Από τον Κώστα Στούπα
Μια χώρα στο σταυροδρόμι της Ευρώπης με την Ασία και την Αφρικής, δηλαδή μια χώρα των συνόρων όπως η Ελλάδα, χρειάζεται ισχυρές ένοπλες δυνάμεις με ...
αποτρεπτική ισχύ «άμα την εμφανίσει» αλλά και «εν τη παλάμη» αν χρειαστεί.
Η παρουσία αμυντικής βιομηχανίας σε μια χώρα είναι επιθυμητή αλλά όχι αναγκαία για την εθνική της ασφάλεια. Επιθυμητή γιατί εξασφαλίζει κάποιου είδους ανεξαρτησία σε κρίσιμες περιόδους, αλλά κυρίως γιατί συμβάλει στην Εθνική Οικονομία με τη δημιουργία θέσεων εργασίας, φορολογητέας ύλης, αλλά και know how.
Η ανεξαρτησία των προμηθειών μάλλον αποτελεί επίφαση στη σημερινή εποχή για μια περιφερειακή χώρα. Αν κάποιος θέλει να της κάνει εμπάργκο στους εξοπλισμούς, μπορεί να της κάνει και στις πρώτες ύλες με τις οποίες αυτοί κατασκευάζονται. Επιπλέον τα αποτελεσματικά οπλικά συστήματα είναι τόσο περίπλοκα που ο σχεδιασμός τους και η παραγωγή δεν μπορούν να γίνουν στην περιφέρεια λόγω οικονομιών κλίμακας και σχετικής τεχνογνωσίας.
Στις σημερινές συνθήκες πολέμου οι πολεμικές βιομηχανίες περιφερειακών χωρών παράγουν εξοπλιστικό υλικό ήσσονος σημασίας το οποίο τις περισσότερες φορές είναι ακριβότερο και χειρότερης ποιότητας από αυτό που μπορεί να βρεθεί στην ελεύθερη αγορά.
Στο παρελθόν είναι αλήθεια πως η ελληνική πολεμική βιομηχανία συνεισέφερε σημαντικά σε όλες τις πολεμικές αναμετρήσεις της χώρας και την εθνική της ολοκλήρωση.
Θα μπορούσαμε να πούμε πως η ιστορία της ελληνικής πολεμικής βιομηχανίας ξεκινά με τους μπαρουτόμηλους της Δημητσάνας οι οποίοι συνεισέφεραν στον αγώνα την ελληνικής ανεξαρτησίας όχι ως κρατικές επιχειρήσεις. Οι Σπηλιωτόπουλοι που τους εκμεταλλεύονταν για πολλά χρόνια ζητούσαν από το ελληνικό κράτος να πληρωθούν για τη συνεισφορά τους χωρίς αποτέλεσμα.
Η επίσημη ιστορία της ελληνικής πολεμικής βιομηχανίας ξεκινά το 1874 με την ίδρυση της εταιρείας Ελληνικόν Πυριτιδοποιείον. Για πολλά χρόνια η εταιρεία ανταγωνιζόταν για τις συμβάσεις του στρατού με την «Αφοί Μαλτσινιώτη» μέχρι που οι δύο εταιρείες συγχωνεύτηκαν μεταξύ τους.
Η ελληνική πολεμική βιομηχανία συνεισέφερε στην εθνική ανεξαρτησία και εδαφική αύξηση της χώρας σε κρίσιμες περιόδους χωρίς να χρειαστεί ποτέ να είναι μια κρατική εταιρεία.
Το 1976 το κράτος ίδρυσε την ΕΒΟ και της ανέθεσε την παραγωγή του G3 της γερμανικής Heckler &Koch αντί του FN FAL της βελγικής FN που κατασκεύαζε η ΠΥΡΚΑΛ (εξέλιξη της Ελληνικόν Πυριτιδοποιείον και «Αφοι Μαλτσινιώτη»). Η μέχρι τότε δυναμική και εξαγωγική βιομηχανία ακολούθησε φθίνουσα πορεία μέχρι που με την έλευση του Παπανδρεϊκού σοσιαλισμού κρατικοποιήθηκε και μεταβλήθηκε σε άλλη μια «χωματερή» για το πελατειακό κράτος. Σε αυτό το διάστημα στο σύνολό της η εγχώρια πολεμική βιομηχανία έχει στοιχίσει στους φορολογούμενους πολλά δισ. ευρώ, ενώ το προϊόν που προσέφερε στις ένοπλες δυνάμεις ήταν αναμφίβολα χαμηλότερης αξίας.
Για να καταλάβει κάποιος με τι είδους «μαύρες τρύπες» έχουμε να κάνουμε, οι περισσότερες από τις μονάδες που απαρτίζουν την ελληνική αμυντική βιομηχανία, άπασες απασχολούν πολλαπλάσιο προσωπικό, πελατειακών προσλήψεων με μισθούς οι οποίοι μέχρι πρότινος ήταν εξωφρενικοί για τα ελληνικά δεδομένα, ακόμη και κερδοφόρων επιχειρήσεων.
Η «καούρα» των πολιτικών και των συνδικαλιστών για την αμυντική βιομηχανία δεν αφορά το πλήγμα που θα δεχτούν οι ένοπλες δυνάμεις, αλλά οι απολύσεις πελατών τους οποίους έχουν διορίσει τα κόμματα.
Χαρακτηριστικό δε του τρόπου που χειρίζεται η πολιτική ηγεσία το θέμα της εθνικής ασφαλείας και της αμυντικής βιομηχανίας είναι το γεγονός πως η αρμόδια υφυπουργός, εκ των εθνικών πολιτικών αμοιβάδων του τόπου που κληρονόμησαν την πολιτική τους θέση, ανακοίνωσε το τηλεγράφημα των δανειστών σε κομματική εκδήλωση και όχι στα αρμόδια κυβερνητικά όργανα.
Αν υφυπουργός Άμυνας είναι η κάθε Φώφη του πολιτικού σωλήνα, η ασφάλεια της χώρας κινδυνεύει από την εκκαθάριση και αποκρατικοποίηση της αμυντικής βιομηχανίας;
Η ύπαρξη αμυντικής βιομηχανίας για μια χώρα σαν την Ελλάδα είναι κατ’ αρχάς χρήσιμη για την εθνική οικονομία, αρκεί να λειτουργεί ανταγωνιστικά. Κατά δεύτερο είναι χρήσιμη για την προμήθεια ανταλλακτικών και οπλικών συστημάτων αρκεί να μπορεί να το κάνει αυτό με ανταγωνιστικούς όρους. Δηλαδή, να παράγει ποιοτικά αξιόπιστα προϊόντα σε φθηνές τιμές. Αν π.χ. αντί για ένα όλμο με 500 ευρώ μπορούμε να πάρουμε 10 καλύτερης ποιότητας οικονομικά και αμυντικά, επιζήμιο να κάνουμε είναι το πρώτο.
Η διάλυση της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας ξεκίνησε από τότε που το κράτος ανέλαβε να παίξει το ρόλο του επιχειρηματία... Η αναγέννηση και διεθνοποίησή της μπορεί να έλθει πάλι μέσα από την απομάκρυνση του κράτους.Του Στέφανου Κασιμάτη
"ΔΙΑΚΟΠΕΣ" ΜΕ ΤΟΝ ΥΠΑΣΠΙΣΤΗ ΤΗΣ, ΤΟ ΥΠΗΡΕΣΙΑΚΟ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΔΥΟ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΟΥΣ
Από τον Στέφανο Κασιμάτη
Λόγω της γεωγραφικής θέσης της, η γραφική νήσος Σκύρος έχει σημαντικό ρόλο στην άμυνα του Αιγαίου. Για τον λόγο αυτόν, σταθμεύουν εκεί πάντα ένα ζεύγος αεροσκαφών της Πολεμικής Αεροπορίας από την Πτέρυγα Μάχης στη Λάρισα (δύο ιστορικά F-4 Phantom, εκσυγχρονισμένα), που προστατεύονται από μία συστοιχία αντιεροπορικών βλημάτων. Είναι, επίσης, εγκατεστημένα στο νησί κάποια κλιμάκια του Ναυτικού (ένας σταθμός ανεφοδιασμού καυσίμων -τουτέστιν, βενζινάδικο-, ένα παρατηρητήριο και μία μοίρα κατευθυνόμενων βλημάτων Exocet). Αυτό είναι όλο. Αμφιβάλλω αν το προσωπικό των μονίμων στελεχών που υπηρετούν στο νησί ξεπερνά τα πενήντα άτομα.
Αν υποτεθεί ότι ένας εκπρόσωπος της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Εθνικής Αμύνης επιθυμεί να επιθεωρήσει τις στρατιωτικές εγκαταστάσεις της Σκύρου, προκειμένου με την παρουσία του να εμψυχώσει τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων, μπορεί να το κάνει μέσα σε μία ημέρα, με ελάχιστο κόπο και μηδαμινά έξοδα. Δεκαέξι ευρώ, όλα κι όλα, κοστίζει το (επιδοτούμενο) εισιτήριο της Aegean και τα δύο F-4 σταθμεύουν στο ίδιο αεροδρόμιο (το μοναδικό, άλλωστε, στο νησί) όπου προσγειώνεται και το αεροπλάνο της γραμμής. Στον ίδιο χώρο βρίσκονται και τα αντιεροπορικά Patriot για την άμυνα του κλιμακίου. Επομένως, σε δύο ώρες το πολύ, ένας υπουργός έχει ξεμπερδέψει με την επίσκεψη. Εκτός και αν πρόκειται για την αναπληρώτρια υπουργό Φώφη Γεννηματά, της οποίας η μεθοδικότητα, η σχολαστικότητα και ο ζήλος με τον οποίον ασκεί τα καθήκοντά της, είναι αρετές πασίγνωστες στο πανελλήνιο. Γι’ αυτό και χρειάσθηκε δέκα ημέρες για να πραγματοποιήσει τις επισκέψεις της στις μονάδες της Σκύρου - προφανώς, για να εμβαθύνει και να εμπεδώσει.
Με τη μεθοδικότητα που τη χαρακτηρίζει, η κ. Γεννηματά προγραμμάτισε να μεταβεί στη Σκύρο στις 9 και να επιστρέψει στις 18 Αυγούστου. Ταξίδεψε ώς την Κύμη με το υπηρεσιακό αυτοκίνητό της, το οποίο πήρε μαζί της στη Σκύρο, ενώ συνοδευόταν από δύο αστυνομικούς της φρουράς της και, φυσικά, από τον επισμηναγό υπασπιστή της, οι οποίοι διέμειναν σε ξενοδοχείο της νήσου. Υπό άλλες συνθήκες, μισό φύλλο πορείας θα ήταν αρκετό για την επίσκεψη. Αλλά επειδή η επιστροφή αεροπορικώς ίσως δεν θα ήταν δυνατή αυθημερόν, ένα ολόκληρο φύλλο πορείας δικαιολογείται. Για τη συγκεκριμένη περίπτωση χρειάσθηκαν δέκα για την υπουργό, όπως και για τον καθένα από τους αστυνομικούς της, καθώς και πέντε για τον υπασπιστή της.
Ορισμένοι θα εγείρουν το ζήτημα των δαπανών και μάλιστα όταν περικόπτονται οι μισθοί των πιλότων της Πολεμικής Αεροπορίας ή ακόμη όταν, κατά πληροφορίες, περιορίζονται οι ώρες ασκήσεων αναχαίτισης των πιλότων μας, λόγω του κόστους των καυσίμων, κάτω και από τα νατοϊκά standards (με ό,τι και αν συνεπάγεται αυτό για το ηθικό των αεροπόρων). Ομως το κόστος της διαμονής ήταν αμελητέο: μόλις 60 ευρώ ημερησίως για την αναπληρώτρια υπουργό και 30 για τον κάθε υπηρεσιακό παράγοντα. Το μικροποσόν των 1.450 ευρώ είναι αστείο μπροστά στις πολύτιμες εμπειρίες που αποκόμισε η κ. Γεννηματά και, βεβαίως, η τόνωση που προσέφερε με την παρουσία της εκεί στο ηθικό των στελεχών του στρατεύματος είναι ανεκτίμητη. (Οσο δε για το κόστος της βενζίνης του υπουργικού αυτοκινήτου ή της διαμονής των συνοδών της, αυτά απαξιώ να τα συζητήσω...).
capital.gr