Αν δεν ήξερε κάποιος σε ποια χώρα ζει, τότε, με όσα φέρνουμε στο φως σήμερα, θα μπορούσε να υποθέσει βάσιμα ότι η Ελλάδα είναι ο παράδεισος των start up εταιριών, με τις πιο ταχείες διαδικασίες στον κόσμο και τις μεγαλύτερες ευκαιρίες.
Πώς αλλιώς μπορεί να εξηγηθεί ότι μια εταιρία που ιδρύθηκε με αρχικό κεφάλαιο 2.000 ευρώ στις 20 Ιανουαρίου 2020 «κατάφερε» να υπογράψει deal 55.200 ευρώ ακριβώς έναν μήνα μετά, στις 21 Φεβρουαρίου 2020; Με απευθείας ανάθεση, μάλιστα!
Η «δημοκρατία» συνεχίζει τις αποκαλύψεις σχετικά με τις απευθείας αναθέσεις του ΑΔΜΗΕ εν μέσω πανδημικής κρίσης, και όχι μόνο. Και η υπόθεση των συμβάσεων μεταξύ ΑΔΜΗΕ – ΤΕΔΡΑ ΙΚΕ παρουσιάζει εξίσου σπουδαίο ενδιαφέρον, αφού κάθε φορολογούμενος πληρώνει τον -πλέον ημικρατικό- ΑΔΜΗΕ μέσω του λογαριασμού ρεύματος. Κατά συνέπεια, ο πολίτης έχει λόγο για κάθε ευρώ που δαπανά ο ΑΔΜΗΕ, ειδικά όταν πρόκειται για απευθείας αναθέσεις.
Διαβάστε ακόμα: Λεφτά υπάρχουν στον ΑΔΜΗΕ: Σκάνδαλο με απευθείας αναθέσεις για τις μάσκες Covid
Στις 20 Ιανουαρίου 2020 δημοσιεύεται στην Κεντρική Ένωση Επιμελητηρίων Ελλάδας η ανακοίνωση «σύστασης εταιρίας μέσω υπηρεσίας μιας στάσης», με την επωνυμία ΤΕΔΡΑ ΙΚΕ και έδρα την Ηλιούπολη.
Στο καταστατικό της, η νεοσύστατη εταιρία αναφέρει ότι σκοπός της είναι οι υπηρεσίες παροχής επιστημονικών τεχνικών συμβουλών γενικά, οι υπηρεσίες μηχανικών για ενεργειακά έργα και οι υπηρεσίες διαχείρισης έργων για κατασκευαστικά έργα. Οι κεφαλαιακές εισφορές, αξίας 2.000 ευρώ, που αντιστοιχούν σε 1.000 εταιρικά μερίδια, καλύφθηκαν από τους Αθανάσιο Δράτσα και Παντελή Δράτσα του Αθανασίου.
Σύμφωνα με τα επίσημα έγγραφα του ΑΔΜΗΕ, η ΤΕΔΡΑ καταθέτει προσφορά στον Ανεξάρτητο Διαχειριστή Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας μόλις τέσσερις ημέρες μετά τη σύστασή της, στις 24/01/2020.
Αστραπιαία, στις 04/02/2020, η Διεύθυνση Νέων Έργων Μεταφοράς του ΑΔΜΗΕ αιτείται τη σύναψη σύμβασης παροχής υπηρεσιών για «τον συντονισμό της παρακολούθησης και εποπτείας των έργων ανάπτυξης του συστήματος μεταφοράς με στόχο την περαιτέρω βελτίωση της έγκαιρης και εύρυθμης υλοποίησής τους». Επισυνάπτοντας και το e-mail με την πρόταση σχεδίου σύμβασης του Αθ. Δράτσα, τον οποίο και αναφέρει ονομαστικά και όχι ως εταιρία ΤΕΡΝΑ ΙΚΕ, όπως θα υπέθετε κανείς για επίσημο έγγραφο.
Με πρωτόγνωρη ταχύτητα για τα ελληνικά -αν όχι παγκόσμια- δεδομένα, μόλις δύο ημέρες αργότερα, στις 06/02/2020, ο ΑΔΜΗΕ εγκρίνει «τη σύναψη σύμβασης με την εταιρία ΤΕΔΡΑ ΙΚΕ, με τίμημα 55.200 ευρώ, αρχής γενομένης από 24/02/2020 και με διάρκεια ενός έτους».
Στην απόφαση έγκρισης αναφέρονται μεταξύ άλλων:
- «Τα παραπάνω έργα απαιτούν υψηλού επιπέδου συντονισμό της παρακολούθησης και εποπτείας τους, προκειμένου να επιτευχθούν τα αυστηρά χρονοδιαγράμματα υλοποίησής τους».
- «Για τους λόγους αυτούς, καθίσταται επιτακτική η άμεση σύναψη σύμβασης παροχής υπηρεσιών με εξωτερικό πάροχο υπηρεσιών συντονισμού της παρακολούθησης και εποπτείας των εν λόγω έργων για ένα έτος, καθώς η ανάγκη αυτή δεν μπορεί να καλυφθεί με χρήση των υφιστάμενων πόρων της εταιρίας».
- «Στο πλαίσιο αυτό, μετά από αναζήτηση παρόχων υπηρεσιών που ασχολούνται με παρόμοια αντικείμενα, επιλέχθηκε η εταιρία ΤΕΔΡΑ ΙΚΕ, δεδομένου ότι διαθέτει αποδεδειγμένα μεγάλη εμπειρία και τεχνική επάρκεια σε αντίστοιχα έργα δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας. Η προσφορά της εταιρίας ΤΕΔΡΑ ανέρχεται σε 55.200 ευρώ και κρίνεται εύλογη και συμφέρουσα για το είδος των παρεχόμενων υπηρεσιών».
Στις 21/02/2020 αναρτάται η σύμβαση ΔΕΑ με αριθμό 99724 μεταξύ ΑΔΜΗΕ και ΤΕΔΡΑ ΙΚΕ.
Το πρώτο θεμελιώδες ερώτημα που προκύπτει έχει να κάνει με το κριτήριο του ΑΔΜΗΕ για την ανάθεση του έργου. Βάσει ποιων δεδομένων, δηλαδή, κρίνει ότι η ΤΕΔΡΑ ΙΚΕ «διαθέτει αποδεδειγμένα μεγάλη εμπειρία και τεχνική επάρκεια σε αντίστοιχα έργα δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας»; Μια εταιρία που συστάθηκε πριν από δυο τρεις εβδομάδες θεωρείται από τον ΑΔΜΗΕ… έμπειρη; Έτσι δίνει δουλειές, και απευθείας μάλιστα, ο ΑΔΜΗΕ; Με τέτοια αξιολόγηση;
Ακόμα, όμως, κι αν υποθέσει κάποιος ότι οι συντελεστές της εταιρίας έχουν πράγματι εμπειρία ως άτομα, είναι διαφορετικά τα στάνταρ για ανάθεση έργου σε μια εταιρία. Και ως εταιρία κρίνει ο ΑΔΜΗΕ την ΤΕΔΡΑ στα επίσημα έγγραφά του. Δεν ενδιαφέρουν όποιες τυχόν δεξιότητες των μελών μιας ΙΚΕ για την ανάληψη ενός συμβολαίου. Δεν αξιολογεί βιογραφικά ο ΑΔΜΗΕ – εταιρίες επιλέγει. Και η συγκεκριμένη εταιρία δεν έχει παρελθόν.
Το δεύτερο ερώτημα είναι επίσης σημαντικό. Σε ποιους άλλους παρόχους απευθύνθηκε ο ΑΔΜΗΕ και γιατί δεν αναφέρει ούτε αυτούς ούτε τις προσφορές τους; Με ποια κριτήρια, δηλαδή, η προσφορά της εν λόγω ΙΚΕ κρίθηκε εύλογη και συμφέρουσα; Υπήρχαν κι άλλες προσφορές που κρίθηκαν ασύμφορες και ζητούσαν περισσότερα από 55.000 ευρώ;
Ένα ακόμα εύλογο ερώτημα, που χρήζει διευκρινίσεων, έχει να κάνει με το τι ακριβώς εννοεί ο ΑΔΜΗΕ όταν διατυπώνει επιχείρημα περί συντονισμού και παρακολούθησης έργων. Δηλαδή, ο ΑΔΜΗΕ μπορεί να παρακολουθεί και να εποπτεύει «με χρήση των υφιστάμενων πόρων» του τα έργα, αλλά δεν μπορεί να συντονίζει τις υπηρεσίες του που τα παρακολουθούν και τα εποπτεύουν, άρα χρειάζεται κάποιον άλλον να το κάνει αυτό; Πρέπει να πληρώνει πρότζεκτ μάνατζερ για τους πρότζεκτ μάνατζερ;
Ελέγχεται, επίσης, αν πρόκειται περί σύννομης ανάθεσης για παροχές ύψους 55.200 ευρώ, βάσει του ορίου απευθείας αναθέσεων, αλλά και αν επρόκειτο για πράγματι απαραίτητη υπηρεσία. Αν αυτό ισχύει, τότε γιατί δεν έγινε έστω ένας συνοπτικός διαγωνισμός ή κάτι παρόμοιο; Και, τέλος, πώς είναι δυνατόν μια εταιρία που δεν έχει κλείσει ούτε έναν μήνα ζωής να έχει, όπως φαίνεται, λόγο στη σύμβαση για ένα έργο, έστω κι αν αυτό είναι αμφίβολης αναγκαιότητας; Τι πραγματικά συνέβη σ’ αυτή την περίπτωση; Διότι ο κοινός νους πολλά μπορεί να υποθέσει.
Η μοναδική σοβαρή μπίζνα
Εντελώς συμπτωματικά, την Τετάρτη καταχωρίστηκαν στο ΓΕΜΗ οι οικονομικές καταστάσεις της ΤΕΔΡΑ για το 2020. Εκεί φαίνεται ότι ο κύκλος εργασιών της ήταν 53.150 ευρώ!
Ουσιαστικά, δηλαδή, η μοναδική σημαντική δουλειά που πήρε μέσα στο έτος ήταν από τον ΑΔΜΗΕ, αφού τα ποσά αντιστοιχούν σε σχεδόν απόλυτο βαθμό. Και μόνο αυτό δείχνει πολλά…
Άμεσα και η νέα σύμβαση, ύψους 110.400 ευρώ
Τις απαντήσεις, όμως, για τα περισσότερα ερωτήματα τις… δίνει επί της ουσίας ο ίδιος ο ΑΔΜΗΕ, αφού, μετά τη λήξη της πρώτης σύμβασης ετήσιας διάρκειας, σύναψε άμεσα και νέα σύμβαση, αυτή τη φορά για δύο χρόνια, ξανά με απευθείας ανάθεση και διπλάσιου τιμήματος! Με ποιες διαδικασίες; Καρμπόν με αυτές της πρώτης σύμβασης, φυσικά.
Ετσι, στις 23 Μαρτίου 2021 υποβάλλεται αίτημα, σύμφωνα με το οποίο «η ΔΝΕΜ, η οποία είναι αρμόδια για τη διαχείριση, παρακολούθηση και έλεγχο των κάτωθι έργων, υπέχει επιτακτική ανάγκη άμεσης σύναψης σύμβασης παροχής υπηρεσιών με εξωτερικό πάροχο υπηρεσιών για τον συντονισμό της παρακολούθησης και εποπτείας των παρακάτω έργων, με στόχο την περαιτέρω βελτίωση της έγκαιρης και εύρυθμης υλοποίησής τους, καθώς η ανάγκη αυτή δεν μπορεί να καλυφθεί με χρήση των υφιστάμενων πόρων της εταιρίας».
Στη συνέχεια αναφέρεται ότι «προκειμένου να μην προκληθούν δυσμενείς επιπτώσεις (καθυστερήσεις) στο χρονοδιάγραμμα των εργασιών κατασκευής των ως άνω έργων, προτείνεται όπως η εν λόγω υπηρεσία ανατεθεί στον οίκο ΤΕΔΡΑ ΙΚΕ, που διαθέτει Ομάδα Εργου και αποδεδειγμένα κατέχει την απαραίτητη εμπειρία διαχείρισης και διεκπεραίωσης παρόμοιων υπηρεσιών, άμεσα και αποτελεσματικά, με επικεφαλής τον κ. ΑΘΑΝΑΣΙΟ ΔΡΑΤΣΑ, ηλεκτρολόγο μηχανικό».
Στις 8 Απριλίου 2021, ο ΑΔΜΗΕ ενέκρινε τη σύναψη σύμβασης με την ΤΕΔΡΑ, ύψους 110.400 ευρώ, πλέον ΦΠΑ, αρχής γενομένης από τις 24/02/2021 και με διάρκεια έως τις 23 Φεβρουαρίου 2023. Η σύμβαση υπεγράφη μία ημέρα αργότερα, με αναδρομική ισχύ από τις 24 Φεβρουαρίου 2021.
Τα ερωτήματα εξακολουθούν να πληθαίνουν. Διότι, αν στην πρώτη απευθείας ανάθεση μπορεί να υπήρχε η επίκληση μιας κατεπείγουσας εργασίας, δεν μπορεί να ισχύει το ίδιο έναν χρόνο μετά. Μέχρι τον Απρίλιο του 2021, λοιπόν, ποιες άλλες προσφορές, ενδεχομένως με κατώτερο τίμημα, ζήτησε ο ΑΔΜΗΕ προκειμένου να επιλέξει την πιο συμφέρουσα;
Καθένας μπορεί να βγάλει τα συμπεράσματά του απ’ όσα στοιχεία βλέπουν σήμερα το φως της δημοσιότητας. Το ζητούμενο, όμως, είναι πώς εξηγεί ο ΑΔΜΗΕ τις δύο απευθείας αναθέσεις, συνολικής αξίας 165.000 ευρώ. Διότι οφείλει μια εξήγηση στον κάθε φορολογούμενο.
Η πανδημία, άλλοθι για «φαγοπότι» σε όλη την Ευρώπη
Όταν ξέσπασε η πανδημία, οι κυβερνήσεις της Ευρώπης ξεκίνησαν μια φρενήρη προσπάθεια να οργανωθούν κατά του Covid, δηλαδή να εξασφαλίσουν ιατρικό προσωπικό ζωτικής σημασίας, να προμηθευτούν εξοπλισμό ατομικής προστασίας, αναπνευστήρες, τεστ Covid κ.λπ.
Τους επόμενους μήνες, όμως, υπήρξαν και ευρωπαϊκές κυβερνήσεις που μοίρασαν συμβόλαια στο όνομα της πανδημίας, τα οποία πρακτικά ήταν ευκαιρίες για φαγοπότι. Επικαλούμενες τον επείγοντα χαρακτήρα της πανδημίας, συμβάσεις ανατίθενται χωρίς ανταγωνιστικές προσφορές, σκορπώντας το δημόσιο χρήμα, συχνά μάλιστα με ετεροχρονισμένη έγκριση και υπογραφές.
Ένα από τα χαρακτηριστικότερα παραδείγματα διαφθοράς στο όνομα της πανδημίας αποκαλύφθηκε στη Βρετανία. Το «πάρτι» δαπανών και απευθείας αναθέσεων στη χώρα άρχισε περίπου τον Μάρτιο του 2020 και ως τον Δεκέμβριο της ίδιας χρονιάς είχε πυροδοτήσει έρευνα στις λεπτομέρειες 1.200 κρατικών συμβολαίων, συνολικής αξίας 22 δισ. δολαρίων.
Από αυτά, όπως αποκάλυψε έρευνα των «New York Times», τα 11 δισ. δολάρια πήγαν σε εταιρίες που ανήκαν είτε σε φίλους και συνεργάτες πολιτικών και αξιωματούχων είτε σε εταιρίες που δεν είχαν προηγούμενη εμπειρία ή σε εταιρίες με αμφιλεγόμενο ιστορικό αντιπαραθέσεων. Εν τω μεταξύ, άλλοι, χωρίς πολιτική επιρροή, δεν απέκτησαν ποτέ πρόσβαση. Κι αυτό είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου, αφού πάνω από το ήμισυ των συμβάσεων που συνήφθησαν τους πρώτους επτά μήνες παραμένουν ακόμα «κρυμμένες» από το κοινό.
Στην περίπτωση της Βρετανίας υπάρχουν πολλά ανησυχητικά «καμπανάκια» στις συμβάσεις της. Παρόμοια «καμπανάκια» φέρεται ότι χτυπάνε και σε συμβάσεις σε άλλες χώρες, που στήθηκαν εν μια νυκτί και άμεσα εξασφάλισαν συμβόλαια.
Επίσης, σύμφωνα με τους «New York Times», στην περίπτωση της Βρετανίας, πάνω από 15.000 εταιρίες επικοινώνησαν με την κυβέρνηση για να προσφέρουν εξοπλισμό ή υπηρεσίες. Η κυβερνητική ομάδα που είχε αναλάβει τις συμβάσεις, με επικεφαλής τον λόρδο Πολ Ντέιτον, έστησε ένα παράλληλο σύστημα υποβολής αιτήσεων.
Πάνω από 14.000 εταιρίες υπέβαλαν τις προσφορές τους μέσω δημόσιας κυβερνητικής ιστοσελίδας. Όμως, 493 εταιρίες που ευνοούνταν από αξιωματούχους χρησιμοποίησαν μια άλλη, VIP οδό: Αυτές έστειλαν τις συστάσεις τους σε μια «πριβέ» διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Το αποτέλεσμα ήταν οι δουλειές να ανατεθούν, στην πλειονότητά τους, σε ευνοούμενες εταιρίες. Όσον αφορά τις χιλιάδες υπόλοιπες επιχειρήσεις που πέρασαν από την κανονική δημόσια διαδικασία, μόνο στο 1% εξ αυτών ανατέθηκαν συμβάσεις.