Καταγγελίες για πανομοιότυπη προκήρυξη, που ευνοεί συγκεκριμένο υποψήφιο προμηθευτή σε όλους τους διαγωνισμούς..
Από τον
Φώτη Κόλλια
Φώτη Κόλλια
Μεγάλο θόρυβο και σύγχυση έχει προκαλέσει στην αγορά πρόσφατη απόφαση του 6ου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, η οποία ανατρέπει απόφαση του 6ου Κλιμακίου με την οποία «πάγωνε» ως φωτογραφικός ο διαγωνισμός για την αναβάθμιση του οδοφωτισμού του Δήμου Αλεξανδρούπολης. Και στον συγκεκριμένο δήμο είχε προκηρυχθεί διαγωνισμός με βάση την ίδια διακήρυξη, η οποία, σύμφωνα με όσα υποστηρίζουν τεχνικές εταιρίες και προμηθευτές, οδηγεί στον ίδιο προμηθευτή. Η μάχη για τα έργα οδοφωτισμού είναι σκληρή, καθώς πρόκειται για αγορά που ξεπερνά το 1 δισ. ευρώ, ενώ οι σχετικές προμήθειες προωθούνται με σκανδαλώδες υψηλό κόστος ανά φωτιστικό LED, σε σύγκριση με τις τιμές της αγοράς.
Η «πρότυπη διακήρυξη» που κυκλοφορεί ανά την Ελλάδα και οδηγεί στον ίδιο ανάδοχο προβλέπει, μεταξύ άλλων, πως, προκειμένου να συμμετάσχει ο υποψήφιος προμηθευτής στον διαγωνισμό, πρέπει να διαθέτει εντός της χώρας κτιριακές εγκαταστάσεις συγκεκριμένου εμβαδού -100 τετραγωνικών μέτρων ανά 1.000 τεμάχια φωτιστικών που θα εγκαταστήσει- διατηρούμενες για 10 έτη από την υπογραφή της σύμβασης, να έχει εκτελέσει 10 συμβάσεις αντίστοιχου αντικειμένου τα τελευταία τρία χρόνια, συγκεκριμένο αριθμό συμβάσεων ανά έτος, κ.ά.
Η «πρότυπη διακήρυξη» που κυκλοφορεί ανά την Ελλάδα και οδηγεί στον ίδιο ανάδοχο προβλέπει, μεταξύ άλλων, πως, προκειμένου να συμμετάσχει ο υποψήφιος προμηθευτής στον διαγωνισμό, πρέπει να διαθέτει εντός της χώρας κτιριακές εγκαταστάσεις συγκεκριμένου εμβαδού -100 τετραγωνικών μέτρων ανά 1.000 τεμάχια φωτιστικών που θα εγκαταστήσει- διατηρούμενες για 10 έτη από την υπογραφή της σύμβασης, να έχει εκτελέσει 10 συμβάσεις αντίστοιχου αντικειμένου τα τελευταία τρία χρόνια, συγκεκριμένο αριθμό συμβάσεων ανά έτος, κ.ά.
Ετυμηγορία
Το 6ο Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου είχε κρίνει προ εβδομάδων ότι η συγκεκριμένη διακήρυξη περιορίζει τον ανταγωνισμό και μπλόκαρε την υπογραφή της με την εταιρία Dasteri Systems, η οποία κυριαρχεί στα έργα οδοφωτισμού ανά την Ελλάδα. Τελικά το 6ο Τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου με την απόφαση 608/2018 έκρινε πως «δεν εμποδίστηκε η ανάπτυξη του ανταγωνισμού». Σημειώνεται ότι στον διαγωνισμό του Δήμου Αλεξανδρούπολης είχαν συμμετάσχει πέντε εταιρίες, οι προσφορές των τεσσάρων από τις οποίες απορρίφθηκαν, όπως κατά σύμπτωση συνέβη και σε αντίστοιχο διαγωνισμό του Δήμου Θάσου, στον Δήμο Θερμαϊκού και αλλού. «Πρόκειται για διαγωνισμούς όπου απορρίπτονται όλοι οι άλλοι υποψήφιοι και μένει μόνο ένας» υποστηρίζει στέλεχος τεχνικής εταιρίας. Ο ίδιος λέει: «Κάποια στιγμή πρέπει να εξεταστεί αν οι υπόλοιποι συμμετέχοντες σε αρκετούς από τους διαγωνισμούς είναι απλώς “λαγοί” που κατεβαίνουν για να φαίνεται πως υπάρχει ανταγωνισμός»!
Σημειώνεται ότι ο ΣΑΤΕ, ο εργοληπτικός σύνδεσμος που εκπροσωπεί τις μεγάλες τεχνικές εταιρίες, έχει βάλει στο στόχαστρο τόσο τους δημάρχους που προκηρύσσουν διαγωνισμούς με βάση την ίδια προκήρυξη που οδηγεί στον ίδιο προμηθευτή όσο και συγκεκριμένους προμηθευτές. Κάποιοι δήμαρχοι απαντούν ότι οι εργολάβοι διαμαρτύρονται επειδή οι διαγωνισμοί οδηγούνται σε άλλες επιχειρήσεις και όχι σε κατασκευαστικές. Τα στοιχεία που έχουν συγκεντρωθεί, όμως, έχουν ενδιαφέρον, αν και δεν φαίνεται να απασχόλησαν το Ελεγκτικό Συνέδριο, που έκρινε σύννομο τον διαγωνισμό του Δήμου Αλεξανδρούπολης και πλήθος άλλων αντίστοιχων διαγωνισμών. Ο προμηθευτής που επικρατεί στους διαγωνισμούς έχει αναλάβει τα τελευταία χρόνια περισσότερες από 50 συμβάσεις ανά την Ελλάδα, με αποτέλεσμα να διαθέτει την πείρα που προβλέπεται. Επειδή οι ανταγωνιστές του αδυνατούν να «σταυρώσουν σύμβαση» φυσικά και δεν διαθέτουν την απαραίτητη εμπειρία. Επιπλέον, ξένοι όμιλοι δύσκολα μπορούν να τον αντιμετωπίσουν, αφού τα τεύχη δημοπράτησης απαιτούν να έχουν τεράστιες εγκαταστάσεις στην Ελλάδα.
Το 6ο Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου είχε κρίνει προ εβδομάδων ότι η συγκεκριμένη διακήρυξη περιορίζει τον ανταγωνισμό και μπλόκαρε την υπογραφή της με την εταιρία Dasteri Systems, η οποία κυριαρχεί στα έργα οδοφωτισμού ανά την Ελλάδα. Τελικά το 6ο Τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου με την απόφαση 608/2018 έκρινε πως «δεν εμποδίστηκε η ανάπτυξη του ανταγωνισμού». Σημειώνεται ότι στον διαγωνισμό του Δήμου Αλεξανδρούπολης είχαν συμμετάσχει πέντε εταιρίες, οι προσφορές των τεσσάρων από τις οποίες απορρίφθηκαν, όπως κατά σύμπτωση συνέβη και σε αντίστοιχο διαγωνισμό του Δήμου Θάσου, στον Δήμο Θερμαϊκού και αλλού. «Πρόκειται για διαγωνισμούς όπου απορρίπτονται όλοι οι άλλοι υποψήφιοι και μένει μόνο ένας» υποστηρίζει στέλεχος τεχνικής εταιρίας. Ο ίδιος λέει: «Κάποια στιγμή πρέπει να εξεταστεί αν οι υπόλοιποι συμμετέχοντες σε αρκετούς από τους διαγωνισμούς είναι απλώς “λαγοί” που κατεβαίνουν για να φαίνεται πως υπάρχει ανταγωνισμός»!
Σημειώνεται ότι ο ΣΑΤΕ, ο εργοληπτικός σύνδεσμος που εκπροσωπεί τις μεγάλες τεχνικές εταιρίες, έχει βάλει στο στόχαστρο τόσο τους δημάρχους που προκηρύσσουν διαγωνισμούς με βάση την ίδια προκήρυξη που οδηγεί στον ίδιο προμηθευτή όσο και συγκεκριμένους προμηθευτές. Κάποιοι δήμαρχοι απαντούν ότι οι εργολάβοι διαμαρτύρονται επειδή οι διαγωνισμοί οδηγούνται σε άλλες επιχειρήσεις και όχι σε κατασκευαστικές. Τα στοιχεία που έχουν συγκεντρωθεί, όμως, έχουν ενδιαφέρον, αν και δεν φαίνεται να απασχόλησαν το Ελεγκτικό Συνέδριο, που έκρινε σύννομο τον διαγωνισμό του Δήμου Αλεξανδρούπολης και πλήθος άλλων αντίστοιχων διαγωνισμών. Ο προμηθευτής που επικρατεί στους διαγωνισμούς έχει αναλάβει τα τελευταία χρόνια περισσότερες από 50 συμβάσεις ανά την Ελλάδα, με αποτέλεσμα να διαθέτει την πείρα που προβλέπεται. Επειδή οι ανταγωνιστές του αδυνατούν να «σταυρώσουν σύμβαση» φυσικά και δεν διαθέτουν την απαραίτητη εμπειρία. Επιπλέον, ξένοι όμιλοι δύσκολα μπορούν να τον αντιμετωπίσουν, αφού τα τεύχη δημοπράτησης απαιτούν να έχουν τεράστιες εγκαταστάσεις στην Ελλάδα.
Στα 700 ευρώ οι τιμές των LED, όταν στην αγορά κοστίζουν έως 200 ευρώ
Εκτός από τη συνεχή επικράτηση του ίδιου προμηθευτή, στην αγορά επισημαίνουν και τις απίστευτα υψηλές τιμές για τα φωτιστικά LED με βάση τις οποίες προκηρύσσονται οι διαγωνισμοί. Οι τιμές φτάνουν τα 700 ευρώ, όταν στην αγορά το ίδιο φωτιστικό εντοπίζεται με 150 έως 200 ευρώ!
Οι δήμαρχοι υποστηρίζουν ότι οι τιμές καθορίζονται με βάση υπουργική απόφαση για τα έργα οδοφωτισμού που έχει δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως τον Ιούνιο του 2015.
Οπως υποστηρίζουν όσοι παρακολουθούν τους διαγωνισμούς, η απόφαση αφορά έργα και όχι προμήθειες σαν αυτές που κάνουν οι δήμοι μέσω των επίμαχων διαγωνισμών. Συνεπώς, «θα μπορούσαν να προκηρύξουν τους διαγωνισμούς με χαμηλότερες τιμές και να μην κρύβονται πίσω από το ΦΕΚ».
Η λύση των Συμπράξεων Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) ώστε να ξεφύγουμε από τη φάμπρικα της συγκεκριμένης «πρότυπης διακήρυξης» που έχει βρεθεί στο στόχαστρο δεν φαίνεται να είναι εφαρμόσιμη. Στελέχη της αγοράς υποστηρίζουν ότι στην πλειονότητα των δήμων της χώρας τα έργα οδοφωτισμού είναι ύψους μέχρι 2.000.000 ευρώ και συνεπώς είναι δύσκολο να προχωρήσουν ως ΣΔΙΤ. Μία ΣΔΙΤ, εξηγούν, «φορτώνει με πρόσθετο λειτουργικό κόστος έναν μικρό δήμο, καθώς έχει συγκεκριμένες απαιτήσεις ποιότητας, συγκεκριμένους χρόνους ανταπόκρισης σε βλάβες» κ.λπ.
Γι’ αυτό θεωρούν σωστή την επιλογή της κυβέρνησης να στηριχθεί η αναβάθμιση του οδοφωτισμού, μέσω του οποίου θα εξοικονομηθούν σημαντικά ποσά στη δανειοδότηση από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων.
Ο Δήμος Αθηναίων, που προωθεί ένα πολύ μεγαλύτερο έργο για αντικατάσταση 45.666 φωτιστικών παλαιάς τεχνολογίας με φωτιστικά τύπου LED, ανακοίνωσε πάντως ότι θα προκηρύξει διαγωνισμό με ΣΔΙΤ. Σύμφωνα με τη δημοτική Αρχή, η υλοποίηση έργων οδοφωτισμού μέσω ΣΔΙΤ προκρίνεται διεθνώς ως πρακτική. Ενδεικτικά αναφέρονται ευρωπαϊκές πόλεις που πρόσφατα έχουν προχωρήσει σε σχετικά έργα: Παρίσι, Νότιγχαμ, Κόβεντρι, Μάντσεστερ, Νιούκασλ, Ρουέν κ.ά.
Στην Ειδική Γραμματεία ΣΔΙΤ αυτήν τη στιγμή έχουν κατατεθεί 12 αντίστοιχες προτάσεις από περιφέρειες και δήμους (ενδεικτικά αναφέρονται Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, Δήμος Ρόδου, Ζακύνθου, Φιλοθέης, Σπάρτης κ.ά.). Η τύχη των έργων ΣΔΙΤ στον οδοφωτισμό παραμένει σε εκκρεμότητα, πάντως, με αποτέλεσμα να ενισχύονται οι γκρίνιες για τους διαγωνισμούς προμηθειών που οδηγούν στον ίδιο ανάδοχο.
Οι δήμαρχοι υποστηρίζουν ότι οι τιμές καθορίζονται με βάση υπουργική απόφαση για τα έργα οδοφωτισμού που έχει δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως τον Ιούνιο του 2015.
Οπως υποστηρίζουν όσοι παρακολουθούν τους διαγωνισμούς, η απόφαση αφορά έργα και όχι προμήθειες σαν αυτές που κάνουν οι δήμοι μέσω των επίμαχων διαγωνισμών. Συνεπώς, «θα μπορούσαν να προκηρύξουν τους διαγωνισμούς με χαμηλότερες τιμές και να μην κρύβονται πίσω από το ΦΕΚ».
Η λύση των Συμπράξεων Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) ώστε να ξεφύγουμε από τη φάμπρικα της συγκεκριμένης «πρότυπης διακήρυξης» που έχει βρεθεί στο στόχαστρο δεν φαίνεται να είναι εφαρμόσιμη. Στελέχη της αγοράς υποστηρίζουν ότι στην πλειονότητα των δήμων της χώρας τα έργα οδοφωτισμού είναι ύψους μέχρι 2.000.000 ευρώ και συνεπώς είναι δύσκολο να προχωρήσουν ως ΣΔΙΤ. Μία ΣΔΙΤ, εξηγούν, «φορτώνει με πρόσθετο λειτουργικό κόστος έναν μικρό δήμο, καθώς έχει συγκεκριμένες απαιτήσεις ποιότητας, συγκεκριμένους χρόνους ανταπόκρισης σε βλάβες» κ.λπ.
Γι’ αυτό θεωρούν σωστή την επιλογή της κυβέρνησης να στηριχθεί η αναβάθμιση του οδοφωτισμού, μέσω του οποίου θα εξοικονομηθούν σημαντικά ποσά στη δανειοδότηση από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων.
Ο Δήμος Αθηναίων, που προωθεί ένα πολύ μεγαλύτερο έργο για αντικατάσταση 45.666 φωτιστικών παλαιάς τεχνολογίας με φωτιστικά τύπου LED, ανακοίνωσε πάντως ότι θα προκηρύξει διαγωνισμό με ΣΔΙΤ. Σύμφωνα με τη δημοτική Αρχή, η υλοποίηση έργων οδοφωτισμού μέσω ΣΔΙΤ προκρίνεται διεθνώς ως πρακτική. Ενδεικτικά αναφέρονται ευρωπαϊκές πόλεις που πρόσφατα έχουν προχωρήσει σε σχετικά έργα: Παρίσι, Νότιγχαμ, Κόβεντρι, Μάντσεστερ, Νιούκασλ, Ρουέν κ.ά.
Στην Ειδική Γραμματεία ΣΔΙΤ αυτήν τη στιγμή έχουν κατατεθεί 12 αντίστοιχες προτάσεις από περιφέρειες και δήμους (ενδεικτικά αναφέρονται Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, Δήμος Ρόδου, Ζακύνθου, Φιλοθέης, Σπάρτης κ.ά.). Η τύχη των έργων ΣΔΙΤ στον οδοφωτισμό παραμένει σε εκκρεμότητα, πάντως, με αποτέλεσμα να ενισχύονται οι γκρίνιες για τους διαγωνισμούς προμηθειών που οδηγούν στον ίδιο ανάδοχο.
δημοκρατια