Δραματικές εξελίξεις στην Ισπανία η οποία βυθίζεται στη χειρότερη πολιτική κρίση εδώ και δεκαετίες καθώς ο Ραχόι ενεργοποιεί το άρθρο 155 και συγκαλεί έκτακτο υπουργικό συμβούλιο σήμερα.
Υπάρχουν φόβοι ότι σήμερα και αύριο θα ξεσπάσουν βίαια επεισόδια.
«Η κυβέρνηση της Ισπανίας θα θέσει σε εφαρμογή τις διαδικασίες που προβλέπονται στο άρθρο 155, ώστε να αποκαταστήσει τη νομιμότητα στην αυτόνομη επαρχία της Καταλονίας», δήλωσε ο Ραχόι και συγκάλεσε έκτακτο υπουργικό συμβούλιο για σήμερα.
Το άρθρο 155 του Συντάγματος του 1978, που θεμελίωσε τη δημοκρατική οδό μετά το θάνατο του Φράνκο, επιτρέπει στη Μαδρίτη να επιβάλλει την άμεση επιβολή του σε κρίσιμη περίοδο.
Το άρθρο επιτρέπει στη Μαδρίτη να αναλάβει την απευθείας διακυβέρνηση οποιασδήποτε από τις δεκαεπτά αυτόνομες περιοχές, ακόμα και με τη βία, καθαιρώντας την τοπική κυβέρνηση και διαλύοντας το τοπικό κοινοβούλιο.
Θα είναι η πρώτη φορά στα σαράντα χρόνια δημοκρατίας στην Ισπανία που η Μαδρίτη θα επικαλεστεί το Σύνταγμα προκειμένου να αποπέμψει μια περιφερειακή κυβέρνηση και να προκηρύξει νέες εκλογές.
Σύμφωνα με τον Ισπανό πρωθυπουργό, τα μέτρα αυτά θα έχουν τη στήριξη και των κομμάτων της αντιπολίτευσης PSOE και Ciudadanos.
Ήδη η ισπανική κυβέρνηση έχει αναλάβει τον έλεγχο των οικονομικών της επαρχίας. Επίσης μπορεί να αναλάβει τον έλεγχο της αστυνομίας της και να αντικαταστήσει τους αυτονομιστές ηγέτες.
Στο πλαίσιο έκτακτων μέτρων προσωρινής άρσης του καθεστώτος αυτονομίας και υπαγωγής της περιοχής στον άμεσο έλεγχο της κεντρικής κυβέρνησης, η ισπανική κυβέρνηση συμφώνησε με το Σοσιαλιστικό Κόμμα τη διεξαγωγή τοπικών εκλογών στην Καταλονία τον Ιανουάριο, ερήμην της Βαρκελώνης, που αντιδρά.
Η ισπανική κυβέρνηση εξασφάλισε την υποστήριξη της αντιπολίτευσης για τη διάλυση του καταλανικού κοινοβουλίου και τη διεξαγωγή νέων εκλογών τον Ιανουάριο στην προσπάθεια να απομακρύνει τον «κίνδυνο» μιας διεκδίκησης της ανεξαρτησίας από την περιφερειακή κυβέρνηση.
Οι Σοσιαλιστές, το μεγαλύτερο κόμμα της αντιπολίτευσης, δήλωσαν σήμερα ότι θα υποστηρίξουν ένα πακέτο έκτακτων μέτρων για την υπαγωγή της περιοχής στον άμεσο έλεγχο της κεντρικής κυβέρνησης.
Ο Ραχόι επιθυμεί την ευρύτερη δυνατή συναίνεση προτού κάνει το βήμα, το οποίο έχει αυξήσει την προοπτική νέων μεγάλης κλίμακας διαδηλώσεων στην Καταλονία όπου οι ομάδες που τάσσονται υπέρ της ανεξαρτησίας κατάφεραν να κατεβάσουν στους δρόμους περισσότερους από ένα εκατομμύριο ανθρώπους.
«Ο βασικός σκοπός είναι να επανέλθουμε στο πλαίσιο του νόμου, δεν μπορούμε να βλέπουμε ένα μέρος της χώρας όπου ο νόμος δεν εφαρμόζεται, όπου ο νόμος δεν υπάρχει», είπε. «Η κυβέρνηση κατέβαλε πολλές προσπάθειες προκειμένου να εξέλθει» από το αδιέξοδο, είπε, επιρρίπτοντας κατηγορηματικά την ευθύνη για την παρούσα κρίση στους ηγέτες των αυτονομιστών. «Φθάσαμε σε αυτή την κατάσταση γιατί θέλησαν να φθάσουμε σε αυτή την κατάσταση», πρόσθεσε ο Ραχόι.
Οι ενέργειες μπορεί να περιλαμβάνουν από την αποπομπή του καταλανικού κοινοβουλίου και της κυβέρνησης έως μια πιο ήπια προσέγγιση απομάκρυνσης συγκεκριμένων επικεφαλής τοπικών υπουργείων. Η υπαγωγή της Καταλονίας στον άμεσο έλεγχο της κεντρικής κυβέρνησης θα είναι προσωρινή καθώς θα διεξαχθούν περιφερειακές εκλογές οι οποίες θα αναδείξουν τη νέα κυβέρνηση.
Η Μαδρίτη τόνισε σήμερα πως η κίνηση δεν αποσκοπεί στην απάλειψη της αυτονομίας από την Καταλονία αλλά στην προσωρινή επιβολή άμεσου ελέγχου μέχρι την εκλογή μιας κυβέρνησης που θα ενεργεί στο πλαίσιο του νόμου. Η Κάρμεν Κάλβο, που έχει επιφορτιστεί από το Σοσιαλιστικό Κόμμα με τη διεξαγωγή των συνομιλιών με την κυβέρνηση σχετικά με τα μέτρα που θα λάβει η κυβέρνηση για να επιβάλει την άμεση διακυβέρνηση της Καταλονίας, δήλωσε στη δημόσια τηλεόραση TVE πως οι περιφερειακές εκλογές του Ιανουαρίου θα ποτελέσουν μέρος του πακέτου.
Δεν έδωσε άλλες λεπτομέρειες εκτός από το ότι οι Σοσιαλιστές επιθυμούν την ελάχιστη παρέμβαση.
«Η Καταλονία είναι και θα παραμείνει ένα ουσιαστικό τμήμα της Ισπανίας του 21ου αιώνα», δήλωσε ο βασιλιάς Φίλιππος.
Σε μια συναισθηματικά φορτισμένη ομιλία του σε μια τελετή των βραβείων της Πριγκίπισσας των Αστουριών στο Οβιέδο, παρουσία του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ και του προέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Αντόνιο Ταγιάνι, ο Ισπανός βασιλιάς τόνισε πως:
«Δεν θέλουμε να εγκαταλείψουμε όσα χτίσαμε μαζί», υπογραμμίζοντας την πρόοδο που έχει επιτύχει η Ισπανία αφού κατάφερε να ξεπεράσει «τα λάθη του παρελθόντος», σε μια προφανή αναφορά στην δικτατορία του Φράνκο.
«Τις πρόσφατες δεκαετίες οι Ισπανοί συνέχισαν την ιστορία, τιμώντας την κυρίαρχη απόφασή μας να ζούμε μαζί υπό συνθήκες δημοκρατίας. Ζήσαμε και μοιραστήκαμε επιτυχίες, αποτυχίες, θριάμβους και θυσίες, που μας ενώσανε σε χαρές και δεινά. Δεν μπορούμε να το ξεχάσουμε», είπε χαρακτηριστικά, συμπληρώνοντας: «Όλοι οι πολίτες (…) είχαν την ευκαιρία να βρουν τη θέση τους μέσα σε ένα καθεστώς ειρήνης και ελευθερίας, χωρίς φόβο, ή το φόβο αυθαιρεσιών, μακριά από μνησικακίες και ρήξεις». «Τα κατορθώματα της Ισπανίας κατέστησαν εφικτά από μια αγνή επιθυμία συνύπαρξης και κατανόησης σε συμφωνία με τους δημοκρατικούς κανόνες» κατέληξε.
Όπως υποστήριξε, η χώρα αντιμετώπισε μια «απαράδεκτη προσπάθεια απόσχισης», καθώς η Καταλονία αποτελούσε αναπόσπαστο τμήμα της Ισπανίας. Ο βασιλιάς Φελίπε ΣΤ’ προέτρεψε την Ισπανία να αντισταθεί στις προσπάθειες να διασπαστεί η χώρα, μέσω νομικών δημοκρατικών διαδικασιών.
Σχεδον 1.200 επιχειρήσεις μετέφεραν την εταιρική έδρα τους
Σχεδόν 1.200 επιχειρήσεις όλων των οικονομικών μεγεθών έχουν ήδη ξεκινήσει τις διαδικασίες για να μεταφέρουν την εταιρική έδρα τους εκτός της Καταλονίας, τρεις εβδομάδες, μετά το ξέσπασμα της καταλανικής κρίσης, σύμφωνα με τον τελευταίο απολογισμό που έδωσε σήμερα στη δημοσιότητα το Εμπορικό Επιμελητήριο της Ισπανίας.
Το διάστημα μεταξύ 2ας Οκτωβρίου, μία ημέρα μετά το δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία, και της 19ης Οκτωβρίου, 1.185 επιχειρήσεις μετέφεραν την έδρα τους.
Η κορύφωση του φαινομένου αυτού καταγράφηκε την Πέμπτη 19 Οκτωβρίου με 268 μεταφορές, ανήμερα των ανακοινώσεων της Μαδρίτης περί της πρόθεσής της να αναστείλει εν μέρει το καθεστώς αυτονομίας της Καταλονίας.
Κατά τη διάρκεια των τριών αυτών εβδομάδων, μονάχα 52 εταιρείες εγκαταστάθηκαν στην Καταλονία. Η περιοχή απαριθμεί συνολικά περίπου 500.000 επιχειρήσεις και αντιπροσωπεύει το 19% του ισπανικού ΑΕΠ.
Εταιρείες κάθε οικονομικού μεγέθους μετέφεραν τις έδρες τους: από τους κολοσσούς του Χρηματιστηρίου όπως τις τράπεζες CaixaBank και Banco Sabadell ή τον όμιλο φυσικού αερίου Gas Natural, αλλά και επιχειρήσεις μεσαίου μεγέθους όπως η οινοπαραγωγική εταιρεία Codorniu και ο όμιλος τροφίμων Idilia Foods.
Η έρευνα της Pimec
Μια έρευνα που διεξήγαγε η συνδικαλιστική ένωση εργοδοτών Pimec κατέδειξε ότι περίπου 1.300 επιχειρήσεις με λιγότερους από 250 εργαζόμενους αποφάσισαν να μεταφέρουν την εταιρική τους έδρα, χωρίς να έχουν ξεκινήσει όλες τις απαραίτητες διαδικασίες.
Περίπου το 35% των επιχειρήσεων που συμμετείχαν στην έρευνα εκτιμά ότι η κρίση τους προκαλεί οικονομικό πλήγμα και το 19% επιβεβαιώνει ότι «πάγωσε» τις επενδύσεις του ή προτίθεται να το κάνει.
Περίπου το 2% των επιχειρήσεων, ήτοι 2.600 εταιρείες, εξηγεί ότι άλλαξε τράπεζα τις τελευταίες εβδομάδες.
Και την ώρα που προτροπές για επιβολή μποϊκοτάζ στα καταλανικά προϊόντα κυκλοφορούν ευρέως στους ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης, ένα τέτοιο φαινόμενο «δεν είναι επιθυμητό για κανέναν» διαβεβαίωνε χθες ο πρόεδρος της Pimec Χοσέπ Γκονθάλεθ στον τηλεοπτικό σταθμό Antena 3.
«Η Καταλονία προμηθεύει την Ισπανία, όμως η Ισπανία αγοράζει επίσης ή πουλάει στην Καταλονία. Στα προϊόντα που κατασκευάζονται στην Καταλονία, ένα μεγάλο ποσοστό των συστατικών τους αγοράζεται από άλλες περιοχές της Ισπανίας. Εάν εισέλθουμε σε μια τροχιά μποϊκοτάζ, αυτό θα έκανε κακό σε όλους μας» προειδοποίησε.
Δραματικές εξελίξεις στην Ισπανία: Καταλανοί καλούν τον κόσμο να κάνει μαζικές αναλήψεις από τις τράπεζες
Την ίδια στιγμή, οπαδοί της ανεξαρτησίας στην Καταλονία προχώρησαν κατά τη χθεσινή μέρα, σε αναλήψεις συμβολικών χρηματικών ποσών σε ένδειξη διαμαρτυρίας κατά της ισπανικής κυβέρνησης και των τραπεζών που μετέφεραν τα κεντρικά γραφεία τους εκτός της περιοχής.
H κόντρα Μαδρίτης -Βαρκελώνης κλιμακώνεται καθώς οργανώσεις αυτονομιστών, όπως η Καταλανική Εθνοσυνέλευση (ΑNC) και η Omnium Cultural κάλεσαν τη νύχτα τους Καταλανούς να προβούν σε μαζικές αναλήψεις από τις πέντε μεγαλύτερες τράπεζες της πλούσιας ισπανικής περιφέρειας.
«Σηκώστε ό,τι ποσό θέλετε», έγραψαν στο Twitter, συντονίζοντας μια «έφοδο» σήμερα το πρωί στα υποκαταστήματα των τραπεζών.
«Είναι ένας τρόπος να διαμαρτυρηθούμε. Δεν θέλουμε το κακό ούτε της ισπανικής ούτε της καταλανικής οικονομίας», δήλωσε η Ροσέρ Κόμπος, η οποία απέσυρε 1.714 ευρώ από τα γκισέ, που αντιστοιχεί στη χρονολογία κατά την οποία τα στρατεύματα του βασιλιά Φιλίππου Ε’ κατέλαβαν τη Βαρκελώνη σύμφωνα με δημοσίευμα του AFP, που αναμεταδίδει το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων.
Ο Φίλιππος περιόρισε στη συνέχεια τα δικαιώματα των περιοχών που είχαν λάβει μέρος στον πόλεμο της απόσχισης. Για τους αυτονομιστές είναι η χρονολογία της απώλειας της αυτονομίας τους.
«Είναι ο μόνος τρόπος που έχουν οι Καταλανοί να δείξουν τη διαφωνία τους με τη στάση του ισπανικού κράτους», λέει η 42χρονη δικηγόρος.
Ο Ζοακίμ Κουρμπέτ, ένας 58χρονος εκδότης, απέσυρε 155 ευρώ, τα οποία κουνούσε με υπερηφάνεια, «ένα συμβολικό ποσό, για να διαμαρτυρηθεί και να ασκήσει πίεση στην ισπανική κυβέρνηση». Ο πρωθυπουργός Μαριάνο Ραχόι έχει συγκαλέσει για αύριο έκτακτο υπουργικό συμβούλιο για την εκκίνηση της διαδικασίας εφαρμογής του άρθρου 155 του ισπανικού Συντάγματος που ρυθμίζει τα της άρσης της αυτονομίας των αυτόνομων κοινοτήτων της Ισπανίας.
Λίγο πριν από τις 08;00, πέντε-έξι άνθρωποι περίμεναν υπομονετικά μπροστά από ένα ΑΤΜ της Caixa Bank σε μια μεγάλη λεωφόρο της Βαρκελώνης.
Με την εφημερίδα Vanguardia υπό μάλης, η σαραντάχρονη γραμματέας Μάρτα Αργκιλάγα, ήρθε να αποσύρει 200 ευρώ, «περισσότερα από όσα παίρνει συνήθως».
«Είναι μια συμβολική ενέργεια, θα καταγραφεί, μπορεί κάποιος να επιβεβαιώσει πόσοι πελάτες απέσυραν χρήματα από τις 08:00 έως τις 09:00. Έτσι, θα δουν, δεδομένου ότι υπάρχουν αμφιβολίες για τη συμμετοχή. Θα δουν πόσοι άνθρωποι το κάνουν.»
Στις 08:10 το πρώτο ΑΤΜ της τράπεζας αυτής είχε τεθεί «προσωρινά εκτός λειτουργίας».
Η Μαρία Μπερνάρντ, που περίμενε στην ουρά, σηκώνει τους ώμους και προσπαθεί παρόλα αυτά να βάλει την κάρτα της στο μηχάνημα.
«Η ισπανική κυβέρνηση έλαβε πολλά μέτρα σε βάρος μας. Πρέπει να αντιδράσουμε. Θέλω να αποσύρω 300 ευρώ. Κανονικά δεν το κάνω αυτό τέτοια ώρα…», προσθέτει 53χρονη υπάλληλος της καταλανικής κυβέρνησης.