9 Μαρ 2019

Οι κεντρικές τράπεζες επιστρέφουν “σιωπηρά” στον χρυσό στις 29 Μαρτίου

Λίγοι το γνωρίζουν, αλλά είναι πλέον μία απόφαση χωρίς επιστροφή. Στις 29 Μαρτίου την ίδια ημέρα που έχει επιλεγεί για την ενεργοποίηση του Brexit και την “έξοδο” της Βρετανίας από την Ε.Ε.,
μια άλλη απόφαση από την Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών (BIS) πρόκειται να μπει σε εφαρμογή: ο χρυσός επανέρχεται μετά από 48 χρόνια, ήτοι από τον Αύγουστο του 1971, ως νομισματικό ισοδύναμο στο τραπεζικό σύστημα.
Η πράξη αυτή της BIS (που αποκαλείται όχι άδικα “Κεντρική Τράπεζα των Κεντρικών Τραπεζών”) και η οποία έχει προωθηθεί από τις πέντε ισχυρότερες κεντρικές τράπεζες του πλανήτη, στο πλαίσιο των αποφάσεων της Βασιλείας 3, επαναφέρει τον χρυσό σαν “Cash Equivalent” στο πλαίσιο του αποκαλούμενου και “Gold Remonetization”.
Με την πράξη αυτή οι τράπεζες θα μπορούν να έχουν όχι απλά στα χαρτοφυλάκιά τους παράγωγα χρυσού, αλλά χρυσό σε φυσική μορφή, ως νομισματικό ισοδύναμο το οποίο μάλιστα θα είναι “risk free”, κάτι που συμβαίνει προς το παρόν μόνο για τα κρατικά ομόλογα που έχουν στα χαρτοφυλάκιά τους.
Ήδη οι περισσότερες Κεντρικές Τράπεζες όχι μόνο της Ευρώπης αλλά ειδικά της Ασίας έχουν προβεί τα τελευταία χρόνια σε πρωτοφανείς σε όγκο αγορές χρυσού.
Το ίδιο έχει συμβεί και στην Ευρώπη όπου οι αγορές χρυσού από τις κεντρικές τράπεζες έχουν φτάσει το 2018 στους 640 τόνους χρυσού, ποσό διπλάσιο από το 2017, που αποτελεί τον μεγαλύτερο όγκο αγορών χρυσού από το 1971, όταν με απόφαση Νίξον κόπηκε ο “ομφάλιος λώρος” μεταξύ χρυσού – δολαρίου που είχε αποτελέσει τη ραχοκοκαλιά της Συμφωνίας του Μπρέτον Γουντς.
Στις 29 Μαρτίου πρόκειται να πραγματοποιηθεί μία πράξη που στην ουσία της επιχειρεί με άλλους όρους να επαναφέρει τη σταθερή σχέση μεταξύ νομισμάτων και χρυσού, χωρίς βέβαια να μπορεί να ταυτισθεί με την επιστροφή του νομισματικού συστήματος στο “Gold Standard”.
Η απόφαση αυτή έρχεται προφανώς – χωρίς αυτό να αναφέρεται ή να υποστηρίζεται αρμοδίως – σαν συνεπακόλουθο της άμεσης προοπτικής αλλαγής της αξιολόγησης του κινδύνου των κρατικών ομολόγων που συσσωρεύουν σαν εγγύηση κεφαλαιακής επάρκειας οι τράπεζες στα χαρτοφυλάκιά τους. Τα assets αυτά συσσωρεύονται στα χαρτοφυλάκια των τραπεζών ως risk free μέχρι σήμερα εφόσον παραμένουν σε investment grade βαθμίδες, κάτι που έχει χάσει η Ελλάδα λόγω του χρεοστασίου του 2010. Καθώς όμως η κρίση χρέους παραμένει κεντρικό ζήτημα στην Ευρώπη με την Ιταλία, την Πορτογαλία και άλλες χώρες να αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα, ετοιμάζεται η μετάβαση σε ένα καθεστώς που τα κρατικά ομόλογα θα συνοδεύονται από το country risk του οποίου η αξιολόγηση θα υποχρεώνει τις τράπεζες σε αντίστοιχες προβλέψεις. Για τράπεζες π.χ. όπως οι ιταλικές που έχουν συσσωρεύσει περί τα 400 δισ. ευρώ κρατικού χρέους στα χαρτοφυλάκιά τους, η αναγνώριση του κινδύνου αυτού θα φέρει πολλές σε θέση άμεσης ανάγκης ενίσχυσης των κεφαλαίων τους. Ο χρυσός όμως έρχεται σαν νομισματικό ισοδύναμο να αντικαταστήσει μέσω των Κεντρικών τραπεζών στο τραπεζικό σύστημα τα κρατικά ομόλογα ως ένα νομισματικό μέσο χωρίς κανένα κίνδυνο…
Στο πλαίσιο αυτό άλλωστε οι κεντρικές τράπεζες της Ευρώπης – χωρίς καμία ανάλογη κίνηση από την Ελλάδα – έχουν αρχίσει να φορτώνουν τα θησαυροφυλάκιά τους με χρυσό ενόψει αυτής της μετάβασης τα επόμενα χρόνια. Ενδιαφέρον είναι ότι η τιμή του χρυσού παρά την φρενίτιδα αγορών χρυσού από τις κεντρικές τράπεζες, στο ίδιο χρονικό διάστημα σημείωσε μία πτώση της τιμής του διευκολύνοντας έτσι τις “αγορές”. Η εξήγηση αυτού του παράδοξου βρίσκεται στο γεγονός ότι στο διάστημα των υπεραγορών χρυσού χρησιμοποιήθηκαν τεχνικές με μεγάλους όγκους παραγώγων χρυσού για να κρατηθούν οι τιμές ή και να συμπιεσθούν προς τα κάτω…
Του Γ. Αγγέλη