Η Ελλάδα και η Ισπανία δέχονται έντονη πίεση από τους συμμάχους τους στην ΕΕ και στο ΝΑΤΟ να παράσχουν περισσότερα συστήματα αεράμυνας στην Ουκρανία, καθώς το Κίεβο ετοιμάζεται να απαιτήσει περισσότερη βοήθεια στη συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών και Άμυνας της ΕΕ.
Αυτό τον μήνα το Κίεβο έκανε επείγουσα έκκληση στους δυτικούς συμμάχους για επτά επιπλέον συστήματα αεράμυνας, όπως τα αμερικανικής κατασκευής Patriot ή τα σοβιετικά S-300, καθώς η Ρωσία εντείνει μια αεροπορική και πυραυλική εκστρατεία εναντίον των πόλεων και των υποδομών ισχύος της χώρας.
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι έγραψε στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης X την Κυριακή: «Πατριώτες (Patriots) μπορούν να αποκαλούνται συστήματα αεράμυνας μόνο εάν εργάζονται και σώζουν ζωές αντί να στέκονται ακίνητοι κάπου σε βάσεις αποθήκευσης». Μόνο η Γερμανία ανακοίνωσε αποστολή ενός συστήματος Patriot.
Άλλοι ηγέτες της ΕΕ χρησιμοποίησαν τη σύνοδο κορυφής στις Βρυξέλλες την περασμένη εβδομάδα για να πιέσουν προσωπικά τον Ισπανό και τον Ελληνα πρωθυπουργό Πέδρο Σάντσεθ και Κυριάκο Μητσοτάκη αντίστοιχα να δωρίσουν ορισμένα από τα συστήματά τους στην Ουκρανία, σύμφωνα με πηγές των Financial Τimes που ενημερώθηκαν για τις συζητήσεις.
Οι δύο ηγέτες, των οποίων οι ένοπλες δυνάμεις διαθέτουν περισσότερα από δώδεκα συστήματα Patriot συν άλλα όπως S-300, άκουσαν ότι οι ανάγκες τους δεν ήταν τόσο μεγάλες όσο της Ουκρανίας και ότι δεν αντιμετώπιζαν καμία επικείμενη απειλή.
«Όλοι ξέρουμε ποιος τα έχει, όλοι ξέρουμε πού βρίσκονται και όλοι ξέρουμε ποιος τα χρειάζεται πραγματικά», είπε μια από τις πηγές. Αξιωματούχοι δήλωσαν ότι ασκείται μικρότερη πίεση στην Πολωνία και τη Ρουμανία, οι οποίες διαθέτουν επίσης Patriot, να εξετάσουν την αποστολή τους στο Κίεβο, δεδομένης της πιο ευάλωτης θέσης τους στα σύνορα με την Ουκρανία.
Η Ουκρανία διαθέτει επί του παρόντος τουλάχιστον τρία συστήματα Patriot, συμπεριλαμβανομένου ενός που προμηθεύεται από τις ΗΠΑ και δύο από τη Γερμανία, πριν από την ανακοίνωση του Βερολίνου την περασμένη εβδομάδα.
Το Κίεβο λειτουργεί επίσης πυραυλικά συστήματα εδάφους-αέρος μεγάλου βεληνεκούς που αναπτύχθηκαν από την πρώην Σοβιετική Ένωση, συμπεριλαμβανομένων των συστημάτων S-300 και S-200. Μια βελτιωμένη έκδοση του τελευταίου χρησιμοποιήθηκε για την κατάρριψη ενός ρωσικού στρατηγικού βομβαρδιστικού μεγάλου βεληνεκούς Tu-22M3 πάνω από την περιοχή Stavropol Krai της Ρωσίας την περασμένη εβδομάδα, σύμφωνα με Ουκρανούς αξιωματούχους.
Αντιαεροπορικά συστήματα είναι πιθανό να συμπεριληφθούν στο νέο πακέτο βοήθειας των ΗΠΑ που εγκρίθηκε από τη Βουλή των Αντιπροσώπων το Σάββατο. Η πίεση για δωρεά συστημάτων θα ενταθεί στη συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών και Άμυνας όλων των 27 κρατών-μελών της ΕΕ στο Λουξεμβούργο, δήλωσαν αξιωματούχοι στους Financial Τimes. Το Κίεβο θεωρείται ότι ενδιαφέρεται ιδιαίτερα για τα παλιά συστήματα S-300 της Ελλάδας, τα οποία οι ουκρανικές δυνάμεις έχουν ήδη στο οπλοστάσιό τους και για τα οποία έχουν εμπειρία.
«Υπάρχουν χώρες που δεν έχουν άμεση ανάγκη τα συστήματα αεράμυνάς τους, για να είμαι πολύ ειλικρινής», δήλωσε ένας διπλωμάτης της ΕΕ που συμμετείχε στις προετοιμασίες για τη συνάντηση. «Κάθε χώρα καλείται να αποφασίσει τι μπορεί να διαθέσει».
Τα υπουργεία Άμυνας της Ελλάδας και της Ισπανίας αρνήθηκαν να σχολιάσουν όταν επικοινώνησαν οι Financial Times. Ο Σάντσεθ είπε μετά τη συνάντησή του με τον Ζελένσκι τον περασμένο μήνα ότι η Ισπανία «θα προσφέρει νέες δυνατότητες το 2024 για να βοηθήσει την Ουκρανία να αμυνθεί ενάντια στη ρωσική επιθετικότητα».
Ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ δήλωσε την Παρασκευή πως αναμένει ότι νέες δεσμεύσεις για προμήθειες αεράμυνας «θα ανακοινωθούν σύντομα», αλλά δεν έδωσε λεπτομέρειες για τις χώρες ή τα όπλα που εμπλέκονται.
Το ΝΑΤΟ διεξήγαγε έλεγχο των δυνατοτήτων αεράμυνας που διαθέτουν τα κράτη-μέλη του και πού αναπτύσσονται, είπε ο Στόλτενμπεργκ, προσθέτοντας ότι «αυτή η χαρτογράφηση επιβεβαιώνει ότι υπάρχουν συστήματα, συμπεριλαμβανομένων των Patriot, διαθέσιμα προς παροχή στην Ουκρανία».
Ο Στόλτενμπεργκ μίλησε μετά από μια τηλεδιάσκεψη των υπουργών Άμυνας του ΝΑΤΟ και του Ζελένσκι που συγκεντρώθηκαν για να συζητήσουν τις ελλείψεις αεράμυνας. Οι υπουργοί Εξωτερικών και Άμυνας θα συζητήσουν επίσης την κρίση στη Μέση Ανατολή και στο Σουδάν, αλλά η Ουκρανία παραμένει το πιο κρίσιμο ζήτημα. Ο υπουργός Εξωτερικών της Ουκρανίας Dmytro Kuleba και ο υπουργός Άμυνας Rustem Umerov θα συμμετάσχουν στη συνάντηση μέσω τηλεδιάσκεψης.
«Η πιο σημαντική συζήτηση θα είναι να προσδιοριστεί τι μπορούν να κάνουν τα κράτη-μέλη για να υποστηρίξουν την αεροπορική άμυνα της Ουκρανίας. Αυτό είναι το πιο σημαντικό», δήλωσε ανώτερος αξιωματούχος της ΕΕ.