25 Σεπ 2017

Η πώληση της Proton Bank και ο ρόλος του Προβόπουλου

Η φράση-κλειδί του Λαυρέντη Λαυρεντιάδη στον εισαγγελέα για τα όσα έγιναν στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα με τις συγχωνεύσεις
Αν είμαι ένοχος, το ίδιο ένοχοι είναι και ο κ. Σάλλας και ο κ. Προβόπουλος». Η φράση αυτή, την οποία είπε...
ο Λαυρέντης Λαυρεντιάδης στον εισαγγελέα, είναι το κλειδί της ερμηνείας πολλών από όσα έγιναν στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα την εποχή των σαρωτικών συγχωνεύσεων τραπεζών.
Η μέθοδος είναι γνωστή. Διαχωρισμός σε «καλή» και «κακή» τράπεζα. Παραχώρηση της καλής σε μία άλλη τράπεζα, συνήθως συστημική, και ανάληψη των βαρών από τους φορολογουμένους, μέσω του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Και όλα αυτά στο όνομα της σωτηρίας και της σταθερότητας του τραπεζικού συστήματος, το οποίο, αν κατέρρεε, θα οδηγούσε τη χώρα εκτός ευρώ, όπως υποστήριξε και ο τότε διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος Γιώργος Προβόπουλος, σύμφωνα με δημοσίευμα των «New York Times».

Η ακριβής φράση του Γιώργου Προβόπουλου, που περιλαμβάνεται εντός εισαγωγικών στο δημοσίευμα της αμερικανικής εφημερίδας, είναι: «Η πείρα μου ως εμπορικού τραπεζίτη ήταν πολύ χρήσιμη. Πιστεύω ότι κάναμε καλή δουλειά - Αν το τραπεζικό σύστημα δεν είχε προστατευτεί, μάλλον θα έπρεπε να βγούμε από τη ζώνη του ευρώ».

Ολα λοιπόν για την προστασία του τραπεζικού συστήματος. Είναι, όμως, έτσι; Γιατί η περίπτωση της Proton Bank (και άλλων εξυγιάνσεων) δείχνει πως τα πράγματα μπορεί και να μην είναι έτσι. Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή...

Στο τέλος του 2009 ο τότε πανισχυρος, σύμφωνα με την εκτίμηση της κοινής γνώμης, επιχειρηματίας Λαυρέντης Λαυρεντιάδης έρχεται σε συμφωνία με τον Μιχάλη Σάλλα της Πειραιώς για να αγοράσει το ποσοστό που η τελευταία κατέχει στην Proton Bank. Το συγκεκριμένο διάστημα ο Λ. Λαυρεντιάδης έχει ανάγκη από μία τράπεζα και η Πειραιώς του Μιχάλη Σάλλα έχει ανάγκη από κεφάλαια και επιθυμεί να απαλλαγεί από το μερίδιο που κατέχει στην Proton Bank.

To deal κλείνει στα 71.000.000 ευρώ. Προσοχή, όμως. Το ποσό είναι μεγαλύτερο από εκείνο που θα έπρεπε να πληρωθεί, σύμφωνα με τον αντιεισαγγελέα Πρωτοδικών Γιώργο Καλούδη, ο οποίος συνέταξε πόρισμα με ημερομηνία 7 Μαΐου 2013. Σε αυτό υποστηρίζεται ότι το τίμημα θα έπρεπε να είναι 29.000.000 ευρώ και προστίθεται ότι η τιμή μεταβίβασης ανά μετοχή ήταν 3,9 ευρώ, τη στιγμή που η χρηματιστηριακή τιμή ήταν 1,96 ευρώ.

Λίγο περίεργο σας φαίνεται, αλλά θα μπορούσε και να μην είναι. Οι επικρίσεις που εκτοξεύονται κατά του Γιώργου Προβόπουλου είναι πως δεν θα έπρεπε να εγκρίνει αυτή τη μεταβίβαση, γιατί μπορεί ο Λαυρέντης Λαυρεντιάδης ως φυσικό πρόσωπο να μην είχε χρέη, όμως ο όμιλος των επιχειρήσεών του είχε -εξυπηρετουμενα βέβαια- δάνεια 2,2 δισ. ευρώ.

Ενδεικτικό στοιχείο της απροθυμίας των αρμόδιων υπηρεσιών της Τραπέζης της Ελλάδος ήταν και η καθυστέρηση της έγκρισης της αγοραπωλησίας. Θυμηθείτε ότι, ενώ οι Μιχάλης Σάλλας και Λαυρέντης Λαυρεντιάδης έδωσαν τα χέρια στις 31 Δεκεμβρίου του 2010, δύο μήνες αργότερα η μεταβίβαση δεν είχε εγκριθεί από την Τράπεζα της Ελλάδος. Αυτή η καθυστέρηση οδηγεί τον Λαυρέντη Λαυρεντιάδη στη σκέψη να ακυρώσει την αγορά και να ζητησει πίσω τα 71.000.000 ευρώ.

Στο σημείο αυτό έχει πολύ ενδιαφέρον να παραθέσουμε κάποιες πληροφορίες από το δημοσίευμα των «New York Times». Σύμφωνα λοιπόν με την αμερικανική εφημερίδα, «καθώς οι εβδομάδες πέρασαν χωρίς ένα νεύμα από τις ρυθμιστικές Αρχές, ο κ. Λαυρεντιάδης άρχισε να ανησυχεί ότι δεν θα αποκτήσει ποτέ τον έλεγχο της τράπεζας. Ο κ. Λαυρεντιάδης δήλωσε στους εισαγγελείς ότι συναντήθηκε με τον κ. Σάλλα, τον πρόεδρο της Πειραιώς, στα τέλη Φεβρουαρίου και είπε ότι είχε αποφασίσει να αποχωρήσει από τη συμφωνία. “Μην το κάνεις αυτό” απάντησε ο κ. Σάλλας, σύμφωνα με τον κ. Λαυρεντιάδη. “Επιτρέψτε μου να καλέσω τον καλό μου φίλο Γιώργο Προβόπουλο και θα κάνει ό,τι χρειάζεται για να εγκριθεί αυτή η συμφωνία”. Λίγες μέρες αργότερα η κεντρική τράπεζα ενέκρινε την πώληση».
Αυτά ισχυρίστηκε ο Λαυρέντης Λαυρεντιάδης στον εισαγγελέα. Ομως η Τράπεζα Πειραιώς είχε άλλη άποψη και σε δήλωσή της ανέφερε: «Ο ισχυρισμός ότι η Τράπεζα Πειραιώς ή ο πρόεδρός της παρενέβησαν ανάρμοστα για να διευκολυνθεί η πώληση μετοχών της Τράπεζας Proton στον κ. Λαυρεντιάδη δεν έχει καμία απολύτως σχέση με την πραγματικότητα και αντανακλά την αποπροσανατολιστική υπερασπιστική γραμμή που πρόσφατα υιοθετήθηκε από τον κ. Λαυρεντιάδη, 28 ολόκληρους μήνες μετά την αρχική του δίωξη».

Η αμυντική γραμμή του τότε κεντρικού τραπεζίτη Γιώργου Προβόπουλου ήταν -πάλι σύμφωνα με τους «New York Times»- η εξής: «Στη ρίζα της άμυνας του Γ. Προβόπουλου είναι η άποψή του ότι κατά τη στιγμή της συναλλαγής, τον Μάρτιο του 2010, ο κ. Λαυρεντιάδης είχε μια αρκετά ισχυρή φήμη ως επιχειρηματίας, ώστε να εγκριθεί ως νέος ιδιοκτήτης τράπεζας στην Ελλάδα. Αυτό δεν ήταν, όμως, μια άποψη που συμμερίστηκε ο επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας της Κύπρου, ο οποίος απέρριψε προσπάθεια από τον κ. Λαυρεντιάδη να αγοράσει μια τράπεζα στην Κύπρο, κατά τη διάρκεια της ίδιας περιόδου, υποστηρίζοντας ότι τα οικονομικά του ήταν αμφίβολα».
Στον ελληνικό λαό ο λογαριασμός των 863.000.000 €
Η μομφή που απευθύνεται στον Γιώργο Προβόπουλο, την οποία όμως απορρίπτουν τόσο ο ίδιος όσο και η Τράπεζα Πειραιώς, είναι πως άναψε το «πράσινο» φως για την πώληση της Proton προκειμένου να διευκολύνει τον πρώην εργοδότη του Μιχάλη Σάλλα.
Το κρίσιμο σημείο στην προκειμένη περίπτωση είναι αν οι υπηρεσίες της Τραπέζης της Ελλάδος είχαν τη δυνατότητα να επιβεβαιώσουν τη φήμη ότι ο Λαυρέντης Λαυρεντιάδης ήταν ένας πραγματικά ισχυρός επιχειρηματίας ή ένας ευάλωτος, αν ληφθεί υπόψη ότι ο δανεισμός του ομίλου του ανερχόταν σε 2,2 δισ. ευρώ. Μία έμμεση απάντηση σε αυτό βρίσκεται στο πόρισμα του αντιεισαγγελέα Πρωτοδικών Γιώργου Καλούδη, ο οποίος στην τελευταία παράγραφο μιλάει για «πιθανή συμμετοχική ευθύνη των αρμόδιων ελεγκτικών οργάνων» και ως εκ τούτου θα πρέπει οι δύο υποθέσεις να διερευνηθούν από κοινού.

Εκτός όμως όλων των άλλων, υπάρχει και η στυγνή και σκληρή πραγματικότητα που δείχνει πως κάτι δεν έγινε σωστά και με τον ενδεδειγμένο τρόπο στο σκέλος της άσκησης των ελεγκτικών καθηκόντων της Τράπεζας της Ελλάδος. Ποιο είναι αυτό; Μα, το γεγονός ότι η Proton Bank 20 μήνες μετά την έγκριση της μεταβίβασης από την Τράπεζα της Ελλάδος, τον Μάρτιο του 2010, χωρίστηκε σε «καλή» και «κακή» τράπεζα. Αυτό έγινε τον Οκτώβριο του 2011 με απόφαση του υπουργού Οικονομικών Βαγγέλη Βενιζέλου και ύστερα από εισήγηση της Τραπέζης της Ελλάδος, όπως είπε ο ίδιος.
Το... μάρμαρο που πλήρωσε ο ελληνικός λαός ήταν πολύ βαρύ και πολύ ακριβό. Εφτανε στα 863.000.000 ευρώ.
δημοκρατια