1 Φεβ 2025

Guardian: Ποιος κερδίζει και ποιος χάνει από τους δασμούς Τραμπ

 

Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει δεσμευτεί να επιβάλει σαρωτικούς δασμούς στις εισαγωγές από τον Καναδά, το Μεξικό και την Κίνα. Και όπως φαίνεται αυτό είναι μόνο η αρχή αφού θα ακολουθήσει και η Ευρωπαϊκή Ένωση.

Από αυτό το Σαββατοκύριακο θα επιβληθούν δασμοί 25% στα αγαθά που έρχονται στις ΗΠΑ από τον Καναδά και το Μεξικό και 10% στις εισαγωγές από την Κίνα.

Ο Guardian συγκέντρωσε όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για τους δασμούς και τι θα μπορούσε να συμβεί με το σχεδιαζόμενο εκτελεστικό διάταγμα του Τραμπ για την επιβολή τους.

Τι είναι οι δασμοί;

Ένας δασμός είναι ένας φόρος επί των εισαγωγών ή των ξένων αγαθών.

Ποιος πληρώνει τους δασμούς στις εισαγωγές των ΗΠΑ;

Τους πληρώνουν οι αμερικανικές εταιρείες που εισάγουν αγαθά από το εξωτερικό. Εάν μια αμερικανική αυτοκινητοβιομηχανία εισάγει ένα εξάρτημα από το Μεξικό, θα πρέπει να πληρώσει δασμό μόλις φτάσει στη χώρα.

Γιατί ο Τραμπ επιβάλλει δασμούς;

Μιλώντας από το Οβάλ Γραφείο, ο Τραμπ δήλωσε στα μέσα ενημέρωσης ότι υπάρχουν διάφοροι λόγοι για την απόφασή του: «Ο πρώτος είναι οι άνθρωποι που έχουν εισρεύσει στη χώρα μας, τόσο φρικτά και τόσο πολύ ... ο δεύτερος είναι τα ναρκωτικά, η φαιντανύλη και όλα τα άλλα που έχουν έρθει στη χώρα ... και ο τρίτος είναι οι τεράστιες επιδοτήσεις που δίνουμε στον Καναδά και το Μεξικό για τα ελλείμματα».

Μήπως αυτό σημαίνει την έναρξη ενός παγκόσμιου εμπορικού πολέμου;

Εξαρτάται ποιον ρωτάτε. Αφού ο Τραμπ ανακοίνωσε λεπτομέρειες για τους τελευταίους δασμούς, ο Bryan Lanza, ανώτερος σύμβουλος της προεδρικής του εκστρατείας για το 2024, δήλωσε στην εκπομπή Today του BBC Radio 4: «Όχι ... πρόκειται για την απειλή μιας διαπραγμάτευσης».

Ο πρόεδρος, ωστόσο, έχει επίσης δηλώσει ότι εξετάζει το ενδεχόμενο να επιβάλει δασμούς σε ευρωπαϊκά προϊόντα σε μια προσπάθεια να αντιστρέψει το εμπορικό έλλειμμα, οπότε ορισμένοι αναλυτές φοβούνται ότι θα μπορούσε να κλιμακωθεί σε έναν εμπορικό πόλεμο «χτύπημα για χτύπημα» (σ.σ. ισοδύναμα αντίποινα) , καθώς οι χώρες των οποίων οι εξαγωγείς υπόκεινται σε δασμούς επιβάλλουν τους δικούς τους στις αμερικανικές εισαγωγές σε απάντηση.

Όταν ο Τραμπ επέβαλε δασμούς στις κινεζικές εισαγωγές την τελευταία φορά που βρισκόταν στον Λευκό Οίκο, το Πεκίνο επέβαλε δασμούς στις αμερικανικές εισαγωγές, συμπεριλαμβανομένων των φασολιών σόγιας και του καλαμποκιού. Η κίνηση αυτή έβλαψε τελικά τους Αμερικανούς αγρότες, οι οποίοι βασίζονταν στις συναλλαγές με την Κίνα. Χωρίς την έγκριση του Κογκρέσου, ο Τραμπ κατέληξε να διασώσει τους αγρότες, των οποίων τα έσοδα από τις εξαγωγές μειώθηκαν κατά τουλάχιστον 10 δισεκατομμύρια δολάρια (8 δισεκατομμύρια λίρες) μετά την επιβολή των δασμών.

Το Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων, ένα αμερικανικό thinktank, υπολόγισε έκτοτε ότι έως και το 92% των εσόδων που εισπράχθηκαν από τους δασμούς στις κινεζικές εισαγωγές δαπανήθηκαν για πληρωμές σε αγρότες.

Ποιος κερδίζει και ποιος χάνει;

Τελικά, ο καταναλωτής είναι αυτός που χάνει από τους δασμούς, επειδή είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα νιώσει τον αντίκτυπο μέσω της αύξησης των τιμών.

Χρειάζεται ο Τραμπ την έγκριση του Κογκρέσου για να επιβάλει δασμούς;

Οι Ρεπουμπλικανοί έχουν την πλειοψηφία στη Βουλή και τη Γερουσία, πράγμα που σημαίνει ότι ο Τραμπ έχει μεγάλη δύναμη στο Κογκρέσο για να περάσει νομοθεσία.

Αλλά ο πρόεδρος έχει επίσης την εξουσία να επιβάλλει δασμούς χωρίς την έγκριση του Κογκρέσου όταν πρόκειται για την εθνική ασφάλεια, την προστασία των αμερικανικών βιομηχανιών ή σε περίπτωση «εθνικής έκτακτης ανάγκης» - πολύ ευρείς λόγοι που θα καταστήσουν δύσκολη τη δικαστική διεκδίκηση μιας νομικής υπόθεσης κατά των δασμών.

Ο τρόπος με τον οποίο λειτουργούν οι δασμοί, στο μυαλό του Τραμπ, είναι ότι θα δώσουν κίνητρο στις αμερικανικές εταιρείες να μεταφέρουν την παραγωγή τους στο εσωτερικό από το εξωτερικό. «Το μόνο που έχετε να κάνετε είναι να χτίσετε το εργοστάσιό σας στις Ηνωμένες Πολιτείες και δεν θα έχετε δασμούς», δήλωσε ο Τραμπ, λίγες εβδομάδες πριν από τις εκλογές.

Αλλά η απομάκρυνση από τα πολύπλοκα παγκόσμια οικοσυστήματα παραγωγής είναι σχεδόν αδύνατη για πολλές εταιρείες. Χρειάζονται χρόνια για να δημιουργηθεί και να λειτουργήσει ένα εργοστάσιο, οπότε ακόμη και αν μια εταιρεία θεωρητικά ήθελε να ενισχύσει την εγχώρια παραγωγή της για να αποφύγει τους δασμούς, η θητεία του Τραμπ θα είχε πιθανότατα τελειώσει μέχρι να είναι έτοιμη.