Του Μιχάλη Ψύλουαπό την εφημερίδα Δημοκρατία
Ποιος Ευρωπαίος του Νότου μπορεί να ξεχάσει τον ανεκδιήγητο πρωθυπουργό της Ολλανδίας, Μάρκ Ρούτε! Τον «κύριο Νο,Νο.Νο» όπως έγινε γνωστός λόγω της επίμονης άρνησής του ..
να δοθεί δωρεάν χρήμα στις πληγείσες από τον κορονοϊό χώρες του Νότου για να αντιμετωπίσουν τις βαριές επιπτώσεις της πανδημίας .Ηταν αυτός που τον περασμένο Ιούλιο στις συνόδους κορυφής της ΕΕ …λύσσαξε ως επικεφαλής της λεγόμενης ομάδας των «τεσσάρων φειδωλών κρατών» (Ολλανδία, Αυστρία, Σουηδία, Δανία) για να αντικατασταθεί από δάνεια μεγάλο μέρος των επιχορηγήσεων του Ευρωπαϊκού Ταμείου ανάκαμψης . Δάνεια και μάλιστα με σκληρούς μνημονιακούς όρους για αύξηση ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης ,μείωση συντάξεων , ακόμη και έλεγχο των κοινοβουλευτικών αποφάσεων των χωρών μελών της ΕΕ από την …Ολλανδία. Τι καταγγελίες είχε δεχθεί τότε ο Ολλανδός πρωθυπουργός δεν λέγεται. «Είναι απαράδεκτο να απαιτείται ομοφωνία των 27 για το σχέδιο κάθε χώρας που θέλει να αποκτήσει πρόσβαση στο Ταμείο Ανάκαμψης της ΕΕ» κατήγγειλε ο Ιταλός πρωθυπουργός Τζουζέπε Κόντε. «Ο Ρούτε θέλει να είναι ο μπάτσος της Ευρώπης» είχε πει ο Βούλγαρος πρωθυπουργός Μπόικο Μπορίσωφ!Γιατί τα θυμηθήκαμε ξαφνικά όλα αυτά σήμερα; Γιατί -όπως αποκαλύπτει η γερμανική Handelsblatt «ο πονηρός Ολλανδός δεν θέλει σήμερα τα δάνεια αυτά, αλλά μόνο δωρεάν επιχορηγήσεις από το Ευρωπαικό Ταμείο Ανάκαμψης! Ο λόγος; «Τα δάνεια αυτά φαίνεται να είναι πολύ ακριβά και συνοδεύονται από πολλούς όρους. Ο πονηρός Χριστιανοδημοκράτης –έτσι τον αποκαλεί η γερμανική εφημερίδα -δεν ήταν φυσικά πεπεισμένος για τη σκοπιμότητα των δανείων αλλά πούλησε την πρότασή του ακριβά –εξασφαλίζοντας σημαντικές εκπτώσεις στις συνεισφορές της χώρας του στον προϋπολογισμό της ΕΕ» γράφει η Handelsblatt και επιτίθεται με σφοδρότητα κατά του Ρούτε: «Το ν’ «αρμέγεις» τους άλλους και να κλείνεις τα μάτια στις συνέπειες δεν είναι συμπεριφορά αποδεκτή σε μια κοινότητα –από την ευημερία της οποίας εξαρτάται η Ολλανδία και η Αυστρία»
Ναι ο υπερόπτης Καλβινιστής Ολλανδός πρωθυπουργός θέλει τώρα «να αρμέξει» το Ταμείο Ανάκαμψης! Αυτός που απειλούσε τις χώρες του Νότου με ένα αιώνιο χαμόγελο, υπενθυμίζοντάς τους τη σημασία του να μην ζουν πέρα από τα μέσα που διαθέτουν! «Ο Ρούτε,ο Ολλανδός με τις ραμμένες τσέπες, περιφρονεί ακόμα και ο ίδιος τα δάνεια, για τα οποία αγωνίστηκε τόσο σκληρά» γράφει ειρωνικά η γερμανική εφημερίδα.
«Δεν θα χρησιμοποιήσουμε τα δάνεια από το πακέτο ανασυγκρότησης της ΕΕ, πιθανότατα όμως θα χρησιμοποιήσουμε τις επιχορηγήσεις», δήλωσε εκπρόσωπος του Ολλανδικού Υπουργείου Οικονομικών στη Handelsblatt.
Θα πρέπει να θυμήσουμε ότι στην σύνοδο κορυφής του περασμένου Ιουλίου ,οι 27 συζητούσαν τέσσερις ολόκληρες ημέρες και στο τέλος συμφώνησαν στην κατανομή σχεδόν του μισού ποσού των 750 δισεκατομμυρίων ευρώ με επιχορηγήσεις. Τρεις μήνες αργότερα προκύπτει ότι η εκστρατεία της ομάδας των τεσσάρων «φειδωλών» χωρών υπέρ των δανείων έχει μεταβληθεί σε φάρσα. Πολλά κράτη-μέλη δεν θέλουν να ξέρουν τίποτα για τα ομόλογα του Ρούτε.
Τα ίδια λένε στο Βερολίνο, στις Βρυξέλλες, στη Μαδρίτη στη Λισαβόνα και σε άλλες ευρωπαικές πρωτεύουσες.
Οι Βέλγοι, που πλήττονται σφοδρά από την πανδημία με βάση τον αριθμό των κατοίκων, αντιμετωπίζουν επίσης με πολύ σκεπτικισμό τα δάνεια από το Ταμείο Ανάκαμψης: «Αυτή τη στιγμή εργαζόμαστε επί του σχεδίου ανασυγκρότησης, στο οποίο περιλαμβάνονται και οι επιχορηγήσεις. Όσον αφορά τα δάνεια, η απόφαση για το αν θα χρησιμοποιηθούν ή όχι εξαρτάται από την τρέχουσα κατάσταση της αγοράς», δήλωσε Βέλγος αξιωματούχος. Όπως συμβαίνει και στις περιπτώσεις της Γαλλίας, της Γερμανίας και της Ολλανδίας, τα βελγικά κρατικά ομόλογα έχουν αρνητική απόδοση, δηλαδή οι πιστωτές χάνουν χρήματα επενδύοντας σε αυτά. Το ομόλογο της ΕΕ, από την άλλη πλευρά, θα μπορούσε να αποβεί πιο ακριβό.
«Ούτε καν η φτωχή Ελλάδα ενδιαφέρεται ιδιαίτερα για τα δάνεια από την ΕΕ» γράφει η Handelsblatt. «Η Ελλάδα αναμένει 32 δις Ευρώ τα επόμενα χρόνια από το αναπτυξιακό πρόγραμμα της ΕΕ (RRF).Τα 19,5 δις Ευρώ αναλογούν σε επιχορηγήσεις, οι οποίες δεν χρειάζεται να επιστραφούν, και 12,5 δις σε δάνεια. Ωστόσο, δεν είναι ακόμη σαφές εάν η κυβέρνηση στην Αθήνα θα αξιώσει αυτά τα δάνεια. Η δημιουργία νέου χρέους είναι το τελευταίο πράγμα που χρειάζεται η Ελλάδα. Η χώρα έχει ήδη μακράν τον υψηλότερο δείκτη χρέους στην ΕΕ, που θα μπορούσε φέτος να υπερβεί το 200% του ΑΕΠ» τονίζει η γερμανική εφημερίδα.
«Ήταν εξαρχής ξεκάθαρο ότι πολλές χώρες δεν θα είχαν κανένα ενδιαφέρον για περαιτέρω δάνεια», δήλωσε ο ευρωβουλευτής των Πρασίνων σε θέματα Προϋπολογισμού Ράσμους Αντρεσεν. «Όχι μόνο για τις χώρες με αρνητικές αποδόσεις, αλλά και για πολλές υπερχρεωμένες χώρες τα πρόσθετα δάνεια απλούστατα δεν είναι ελκυστικά.Μόνο με άμεσες επιχορηγήσεις για μελλοντικές επενδύσεις θα είναι τα κράτη σε θέση να εκσυγχρονίσουν τις υποδομές τους με φιλικό προς το κλίμα τρόπο και να δημιουργήσουν θέσεις εργασίας», δηλώνει ο ευρωβουλευτής των Πρασίνων.
Η αθλιότητα της «συμμορίας των Τεσσάρων» φαίνεται άλλωστε όλο και περισσότερο καθώς «Ο κίνδυνος ύφεσης στην ευρωζώνη αυξάνεται λόγω του δεύτερου κύματος της πανδημίας” όπως εκτιμά η Handelsblatt.
Ποια είναι όμως τα αντίμετρα στην ύφεση; Οι πλέον σοβαροί οικονομολόγοι προειδοποιούν ότι τα δημόσια οικονομικά των περισσότερων χωρών μελών της ΕΕ θα χρειαστούν αρκετά χρόνια για να ανακάμψουν. Η φτώχεια ,η ανέχεια, η ανεργία πλήττουν όλο και περισσότερους ανθρώπους. Και όμως! Αυτό που παρατηρούμε είναι το κράτος να μειώνει τις δαπάνες για την υγεία , να αρνείται να κάνει μαζικές προσλήψεις γιατρών και ουσιαστικά να περιορίζει την ευθύνη στην προσωπική στάση των πολιτών. Οπως λέει ο Ζαν Μορίς Ροζιέ, καθηγητής Φιλοσοφίας στο Ελεύθερο πανεπιστήμιο των Βρυξελλών «οι νεοφιλελεύθερες κυβερνήσεις περιορίζουν τον ρόλο του κοινωνικού κράτους, πιστεύοντας στην αυτορρύθμιση της αγοράς, έχοντας ως πρότυπο μια κοινωνία ρυθμιζόμενη από τον κοινωνικό Δαρβινισμό. Έτσι, εξηγείται το 2009, η διάσωση των τραπεζών εις βάρος των ζωών των πολιτών και του κοινωνικού κράτους, που θεωρείται υπερβολικά δαπανηρό…Για αυτό αφοπλίζουν το κράτος και τις δημόσιες υπηρεσίες στον αγώνα ενάντια στην πανδημία και αρέσκονται να ενοχοποιούν κυρίως τους πολίτες! Και αυτό ,παρά τις φωνές που αυξάνονται πλέον και εντός του συστήματος ότι όχι μόνο δεν οδηγεί πουθενά ,αλλά υπονομεύει το ίδιο το καπιταλιστικό σύστημα. Οι Financial Times για παράδειγμα που δεν μπορούν φυσικά να κατηγορηθούν για …μπολσεβικισμό γράφουν ότι οι κυβερνήσεις πρέπει «να δαπανήσουν ό,τι χρειάζεται για να ενισχύσουν τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης και να αμβλύνουν για τις κοινωνικές εντάσεις».
Το ίδιο το ΔΝΤ λέει στις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις ότι δεν είναι η ώρα να εγκαταλείψουν τις επεκτατικές πολιτικές τους. Στο ίδιο μήκος κύματος και η επικεφαλής της Ευρωπαικης Κεντρικής Τράπεζας, Κριστίν Λαγκάρντ, αν και δηλώνει αιφνιδιασμένη από το πόσο νωρίς ξέσπασε το δεύτερο κύμα του κορονοιού, τονίζει ότι «οι κυβερνήσεις της Ευρωζώνης πρέπει να συνεχίσουν να ξοδεύουν μεγάλα ποσά για να βοηθήσουν την ανάκαμψη του μπλοκ από την ιστορική ύφεση που προκλήθηκε από την πανδημία».
Το θέμα είναι φυσικά να μην ξεχαστούν όλα αυτά όταν βρεθεί το αποτελεσματικό εμβόλιο κατά του κορονοϊού και επιστρέψει η προηγούμενη «κανονικότητα». Γιατί οι νέο-φιλελεύθεροι λύκοι μπορεί να έχουν φορέσει τώρα προβιά προβάτου ,αλλά δεν έχουν απαρνηθεί τη φύση τους…