Ο πρωθυπουργός της Βρετανίας Ντέιβιντ Κάμερον ανακοίνωσε αργά το βράδυ της Παρασκευής ότι εξασφάλισε μια συμφωνία στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο με την οποία παραχωρείται στο Ηνωμένο Βασίλειο «ένα ειδικό καθεστώς εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης», μετά τις διαπραγματεύσεις με στόχο την εξεύρεση συμβιβαστικής λύσης και την αποτροπή της εξόδου της χώρας από την ΕΕ, του λεγόμενου Brexit.
Σε ομόφωνη και ιστορική συμφωνία για την αποφυγή της εξόδου της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση κατέληξαν το βράδυ της Παρασκευής οι ηγέτες των 28 κρατών-μελών, μετά από σχεδόν 20 ώρες εντατικών και δύσκολων διαπραγματεύσεων στις Βρυξέλλες. Για συμφωνία που είναι «δίκαιη» τόσο για το Ηνωμένο Βασίλειο όσο και για τα υπόλοιπα 27 κράτη-μέλη, έκανε λόγο ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν Κλοντ Γιούνκερ. Σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες, η συμφωνία περιέχει δύο σημαντικές παραχωρήσεις από την πλευρά της Ε.Ε. Η πρώτη παραχώρηση επιτρέπει στο Λονδίνο να ενεργοποιήσει ειδικές προστασίες για τις τράπεζες του Σίτι, ενδεχομένως παρακάμπτοντας ρυθμιστικούς κανονισμούς που ισχύουν στην υπόλοιπη Ευρώπη.
Η δεύτερη μεγάλη παραχώρηση από την πλευρά των εταίρων ορίζει ότι το Ηνωμένο Βασίλειο εξαιρείται από τη θεμελιώδη δέσμευση των μελών-μελών να δημιουργήσουν μία «όλο και πιο στενή» Ευρωπαϊκή Ένωση.
Στο μέτωπο της μετανάστευσης, η συμφωνία επιτρέπει στο Λονδίνο εφαρμόσει το αποκαλούμενο «φρένο» στη χορήγηση προνοιακών επιδομάτων σε νεοαφιχθέντες μετανάστες από χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.Η δεύτερη μεγάλη παραχώρηση από την πλευρά των εταίρων ορίζει ότι το Ηνωμένο Βασίλειο εξαιρείται από τη θεμελιώδη δέσμευση των μελών-μελών να δημιουργήσουν μία «όλο και πιο στενή» Ευρωπαϊκή Ένωση.
Το Λονδίνο πέτυχε πάντως νίκη σε ό,τι αφορά τα επιδόματα τέκνων για μετανάστες που εργάζονται στο Ηνωμένο Βασίλειο, αλλά τα παιδιά τους διαμένουν σε άλλη χώρα.
Η συμφωνία προβλέπει ότι από το 2020 το επίδομα θα συνδέεται με το βιωτικό επίπεδο της χώρας όπου διαμένει το για τις περίπου 34.000 οικογένειες που ήδη λαμβάνουν το βοήθημα, όμως νέοι μετανάστες δεν θα έχουν καν το δικαίωμα να διεκδικήσουν το επίδομα.
Σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters ορισμένα από τα σημεία της συμφωνίας είναι:
ΑΛΛΑΓΗ ΤΗΣ ΣΥΝΘΗΚΗΣ
Δύο από τις πρόνοιες της συμφωνίας πρόκειται να εγγραφούν σε αναθεωρημένα άρθρα της Συνθήκης της ΕΕ: μια ειδική εξαίρεση της Βρετανίας από την περαιτέρω ολοκλήρωσή της, στο πλαίσιο μιας διαδικασίας που αποκαλείται «όλο και πιο στενή ολοκλήρωση»· και η δίκαιη αντιμετώπιση των χρηματοπιστωτικών και οικονομικών διευθετήσεων ανάμεσα στην ευρωζώνη και τα κράτη-μέλη της ΕΕ που δεν ανήκουν στην οικονομική και νομισματική ένωση.
ΕΠΙΔΟΜΑΤΑ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ
Η Βρετανία θα αποκτήσει το δικαίωμα να αρνείται την καταβολή διαφόρων επιδομάτων σε νεοαφιχθέντες εργαζόμενους από άλλα κράτη-μέλη της ΕΕ για τα πρώτα τέσσερα χρόνια της παραμονής τους στην επικράτειά της. Θα αποκτήσει τη δυνατότητα να εφαρμόζει αυτό το μέτρο για τουλάχιστον επτά χρόνια από την ημερομηνία της εφαρμογής του.
ΕΠΙΔΟΜΑΤΑ ΠΑΙΔΙΩΝ
Ένα πανευρωπαϊκό σύστημα καταγραφής που αφορά την καταβολή επιδομάτων παιδιού ή παιδιών που ζουν σε άλλο κράτος μέλος της ΕΕ τίθεται σε εφαρμογή για τους μετανάστες σε άλλο ευρωπαϊκό κράτος άμεσα και για τους πάντες από 1ης Ιανουαρίου 2020. Βάσει του συστήματος αυτού, οι κυβερνήσεις θα αποφασίσουν τα επίπεδα των επιδομάτων που καταβάλλονται.
ΧΩΡΕΣ ΕΝΤΟΣ ΚΑΙ ΕΚΤΟΣ ΕΥΡΩΖΩΝΗΣ
Το κείμενο τονίζει την ανάγκη να εφαρμόζονται «ισότιμοι όροι ανταγωνισμού» σε ότι αφορά το ρυθμιστικό πλαίσιο που διέπει τον χρηματοπιστωτικό τομέα και την τραπεζική. Παραχωρεί στη Βρετανία το δικαίωμα να εποπτεύει χρηματοπιστωτικούς θεσμούς και αγορές ώστε να εγγυάται την χρηματοοικονομική σταθερότητα. Αλλά πάντως συμφωνήθηκε «με την επιφύλαξη» των υπαρχουσών δυνατοτήτων των θεσμών της ΕΕ να αναλαμβάνουν δράση για να προασπίζουν την χρηματοοικονομική σταθερότητα.
«Διαπραγματεύθηκα μια συμφωνία η οποία εκχωρεί στο Ηνωμένο Βασίλειο ένα ειδικό καθεστώς εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης», έγραψε ο Κάμερον στον επίσημο λογαριασμό του στον ιστότοπο κοινωνικής δικτύωσης Twitter. «Θα την εισηγηθώ στην [βρετανική] κυβέρνηση αύριο», πρόσθεσε ο Κάμερον, λίγη ώρα μετά την επισημοποίηση της συμφωνίας από τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ.
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ έγραψε στον λογαριασμό του στον ιστότοπο κοινωνικής δικτύωσης Twitter ότι η συμφωνία που έχει στόχο την παραμονή της Βρετανίας στην ΕΕ συγκέντρωσε την ομόφωνη υποστήριξη από όλους τους ηγέτες των 28 κρατών μελών της Ένωσης.
"Συμφωνία. Ομόφωνη υποστήριξη για έναν νέο συμβιβασμό με στόχο το #UKinEU (σ.σ η Βρετανία εντός της ΕΕ)" σημείωσε ο Τουσκ.
Η στερλίνα κατέγραφε άνοδο έναντι του αμερικανικού δολαρίου αμέσως μετά τη δήλωση Τουσκ.
Νωρίτερα η πρόεδρος της Λιθουανίας Ντάλια Γκριμπαουσκάιτε γνωστοποίησε πριν από λίγο με μήνυμά της στον ιστότοπο κοινωνικής δικτύωσης Twitter ότι επιτεύχθηκε συμφωνία μεταξύ ΕΕ- Βρετανίας με στόχο την παραμονή της χώρας στην ΕΕ.
"Συμφωνία #UKinEU επιτεύχθηκε. Τέλος στο δράμα» έγραψε στο Twitter.
Σύμφωνα με τον Guardian «η επιτυχία του Κάμερον κατά τη διαπραγμάτευση των όρων της ένταξης της Βρετανίας στην ΕΕ, θα ανοίξει το δρόμο γι 'αυτόν να ανακοινώσει ένα δημοψήφισμα στις 23 Ιουνίου».
Λίγα λεπτά νωρίτερα, είχε διαρρεύσει το ντραφτ (προσχέδιο) της συμφωνίας. Σύμφωνα με αυτό καμία μελλοντική αλλαγή σε συνθήκες δεν θα θέσει σε κίνδυνο την εξαίρεση της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή αρχή της ολοκλήρωσης.
Λίγα λεπτά νωρίτερα, είχε διαρρεύσει το ντραφτ (προσχέδιο) της συμφωνίας. Σύμφωνα με αυτό καμία μελλοντική αλλαγή σε συνθήκες δεν θα θέσει σε κίνδυνο την εξαίρεση της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή αρχή της ολοκλήρωσης.
Μία ώρα πριν την έναρξη του γεύματος, ο πρωθυπουργός της Τσεχίας Μπόχουσλαβ Σομπότκα, μέσω του κοινωνικού δικτύου, ανέφερε πως η συμφωνία ΕΕ-Βρετανίας ήταν καθοδόν.
«Μια τελική συνάντηση μεταξύ του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ και του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν Κλοντ Γιούνκερ επιβεβαίωσε ότι ένα προσχέδιο συμφωνίας με τη Βρετανίας είναι επιτέλους καθοδόν», τουίταρε.
Από την πλευρά του ο πρωθυπουργός της Μάλτας Τζόζεφ Μούσκατ υποστήριξε ότι το προσχέδιο συμφωνίας έχει ολοκληρωθεί με στόχο την παραμονή της Βρετανίας στην ΕΕ.
«Υπάρχει ένα προσχέδιο που θα κατατεθεί στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων εντός ολίγων λεπτών», δήλωσε, κατά τη διάρκεια μιας συνέντευξης τύπου, πριν από τη Σύνοδο των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων.
«Τα κεντρικά σημεία του σχεδίου αποτελούν έναν συμβιβασμό, στον οποίο ο καθένας προσέφερε από λίγο. Ωστόσο πιστεύω ότι αποτελούν σίγουρα τις βάσεις για μία συμφωνία, σε κάθε περίπτωση το ελπίζω» προσέθεσε.
Με μήνυμά της η αντιπροσωπεία της Μάλτας στην ΕΕ στον λογαριασμό της στο Twitter, επικαλούμενη τον Μούσκατ, σημείωσε: «Δεδομένου ότι δεν θα υπάρξουν εκπλήξεις της τελευταίας στιγμής, το τελευταίο προσχέδιο για το #UKinEU (η Βρετανία εντός της ΕΕ) αναμένεται να είναι ένας καλός συμβιβασμός».