρθει η αποδοχή. Αλλά εύχομαι μέσα μου να μη αποδεχθούμε ποτέ ούτε τον Τραμπ, ούτε τις θέσεις του, ούτε τα σύμβολά του, ούτε την ασχήμια του κινήματος που άρχισε».
Στη Νέα Υόρκη, η ελληνοαμερικανική κοινότητα είναι πολύ πιο συντηρητική, θρησκόληπτη κι αναχρονιστική από την ελληνική κουλτούρα που γνωρίζουμε στην Ελλάδα. «Πολλοί, επίσης, ασχολούνται με τα κτηματομεσιτικά και αρκετοί πλούσιοι Ελληνοαμερικάνοι είχαν πάρε-δώσε με τον εν λόγω κύριο, σε σημείο που το Greek Reporter και ο Εθνικός Κήρυξ τον υποστήριζαν προεκλογικά» επισημαίνει ο Κωνσταντίνος.
«Η συστηματική και προκλητική αποχή της ελληνοαμερικανικής κοινότητας από τις διαδηλώσεις και τις εντάσεις κατά του Τραμπ κάνει πολύ κακή εντύπωση. Ειδικά όταν είμαστε ένας λαός που έχει διωχθεί από κατά καιρούς παράνομους ‘ηγέτες’» συμπληρώνει.
Το σίγουρο είναι ότι, ακόμα κι αν η ελληνοαμερικανική κοινότητα δεν έχει πάρει επίσημη θέση κατά του Τραμπ, στις διαδηλώσεις συμμετέχουν πολλοί Έλληνες, κυρίως νέοι σε ηλικία, καθώς κι εκείνοι νιώθουν μέσα τους το συναίσθημα της ξενιτιάς και του αποκλεισμού, ακόμα κι αν μερικοί από αυτούς θεωρούνται Αμερικανοί πολίτες.
Το θέμα είναι να δούμε πού θα καταλήξουν όλες αυτές οι εντάσεις και οι διαδηλώσεις και ποιο θα είναι το επόμενο κεφάλαιο του βιβλίου «Ηνωμένες Πολιτείες επί Ντόναλντ Τραμπ».
Μαρία Ανδρικάκη
m.andrikaki@star.gr