Πότε πληρώνει φόρο ο συνδικαιούχος τραπεζικού λογαριασμού

 

Σε δυσάρεστη θέση ενδέχεται να βρεθεί συνδικαιούχος κοινού τραπεζικού λογαριασμού κατά την αξιοποίηση χρημάτων που περιήλθαν σε αυτόν μετά το θάνατο του έτερου συνδικαιούχου, καθώς είναι πιθανό να του ζητηθεί να πληρώσει φόρο δωρεάς.

Ο κοινός τραπεζικός λογαριασμός είναι ο...

τραπεζικός λογαριασμός με περισσότερους από έναν δικαιούχους, καθένας εκ των οποίων μπορεί να έχει αυτόνομη πρόσβαση στο σύνολο των καταθέσεων του λογαριασμού.

Με βάση σχετικό όρο στην τραπεζική σύμβαση, σε περίπτωση θανάτου ενός συνδικαιούχου, οι καταθέσεις περιέρχονται αυτομάτως στους επιζώντες συνδικαιούχους, συγγενείς ή μη, χωρίς να υπάγονται σε φόρο κληρονομιάς στην Ελλάδα.

Μέχρι σήμερα, γίνεται δεκτό ότι ο συνδικαιούχος που προβαίνει σε ανάληψη από το λογαριασμό για δικό του όφελος υπόκειται σε φόρο δωρεάς, εφόσον ο ίδιος δεν έχει καταθέσει χρήματα στον κοινό λογαριασμό και ο συνδικαιούχος που είχε πραγματοποιήσει την κατάθεση βρίσκεται εν ζωή.

Σύμφωνα με πρόσφατη απόφαση της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, το ίδιο συμβαίνει ακόμα και μετά το θάνατο του συνδικαιούχου που έκανε τις καταθέσεις.

Ειδικότερα, ο συνδικαιούχος στον οποίο περιήλθαν αφορολόγητα τα χρήματα του κοινού λογαριασμού μετά το θάνατο του έτερου συνδικαιούχου υπόκειται σε φόρο δωρεάς, εφόσον τα χρήματα αξιοποιηθούν από αυτόν (λχ. για αγορά ακινήτου) και προκύπτει ότι προέρχονται από καταθέσεις του συνδικαιούχου που απεβίωσε και όχι δικές του.

Η εν λόγω ερμηνεία της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών δημιουργεί προβληματισμούς ως προς το κατά πόσο συνάδει με το σκοπό της νομοθεσίας για τους κοινούς λογαριασμούς, καθώς, πρακτικά, συνεπάγεται ότι ο συνδικαιούχος που βρίσκεται εν ζωή αφενός αποκτά τα χρήματα του λογαριασμού αφορολόγητα, αφετέρου, όμως, προκειμένου να τα χρησιμοποιήσει πρέπει να πληρώσει φόρο δωρεάς, εφόσον ο ίδιος δεν είχε συνεισφέρει στο λογαριασμό ή για το υπερβάλλον της συνεισφοράς του.

Να σημειωθεί πως πρόσφατη απόφασή του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών (59/2020) έκρινε πως για όλες τις καταθέσεις σε κοινούς τραπεζικούς λογαριασμούς ή σε κοινά χαρτοφυλάκια, στην ημεδαπή ή στην αλλοδαπή, Ελλήνων κατοίκων ημεδαπής, παρέχεται απαλλαγή των συνδικαιούχων από το φόρο κληρονομίας, σε περίπτωση θανάτου ενός συνδικαιούχου, υπό την προϋπόθεση ότι έχει τεθεί ο πρόσθετος όρος στους κοινούς λογαριασμούς και στα κοινά χαρτοφυλάκια ότι, μετά το θάνατο οποιουδήποτε συνδικαιούχου, οι καταθέσεις περιέρχονται αυτοδικαίως στους λοιπούς επιζώντες.