Σε ένα στριμωγμένο διαμέρισμα δύο δωματίων, ο Κωνσταντίνος Παπαϊωάννου ζει μαζί με τη σύζυγό του, τα δύο παιδιά του και τη μητέρα του.
Το παλιό τους σπίτι στο χωριό είναι πια κουφάρι – σημάδια πλημμύρας πάνω στους τοίχους, υγρασία που σαπίζει το σοβά.
«Δεν μπορούμε να επιστρέψουμε», λέει ο ίδιος.
«Μόνο οι τοίχοι και τα παράθυρα έχουν απομείνει».
Το ενοίκιο καλύπτεται με κρατική επιδότηση – που όμως αργεί να καταβληθεί και για να έρθει φορτώνεται με... χαρτούρα.
Η επιδότηση τελειώνει και η οικογένεια περιμένει «παράταση», ενώ η κυβέρνηση ακόμη «μελετά» το αν και πού θα μετεγκατασταθούν τα κατεστραμμένα χωριά.
Η 70χρονη μητέρα του, Ζωή Παπαϊωάννου, μιλά με ραγισμένη φωνή: «Γεννήθηκα εκεί και θέλω να πεθάνω εκεί. Αλλά θα ακολουθήσω τα παιδιά μου. Οι οικογένειες με μικρά παιδιά δεν γυρίζουν πίσω».
Η περιοχή είχε ξαναπλημμυρίσει στο παρελθόν, αλλά τη νύχτα της 5ης Σεπτεμβρίου 2023, όταν το νερό έφτασε μέχρι τα κεραμίδια, η καταστροφή ήταν βιβλική.
«Πήρα μια εικόνα της Παναγίας, ένα πιεσόμετρο και το βιβλιάριο υγείας», θυμάται.
«Μετανιώνω που δεν έσωσα τις οικογενειακές φωτογραφίες».
«Δεν θέλω να λιμοκτονήσουν τα παιδιά μου»
Στη Μεταμόρφωση, ο Κωνσταντίνος Τσιούκας, 60 ετών, σώζει μόνο τα στέφανα του γάμου του.
«Δεν θα επιστρέψουμε ποτέ.
Πάντα θα φοβόμαστε νέα πλημμύρα.
Γιατί να ξαναζήσω το ίδιο δράμα;».
Υπολογίζει πως περίπου 40 οικογένειες επέστρεψαν, αλλά χωρίς καμία επίσημη αυτοψία ασφάλειας από το κράτος.
«Όσοι γύρισαν, το έκαναν γιατί δεν άντεχαν άλλο τα ενοίκια».
Κάνει δύο ώρες δρόμο για να φροντίσει τα κτήματά του, όμως ούτε ο ίδιος ούτε τα παιδιά του θέλουν πια να ασχοληθούν με τη γεωργία.
«Δεν αξίζει τον κόπο.
Να λιμοκτονήσουν τα παιδιά μου;
Όχι».
Στο καφενείο του χωριού, το μοναδικό που μπόρεσε να ξανανοίξει, η Fani Ntantou, 55 ετών, σερβίρει σε ελάχιστους.
«Αν ήμουν 30, θα φεύγαμε στη Γερμανία να πλένουμε πιάτα», λέει.
«Το χωριό είχε τρία-τέσσερα καφενεία, τώρα μόνο κηδείες».
Η πεδιάδα πνίγηκε και η κυβέρνηση ήταν απούσα
Ο κυκλώνας Daniel έριξε σε λίγες ώρες βροχή ενός έτους.
Περίπου 750 τετραγωνικά χιλιόμετρα, δηλαδή όσο η πόλη της Νέας Υόρκης, βυθίστηκαν κάτω από το νερό.
Η θεσσαλική πεδιάδα παράγει το 25% της ελληνικής αγροτικής παραγωγής: σιτάρι, κριθάρι, ρεβίθια, φακές, φιστίκια.
Ο περιφερειάρχης Θεσσαλίας Δημήτρης Κουρέτας δείχνει τρεις χάρτες με υποσχέσεις για αντιπλημμυρικά έργα που δεν έγιναν ποτέ: «Δεν υπήρξε κανένας σχεδιασμός.
Το σημερινό σύστημα αντέχει μόνο το 40% του νερού που έφερε ο Daniel».
Η κατάσταση γίνεται χειρότερη από την κλιματική αλλαγή: πλημμύρες τον χειμώνα, ξηρασία το καλοκαίρι, υπεράντληση υπόγειων υδάτων.
«Σε λίγο δεν θα έχουμε ούτε να πιούμε», προειδοποιεί ο 77χρονος αγρότης Κωνσταντίνος Τασιόπουλος, που εγκατέλειψε το χωριό του για την Καρδίτσα.
«Η γη θα γίνει έρημος».
Ζώα θαμμένα στη λάσπη
Η πλημμύρα σκότωσε 100.000 ζώα, ενώ δεκάδες χιλιάδες πρόβατα και κατσίκες θανατώθηκαν λόγω μολυσματικών ασθενειών.
Ο Γιώργος Διδάγγελος, κτηνοτρόφος από το χωριό Κοσκινά, έχασε 6.600 χοίρους.
«Ακόμα βλέπω εφιάλτες», λέει.
Στο εγκαταλειμμένο του χοιροστάσιο βρίσκονται ακόμη κουφάρια ζώων που κανείς δεν μάζεψε.
Ανασυγκρότηση ή εγκατάλειψη;
Στο χωριό Βλόχος, από τους 400 κατοίκους λιγότεροι από το ένα τρίτο έχουν επιστρέψει.
Δημοψήφισμα για το αν θα μετεγκατασταθεί το χωριό διχάζει την κοινότητα: 65% υπέρ, αλλά οι αρχές λένε ότι «δεν αρκεί».
«Μας λένε ότι πρέπει να συμφωνήσουμε όλοι, πράγμα αδύνατο», λέει ο πρόεδρος του χωριού Βασίλης Καλογιάννης.
Ο πρώην πρόεδρος Ιωάννης Κούκας προσθέτει: «Η πολιτεία πρέπει να αποφασίσει.
Μια οικογένεια δεν παίρνει ποτέ ομόφωνες αποφάσεις, οι γονείς αποφασίζουν».
Ο Βασίλης Γαλάνης, 54 ετών, ζει πλέον στην Καρδίτσα με τη γυναίκα και τα τρία παιδιά του.
«Αν δεν προχωρήσει η μετεγκατάσταση, θα φύγω από τη χώρα.
Δεν θα πετάξω ξανά μια περιουσία για να τη χάσω.
Τα παιδιά μου έτσι κι αλλιώς δεν θα μείνουν».
www.bankingnews.gr