Ωστόσο, πολλές άλλες χώρες προειδοποιούν ότι ο αποκλεισμός των Αμερικανών κατασκευαστών όπλων θα εξόργιζε τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Donald Trump.
Διαφωνούν… οι Βόρειοι
«Εάν αυτή τη στιγμή, ως ΕΕ, πρόκειται να επενδύσουμε δισεκατομμύρια σε αμυντικές δυνατότητες και κλείσουμε σταθερά την πόρτα στην άμυνα των ΗΠΑ, πιστεύετε ότι αυτό θα γίνει αποδεκτό καλά στο Mar-a-Lago;» διερωτήθηκε Ευρωπαίος διπλωμάτης μιλώντας στο Politico.
Όπως αναφέρεται, σε αντίθεση με τη Γαλλία - τη μοναδική πυρηνική δύναμη της ΕΕ - χώρες όπως η Γερμανία, η Πολωνία, η Ολλανδία και τα κράτη της Βαλτικής «έχουν στρατηγικό συμφέρον να κρατήσουν τους συμμάχους κοντά μας», πρόσθεσε ο διπλωμάτης.
Η άτυπη σύνοδος κορυφής της ΕΕ έχει σκοπό να εξετάσει την αμυντική πολιτική της ΕΕ ως απάντηση στην αυξανόμενη απειλή από τη Ρωσία, συμπεριλαμβανομένων ζητημάτων όπως η χρηματοδότηση και η παραγωγή όπλων, και να δώσει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή τις κατευθυντήριες οδηγίες καθώς εργάζεται για μια μακροπρόθεσμη πρόταση αμυντικής πολιτικής.
Μεγάλη εμπλοκή ΗΠΑ
Ένας από τους κύριους στόχους της σημερινής συνάντησης είναι να βρεθεί κοινό έδαφος για τον στρατιωτικό εξοπλισμό που θα αναπτυχθεί από κοινού με μετρητά της ΕΕ.
Αλλά ο υπερμεγέθης ρόλος της Ουάσιγκτον και των αμερικανικών εταιρειών στην άμυνα της Ευρώπης θα είναι μεγάλος.
Ορισμένες χώρες, ειδικά εκείνες που βρίσκονται γεωγραφικά κοντά στη Ρωσία, θέλουν να αγοράσουν έτοιμα όπλα για να ενισχύσουν τους στρατούς τους για να αντιμετωπίσουν το Κρεμλίνο, καθώς και να παράγουν ξένα οπλικά συστήματα με άδεια.
«Ενδιαφερόμαστε για τον καλύτερο εξοπλισμό που μπορεί να παρασχεθεί το συντομότερο δυνατό» είπε μιλώντας στο Politico ο Πολωνός υπουργός Άμυνας Władysław Kosiniak-Kamysz.
Εκτίμησε ότι η Πολωνία έχει ξοδέψει 60 δισεκατομμύρια δολάρια για αμερικανικό στρατιωτικό εξοπλισμό, καθώς και πολλά ακόμα δισεκατομμύρια για όπλα από τη Νότια Κορέα.
Πολιτική διάσταση
Υπάρχει επίσης η πολιτική διάσταση του να εξασφαλιστεί ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες, υπό την ηγεσία του Trump, βλέπουν ότι υπάρχει κάποια αξία στη διατήρηση της συμμαχίας τους με τις ευρωπαϊκές χώρες.
Γι' αυτό η Ευρώπη πρέπει να διασφαλίσει ότι αγοράζει προϊόντα, συμπεριλαμβανομένων των όπλων, από τις ΗΠΑ, δήλωσε ο Ιταλός Υπουργός Εξωτερικών, Antonio Tajani.
«Η ιδέα ότι πρέπει να ελκύσουμε τις ΗΠΑ έτσι ώστε να θέλουν να παραμείνουν στην Ευρώπη είναι αυτή που συμμερίζονται οι περισσότεροι», παραδέχτηκε ένας υψηλόβαθμος Γάλλος στρατιωτικός αξιωματούχος, μιλώντας υπό τον όρο της ανωνυμίας.
«Φοβάμαι ότι η Γαλλία είναι λίγο απομονωμένη και δεν λαμβάνει πολλή στήριξη.
Άλλες χώρες είναι πιο ρεαλιστικές» ανέφερε ο Γάλλος αξιωματούχος.
Αναταραχή στην εποχή του Trump
Αυτό θα κάνει τον πρόεδρο των ΗΠΑ το πιο σημαντικό πρόσωπο στην συνάντηση της Δευτέρας, παρόλο που δεν είναι προσκεκλημένος.
Η διαμάχη για το πόσα χρήματα πρέπει να διαθέσει η ΕΕ καθώς και πόσο ανοιχτή πρέπει να είναι η πόρτα στους μη Ευρωπαίους κατασκευαστές όπλων είναι ήδη σε πλήρη εξέλιξη, γύρω από το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Αμυντικής Βιομηχανίας αξίας 1,5 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Παρά το ότι είναι μικρό – ο Kosiniak-Kamysz το χαρακτήρισε «αστείο» - αποτελεί τον …πρόδρομο για τον προγραμματισμένο τεράστιο αυξημένο προϋπολογισμό για την άμυνα της ΕΕ.
Δαπάνες 100 δις ευρώ
Η Πολωνία και οι χώρες της Βαλτικής κυκλοφόρησαν ένα έγγραφο ενόψει της συνόδου, καλώντας την ΕΕ να δαπανήσει τουλάχιστον 100 δισεκατομμύρια ευρώ για την άμυνα μέχρι το 2027, περιλαμβανομένων των αγορών όπλων από μη ευρωπαϊκούς συμμάχους του ΝΑΤΟ.
Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ursula von der Leyen, δήλωσε πέρυσι ότι η ΕΕ θα πρέπει να εξετάσει τη δυνατότητα δαπανών επιπλέον 500 δισεκατομμυρίων ευρώ για την άμυνα μέσα στην επόμενη δεκαετία.
Αυτή τη στιγμή, οι ΗΠΑ επωφελούνται πολύ από την ενίσχυση των στρατιωτικών δαπανών της Ευρώπης.
Από τα μέσα του 2022 μέχρι τα μέσα του 2023, το 63% όλων των παραγγελιών άμυνας της ΕΕ πραγματοποιήθηκε από αμερικανικές εταιρείες, ενώ επιπλέον 15% από άλλους μη ευρωπαϊκούς προμηθευτές, σύμφωνα με την έκθεση του 2023 από τον Mario Draghi, η οποία στοχεύει στην αύξηση της ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης.
Γαλλία με στήριξη Ελλάδας
Η Γαλλία ηγείται του αγώνα για να αλλάξει αυτό, με κάποια υποστήριξη από την Ελλάδα.
Την περασμένη εβδομάδα, ο Έλληνας αναπληρωτής υπουργός Άμυνας Γιάννης Κεφαλογιάννης είπε ότι η αγορά περισσότερων όπλων «που αναπτύσσονται και παράγονται στην ΕΕ θα οδηγήσει σε μεγαλύτερη στρατηγική αυτονομία, ειδικά εάν το ΝΑΤΟ δεχθεί πίεση κατά τη δεύτερη θητεία του Trump»
Aξιωματούχος από το παλάτι των Ηλυσίων αντέκρουσε την ιδέα ότι το Παρίσι είναι απομονωμένο.
«Δεν υπάρχει διαχωρισμός μεταξύ αυτών που θέλουν... να αγοράσουν αμερικανικά και εκείνων που θέλουν να διαθέσουν ευρωπαϊκά χρήματα για ευρωπαϊκή προτίμηση», είπε ο αξιωματούχος.
«Υπάρχει μια αρκετά ευρεία συναίνεση ότι μόλις αρχίσουμε να μιλάμε για το τι θέλουμε να κάνουμε μαζί - πύραυλοι, αντιπυραυλικά συστήματα, drones, anti-drones, βαθιά χτυπήματα -, θα πρέπει να αναπτύξουμε κοινές δυνατότητες, τις οποίες στερούνται οι Ευρωπαίοι», πρόσθεσε ο αξιωματούχος.
Προειδοποιήσεις ΝΑΤΟ
Η σημερινή συνάντηση θα ακούσει πολλές φωνές ανησυχίας.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα καθίσουν σε γεύμα με Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ Mark Rutte, ο οποίος προσπαθεί να πείσει τον πρόεδρο των ΗΠΑ για την αξία της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας, συμπεριλαμβανομένης της αναζήτησης τρόπων για να γίνει η αγορά αμερικανικών όπλων ευκολότερη και ταχύτερη για τους Ευρωπαίους.
Στο δείπνο της Δευτέρας, οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα φιλοξενήσουν και τον Βρετανό πρωθυπουργό Keir Starmer.
Θα είναι η πρώτη φορά που Βρετανός πρωθυπουργός θα συμμετέχει σε μια τέτοια σύνοδο κορυφής μετά το Brexit.
Ο Starmer έχει κάνει επίσης τεράστιες προσπάθειες για να κρατήσει τον Trump στο πλευρό του.
Δύσκολο έργο
Όλα αυτά αφήνουν τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, António Costa, να αντιμετωπίζει ένα πολύ δύσκολο έργο για την επίτευξη μιας ενιαίας θέσης.
Είναι σαν να «να κάνεις μια εγχείρηση ανοιχτής καρδιάς σε έναν κορυφαίο αθλητή» είπε ανώτερος αξιωματούχος της ΕΕ πριν από τη σύνοδο κορυφής.
«Είναι εξαιρετικά σημαντικό, μπορεί να σώσει μια ζωή, αλλά είναι επίσης πολύ περίπλοκο και απαιτεί πολλές δεξιότητες».
Οι προσδοκίες δεν είναι υψηλές ότι θα υπάρξει κάποια δραματική εξέλιξη.
«Οι Βρυξέλλες θα προσπαθήσουν να δώσουν ένα θετικό μήνυμα», δήλωσε ο πρώην πρέσβης της Ιταλίας στην ΕΕ Piero Benassi.
«Ωστόσο, φοβάμαι ότι απέχει πολύ από τις ανάγκες που θα απαιτούσε η τρέχουσα γεωπολιτική κατάσταση».
www.bankingnews.gr