Η τηλεφωνική επικοινωνία Μητσοτάκη-Ερντογάν άρκεσε για να ξαναβγούν στην πολιτική αγορά οι γνωστοί κύκλοι που υψώνουν τη σημαία “να τα βρούμε” με την Τουρκία, αποσιωπώντας το τίμημα. Η συνέντευξη Ροζάκη...
στον Σαχίνη πολυσυζητήθηκε, επειδή ακριβώς ήταν πιο ειλικρινής. Στην πραγματικότητα, δεν πρόκειται για τις προσωπικές απόψεις ενός έγκριτου νομικού, αλλά για τον εκφραστή μίας σχολής σκέψης, η οποία επηρέασε αποφασιστικά την ελληνική πολιτική έναντι της Τουρκίας.
Έχει δίκιο ο Ροζάκης όταν λέει ότι η διεθνής νομολογία δεν δίνει αυτομάτως σε όλα τα νησιά, ανεξαρτήτως γεωγραφικής θέσης και μεγέθους, πλήρη επήρεια σε ΑΟΖ. Σε αρκετές περιπτώσεις δόθηκε περιορισμένη επήρεια και σε ελάχιστες (π.χ. Νήσος των Φιδιών στη Μαύρη Θάλασσα) καθόλου επήρεια.
Η Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας αναφέρει ότι νησιά που διατηρούν ακόμα και στοιχειώδη οικονομική δραστηριότητα δικαιούνται ΑΟΖ. Δεν αναφέρει, όμως, ρητά ότι μοναδικό και αποκλειστικό κριτήριο για την οριοθέτηση είναι η αρχή της μέσης γραμμής. Εάν αυτό προβλεπόταν ρητά και σαφώς δεν θα χρειαζόταν διαπραγμάτευση για την οριοθέτηση της ΑΟΖ, ούτε παραπομπή στο Διεθνές Δικαστήριο όπου υπήρχε διαφωνία. Η οριοθέτηση θα ήταν μία τεχνική διαδικασία.
Ο Ροζάκης λέει ότι το πλεονέκτημα της Ελλάδας είναι «ότι έχει πραγματικά μία συστάδα νησιών, η οποία επεκτείνεται σε όλο το Αιγαίο. Μάλιστα υπάρχει μία γραμμή η οποία πιάνει από το Σούνιο και κατεβαίνει στη Ρόδο. Για τα νησιά αυτά δεν υπάρχει αμφιβολία ότι έχουνε πλήρη επήρεια. Για άλλα νησιά, ενδεχομένως δεν έχουνε πλήρη επήρεια. Όπως το Καστελλόριζο, λόγου χάριν». Εξηγεί γιατί –κατά την άποψή του– το Καστελλόριζο δεν έχει πλήρη επήρεια σε ΑΟΖ, καταλήγοντας: «Εγώ υποστηρίζω ότι το Καστελλόριζο έχει περιορισμένη επήρεια».
Η θέση Ροζάκη για το Καστελλόριζο
Είναι θεμιτή η νομική εκτίμηση του Ροζάκη –με βάση τη διεθνή νομολογία– ότι το Δικαστήριο (εάν κάποτε η υπόθεση φθάσει εκεί) θα δώσει στο Καστελλόριζο μειωμένη επήρεια. Αυτό, όμως, είναι ποιοτικά διαφορετικό από τη δήλωσή του πως το Καστελλόριζο δεν πρέπει να έχει πλήρη επήρεια.
Είναι θεμιτή η νομική εκτίμηση του Ροζάκη –με βάση τη διεθνή νομολογία– ότι το Δικαστήριο (εάν κάποτε η υπόθεση φθάσει εκεί) θα δώσει στο Καστελλόριζο μειωμένη επήρεια. Αυτό, όμως, είναι ποιοτικά διαφορετικό από τη δήλωσή του πως το Καστελλόριζο δεν πρέπει να έχει πλήρη επήρεια.
Η θέση αυτή του πρώην υφυπουργού Εξωτερικών και συμβούλου διαδοχικών κυβερνήσεων ίσως θα είχε (με πολλά ερωτηματικά) νόημα εάν η Τουρκία αναγνώριζε πως τα νησιά έχουν ΑΟΖ. Εάν, δηλαδή, επικαλείτο την αρχή της αναλογικότητας και ζητούσε –στο πλαίσιο εποικοδομητικών διαπραγματεύσεων με την Ελλάδα– να δοθεί στο Καστελλόριζο μειωμένη επήρεια.
Παραβιάζοντας το διεθνές δίκαιο, η Τουρκία με το έτσι θέλω δεν αναγνωρίζει ότι τα νησιά έχουν ΑΟΖ. Δεν πρόκειται για μαξιμαλιστική θέση εν όψει διαπραγματεύσεων, όπως ισχυρίζονται κάποιοι στην Αθήνα. Η Τουρκία, άλλωστε, δεν έμεινε στα λόγια.
Με το μνημόνιο Άγκυρας-Τρίπολης έχει δημιουργήσει τετελεσμένο σε βάρος της Ελλάδας. Κατά συνέπεια, ακόμα κι αν… ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΤΗΝ ΚΡΙΤΙΚΗ ΓΙΑ ΤΑ 12 ΜΙΛΙΑ, ΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΝΑΥΣΙΠΛΟΪΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΥΠΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΧΑΓΗ ΓΙΑ ΤΑ ΝΗΣΙΑ ΠΟΥ ΑΜΦΙΣΒΗΤΕΙ Η ΤΟΥΡΚΙΑ ΣΤΗΝ ΕΓΚΥΡΗ ΠΗΓΗ