Πιστεύω ότι αν κάποιος ανέλυε σωστά τον Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών, τον Μάικ Πομπέο, θα γνώριζε που οδηγούνται τα πράγματα για την κρίση που προκάλεσε η Τουρκία με την αποστολή του ερευνητικού Oruc Reis στην περιοχή ...του Καστελόριζου. Ή, τέλος πάντων, θα ήξερε που επιθυμούν οι Αμερικανοί να οδηγηθούν τα πράγματα…
Το πρώτο και βασικό συμπέρασμα είναι ότι ο διάλογος αποτελεί τη μοναδική επιλογή, ειδικά για τον Ταγίπ Ερντογάν, διότι ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας δεν θέλει τον πόλεμο. Και, ως γνωστό, το ελληνικό σχέδιο είναι καθαρά αμυντικό. Ο κ. Μητσοτάκης είπε στην Καγκελάριο Μέρκελ, για να το μεταφέρει στον Ταγίπ Ερντογάν, ότι θα απαντήσει εάν δεχθεί επίθεση από την Τουρκία. Δεν θα ρίξει την πρώτη σφαίρα. Άρα η Τουρκία είναι η χώρα-ταραξίας. Η Ελλάδα αμύνεται…
Ο κ. Πομπέο, λοιπόν, εδώ και αρκετές μέρες προειδοποιούσε ότι η χρήση στρατιωτικής βίας μεταξύ δύο συμμάχων του ΝΑΤΟ δεν είναι αποδεκτή. Και τη θέση αυτή των Ηνωμένων Πολιτειών την έκανε γνωστή ο ίδιος ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ στον Ερντογάν.
Για αρκετές μέρες, ο Τούρκος πρόεδρος τον έγραψε στα παλιά του τα παπούτσια. Όμως από το περασμένο Σάββατο, φαίνεται να υπερισχύει η αμερικανική θέση ακόμα και αν ο Ερντογάν εκδίδει παράνομες Navtex, για άλλες περιοχές -όχι για το Καστελόριζο.
Παραμένει προκλητικός και επικίνδυνος. Και απαιτείται προσοχή διότι αν υποθέσουμε ότι ξεκινά ο διάλογος και ο Ερντογάν συνεχίζει το “παιγνιδάκι” του με τις Navtex, τι πρέπει να πράξει ο Έλληνας πρωθυπουργός;
Ο Αμερικανός υπουργός γνώριζε ήδη από την περασμένη εβδομάδα ότι οδηγούμασταν σε αποκλιμάκωση και η πίεση του αφορούσε άμεση έναρξη διαλόγου. Ζητούσε, να ακολουθήσει της αποκλιμάκωσης, ο διάλογος. Βεβαίως ο διάλογος είναι πάντα η καλύτερη λύση, καμία αμφιβολία επ’ αυτού. Όσοι ζήσαμε πόλεμο σας το επιβεβαιώνουμε.
Με τα σημερινά δεδομένα, όλες οι πληροφορίες συγκλίνουν ότι η Αθήνα και η Άγκυρα οδηγούνται σε συνομιλίες. Φρόντισαν όλα τα μέσα ενημέρωσης στην Ελλάδα, και ειδικά τα δελτία ειδήσεων των καναλιών, να μας πείσουν, ότι οι συνομιλίες επίκεινται. Αυτός ο συντονισμός της πληροφόρησης δεν μου αρέσει καθόλου. Είναι σημαντικό να γνωρίζουν οι πολίτες τους όρους και τις προϋποθέσεις.
Και το σημειώνω διότι τίθενται σοβαρά ερωτήματα:
Ως γνωστό, η Ελλάδα δέχεται να συνομιλήσει μόνο για τις θαλάσσιες ζώνες. Από την άλλη πλευρά, η Τουρκία επιμένει ότι πρέπει να συζητηθούν όλες οι παράλογες απαιτήσεις της. Θέσαμε την απορία μας και τις προηγούμενες ημέρες: Πως θα πάνε σε διάλογο εάν δεν μετακινηθούν από τις θέσεις τους;
Επίσης, για τον κ. Μητσοτάκη υπάρχει και ένα άλλο θέμα. Ζήτησε η ελληνική κυβέρνηση την απόσυρση του Yavuz και του Barbaros από την κυπριακή ΑΟΖ; Αν το ζήτησε, και αν ο Ερντογάν αρνηθεί, τι θα συμβεί;
Ο κ. Μητσοτάκης θα πάει στο διάλογο με τα τουρκικά πλοία να έχουν περικυκλωμένη την Κύπρο; Γνωρίζουμε ότι η αθηναϊκή ελίτ αυτό επιδιώκει. Να αφεθεί μόνη της η Κύπρος. Αλλά δεν μπορώ να φανταστώ ότι θα τους ακούσει και θα δεχθεί ο σημερινός Πρωθυπουργός της χώρας, να μην στηριχθεί το νησί…
Υπάρχει, όμως, και το άλλο ζήτημα. Των κυρώσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην Τουρκία και τη Λευκορωσία. Οι εταίροι μας συμφωνούν για άμεσες κυρώσεις στη Λευκορωσία, η οποία είναι μία δικτατορία αλλά δεν απειλεί χώρα μέλος της Ένωσης. Και δεν συμφωνούν για κυρώσεις στην Τουρκία, που απειλεί δύο χώρες μέλη, την Ελλάδα και την Κύπρο, και τη μία εκ των δύο την έχει διχοτομήσει με τη δύναμη των όπλων.
Και επίσης να θυμίσουμε ότι η Τουρκία απείλησε πολεμικό πλοίο και άλλης χώρας της Ένωσης. Της Γαλλίας.
Πως την έχουν δε τη δουλειά οι εταίροι μας;
Η Λευκωσία αρνείται -και πολύ καλά πράττει- να υποστηρίξει τις κυρώσεις εναντίον της Λευκορωσίας, εάν δεν επιβληθούν κυρώσεις και στην Τουρκία. Και έχουμε εταίρους, που απειλούν την Κύπρο επειδή ζητά τα αυτονόητα. Ναι εκεί φτάσαμε. Αλλά αυτό, είναι και θέμα -ή αν θέλετε πρόβλημα- για τον κ. Μητσοτάκη.
Το αίτημα της Κύπρου είναι απόλυτα ορθό. Αφορά και την Ελλάδα. Θα το υποστηρίξει η Αθήνα; Θα πει στον κ. Αναστασιάδη να το ξεχάσει; Θα το γνωρίζουμε τις επόμενες ημέρες.