και το Μεγάλο Σάββατο δεν πρέπει να καταναλωθεί οτιδήποτε σχετίζεται με κρέας, αυγό, ψάρι, γαλακτοκομικά κλπ. Η νηστεία της Σαρακοστής θεωρείται η πιο υγιεινή δίαιτα, αφού η διατροφή διαφοροποιείται σημαντικά από τις υπόλοιπες ημέρες του χρόνου.
Το σαρακοστιανό τραπέζι δεν υστερεί καθόλου σε σχέση με τη βασισμένη στο κρέας και τα προϊόντα του διατροφή. Αντιθέτως, περιλαμβάνει τροφές ιδιαίτερα πλούσιες σε θρεπτικά συστατικά, οι οποίες συνδυαζόμενες κατάλληλα μπορούν να αντικαταστήσουν πλήρως τη θρεπτική αξία των τροφίμων ζωικής προέλευσης.
Άλλωστε, ποιος μπορεί να αντισταθεί στην λαγάνα, τον ταραμά, τα λαδερά, τα θαλασσινά, τον χαλβά και όλα τα πεντανόστιμα της Σαρακοστής; Το γεγονός όμως ότι τα εδέσματα της Καθαράς Δευτέρας είναι νηστίσιμα δε σημαίνει ότι είναι και τελείως ακίνδυνα. Έτσι, ζητήσαμε από την διατροφολόγος (Msc), Κλεοπάτρα Αρέστη, να μας εξηγήσει ακριβώς πόσο μπορούμε να φάμε στο τραπέζι της Καθαράς Δευτέρας, αλλά και γιατί δεν πρέπει να υποτιμούμε θερμιδικά τις μη ζωικές τροφές.
Θαλασσινά: Τα καλαμάρια, οι γαρίδες και το χταπόδι αποτελούν πηγές πρωτεϊνών υψηλής βιολογικής αξίας για τον οργανισμό μας. Πολύτιμη πηγή ω-3 λιπαρών οξέων, χαμηλά σε κορεσμένο λίπος και είναι καλές πηγές βιταμίνης Β12, απαραίτητη για τη σωστή λειτουργία του νευρικού ιστού.
Θερμιδική αξία: Αποδίδουν 135 θερμίδες στα 120g χωρίς πρόσθετο λίπος. Τα προτιμάμε ψητά/βραστά κι όχι τηγανητά διότι υπερδιπλασιάζεται η θερμιδική τους αξία. Ενδεικτικά 120 γρ. τηγανητά καλαμαράκια αποδίδουν περίπου 280 θερμίδες. Το ίδιο συμβαίνει με το χταπόδι και τις γαρίδες.
Πέρα από τα θαλασσινά, μία καλή επιλογή για την ημέρα είναι και τα όσπρια.
Όσπρια: Πλούσια σε θρεπτικά συστατικά και φυτικές ίνες, που αποδίδουν πρωτεΐνες υψηλής βιολογικής αξίας
Θερμιδική αξία: 1 πιάτο φασόλια γίγαντες μας παρέχουν περίπου 250 θερμίδες
Λαγάνα: Είναι το παραδοσιακό ψωμί της Καθαράς Δευτέρας. Και σε αυτό θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί όσον αφορά την ποσότητα και να μην καταναλώσουμε περισσότερο από 2-3 φέτες μέσα στην ημέρα
Θερμιδική αξία: Η κάθε φέτα ~30gαποδίδει γύρω στις 80 θερμίδες.
Ταραμοσαλάτα: Προέρχεται από τα αυγά του μπακαλιάρου, αποτελεί καλή πηγή βιταμινών A και D, μαγνησίου, ψευδαργύρου, φωσφόρου και καλίου αλλά λόγω της μεγάλης περιεκτικότητάς της σε αλάτι και λίπος απαιτεί προσοχή και θα πρέπει να περιοριστεί. 2 κουταλιές είναι αρκετές για όσους δεν έχουν πρόβλημα υπέρτασης ενώ τα άτομα με αυξημένη πίεση καλό είναι να καταναλώσουν ακόμα λιγότερη ποσότητα.
Θερμιδική αξία:1 κουταλιά της σούπας ταραμά αποδίδει 120 θερμίδες, άρα δεν είναι και τόσο αθώος ο ταραμάς.
Ελιές: Ανήκουν στην κατηγορία των λιπαρών , αλλά είναι η πηγή του ποιοτικότερου λίπους, πηγή βιταμίνης Ε & Α και καροτενοειδών, καλίου, ασβεστίου, σιδήρου, μαγνησίου και φωσφόρου.
Θερμιδική αξία: 5 μικρές ή 3 μεγάλες ελιές παρέχουν 45 θερμίδες, όσο δηλαδή και 1 κουταλάκι του γλυκού λάδι. Απαιτείται προσοχή στις θερμίδες και στο αλάτι που περιέχουν.
Ποτό: Η ημέρα επιβάλλει αλκοόλ.
Οι λάτρεις του ούζου μπορούν να το καταναλώσουν άφοβα αν δεν ξεπεράσουν τα 4-5 δάχτυλα, αν και είναι καλύτερα να προτιμήσετε το κρασί όπου μπορείτε να καταναλώσετε 2-3 ποτηράκια. Το κρασί, συμβάλλει στην καλή λειτουργία της καρδιάς, κυρίως λόγω της ρεσβερατρόλης, αντιοξειδωτικής ουσίας που βρίσκεται στο φλοιό των κόκκινων σταφυλιών
Θερμιδική αξία: Ένα ποτηράκι κρασί περιέχει γύρω στις 70 θερμίδες.
Τέλος, το τραπέζι της Καθαράς Δευτέρας δεν κλείνει ποτέ χωρίς το ‘’ιδιαίτερο’’ γλυκό του, τον χαλβά.
Χαλβάς: Τρόφιμο που προέρχεται από το σησάμι, πλούσιος σε ακόρεστα λιπαρά & σάκχαρα, πλούσιος σε βιταμίνη Ε, σίδηρο, ασβέστιο, φώσφορο, κάλιο, μαγνήσιο και ψευδάργυρο, αλλά πολύ πλούσιος σε θερμίδες
Θερμιδική αξία: Παρέχει 500 θερμίδες στα 100g
Ωστόσο, έρευνες δείχνουν και μια άλλη σημαντική ιδιότητα του χαλβά, συγκεκριμένα η σεσαμίνη και η α-τοκοφερόλη, δύο ουσίες του σουσαμιού που βρίσκονται και στο χαλβά φαίνεται ότι συμβάλλουν στη διάσπαση τοξικών ουσιών από το συκώτι και έτσι στη μείωση της αιθανόλης στο αίμα. Ο χαλβάς λοιπόν φαίνεται να συμβάλλει στη μείωση των επιδράσεων του οινοπνεύματος στον οργανισμό μας την μέρα αυτή.
Γενικώς, μία μικρή μερίδα ~30g μπορεί να καταναλωθεί χωρίς τύψεις ακόμα και αν ακολουθείτε κάποιο πρόγραμμα απώλειας βάρους.
«Στην τήρηση του εθίμου της Καθαράς Δευτέρας να τηρηθεί το ρητό ‘’Παν Μέτρον Άριστον’’ και να έχουμε κατά νου ότι οι τροφές αυτής της ημέρας έχουν σπουδαία θρεπτική αξία αλλά ταυτόχρονα και υψηλή θερμιδική αξία σε μικρό όγκο τροφής.
Μην ξεχνάμε ότι ακολουθεί νηστεία σαράντα ημερών με θαλασσινά, όσπρια και χαλβά να βρίσκονται στο προσκήνιο. Τέλος,η νηστεία όταν γίνεται σωστά και ελεγχόμενα, αποτελεί μια καλή ευκαιρία για να τονωθεί ο οργανισμός μας τόσο ψυχικά όσο και σωματικά», προτείνει η κ. Αρέστη