Με γεωπολιτική και γεωοικονομική εξαφάνιση – στη κυριολεξία –
απειλείται η Ρωσία εάν η πιθανότητα δημιουργίας Ζώνης Ελευθέρου
Εμπορίου (ΖΕΕ / Free Trade Area στην αγγλική) μεταξύ ΗΠΑ και ΕΕ
υλοποιηθεί στο άμεσο μέλλον. Η συγκεκριμένη δε στρατηγική είναι ακόμα σε.....θέση να εξηγήσει και πολλά από τα «ανεξήγητα» τα οποία λαμβάνουν χώρα τα τελευταία τρία έτη στον νότο της ΕΕ και ειδικότερα στην Ελλάδα – κυρίως – και την Κύπρο.
Του Δρ. Γεωργίου Κ. Φίλη
Προτού προχωρήσουμε σε μία σύντομη ανάλυση της παραπάνω παρατήρησης, θα πρέπει να υπογραμμίσουμε δύο θέματα:
Πρώτον, μία διαδικτυακή ανάρτηση δεν μπορεί να είναι ο κατάλληλος χώρος για να προχωρήσουμε σε διάλεξη ακαδημαϊκού επιπέδου όπως αυτή λαμβάνει χώρα σε μία ακαδημαϊκή αίθουσα πρωτοετών και δευτεροετών φοιτητών του τομέα των Διεθνών Επιχειρήσεων (International Business) και των Διεθνών Σχέσεων, έτσι εάν οι φίλοι αναγνώστες θελήσουν περισσότερες πληροφορίες δεν έχουν παρά να αποταθούν στην ανάλογη διεθνή βιβλιογραφία.
Δεύτερον, θεωρούμε εκ των προτέρων δεδομένο πως οι συγκεκριμένες αναρτήσεις του «defence-point.gr», δηλαδή… η συγκεκριμένη όπως και η προηγούμενη με τίτλο «ΕΤΕ-Eurobank: Τί το ευρύτερο ίσως αποσιωπά το… δράμα;» (http://www.defence-point.gr/news/?p=73069) θα… υποκλαπούν ανερυθρίαστα πολλούς που προσπαθούν να πουλήσουν πολιτική και… εξυπνάδα (πολιτικούς φορείς, δημοσιογράφους κ.λπ.) στους αποχαυνωμένους από τα χτυπήματα Έλληνες, χωρίς φυσικά να κάνουν καν τον κόπο να αντιληφθούν στην ολότητά τους τα θέματα υπό συζήτηση, αλλά και χωρίς να δίνουν καμία σημασία στη πνευματική εργασία και ιδιοκτησία άλλων ανησυχούντων πολιτών, ούτε φυσικά και να αναφερθούν σε αυτούς, οικειοποιούμενοι ξένη εργασία.
Για να αντιληφθούμε τη σημασία όλων των εξελίξεων και για ποιον λόγο υπογραμμίζουμε την προσπάθεια συμφωνίας δημιουργίας ΖΕΕ μεταξύ ΗΠΑ και ΕΕ δεν έχουμε παρά να δούμε πρώτα το τι ακριβώς εννοούμε με την έκφραση ΖΕΕ και τι ακριβώς μπορεί να συμβεί μέσα σε αυτή. Και εδώ μπαίνουμε σε χωράφια ακαδημαϊκής διάλεξης.
Η Ζώνη Ελευθέρου Εμπορίου σε γενικές γραμμές θεωρείται η πρώτη, δηλαδή η πλέον «απλή» και «χαλαρή» οικονομική ενοποίηση μεταξύ κρατών ή/και διεθνών οργανισμών. Για την ιστορία, να αναφέρουμε πως εάν κάποια κράτη θέλουν να δημιουργήσουν μία οικονομική ένωση πρώτα δημιουργούν ΖΕΕ μετά προχωρούν στην λεγόμενη «Τελωνιακή Ένωση» (Customs Union) και τέλος στη δημιουργία της «Κοινής Αγοράς» (Common Market), η οποία μπορεί στη πλέον εξελιγμένη της μορφή να μετατραπεί και σε μία Νομισματική Ένωση (Common Currency Area).
Το 90% περίπου των περιφερειακών οικονομικών ενώσεων είναι της μορφής των ΖΕΕ, με μόλις το 10% να αποτελούν Τελωνιακές Ενώσεις και την ΕΕ να αποτελεί το μόνο παράδειγμα Κοινής Αγοράς και μάλιστα της πλέον εξελιγμένης μορφής αφού στους κόλπους της έχει αναπτύξει και μία Νομισματική Ένωση. Όπως μπορεί να γίνει αντιληπτό το 90% των έως τώρα συμφωνιών είναι της μορφής της ΖΕΕ επειδή αυτή είναι η πλέον απλή πρωταρχική μορφή με τις λιγότερες δεσμεύσεις (σε νομικό, οικονομικό και πολιτικό επίπεδο), αλλά είναι κοινός τόπος πως οι περισσότερες ΖΕΕ από την ιδρυτική τους διακήρυξη μιλάνε για το όραμα της δημιουργίας Κοινής Αγοράς στο απώτερο μέλλον.
Το δεύτερο σημείο στο οποίο θα σταθούμε είναι το γεγονός πως για να δικαιολογηθεί η δημιουργία τέτοιων μορφών οικονομικής εξάρτησης μεταξύ δύο ή και περισσότερων κρατών, προϋπόθεση είναι να υφίσταται μία πραγματική ανάγκη η οποία θα πρέπει να ικανοποιηθεί και δεν είναι άλλη από την ύπαρξη πολύ αυξημένων, πέραν του διεθνούς μέσου όρου, εμπορικών σχέσεων μεταξύ τους. Η συγκεκριμένη πραγματικότητα προφανώς θα δημιουργήσει την ανάγκη για μια περεταίρω σύσφιξη των σχέσεων έτσι ώστε να υπάρχει προνομιακή μεταχείριση σε σχέση με τρίτες χώρες και οργανισμούς.
Για παράδειγμα, είναι λογικό οι χώρες της Ευρώπης να προχωρούσαν σε μία οικονομική ενοποίηση αφού περί του 50% των εξαγωγών τους επικεντρωνόταν στη συγκεκριμένη περιοχή και μεταξύ τους. Άρα, η πραγματικότητα που λέει πως η ΕΕ με τις ΗΠΑ έχουν διμερές εμπόριο ύψους μισού περίπου τρις ΕΥΡΩ είναι προφανές πως υπαγορεύει στις Βρυξέλλες και στην Ουάσιγκτον περεταίρω σύσφιξη των σχέσεων, σε επίσημο και θεσμικό επίπεδο.
Το τρίτο δε σημείο της «διάλεξης» αφορά το τι ακριβώς σημαίνουν σε πρακτικούς όρους οι διάφοροι αυτοί τύποι οικονομικών οργανισμών. Για λόγους οικονομίας του χώρου, θα περιγράψουμε μόνο το τι ακριβώς σημαίνει η ΖΕΕ καθώς και ένα κυρίως αποτέλεσμα της θεωρίας της Οικονομικής Ενοποίησης, το οποίο σχετίζετε άμεσα με το επιχείρημα που προβάλουμε. Όπως προαναφέραμε για περισσότερες πληροφορίες οι φίλοι μπορούν να διαβάσουν τη σχετική βιβλιογραφία.
Στη ΖΕΕ λοιπόν οι χώρες που συμμετέχουν άρουν κάθε προστατευτικό εμπόδιο στη διακίνηση εμπορευμάτων και υπηρεσιών (goods & services) μεταξύ τους, ενώ η κάθε χώρα ξεχωριστά μπορεί να ακολουθεί ανεξάρτητη πολιτική με τρίτους (κοινή εμπορευματική πολιτική έναντι τρίτων γίνεται εάν έχουμε μορφή Τελωνιακής Ένωσης). Με άλλα λόγια, στην περίπτωση δημιουργίας ΖΕΕ μεταξύ ΗΠΑ και ΕΕ όλα τα εμπορεύματα και οι υπηρεσίες (προσοχή! ΟΧΙ τα κεφάλαια και οι άνθρωποι) θα μπορούν να κινούνται χωρίς δασμούς κλ.π. όπως δηλαδή συμβαίνει σήμερα μεταξύ των χωρών της ΕΕ (η οποία ως Κοινή Αγορά επιτρέπει και τη κίνηση χωρίς κολλήματα κεφαλαίων και προσώπων).
Τι
μας λέει η οικονομική θεωρία της ενοποίησης αναφορικά με τα αποτελέσματα
τέτοιων πρωτοβουλιών; Αυτό που μας ενδιαφέρει από μία μεγάλη ακαδημαϊκή
συζήτηση είναι πως ένα από τα αποτελέσματα τέτοιων ενοποιήσεων είναι
και η «Δημιουργία Εμπορίου» (Trade Creation), το οποίο σε γενικές
γραμμές σημαίνει πως σε τέτοιου είδους συσσωματώσεις οι διάφορες πηγές
παραγωγής κινούνται από τις περιοχές που είναι λιγότερο αποτελεσματικές
και παραγωγικές, σε περιοχές που είναι περισσότερο.
Δηλαδή,
με τη δημιουργία ενός μεγαλύτερου οικονομικού οργανισμού επιβιώνει
πάντα ο πιο αποτελεσματικός και ο πιο ανταγωνιστικός. Δεν νομίζουμε πως η
σημερινή πραγματικότητα μας αφήνει καμία αμφιβολία για τη συγκεκριμένη
παρατήρηση.
Ολοκληρώνοντας τη σύντομη αυτή… διάλεξη, περνάμε στις χωράφια της
γεωπολιτικής και αναφέρουμε πολύ σύντομα το πως η συγκεκριμένη εξέλιξη είναι δυνατόν να «εξαφανίσει» τη Ρωσία από τον χάρτη, αλλά και πως όλα αυτά συνδέονται με το τι συμβαίνει στον νότο της ΕΕ και κυρίως στην περιοχή του Ελληνισμού.
Αναφορικά με την πρώτη παρατήρηση, δηλαδή για τη Ρωσία, αρκεί να αναφέρουμε πως η ΖΕΕ μεταξύ ΗΠΑ-ΕΕ θα επιδράσει νομοτελειακά στις σχέσεις της ΕΕ με τη Ρωσία ως εξής:
(α) Η Ουάσιγκτον λόγο της άρσης κάθε περιορισμού στη διακίνηση αγαθών και υπηρεσιών με την ΕΕ θα αποτελέσει τον προνομιακό εταίρο των Βρυξελλών, αφού η εισαγωγές από τη Ρωσία θα χάσουν την ανταγωνιστικότητά τους.
(β) Είναι πλέον γνωστό σε ολόκληρο τον πλανήτη ότι το Σχιστολιθικό Φυσικό Αέριο των ΗΠΑ βρίσκεται στην ουσία σε ανεξάντλητα αποθέματα, ενώ η εξόρυξή του και η εξαγωγή του είναι ΠΟΛΥ ΠΙΟ ΦΘΗΝΗ επιλογή σε σχέση με το «συμβατικό» φυσικό αέριο που εξορύσσεται ή σχεδιάζεται να εξορυχτεί από υπεράκτιες πλατφόρμες. Τι θα συμβεί λοιπόν εάν οι ΗΠΑ αποφασίσουν να εξάγουν το φυσικό αέριο στην Ευρώπη με στόχο να μειώσουν δραστικά την εξάρτηση της ΕΕ από τη Ρωσία και να την εξαρτήσουν πλήρως από τις ίδιες; Πώς θα μπορέσει η Μόσχα να ανταγωνιστεί ένα φτηνότερο προϊόν, το οποίο θα προέρχεται από μία περιοχή η οποία θα είναι οικονομικά ενοποιημένη με την ΕΕ;
(γ) Χωρίς να επεκταθούμε περεταίρω απλά να επισημάνουμε πως η συγκεκριμένη εξέλιξη, η δημιουργία ΖΕΕ μεταξύ των ΗΠΑ και της ΕΕ μπορεί στο μέλλον να οδηγήσει σε περεταίρω σύσφιξη των σχέσεων, στις μορφές που περιγράψαμε πιο πριν, κάτι το οποίο είναι απολύτως συμβατό με τις βασικές αρχές της αγγλοσαξονικής γεωπολιτικής σχολής για το πώς οι Αγγλοσάξονες θα συνεχίσουν να κυριαρχούν στην «Παγκόσμια Νήσο».
Περνώντας
στη περίπτωση του Νότου, και ειδικά στη χώρα μας, απλά να επισημάνουμε
πως σύμφωνα με τη θεωρία της «Δημιουργίας Εμπορίου», το μεγάλο ψάρι
τρώει το μικρό, άρα οι χώρες του Νότου σε μία πραγματικά ενοποιημένη,
και υπό γερμανικό έλεγχο, ΕΕ πολύ απλά αποτελούν τις ζώνες
μη-ανταγωνιστικότητας οι οποίες θα πρέπει να γίνουν ανταγωνιστικές, εάν η
γερμανική ΕΕ θα θέλει να αποκτήσει σε μία μελλοντική δημιουργία ΖΕΕ με
τις ΗΠΑ ίσο ρόλο και όχι ρόλο κομπάρσου όπου ξαφνικά ο ατλαντικός
εταίρος θα απορροφήσει τη μη-ανταγωνιστική ΕΕ προς όφελός του.
Αρκεί μόνο να σκεφτούμε πως οι ΗΠΑ έχουν δημιουργήσει τη NAFTA (North American Free Trade Agreement) η οποία αποτελεί μία ΖΕΕ μεταξύ ΗΠΑ, Καναδά και… Μεξικό, και μαντέψτε πως ακριβώς λειτουργεί το σύστημα: Οι
εταιρείες που θέλουν να πουλήσουν στις ΗΠΑ και τον Καναδά, πηγαίνουν
και παράγουν στο Μεξικό και μετά τα εξάγουν στους βόρειους γείτονες του. Αυτός που θα μας πει λοιπόν γιατί ολόκληρος ο Νότος της ΕΕ τραβάει αυτά που τραβάει, κερδίζει «χρυσούν ωρολόγιον»… θα αρχίσει να αναπτύσσεται έχοντας καταστεί φθηνό κέντρο παραγωγής προϊόντων που θα εξάγονται στο πλαίσιο της ΖΕΕ με τις ΗΠΑ;
Φυσικά ο Δρ. Σόιμπλε δεν πρόκειται ποτέ να μας πει στα μούτρα πως επιθυμεί να μας «μεξικανοποιήσει» (φυσικά και δεν έχουμε κάτι και δεν υποτιμούμε τον περήφανο και όμορφο λαό της συγκεκριμένης φιλικής και μαγευτικής χώρας, απλά αναφερόμαστε στο μοντέλο επιχειρηματικής «ανάπτυξης» που προσπαθούν οι Γερμανοί να επιβάλλουν σε εκατοντάδες εκατομμύρια Ευρωπαίους πολίτες) αλλά είναι σίγουρο πως οι «ηγεσίες» μας το γνωρίζουν.
Κλείνουμε τη συγκεκριμένη ανάλυση λέγοντας πως θα επανέλθουμε, με περισσότερες λεπτομέρειες, ενώ φυσικά και θα πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας πως πολλές άλλες παράμετροι θα πρέπει να αναλυθούν, όπως για παράδειγμα το πώς θα αντιδράσει η Ρωσία και το κατά πόσον θα αντιπροτείνει την Ένωση «από τη Λισσαβόνα στο Βλαδιβοστόκ», ή το τι ακριβώς θα συμβεί εάν οι ΗΠΑ θεωρήσουν πως η Γερμανία δεν θα πρέπει να «ενοποιήσει» υπό την ηγεσία της την ΕΕ.
Η υπόθεση πάντως γίνεται όλο και πιο περίπλοκη και το σίγουρο είναι πως οι «ηγέτες» μας όλα αυτά τα θεωρούν… «κινέζικα» ή μάλλον «μεξικάνικα». Εμείς στο «defence-point.gr», σκοπεύουμε να συνεχίσουμε να σκεφτόμαστε με τον πιο προκλητικό και αντισυμβατικό τρόπο και με βάση λογικούς συλλογισμούς, να βάζουμε στο τραπέζι προς συζήτηση όλα τα ενδεχόμενα.
Έχοντας διαβάσει Ιστορία και παρατηρήσει τις πεποιθήσεις των λαών τη στιγμή που διαμορφώνονταν οι εξελίξεις, σε σχέση με αυτά που κατέγραψαν εκ των υστέρων οι ιστορικοί, αντιλαμβανόμαστε ότι όσα πραγματικά γίνονται και εξετάζονται σπανίως βλέπουν το φως της δημοσιότητας σε «ζωντανό χρόνο». Οπότε, το συμπέρασμα είναι πως το μόνο «όπλο» των κοινωνιών για να αντιλαμβάνονται και να συμμετάσχουν στις εξελίξεις αντιδρώντας, είναι η οργανωμένη, μεθοδική και τεκμηριωμένη σκέψη…
http://www.defence-point.gr/news/?p=73201