Του Νίκου Κομσέλη
Ο φόρος κεφαλαιακών κερδών (capital gains tax) που επεβλήθη πρόσφατα στη χώρα μας και η αύξηση των συντελεστών του στις χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου εντάσσεται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο αύξησης της φορολογίας στις χώρες αυτές εν....
Το φαινόμενο του «κλειδώματος»
Έχει παρατηρηθεί (σε χώρες που εφαρμόζεται ήδη ο νόμος) ότι οι μικροεπενδυτές οι οποίοι έχουν αποκομίσει μεγάλα κέρδη έχουν την τάση να διακρατούν τις μετοχές προκειμένου να μην πληρώσουν τον φόρο και χάνουν έτσι νέες επενδυτικές ευκαιρίες που στο μεταξύ παρουσιάζονται. Αυτό μειώνει σημαντικά την ευελιξία της αγοράς και δύναται να στερήσει επενδύσεις από νέες εισηγμένες μετά από σημαντική ανοδική μεταβολή του δείκτη. Η επίδραση του «κλειδώματος» του επενδυτή σε μία μετοχή μειώνει την αποτελεσματικότητα της αγοράς καθώς εμποδίζει την μεταφορά κεφαλαίων από μια λιγότερο αποδοτική επένδυση σε μια περισσότερο αποδοτική. Η οικονομική ανάπτυξη είναι συνώνυμη με την μεταφορά κεφαλαίων από μια μη κερδοφόρα σε μια κερδοφόρα επένδυση. Ο φόρος υπεραξίας δημιουργεί ένα σημαντικό εμπόδιο στην σημαντική αυτή λειτουργία της αγοράς.
Διεθνής ανταγωνισμός
Υπάρχουν πρακτικοί λόγοι διεθνούς ανταγωνισμού για τους οποίους η χώρα μας θα έπρεπε να έχει μηδενικό φόρο κεφαλαιακού κέρδους. Αυτοί αφορούν στην παγκοσμιοποίηση και στην ευκολία με την οποία μπορεί μια εταιρεία να μεταφέρει τα κεφάλαια της από μια χώρα στην άλλη προκειμένου να λειτουργήσει σε μια σταθερότερη οικονομία και να αντλήσει κεφάλαια με καλύτερους όρους. Ενδεικτικό είναι το παράδειγμα της ΒΙΟΧΑΛΚΟ, της ΦΑΓΕ και της COCA COLA 3Ε οι οποίες μετέφεραν τις έδρες τους στο Βέλγιο, το Λουξεμβούργο και την Ελβετία αντίστοιχα στο τελευταίο δωδεκάμηνο. Και οι τρεις προαναφερθείσες χώρες προσφέρουν φιλικότερο φορολογικό περιβάλλον αλλά και μηδενικό φόρο κεφαλαιακών κερδών. Παρά τις προειδοποιήσεις η κυβέρνηση κώφευσε και όχι μόνο δεν προχώρησε με τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις αλλά τελικά ψήφισε και τον επίμαχο αντιαναπτυξιακό νόμο. Δυστυχώς ο κ. Σαμαράς φαίνεται πως αγνοεί παντελώς τον τρόπο με τον οποίον κινείται η ελεύθερη αγορά και η άγνοια του στοιχίζει σε απώλειες πολύτιμων θέσεων εργασίας για την χώρα μας εν μέσω κρίσης και φυγής κεφαλαίων στο εξωτερικό.
Αντικίνητρο για την χρηματοδότηση νέων καινοτόμων επιχειρήσεων (startups)
Ο φόρος υπεραξίας αποτελεί επίσης σημαντικό αντικίνητρο για την δημιουργία και την χρηματοδότηση νέων και καινοτόμων επιχειρήσεων στην χώρα μας οι οποίες ενδέχεται να έχουν πολύ υψηλή κεφαλαιακή απόδοση. Σε περίπτωση που εμφανιστούν τέτοιες επιχειρήσεις, οι υποψήφιοι επενδυτές θα απαιτήσουν την μεταφορά τους εκτός των ελληνικών συνόρων προκειμένου να έχουν πρόσβαση σε καλύτερες κρατικές υποδομές και για να αποφύγουν τον φόρο υπεραξίας. Πρόκειται για έναν επιπλέον παράγοντα ο οποίος θα εντείνει την αιμορραγία επιχειρήσεων και άξιου εργατικού δυναμικού στο εξωτερικό με τις αντίστοιχες επιπτώσεις στην νεανική ανεργία και στο ΑΕΠ της χώρας.
Αυξημένοι φορολογικοί συντελεστές - Αφελληνισμός των Επιχειρήσεων
Όσον αφορά την Ευρώπη, χώρες όπως η Ελβετία, η Ολλανδία, η Τσεχία, το Βέλγιο και το Λουξεμβούργο με μηδενικό φόρο υπεραξίας, φιλικό επενδυτικό και φορολογικό περιβάλλον και υποδομές που δεν υπάρχουν στην χώρα μας, αποτελούν σημαντικό πόλο προσέλκυσης κεφαλαίων την ώρα που οι χώρες του ευρωπαϊκού νότου μαζί με την Γαλλία υιοθετούν πολιτικές αύξησης της φορολογίας και ως εκ τούτου είναι καθηλωμένες σε ένα σπιράλ αυτοτροφοδοτούμενης ύφεσης. Στις χώρες αυτές και ειδικά στην χώρα μας οι πολιτικές που επεβλήθησαν ως θεραπεία αφορούσαν περισσότερο στην εσωτερική υποτίμηση ως παράγοντα ανταγωνιστικότητας. Προκειμένου όμως η εσωτερική υποτίμηση να λειτουργήσει σαν τέτοιος παράγοντας πρέπει να ενισχυθούν σημαντικά οι επενδύσεις, διαφορετικά θα έχουμε ραγδαία αύξηση της ανεργίας ως αποτέλεσμα της αποεπένδυσης. Σε όλο τον ευρωπαϊκό νότο η αύξηση των φορολογικών συντελεστών εν μέσω ύφεσης πήγε χέρι με χέρι με την ραγδαία αύξηση της ανεργίας στους νέους. Η εσωτερική υποτίμηση χωρίς κίνητρα για επενδύσεις απλά εξαθλίωσε τον νεανικό πληθυσμό της νότιας Ευρώπης χωρίς να τις κάνει ανταγωνιστικότερες που ήταν υποτίθεται και το ζητούμενο. Ο συγκεκριμένος φόρος δημιούργησε ένα επιπλέον σημαντικό αντικίνητρο για επενδύσεις και κράτησε τα επενδυτικά κεφάλαια μακριά από την Νότια Ευρώπη. Οι οικονομικοί δείκτες των χωρών του νότου δεν αφήνουν περιθώρια παρεξηγήσεων για τα αποτελέσματα της υπερφορολόγησης.
Την ίδια στιγμή που στον ευρωπαϊκό νότο αύξαναν οι φορολογικοί συντελεστές, στην Κίνα και την Τουρκία επικράτησε ένας οργασμός επενδύσεων καθώς οι αγορές εκεί παρείχαν την ευελιξία και την ελευθερία στους επενδυτές να κινηθούν όπως θέλουν χωρίς περιορισμούς. Ο μηδενικός φόρος υπεραξίας εκεί σε συνάρτηση με τα χαμηλά εργασιακά κόστη συνέβαλλε στην δημιουργία υπερπροσφοράς επενδυτικών κεφαλαίων και μάλιστα εν μέσω κρίσης, πράγμα που φυσικά δεν συνέβη στον ευρωπαϊκό νότο. Η υπερπροσφορά αυτή δίνει σημαντικό πλεονέκτημα στις επιχειρήσεις καθώς τους επιτρέπει να βρίσκουν κεφάλαια με προνομιακούς γι’ αυτές όρους. Στην χώρα μας αντίστοιχα, η ζήτηση κεφαλαίων είναι τέτοια που θα προκαλούσε αναμφισβήτητα τον αφελληνισμό των επιχειρήσεων που θα είχαν την τύχη να έχουν πρόσβαση σε ξένα χαρτοφυλάκια.
Οι αναπτυγμένες χώρες που έχουν επιβάλει τον συγκεκριμένο φόρο προσφέρουν και πλήθος διευκολύνσεων και υποδομών στους επενδυτές και έτσι συμβάλλουν στην δημιουργία εταιρικών κερδών και στην διαμόρφωση της μετοχικής υπεραξίας. Στην Ελλάδα με ένα κράτος το οποίο αρνείται πεισματικά να μεταρρυθμιστεί, να περιορίσει την γραφειοκρατία και τα έξοδα του, ο φόρος υπεραξίας αποτελεί την υπερβολή ενός αντιπαραγωγικού μοντέλου που απλώς καταστρέφει τις εναπομείνασες εγχώριες παραγωγικές δομές. Η συμβολή του κράτους στην χώρα μας μάλλον αφορά περισσότερο στην απαξίωση των μετοχών και στην συρρίκνωση των κεφαλαιακών κερδών παρά σε οτιδήποτε άλλο θετικότερο.
Συμπέρασμα
Η επιβολή του φόρου υπεραξίας στην χώρα μας αποτελεί ακόμα ένα βήμα προς την λάθος κατεύθυνση. Η Κυβέρνηση Σαμαρά όχι μόνο δεν έχει απαλλάξει τις επιχειρήσεις από την γραφειοκρατία και τις φορολογικές στρεβλώσεις, όχι μόνο δεν έχει δημιουργήσει ευνοϊκές συνθήκες στην χώρα με ένα φιλικό αλλά και σταθερό φορολογικό περιβάλλον αλλά απεναντίας οι παρεμβάσεις της ως τώρα ήταν καταστροφικές με αποτέλεσμα να ενταθεί η αποεπένδυση και η αύξηση της ανεργίας στους νέους. Το συγκεκριμένο μέτρο όμως σε συνδυασμό με τα παραπάνω ενδέχεται να δώσει το έναυσμα για μαζική φυγή επιχειρήσεων και κεφαλαίων στο εξωτερικό καθώς αποτελεί καίριο πλήγμα σε μια οικονομία η οποία αναζητά εναγωνίως επενδυτικά κεφάλαια. Αποτελεί ένα φορομπηχτικό μέτρο το οποίο θα πλήξει ακόμη περισσότερο τους νέους και τις παραγωγικές τάξεις προκειμένου να μην κλείσουν οι τρύπες της διαφθοράς και της κρατικής σπατάλης. Τρύπες τις οποίες τα κόμματα της συγκυβέρνησης δεν έχουν την πολιτική βούληση να κλείσουν καθώς από αυτές εξαρτούν την ύπαρξη τους την ίδια.
* Ο κ. Νίκος Κομσέλης είναι Επιχειρηματίας
komselis@otenet.gr
http://www.capital.gr/Articles.asp?id=1936811