Οι πολιτιστικοί σύλλογοι – φορείς του Ακρωτηρίου, Κορακιών, Πυθαρείου, Καθιανών, Στερνών, Μουζουρά σε κείμενο τους, χαρακτηρίζουν την επιθυμία ορισμένων να καταργηθεί η οδός Ακρωτηρίου, ως «απαράδεκτη προσβολή για το Ιστορικό Ακρωτήρι, βεβήλωση της μνήμης όλων των πεσόντων και των αγωνιστών του Ακρωτηρίου για τη λευτεριά της Κρήτης και όχι μόνο.»
Παρόλα αυτά, δεν προχωρούν στο να κατονομάσουν ποιοι είναι εκείνοι που επιδιώκουν αυτή την αλλαγή, ενώ δεν αναφέρουν καν σε ολόκληρο το κείμενο τους το όνομα του πρώην Πρωθυπουργού, Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, για το οποίο γίνεται η όλη συζήτηση.
Η επιστολή ανακοίνωση των πολιτιστικών φορέων:
“Θέμα: (Ιστορικό Ακρωτήρι)
Ως Πολιτιστικοί Φορείς του Ακρωτηρίου και υπηρετώντας τον πολιτισμό και την ιστορία του τόπου μας, αισθανόμαστε την ανάγκη και την υποχρέωση, εξ αιτίας του ότι έχουν γραφτεί πολλά το τελευταίο διάστημα για την οδό Ακρωτηρίου -Ιστορικό Ακρωτήρι, να ενημερώσουμε κάθε εμπλεκόμενο και ενδιαφερόμενο για το ιστορικό της ονομασίας της οδού Ακρωτηρίου – Ιστορικό Ακρωτήρι.
1. Ιστορικό της ονομασίας της οδού. Στις 29 Ιουλίου 1937 η διοικούσα τον Δήμο Χανίων Επιτροπή, προκειμένου οι κάτοικοι να μπορούν να προσδιορίσουν ακριβώς την κατοικία τους κατήρτισαν Επιτροπή αποτελουμένη από τους κκ. Νικόλαο Σκουλά, Δήμαρχο Χανίων, Κων/νο Ν. Καλεμικέρη Δ/ντή Δημόσιας Εμπορικής Σχολής Χανίων και Νικόλαο Β. Τωμαδάκη Δ/ντή του Ιστορικού Αρχείου Κρήτης για να προτείνουν ονόματα τα οποία θα τοποθετηθούν στις οδούς και στις πλατείες της πόλεως.
Ένα εκ των ονομάτων που πρότειναν ήταν το Ακρωτήρι και για το οποίο για να αιτιολογήσουν την επιλογή τους έγραψαν: “Ακρωτήρι Μελέχα ή Κύαμο καλούμενον, το κατ’ εξοχήν Ακρωτήρι της Δυτικής Κρήτης, εφ’ού αι ιστορικαί Μοναί του Γουβερνέτου και της Αγίας Τριάδος των Τζαγκαρόλων. Το Ακρωτήρι κατεστράφη υπό επιδραμόντων Τούρκων κατά την επανάστασιν του ’21, υπήρξε δε θέατρον πολεμικών επιχειρήσεων και κατά το 1897, ότε εσχηματίσθη Στρατόπεδον Ακρωτηρίου, το επόμενον έτος ήδρευεν εκεί η Γενική Συνέλευση των Κρητών (εις Πλακούρες)”.
Είναι γνωστή η συμβολή της επανάστασης του Ακρωτηρίου το 1897, αποτέλεσμα της οποίας ήταν να σταματήσουν οι λεηλασίες και οι πυρπολήσεις στην πόλη των Χανίων, ο βομβαρδισμός του επαναστατικού Στρατοπέδου του Ακρωτηρίου στον Προφήτη Ηλία από τις ξένες δυνάμεις, η ύψωση της ελληνικής σημαίας τρίς από τον ήρωα Σπύρο Καγιαλέ, σύμβολο πλέον της ανδρειοσύνης και του θάρρους, κάνοντας το σώμα του κοντάρι, τη θυσία 19 επαναστατών (μερικούς μάλιστα τους έπιασαν τραυματισμένους οι Τούρκοι και αφού τους έκοψαν πόδια, χέρια, μύτες, αυτιά, μετά τους αποκεφάλισαν), την εκδίωξη των Τούρκων από το Ακρωτήρι, αλλά και να παραχωρηθεί στη συνέχεια αυτονομία στην Κρήτη ως προστάδιο της Ενώσεως με τη μητέρα Πατρίδα.
Θα πρέπει επίσης να επισημάνουμε και τη θρησκευτική ιστορικότητα του Ακρωτηρίου με τα τρία μοναστήρια, που δικαίως έχει χαρακτηρισθεί “το Άγιον όρος της Κρήτης”, με τις θυσίες και την προσφορά τους στους αγώνες του Έθνους. Όλα λοιπόν τα παραπάνω θεωρούμε ότι προσδιορίζουν ακριβώς και αναδεικνύουν περίτρανα την ιστορικότητα της περιοχής του Ακρωτηρίου, πριν παρθεί ακόμα απόφαση από τον Δήμο Χανίων να ονομαστεί η οδός Ακρωτηρίου (Ιστορικό Ακρωτήρι), που είναι χαραγμένη στον κύριο δρόμο που ενώνει την πόλη των Χανίων με το ιστορικό Ακρωτήρι εδώ και ογδόντα (80) χρόνια.
Πέραν των παραπάνω ο ίδιος ο Δήμος Χανίων αποδέχεται αυτήν την ιστορικότητα, αφού σε όλες τις πινακίδες ονομασίας του δρόμου γράφει “ΟΔΟΣ ΑΚΡΩΤΗΡΙΟΥ – ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΚΡΩΤΗΡΙ”. Δεν είναι τυχαίο επίσης ότι και οι τρείς Χανιώτες πρωθυπουργοί επέλεξαν να ταφούν στο Ιστορικό Ακρωτήρι. Πέρα όμως από τα παραπάνω η ιστορικότητα του Ακρωτηρίου ενισχύεται έτι περισσότερο, από την μάχη του Γουβερνέτου κατά την εισβολή των Γερμανών το 1941, τους δέκα εκτελεσθέντες στις Στέρνες από τους Γερμανούς και την εκτέλεση της αντιστασιακής Ελευθερίας Ξηρουχάκη από το Αρώνι.
Είναι απορίας άξιον, εάν αποδεχθούμε ότι το Ακρωτήρι είναι ένα απλό τοπωνύμιο, τότε κατά τις ιστορικές επετειακές εκδηλώσεις που γίνονται στο Ακρωτήρι (επέτειος βομβαρδισμού του επαναστατικού στρατοπέδου του Ακρωτηρίου 1897 «Καγιαλές» (έχει καθιερωθεί με Προεδρικό Διάταγμα), μάχης του Γουβερνέτου κατά των Γερμανών, εκτέλεση των δέκα Στερνιανών από τους Γερμανούς, εκτέλεση της Ελευθερίας Ξηρουχάκη από το Αρώνι)., αλήθεια τί θα λέμε όχι μόνο εμείς αλλά και αυτοί που υποστηρίζουν ότι το Ακρωτήρι είναι απλώς τοπωνύμιο; Μάλλον θα εμπαίζουμε όλους τους παρευρισκόμενους αλλά κυρίως θα βεβηλώνουμε τη μνήμη και τη θυσία όλων αυτών που πότισαν με το αίμα τους το δέντρο της λευτεριάς της αξιοπρέπειας και της περηφάνιας.
2. Μετά από όλα τα παραπάνω θεωρούμε ότι η επιθυμία ορισμένων να καταργηθεί η οδός Ακρωτηρίου – Ιστορικό Ακρωτήρι, αποτελεί απαράδεκτη προσβολή για το Ιστορικό Ακρωτήρι, βεβήλωση της μνήμης όλων των πεσόντων και των αγωνιστών του Ακρωτηρίου για τη λευτεριά της Κρήτης και όχι μόνο.
Θα θέλαμε επίσης να αναφερθούμε επικουρικά και στο τί δίνει σήμερα και τί παίρνει το ιστορικό Ακρωτήρι από την πόλη των Χανίων. Είναι γνωστό ότι στο ιστορικό και καθαγιασμένο Ακρωτήρι υπάρχουν η 115 Πτέρυγα Μάχης, το Πεδίο Βολής Κρήτης, η βάση των Αμερικανών, το πολιτικό αεροδρόμιο, τα οποία όλα αυτά συμβάλλουν τα μέγιστα στην οικονομική ζωή της πόλης των Χανίων. Τώρα τί παίρνει. Όλη την όχληση και την μόλυνση από όλες τις παραπάνω βάσεις, καθώς και όλα τα απόβλητα και σκουπίδια, όχι μόνο της πόλης των Χανίων αλλά όλου του Νομού.
Ενώ θα έπρεπε λοιπόν η Δημοτική κοινότητα Χανίων και η Δημοτική Αρχή να έχουν επιδείξει σεβασμό στο Ιστορικό Ακρωτήρι για όλα αυτά που έχει προσφέρει και συνεχίζει να προσφέρει, αμαυρώνουν με την υπό εξέταση απόφασή τους, την μοναδική τιμητική απόφαση που είχε πάρει ο Δήμος Χανίων το 1938 να δώσει το όνομα του Ιστορικού Ακρωτηρίου στον κύριο δρόμο που ενώνει την πόλη των Χανίων με το Ιστορικό Ακρωτήρι, για να εξυπηρετήσουν σκοπιμότητες για τις οποίες εμείς οι Πολιτιστικού Φορείς του Ακρωτηρίου δεν είναι δυνατόν να αποδεχθούμε και να έχουμε την όποια ανάμιξη.
Καλούμε όλους τους Ακρωτηριανούς και όλους όσους συμμετέχουν στην Τοπική Αυτοδιοίκηση και τις σχετικές διαδικασίες, να σταθούν στο ύψος τους και να μην επιτρέψουν να συντελεσθεί αυτή η ιστορική προσβολή. Έχουμε χρέος απέναντι σε όλους αυτούς που αγωνίστηκαν, μαρτύρησαν και έδωσαν τη ζωή τους για να είμαστε σήμερα εμείς ελεύθεροι.
Οι Πολιτιστικοί Φορείς του Ακρωτηρίου
(Κορακιών, Πυθαρείου, Καθιανών, Στερνών, Μουζουρά)”