«Συσσώρευση δια της εκπτώχευσης»

Αποκαλύπτεται σταδιακά το ύπουλο σχέδιο του νεοφιλελευθερισμού, το οποίο εφαρμόζεται απαρέγκλιτα και στοχεύει στη σταδιακή φτωχοποίηση των λαών, την αποδόμηση του έθνους – κράτους και την....

επικράτηση της παγκόσμιας διακυβέρνησης.

            Η παγκοσμιοποίηση εδραιώνεται παράλληλα με την ανάδειξη της «αβαρούς οικονομίας», μιας διακίνησης αγαθών χωρίς βάρος, όπως είναι η πληροφορία, η γνώση και η τεχνογνωσία. (Λεοντίδου 2010 :350 – 351)

            Με την παγκοσμιοποίηση εισάγεται και ένας νέος όρος, αυτός της παγκοσμιούπολης (global city). Σήμερα μόνο η Νέα Υόρκη, το Λονδίνο και το Τόκιο μπορούν να φέρουν αυτόν τον τίτλο, ως οι κόμβοι του πλανήτη μας στους οποίους εδράζονται η παγκόσμια οικονομική εξουσία, ιδιαίτερα το χρηματιστηριακό κεφάλαιο, οι υπηρεσίες εξυπηρέτησης παραγωγών (producer services), διάφορες πολυεθνικές, τριτογενείς και τεταρτογενείς δραστηριότητες και μεγάλος τομέας εθνικών και μεταναστών επιχειρηματιών και γυναικείου εργατικού δυναμικού στις υπηρεσίες. (Sassen 1991, Castles & Miller 2003 : 186 – 188)

            Στο τοπίο της μετανεοτερικότητας ο κοινωνικός προσδιορισμός λαών και τόπων παύει να είναι οικονομικός / ταξικός και γίνεται πολιτικός και έντονα πολιτισμικός. Από τις ταξικές συγκρούσεις μεταξύ του κεφαλαίου και της εργατικής τάξης σε επίπεδο έθνους – κράτους, μεταβήκαμε στις πολιτισμικές συγκρούσεις μεταξύ πολιτισμικών, εθνοτικών και θρησκευτικών ομάδων, στο επίπεδο της παγκοσμιοποίησης. Σε αντίθεση με τις ταξικές ανισότητες του 20^ου αιώνα, οι οποίες ήταν κάπως διαπερατές, οι εθνοτικές, θρησκευτικές και πολιτισμικές διαφορές οριοθετούνται από πολύ πιο άκαμπτα όρια χωρίς ενδιάμεσο χώρο. (Αφουξενίδης 2012 :26 – 29)

            Η νέα πραγματικότητα δημιουργεί νέες γεωγραφίες. Στον οικονομικό χώρο ηγεμονεύει η νεοφιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση, στον επικοινωνιακό χώρο η ευρεία χρήση του διαδικτύου, συνδέει όλους στον παγκόσμιο ιστό, επιτρέπει όμως και την παρακολούθηση των πολιτών από την εξουσία. Στο κοινωνικό πεδίο η παγκόσμια μετανάστευση δημιουργεί φόβο για το διαφορετικό και συσπείρωση του όμοιου. Στο περιβαλλοντικό τοπίο η υπερθέρμανση του πλανήτη είναι παγκόσμιο πρόβλημα. Εξαιτίας των ανωτέρω λόγων μιλάμε για ένα «μετα-κρατικό κόσμο» (Beck 1992, Τσουκαλάς 2010), (Αφουξενίδης 2012 :30)

            Στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωζώνης εντείνεται η εκμετάλλευση του Νότου από το Βορρά. Από την εξαγωγή υπεραξίας από την εργασία στα χρόνια της Βιομηχανικής Επανάστασης, φτάσαμε στην αφαίρεση πόρων μέσω του δανεισμού του Νότου από το Βορρά με τοκογλυφικά επιτόκια. Η ευρωπαϊκή «ανάπτυξη» δεν είναι παρά η εκμετάλλευση του Νότου από το Βορρά προς όφελος του χρηματιστικού κεφαλαίου ή αλλιώς «συσσώρευση μέσω της αφαίρεσης πόρων από τους άλλους». Δεν αργεί λοιπόν να επανεμφανιστεί η φτώχεια στον ευρωπαϊκό Νότο που είναι παγιδευμένος στη λειτουργία του κερδοσκοπικού χρηματοπιστωτικού συστήματος και στη «συσσώρευση δια της εκπτώχευσης».     (Harvey 2006 : 144)

            Παράλληλα, «ο στιγματισμός του ευρωπαϊκού Νότου, στο πλαίσιο της προτεσταντικής ηθικής, απηχεί μοντέλα κοινωνικού δαρβινισμού». (Λεοντίδου 2005/09)

            Η αδυναμία των χωρών του Νότου στην εξεύρεση νέων αναπτυξιακών μοντέλων σε συνδυασμό με την υπερχρέωσή τους οδηγεί μέχρι τις μέρες μας σε συνεχείς κρίσεις οι οποίες δεν θα ξεπεραστούν αν δεν διαγραφούν τα παράνομα τοκογλυφικά χρέη και αν δεν ακολουθηθεί μια επικαιροποιημένη κεϋνσιανή πολιτική. Για να επιτευχθεί όμως ένας τέτοιος σχεδιασμός χρειάζεται μια ισχυρή θεωρητική – ερμηνευτική γεωγραφική σκέψη. Δυστυχώς όμως, λόγω της «διαδικασίας Μπολόνια» διακυβεύεται η σχέση Γεωγραφίας και σχεδιασμού, θεωρίας και πράξης, ερμηνευτικής και εφαρμοσμένης Γεωγραφίας. «Ο «θετικιστικός εκφυλισμός» και η επικράτηση της «εφαρμοσμένης» Γεωγραφίας εντάσσονται στις απαιτήσεις της νεοφιλελεύθερης αγοράς προς την κατεύθυνση της κατάρτισης, των δεξιοτήτων, της εφαρμογής, σε βάρος της εμβάθυνσης, του αναστοχασμού και της κριτικής σκέψης.» (Λεοντίδου 2010 : 339)     
 Γιανναδάκης Κωνσταντίνος