Οπως είπε ο Μαρκ Τουέιν: «Ενα ψέμα μπορεί να έχει κάνει ήδη το γύρο του κόσμου, προτού καν η αλήθεια ξεκινήσει το ίδιο ταξίδι». Μήπως όμως το είπε ο Ουίνστον Τσόρτσιλ, ο Τζέιμς Κάλαχαν ή ο...
Τέρι Πράτσετ; Το Δίκτυο παραμένει αναποφάσιστο. Φαίνεται ότι όλοι τους έχουν παραφράσει μια παλιά παροιμία για το ψέμα και την αλήθεια, αλλά αναλόγως με τις διαφορετικές διαδικτυακές πηγές ο κάθε χρήστης μπορεί να επιλέξει τη δική του ιντερνετική αλήθεια.
Μία σειρά από ψεύτικα προφίλ και κυρίως ψεύτικες πληροφορίες (από χάκερ) σε λογαριασμούς του Τουίτερ μέσα στον Απρίλιο πυροδοτεί και πάλι τη διαλεκτική για την αξιοπιστία των πληροφοριών που διακινούνται στα κοινωνικά δίκτυα και τις συνέπειές τους στη διαμόρφωση..
των ειδήσεων, αλλά και την πραγματικότητα σε όλο τον κόσμο.
Στις αρχές του μήνα χάκερ μπήκαν στο Τουίτερ του Associated Press και έστειλαν την είδηση: «Εκτακτο γεγονός: Δύο εκρήξεις μέσα στο Λευκό Οίκο - τραυματισμένος ο Μπαράκ Ομπάμα». Το νέο κυκλοφόρησε μέσα σε δευτερόλεπτα στις ιστοσελίδες των διεθνών ΜΜΕ και έριξε κατά 150 μονάδες (προσωρινά) το δείκτη Dow Jones, προτού διαπιστωθεί η φάρσα. Το FBI τώρα διερευνά την υπόθεση. Ψεύτικες ειδήσεις, που κατά κύριο λόγο επηρεάζουν τις κινήσεις των αγορών και των επενδυτών, έχουν σταλεί μέσα από τους λογαριασμούς του Reuters, του CBS, του αμερικανικού National Public Radio. Το Τουίτερ και οι ισχυροί του 140 χαρακτήρες κατηγορούνται σφόδρα για την «εμπλοκή» ενός αθώου Σαουδάραβα στην τραγωδία στο Μαραθώνιο της Βοστόνης.
Η πιο ενδιαφέρουσα περίπτωση, μέσα στον Απρίλιο, δεν είναι απλώς ένα «τιτίβισμα», αλλά η «γέννηση» του Σαντιάγκο Σουάλοου. Σύμφωνα με την Wikipedia, ο Σουάλοου, με πτυχία από ισχυρά αμερικανικά πανεπιστήμια, είναι φίλος του Στιβ Τζομπς της Apple, χαρισματικός ομιλητής, σύμβουλος και συγγραφέας, που ειδικεύεται στις αναλύσεις για το πώς επιδρούν τα κοινωνικά δίκτυα στην παραγωγή ειδήσεων. Το βιβλίο του εκδίδεται μέσα στη χρονιά και έχει περισσότερους από 80.000 φίλους στο Τουίτερ.
Το μόνο πρόβλημα είναι ότι ο Σουάλοου δεν υπάρχει. Είναι το δημιούργημα του Κέβιν Αστον, ενός γκουρού της τεχνολογίας, που ήθελε να αποδείξει πώς οι νέες τεχνολογίες μπορούν να δώσουν ζωή σε ένα ψέμα. Ο Αστον εξηγεί πώς βήμα βήμα «έχτισε» τον Σουάλοου και το προφίλ του, αρχικά με τη δημιουργία ενός λογαριασμού στο gmail.com και στο Τουίτερ, πώς «αγόρασε» οπαδούς για το λογαριασμό από την ιστοσελίδα fiverr.com, πώς έστησε το προφίλ στη Wikipedia. Ηδη όμως ιστοσελίδες και μπλογκ είχαν φιλοξενήσει τη γνώμη και τα τιτιβίσματα του Σουάλοου.
Η ταχύτητα, ο αγώνας για την είδηση και η τάση της κοινωνίας να «καταβροχθίζει» τις ειδήσεις είναι στα στοιχεία που «δίνουν» ζωή στα ψέματα που κυκλοφορούν στα κοινωνικά δίκτυα και αναπαράγονται πολλές φορές στα διεθνή ΜΜΕ. Ετσι τουλάχιστον υποστηρίζει ο Τζέιμι Μπαρτ, επικεφαλής της δεξαμενής σκέψης Demos. Τα διεθνή ΜΜΕ και οι χρήστες, λέει ο Μπαρτ, οφείλουν να κατανοήσουν ότι τα «τιτιβίσματα» πρέπει να διασταυρώνονται και από άλλες πηγές -και κατά κύριο λόγο πηγές που έχουν την είδηση κατά προτίμηση όχι από λογαριασμούς του Τουίτερ.
- αναδημοσίευση από την Ελευθεροτυπία (29/4)
zoornalistas.blogspot