.jpg)
Πρώτη στη λίστα των παραβιάσεων ασφάλειας τροφίμων της ΕΕ η Τουρκία.
Μην αγοράζετε τουρκικά αγροτικά προϊόντα SOS SOS..
Η Τουρκία στην κορυφή της λίστας με τις παραβιάσεις της ασφάλειας των τροφίμων στην ΕΕ
Πέρυσι, τα τουρκικά προϊόντα αντιπροσώπευαν την πλειονότητα των ειδοποιήσεων που εξέδωσε το Σύστημα Ταχείας Ειδοποίησης για τα Τρόφιμα και τις Ζωοτροφές (RASFF) της Ευρωπαϊκής Ένωσης, γεγονός που αντικατοπτρίζει ένα ανησυχητικό και συστημικό μοτίβο κανονιστικών ανεπαρκειών στην Τουρκία. Αυτές οι αδυναμίες φαίνεται να επιδεινώνονται από την αυξανόμενη διαφθορά και τη διάβρωση της θεσμικής ακεραιότητας, που οφείλεται σε εμφανείς πολιτικές παρεμβάσεις, κομματικές αντιπαραθέσεις και ευνοιοκρατία.
Το RASFF, ένας κρίσιμος μηχανισμός για τη διασφάλιση της ασφάλειας και της ποιότητας των εισαγόμενων τροφίμων, έχει εκδώσει 488 ειδοποιήσεις σχετικά με προϊόντα καταγωγής Τουρκίας, σύμφωνα με έρευνα που διεξήγαγε η Nordic Monitor με βάση δεδομένα του RASFF.
408 ειδοποιήσεις εκδόθηκαν το 2023
Αυτό αντιπροσωπεύει ένα νέο ρεκόρ, ξεπερνώντας τις 408 ειδοποιήσεις που εκδόθηκαν το 2023, ένα έτος κατά το οποίο η Τουρκία ήταν επίσης στην κορυφή της λίστας για τις περισσότερες ειδοποιήσεις.
Ως αποτέλεσμα, η Τουρκία διατήρησε τη θέση της ως ο κορυφαίος παραβάτης των κανονισμών συμμόρφωσης με την ασφάλεια των τροφίμων στην αγορά της ΕΕ. Η έλλειψη οποιασδήποτε σημαντικής βελτίωσης από το προηγούμενο έτος, σε συνδυασμό με μια τάση επιδείνωσης που χαρακτηρίζεται από αυξανόμενο αριθμό παραβιάσεων που αφορούν τουρκικά προϊόντα, υπογραμμίζει την αποτυχία των τουρκικών αρχών να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά το ζήτημα.
Οι ειδοποιήσεις επικεντρώθηκαν κυρίως σε ζητήματα όπως τα υπολείμματα φυτοφαρμάκων, οι παθογόνοι μικροοργανισμοί, η μόλυνση, η εσφαλμένη επισήμανση, τα μη εξουσιοδοτημένα πρόσθετα και οι μυκοτοξίνες. Αυτά τα ευρήματα υπογραμμίζουν τις συνεχιζόμενες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι χώρες της ΕΕ όσον αφορά τη διασφάλιση της ασφάλειας των τροφίμων που προέρχονται από την Τουρκία. Τονίζουν επίσης την επείγουσα ανάγκη για πιο ισχυρά συστήματα παρακολούθησης των τουρκικών εξαγωγών και την αυξημένη πίεση στην κυβέρνηση του Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να υποχρεώσει τις τουρκικές αρχές να επιβάλουν την αυστηρή τήρηση των διεθνών προτύπων.
Το RASFF χρησιμεύει ως ζωτική πλατφόρμα για τη διευκόλυνση της ταχείας επικοινωνίας μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ και των συνδεδεμένων χωρών σχετικά με τους κινδύνους που σχετίζονται με τα τρόφιμα και τις ζωοτροφές. Παρόλο που η Τουρκία δεν είναι μέλος της ΕΕ, παραμένει υποψήφια χώρα που επιδιώκει την πλήρη ένταξή της στο μπλοκ.
Στο πλαίσιο της συμφωνίας τελωνειακής ένωσης με την ΕΕ και του καθεστώτος της ως υποψήφιας χώρας στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις, η Τουρκία υποχρεούται να ευθυγραμμίσει τους νόμους και τους κανονισμούς της με το κεκτημένο της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της εναρμόνισης των προτύπων ασφάλειας των τροφίμων με εκείνα της ΕΕ.
Η Τουρκία δεν έχει καταφέρει να αντιμετωπίσει τον αυξανόμενο αριθμό παραβιάσεων
Ωστόσο, η Τουρκία δεν έχει καταφέρει να αντιμετωπίσει τον αυξανόμενο αριθμό παραβιάσεων, παρά το γεγονός ότι είναι σημαντικός εξαγωγέας τροφίμων στην ευρωπαϊκή αγορά και η ΕΕ αποτελεί τον μεγαλύτερο εμπορικό εταίρο της Τουρκίας.
Οι ειδικοί αποδίδουν την αυξανόμενη διαφθορά στους τουρκικούς θεσμούς, τις αδικαιολόγητες πολιτικές παρεμβάσεις, τα στενά συμφέροντα και τον κραυγαλέο νεποτισμό —που ευνοεί τον κομματισμό έναντι της αξιοκρατίας σε κυβερνητικές θέσεις— ως τους κύριους παράγοντες που υπονομεύουν τους ρυθμιστικούς φορείς. Η κυβέρνηση Ερντογάν έχει αντιμετωπίσει εκτεταμένες κατηγορίες για χρήση των ρυθμιστικών φορέων ως όπλο για πολιτικούς σκοπούς, συμπεριλαμβανομένης της στόχευσης επιχειρηματικών οντοτήτων που ανήκουν και λειτουργούν από τους αντιπάλους και τους επικριτές της, ενώ παράλληλα προστατεύει αμφισβητήσιμες επιχειρήσεις που διοικούνται από τους υποστηρικτές της.
Οι ανησυχητικές τάσεις στα δεδομένα RASFF για την Τουρκία υπογραμμίζουν την εκτεταμένη διάβρωση των τουρκικών θεσμών που είναι επιφορτισμένοι με την προστασία της δημόσιας υγείας και τη διασφάλιση ότι τα τρόφιμα και οι ζωοτροφές δεν θέτουν σε κίνδυνο την υγεία των καταναλωτών.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, σχεδόν όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ εντόπισαν διάφορους κινδύνους για τη δημόσια υγεία σε τρόφιμα και ζωοτροφές που εισάγονται από την Τουρκία, γεγονός που τα ώθησε να εκδώσουν ειδοποιήσεις μέσω του RASFF. Πολλά τουρκικά προϊόντα απορρίφθηκαν από τις αρχές ελέγχου των συνόρων, εμποδίζοντας την είσοδό τους στην εγχώρια αγορά, ενώ άλλα διαπιστώθηκε ότι παραβίασαν τους κανονισμούς για την ασφάλεια των τροφίμων μετά την άφιξή τους στην καταναλωτική αγορά.
Παραδείγματα απορριφθέντων τουρκικών τροφίμων περιλαμβάνουν αποξηραμένα σύκα και φιστίκια που έχουν μολυνθεί με αφλατοξίνες και ωχρατοξίνη. Δελταμεθρίνη, πυρακλοστροβίνη, ακεταμιπρίδη, σουλφοξαφλόρη και χλωρπυριφός ανιχνεύθηκαν σε φρέσκα ρόδια. Σαλμονέλα βρέθηκε σε αλεσμένα φουντούκια, σκόνη πάπρικας, αποφλοιωμένους σπόρους σουσαμιού, κύμινο και μάσημα για σκύλους. Εντεροβακτηρίδια εντοπίστηκαν σε τροφές για γάτες. Φωσμετίνη βρέθηκε σε φρέσκα λεμόνια, ενώ υψηλά επίπεδα καδμίου και χλωρπυριφός ανιχνεύθηκαν στις ντομάτες. Ακεταμιπρίδη υπήρχε στα σταφύλια, φορμετανάτη στις φρέσκες πιπεριές, υπερβολικό διοξείδιο του θείου στα αποξηραμένα βερίκοκα και φωσθειαζάτη στα αγγούρια.
Άλλα ζητήματα που εντοπίστηκαν περιλαμβάνουν τη μη εξουσιοδοτημένη χρήση διοξειδίου του τιτανίου σε ρεβίθια, αφλατοξίνης σε μείγματα μπαχαρικών, πλαστικών σωματιδίων σε μύλους αλατιού και αλουμινίου και αρσενικού σε κεραμικά πιάτα. Φυτοφάρμακα όπως η διφλουβενζουρόνη βρέθηκαν στα αχλάδια, η χλωροθαλονίλη σε πράσινα δαμάσκηνα και η φλονικαμίδη και η ετοξαζόλη σε πιπεριές. Μονοχλωρο και προπανοδιόλη ανιχνεύθηκαν στο ελαιόλαδο, ενώ υψηλά επίπεδα νιτρωδών βρέθηκαν στο μεταλλικό νερό. Η χλωρπυριφός βρέθηκε στα κάστανα, η χλωρμεκουάτ σε αγγούρια και η υπερβολική ποσότητα διοξειδίου του θείου σε αποξηραμένα βερίκοκα που εισήχθησαν από την Τουρκία.
Οι ανησυχίες που επισημάνθηκαν από το RASFF έχουν επιπτώσεις που εκτείνονται πέρα από την ευρωπαϊκή αγορά
Οι προειδοποιήσεις που εκδόθηκαν από το RASFF κοινοποιήθηκαν επίσης στο Διεθνές Δίκτυο Αρχών για την Ασφάλεια των Τροφίμων (INFOSAN), μια παγκόσμια πρωτοβουλία που θεσπίστηκε από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) και τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας (FAO). Το INFOSAN διευκολύνει την ταχεία ανταλλαγή πληροφοριών και τη συνεργασία μεταξύ των χωρών μελών για την προώθηση και τη διασφάλιση της ασφάλειας των τροφίμων παγκοσμίως.
Η Τουρκία δεν έχει ακόμη λάβει σοβαρά μέτρα για να αντιμετωπίσει τις αυξανόμενες ανησυχίες σχετικά με τις εξαγωγές τροφίμων και ζωοτροφών. Το τουρκικό αντίστοιχο του RASFF, που λειτουργεί ως διεύθυνση εντός υπουργείου, έχει παρεμποδιστεί από την έλλειψη έμπειρου προσωπικού, την ασαφή εντολή και την περιορισμένη επιχειρησιακή ικανότητα.
Η εξέταση των τροφίμων και των προϊόντων που σχετίζονται με τα τρόφιμα για τη συμμόρφωση με τους κανονισμούς δημόσιας ασφάλειας στην Τουρκία διεξάγεται από την Τουρκική Διεύθυνση Ασφάλειας και Ελέγχου Τροφίμων, η οποία λειτουργεί υπό το Υπουργείο Γεωργίας και Δασοκομίας. Ως ο ορισμένος και επίσημος εταίρος του RASFF, η διεύθυνση είναι υπεύθυνη για την παρακολούθηση και τη ρύθμιση των προτύπων ασφάλειας των τροφίμων. Διαχειρίζεται επίσης μια ειδική ιστοσελίδα που απαριθμεί τα τρόφιμα που έχουν τροποποιηθεί κατά παράβαση των καθιερωμένων κανόνων και κανονισμών.
Ωστόσο, μια ανασκόπηση του ιστότοπου της τουρκικής διεύθυνσης αποκαλύπτει μια κραυγαλέα παράλειψη: Τα προϊόντα που ανακαλούνται από την ευρωπαϊκή αγορά ή απορρίπτονται από τους τελωνειακούς υπαλλήλους της ΕΕ συχνά δεν αναφέρονται. Για παράδειγμα, δεν εκδόθηκαν ειδοποιήσεις το 2024 για αποξηραμένα σύκα ή φιστίκια, παρά τις πολλαπλές ειδοποιήσεις της ΕΕ σχετικά με αυτά τα προϊόντα. Δεδομένου ότι οι εξαγωγείς συχνά πωλούν τα ίδια προϊόντα στην εγχώρια αγορά, η διεύθυνση θα έπρεπε να είχε εκδώσει αντίστοιχες προειδοποιήσεις. Ομοίως, δεν υπήρχαν ειδοποιήσεις σχετικά με τις ντομάτες, παρόλο που οι τουρκικές ντομάτες απορρίφθηκαν επανειλημμένα τόσο από την ΕΕ όσο και από τη Ρωσία λόγω υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων.
Τον Αύγουστο, η Σουηδία ενημέρωσε την RASFF ότι ένα προϊόν ρεβιθιού που εξήγαγε η τουρκική εταιρεία Köy Leblebici περιείχε μη εξουσιοδοτημένη χρήση διοξειδίου του τιτανίου στην παραγωγή του, με αποτέλεσμα την απαγόρευση πωλήσεων των προϊόντων της εταιρείας. Το Βέλγιο απέσυρε επίσης το προϊόν από την αγορά του. Ωστόσο, δεν εκδόθηκε παρόμοια ανάκληση στην Τουρκία, ούτε ξεκίνησε καμία έρευνα κατά της εταιρείας για την παράβαση.
Τον Ιανουάριο του 2024, η Γαλλία ενημέρωσε το RASFF ότι μια έρευνα αποκάλυψε την παρουσία μολύβδου, φθαλικών ενώσεων και φωτοεκκινητών σε κουτιά πίτσας που εισήχθησαν από την Τουρκία, με αποτέλεσμα την ανάκληση από την αγορά. Ωστόσο, δεν ελήφθησαν αντίστοιχα μέτρα στην Τουρκία σχετικά με αυτά τα προϊόντα.
Η επίσημη αντίδραση της Τουρκίας στις προειδοποιήσεις που διαδόθηκαν από το RASFF ήταν ασυνεπής. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η Άγκυρα παρείχε απαντήσεις στις προειδοποιήσεις, αλλά σε πολλές περιπτώσεις απλώς τις αγνόησε, παρά τις επίσημες ανακοινώσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης που ζητούσαν διευκρινίσεις. Η ΕΕ έχει επανειλημμένα ζητήσει ενημερώσεις σχετικά με τις ενέργειες ή τα μέτρα πολιτικής που έλαβε η τουρκική κυβέρνηση για να διασφαλίσει την ασφάλεια των προϊόντων που φέρουν σήμανση, συχνά με ελάχιστη έως καθόλου ουσιαστική απάντηση.
Ο αυξανόμενος αριθμός ειδοποιήσεων που εκδίδονται από το RASFF έχει επίσης προσελκύσει την προσοχή της πολιτικής αντιπολίτευσης της Τουρκίας. Στις 30 Απριλίου 2024, ένας βουλευτής της αντιπολίτευσης υπέβαλε κοινοβουλευτική ερώτηση στην κυβέρνηση, απευθυνόμενος στον Υπουργό Γεωργίας και Δασοκομίας İbrahim Yumaklı. Η έρευνα ζητούσε διευκρινίσεις σχετικά με την τύχη των προϊόντων που απορρίφθηκαν από την ΕΕ και εάν στη συνέχεια διατέθηκαν στην εγχώρια αγορά. Ο βουλευτής ρώτησε επίσης πόσοι παραγωγοί είχαν ερευνηθεί και εάν επιβλήθηκαν πρόστιμα σε όσους είναι υπεύθυνοι για προϊόντα που θέτουν σε κίνδυνο την υγεία του κοινού.
Τον Ιούνιο, ο Γιουμακλί απάντησε στην κοινοβουλευτική ερώτηση υποστηρίζοντας ότι τα προϊόντα που παράγονται στην Τουρκία υποβάλλονται σε πρόσθετους ελέγχους πριν από την εξαγωγή, με βάση τις απαιτήσεις της χώρας εισαγωγής ή τους εντοπισμένους κινδύνους. «Μόνο προϊόντα που πληρούν τους κανονισμούς της χώρας προορισμού εγκρίνονται για εξαγωγή», δήλωσε. Ωστόσο, αυτή η εξήγηση δεν αντιμετώπισε τον μεγάλο αριθμό τουρκικών εξαγωγών που απορρίφθηκαν από την ΕΕ λόγω μη συμμόρφωσης με τα πρότυπα ασφάλειας τροφίμων και ζωοτροφών, αφήνοντας αναπάντητα κρίσιμα ερωτήματα.
Ο Γιουμακλί απέφυγε να απαντήσει στα περισσότερα από τα συγκεκριμένα ερωτήματα που τέθηκαν. Αντ’ αυτού, είπε ότι η Τουρκία συνεργάζεται ενεργά με το RASFF, παρακολουθεί τις ειδοποιήσεις και καταστρέφει προϊόντα που απορρίπτονται από την ΕΕ εάν διαπιστωθεί ότι παραβιάζουν τους κανονισμούς ασφάλειας τροφίμων και ζωοτροφών της Τουρκίας. Ισχυρίστηκε επίσης ότι οι τουρκικές αρχές παρέχουν εκπαίδευση συμμόρφωσης σε παραγωγούς και εξαγωγείς και ότι τα προϊόντα που επισημαίνονται από το RASFF υποβάλλονται σε εντατικοποιημένους επίσημους ελέγχους για να διασφαλιστεί η αυστηρότερη τήρηση των προτύπων ασφάλειας τροφίμων. Επιπλέον, περιέγραψε τις διαδικασίες για τον χειρισμό των επιστρεφόμενων προϊόντων, αλλά δεν διευκρίνισε τα επίμονα κενά στην επιβολή ή τους λόγους πίσω από τα υψηλά ποσοστά απόρριψης της ΕΕ.
Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου στο τέλος του έτους στις 26 Δεκεμβρίου 2024, ο Yumaklı επανέλαβε τα ίδια σημεία συζήτησης, δηλώνοντας ότι τα μη συμμορφούμενα προϊόντα που απορρίφθηκαν από την ΕΕ καταστράφηκαν. Τόνισε επίσης ότι το υπουργείο είχε αυξήσει τους ελέγχους φυτοφαρμάκων, ισχυριζόμενος: «Έχουμε λάβει σχεδόν 250.000 δείγματα από περιοχές παραγωγής πριν από τη συγκομιδή, επιχειρήσεις τροφίμων μετά τη συγκομιδή και ολόκληρη την τροφική αλυσίδα πριν από την εξαγωγή. Καταστρέφουμε όσα κρίθηκαν μη αποδεκτά κατά τη διάρκεια των ελέγχων». Παρά τους ισχυρισμούς αυτούς, ο υπουργός δεν αναφέρθηκε στα υποκείμενα ζητήματα της συνεχούς μη συμμόρφωσης ή του μεγάλου αριθμού τουρκικών προϊόντων που απορρίφθηκαν από την ΕΕ.
Αρχικά δημοσιεύτηκε με τον τίτλο «Η Τουρκία βρίσκεται ξανά στην κορυφή της λίστας με τους παραβάτες της ασφάλειας των τροφίμων στην ΕΕ, καθώς οι εξαγωγές της αντιμετωπίζουν εκτεταμένες απορρίψεις».
Τα έγγραφα που αναφέρονται σε αυτό το άρθρο είναι διαθέσιμα στην αρχική έκδοση του Nordic Monitor .
https://www.meforum.org/mef-online/turkey-again-tops-list-of-eus-food-safety-violations