1 Ιουλ 2020

Ελληνοτουρκικά: Μερικές απορίες προς διευκρίνιση για τον καθηγητή Λουκά Τσούκαλη του ΕΛΙΑΜΕΠ

Ο πρόεδρος του ΕΛΙΑΜΕΠ Λ. Τσούκαλης, μίλησε έξω από τα δόντια για τις δύσκολες σχέσεις της Ελλάδας με την Τουρκία στη διαδικτυακή συζήτηση που διοργάνωσε η Κίνηση Πολιτών με τίτλο «Ελληνοτουρκικές σχέσεις και ΑΟΖ».
Αυτό μεταφέρει σε πολύ ενδιαφέρον ρεπορτάζ του ο γνωστός ιστοχώρος “iefimerida.gr”, το οποίο και θα χρησιμοποιήσουμε, καθώς οι όντως ενδιαφέρουσες αναφορές του καθηγητή Λουκά Τσούκαλη, μας αφήνουν κάποια κενά που χρήζουν διευκρίνισης.
Ο Λουκάς Τσούκαλης επισήμανε στην παρέμβαση του πως η Τουρκία, τα τελευταία χρόνια, συμπεριφέρεται ολοένα και περισσότερο σαν τον νταή της γειτονιάς και όταν έχεις έναν γείτονα που σε απειλεί, καλό είναι, από τη μία πλευρά, να ενισχύσεις τον φράχτη, δηλαδή να ενισχύσεις την αποτρεπτική σου ισχύ, αλλά και την ικανότητα σου στις πολεμικές τέχνες.
Εξαιρετικά εύστοχη παρατήρηση, δείχνει πλήρη αντίληψη και της αποτροπής και της κατάστασης που θα αντιμετωπίσει μια χώρα εάν αυτή καταρρεύσει, ενώ η δεύτερη ικανότητα (πολεμικές τέχνες) ενισχύει τελικά και την πρώτη και βασικότερη επιδίωξη (αποτροπή).
Ο Λουκάς Τσούκαλης άσκησε σκληρή κριτική στις πρωτοβουλίες που πήρε η Αθήνα, για να χτίσει συμμαχίες, φωτογραφίζοντας ουσιαστικά τις επαφές με τον Χαφτάρ στη Λιβύη, συμμαχίες που όπως δεν είναι πάντοτε σίγουρο πως οδήγησαν προς τη σωστή κατεύθυνση, είπε.
Δεν θα μας βρει και πολύ σύμφωνους ο κύριος καθηγητής, καθώς σε ένα πολύ θεμελιακό επίπεδο, η επιλογή συμμαχιών γίνεται με βάση την κοινότητα συμφερόντων. Εκτός εάν οριστεί ξεκάθαρα ως στόχος της ελληνικής διπλωματίας η άνευ όρων σύμπλευση με την Ουάσιγκτον, η οποία, παρεμπιπτόντως, δεν δείχνει και τόσο σίγουρη για τη στρατηγική της στην περιοχή, πέραν του βασικού – γενικού στόχου, να κρατήσει τη Ρωσία μακριά από τη Λιβύη.
Την ελληνική κυριαρχία δεν την αμφισβήτησαν ο Χάφταρ και το Κοινοβούλιο της Λιβύης. Το να υπάρχουν ανοιχτοί δίαυλοι επαφής και με την κυβέρνηση της Τρίπολης του Σάρατζ είναι ασφαλώς κίνηση διπλωματικής σωφροσύνης, όμως και από μόνη της η διατήρηση σχέσεων με τον Σάρατζ, ενισχύει την ελληνική θέση απέναντι σε μια κυβέρνηση-μαριονέτα και μάλιστα στην υπηρεσία αυτού που αμφισβητεί την ελληνική κυριαρχία.
Το αν ο Σάρατζ χρεώνεται στους Ρώσους, πέραν από “μισή αλήθεια” (σ.σ. είχε πολλές εκλεκτικές σχέσεις, ακόμα και με την αμερικανική CIA) είναι και σε έναν βαθμό αδιάφορο, αφού και στην περίπτωση της Ρωσίας δεν μπορεί να περνά εντελώς απαρατήρητο από το ελληνικό ΥΠΕΞ, ότι δεν είναι η Μόσχα που απειλεί την ελληνική κυριαρχία.
Είναι η Τουρκία, που χρησιμοποιεί τον Σάρατζ και πουλάει ψεύτικη εκδούλευση στους Αμερικανούς ότι αποτελεί ΝΑΤΟϊκό προπύργιο κατά των Ρώσων στη Λιβύη, για να αποφύγει τις αμερικανικές αντιδράσεις στην πραγματική νεοθωμανική της στόχευση.
Οι Τούρκοι πέτυχαν να ευθυγραμμίσουν την εθνική τους στόχευση με τη συμμαχική. Να μας έλεγαν μια γνώμη πως ακριβώς θα πρέπει να κάνει το ίδιο και η Ελλάδα; Κι αν αυτό δεν είναι εφικτό,  να είχαμε τη γνώμη τους για το αν προηγείται το εθνικό ή το συμμαχικό;
Στην παρέμβαση του ο Λουκάς Τσούκαλης υπεραμύνθηκε της προσφυγής της χώρας στα διεθνή δικαστήρια και εξήγησε πως εφόσον η Ελλάδα επιμένει, συστηματικά, ότι σέβεται το διεθνές δίκαιο αυτό πρέπει να το αποδεικνύει και στην πράξη.
«Δεν μπορείς να λες ότι είσαι μία χώρα που είναι απόλυτα πιστή στο διεθνές δίκαιο και πάρα πολλοί Έλληνες και Ελληνίδες να λένε ότι δεν μπορούμε να πάμε στη Χάγη, γιατί ενδεχομένως η Χάγη δεν θα ικανοποιήσει όλες μας τις διεκδικήσεις. Γιατί εκεί υπάρχει μία προφανέστατη ασυνέπεια. Ή πιστεύεις στο διεθνές δίκαιο, το στηρίζεις, το σέβεσαι και το προχωράς μέχρι εκεί που μπορεί να το πας ή δεν το κάνεις», τονίζει ο πρόεδρος του ΕΛΙΑΜΕΠ.
Δεν μπορούμε να διαφωνήσουμε με τη λογική του επιχειρήματος. Ωστόσο, απουσιάζει μια κρίσιμη λεπτομέρεια. Το ερώτημα για τον Λουκά Τσούκαλη είναι απλό: Η Τουρκία στο τραπέζι θα βάλει τις διεκδικήσεις της μέχρι και κατοικημένα ελληνικά νησιά! Τελευταίο παράδειγμα οι σημερινές αναφορές των Τούρκων για το Αγαθονήσι, μετά την επίσκεψη της προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας.
Οπότε, ας απαντήσει με ένα ναι ή ένα όχι, εάν θεωρεί ορθό να συναινέσει η Ελλάδα να θέσει στη νομική – δικανική κρίση του οποιουδήποτε δικαστηρίου, π.χ. όχι επιμέρους βραχονησίδες, αλλά κατοικημένα νησιά. Να κρίνει ένα δικαστήριο για το αν θα κατοικούν στην Ελλάδα οι κάτοικοι του κάθε Αγαθονησίου που διεκδικεί η Τουρκία. Θα αποτελούσε και αυτό ασυνέπεια; Ναι ή όχι; Για να μπορέσουμε να συνεννοηθούμε.
Ο Λουκάς Τσούκαλης επισήμανε πως ένα μεγάλο μέρος του πολιτικού κόσμου και της κοινής γνώμης της Ελλάδας τείνει να ταυτίζει τις μαξιμαλιστικές μας θέσεις σε διάφορα θέματα με τα λεγόμενα εθνικά δίκαια, και αυτό σημαίνει, εξηγεί, πως αν μιλάει κανείς για εθνικά δίκαια, δεν υπάρχει περιθώριο συμβιβασμού, διότι οποιαδήποτε υποχώρηση από ένα εθνικό δίκαιο, δίνει το δικαίωμα σε κάποιον άλλον εντός της χώρας να σε κατηγορήσει ως μειοδότη ή ως προδότη.
«Το πολιτικό μας σύστημα, δεν αντέχει να προχωρήσει σε έντιμους συμβιβασμούς με τους γείτονες, γιατί φοβάται το πολιτικό κόστος και την κατηγορία της μειοδοσίας», υποστηρίζει.
Δεν έχει άδικο σε αυτό ο καθηγητής Τσούκαλης.  Αλλιώς θα μετατρέπαμε την Ελλάδα σε αυτό που υποτίθεται πως απορρίπτουμε μετά βδελυγμίας: Την Τουρκία, με την επιδίωξη κάποιου είδους ανασύστασης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Ζητούμενο όμως είναι το περιεχόμενο ενός συμβιβασμού. Να μην ξεκινήσουμε από το ένα άκρο και να καταλήξουμε στο άλλο…
Για το ζήτημα της ΑΟΖ και της υφαλοκρηπίδας είπε πως το αντικείμενο, σε έναν μεγάλο βαθμό, της αντιπαράθεσης μας είναι η πιθανότητα ανεύρεσης κοιτασμάτων, είτε πετρελαίου είτε φυσικού αερίου στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο. Με τις σημερινές τιμές πετρελαίου και φυσικού αερίου, οποιαδήποτε εξόρυξη στην περιοχή, είναι οικονομικά ανέφικτη.
Ο ίδιος δε όπως είπε δυσκολεύεται να φανταστεί τη χώρα μας, η οποία υποστηρίζει την μετάβαση στην πράσινη ενέργεια και η οποία έχει ως πρώτη εξαγωγική βιομηχανία τον τουρισμό, να έχει γεωτρύπανα που τρυπάνε στο Αιγαίο. Αυτό δεν φαίνεται πολύ ρεαλιστικό, άρα μπορεί, εν μέρει, να τσακωνόμαστε για κάτι που δεν υπάρχει, εξήγησε.
Δυστυχώς, με τις τελευταίες του απαντήσεις ο καθηγητής αδικεί τον εαυτό του. Καταρχάς, οι τιμές των υδρογονανθράκων να είναι βέβαιος ότι δεν θα βρίσκονται για πάντα στο ίδιο επίπεδο. Οι αγορές ξέρουν να προσαρμόζονται ώστε να μην απειληθεί η ενεργειακή ασφάλεια. Ούτε το αμερικανικό State Department έλεγε ανοησίες μέχρι χθες για το ενεργειακό παίγνιο στη Μεσόγειο, στο οποίο συνεργάζεται με την Αθήνα και τη Λευκωσία.
Τι ακριβώς είναι αυτό που δεν υπάρχει δηλαδή; Τα κοιτάσματα; Για πλάκα μαζεύτηκαν οι ενεργειακοί κολοσσοί στην περιοχή; Ή μήπως νομίζει ότι αν οι τιμές είναι χαμηλά οι χρονοβόρες επιστημονικές εργασίες που οδηγούν μετά από χρόνια στην έναρξη αξιοποίησης κοιτασμάτων σταματούν; Ας το ξαναδεί…
Για τα περί “πράσινης ενέργειας” είναι σωστά, μόνο που ο Τσούκαλης θυμάται τη μια μόνο πλευρά της εξίσωσης. Ξεχνά δηλαδή, ότι εξίσου επίσημη πολιτική της χώρας είναι ότι το φυσικό αέριο είναι το μεταβατικό καύσιμο. Διότι εάν η μετάβαση δεν γίνει με οικονομικά και περιβαλλοντικά (σ.σ. διότι όλοι ξεχνούν βολικά το περιβαλλοντικό κόστος των ΑΠΕ) βιώσιμο τρόπο, τότε η προσπάθεια θα γυρίσει μπούμερανγκ και η ζημιά θα είναι πολύ μεγάλη.
Διότι αρκετοί της ελληνικής ελίτ, βολεύονταν επί δεκαετίες να ισχυρίζονται ότι δεν υπάρχουν κοιτάσματα στην Ελλάδα και να σαμποτάρουν για τους δικούς τους -ιδιοτελείς;- λόγους την αξιοποίηση των ελληνικών υδρογονανθράκων.
Συν τη συγκεκριμένη συμπεριφορά που επεδείκνυαν απέναντι σε όσους τους… χάλαγαν τη σούπα. Σήμερα θα την αποκαλούσαμε “bullying”. Οι απίστευτες δηλώσεις εξαιρετικά μεγαλόσχημων πολιτικών έχουν καταγραφεί από την ιστορία.
Εάν ο Λουκάς Τσούκαλης ή οποιοσδήποτε άλλος, πρεσβεύει ότι η Ελλάδα πρέπει να μείνει εκτός αυτού του παιγνίου και του συνεπαγομένου χορού των εκατοντάδων δισεκατομμυρίων, ας βρει το θάρρος να μας το πει. Και να κριθεί με βάση αυτή του την άποψη.
Σε τελική ανάλυση, υπάρχουν και τα ψηφοδέλτια του ΜΕΡΑ25 του Γιάννη Βαρουφάκη, Κι αυτοί ως κόμμα – κίνημα έχουν τους δικούς τους λόγους να τάσσονται επισήμως κατά κάθε εξορυκτικής δραστηριότητας. Ελεύθερη χώρα λέμε ότι είμαστε. Καθένας έχει το δικαίωμα να διατυπώνει την άποψή του και αν την προπαγανδίζει. Υποχρεούται όμως να δέχεται όμως και την κριτική.
Η αξιοποίηση των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων της Μεσογείου θα προχωρήσει, διότι κουμάντο -ευτυχώς, ακόμη- δεν κάνουν τα επιμέρους βιομηχανικά λόμπι, που έχουν συμφέρον να στρέψουν την παγκόσμια οικονομική δραστηριότητα, γρηγορότερα από όσο επιβάλλει η λογική, προς επιθυμητές κατευθύνσεις.