Η ιστορία δεν θα κρίνει ευγενικά την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ του Jerome Powell. Πρώτον, μας έφερε υψηλό πληθωρισμό πολλών δεκαετιών. Τώρα, μας βάζει σε έναν σίγουρο δρόμο προς μια δύσκολη οικονομική προσγείωση.
Από τον Desmond Lachman*/CNN Business
Πέρυσι, σε μια εποχή που η οικονομία των ΗΠΑ ανέκαμπτε έντονα, η Fed διατήρησε το επιτόκιο της στο μηδενικό κατώτερο όριο και επέτρεψε στην ευρεία προσφορά χρήματος να εκτιναχθεί κατά 40% σε μια περίοδο δύο ετών. Ομοίως, όταν οι αγορές μετοχών και κατοικιών έπαιρναν φωτιά, η Fed συνέχισε να δίνει ρευστότητα στην αγορά αγοράζοντας 120 δισεκατομμύρια δολάρια το μήνα σε ομόλογα του Δημοσίου και τίτλους που υποστηρίζονται από στεγαστικά δάνεια.
Πανικόβλητη από τον υπερβολικά υψηλό πληθωρισμό, τον οποίο τροφοδότησαν οι δικές της ενέργειές, η Fed πατά τώρα πολύ δυνατά τα φρένα της νομισματικής της πολιτικής με τον ίδιο τρόπο που κράτησε το πόδι της στο γκάζι για πάρα πολύ καιρό πέρυσι. Το κάνει σήμερα αυξάνοντας τα επιτόκια κατά 75 μονάδες βάσης αντί για την νορμάλ πορεία των 25 μονάδων βάσης. Και αποσύρει μεγάλα ποσά ρευστότητας από την αγορά, μη μεταβάλλοντας τα ομόλογα που λήγουν. Με τον ίδιο τρόπο που τύπωσε χρήματα αγοράζοντας ομόλογα του Δημοσίου πέρυσι, τώρα η Fed μειώνει τα χρήματα στο σύστημα, απαιτώντας από το Υπουργείο Οικονομικών να αποπληρώσει αυτά τα ομόλογα στη λήξη τους.
Ένας λόγος για να πιστεύουμε ότι η στροφή της Fed σε μια πιο επιθετική στάση θα μπορούσε να οδηγήσει σε ύφεση είναι ότι έχει ήδη προκαλέσει το σκάσιμο των φούσκας της αγοράς περιουσιακών στοιχείων και πιστώσεων που δημιούργησε πέρυσι. Από την αρχή του έτους, οι τιμές των μετοχών μειώθηκαν κατά σχεδόν 25%, οι τιμές των ομολόγων μειώθηκαν κατά περίπου 11% και η αγορά κρυπτονομισμάτων καταρρέει, με το Bitcoin να χάνει το ένα τέταρτο της αξίας του από την Παρασκευή και το Ether να χάνει περίπου το ένα τρίτο της αξίας του.
Αυτές οι μειώσεις είχαν ως αποτέλεσμα την απώλεια τρισεκατομμυρίων από τον πλούτο των νοικοκυριών στις χρηματοπιστωτικές αγορές από την αρχή του τρέχοντος έτους. Χρησιμοποιώντας τον εμπειρικό κανόνα της Federal Reserve ότι για κάθε απώλεια πλούτου 1 $, τα νοικοκυριά μειώνουν τις δαπάνες κατά 4 σεντς, η μείωση των τιμών των περιουσιακών στοιχείων μέχρι σήμερα θα έχει σχεδόν σαν βέβαιο αποτέλεσμα οι καταναλωτές να περικόψουν τις δαπάνες τους.
Μια τέτοια προοπτικά μεγάλη μείωση των καταναλωτικών δαπανών είναι το τελευταίο πράγμα που χρειάζεται μια ήδη επιβραδυνόμενη αμερικανική οικονομία. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα σε μια εποχή που οι καταναλωτικές δαπάνες περιορίζονται ήδη από τις υψηλές τιμές της βενζίνης και των τροφίμων.
Υπάρχουν ακόμη και άλλοι λόγοι να φοβόμαστε ότι η νεοανακαλυφθείσα επιθετικότητα της νομισματικής πολιτικής της Fed μπορεί να μας βάζει στον δρόμο προς μια σκληρή οικονομική προσγείωση.
Πρώτον, η ζήτηση κατοικιών αρχίζει να καταρρέει καθώς τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων ανεβαίνουν ξανά. Εν τω μεταξύ, πολλές αναδυόμενες αγορές βρίσκονται στο κατώφλι της χρεοκοπίας, καθώς τα υψηλότερα επιτόκια των ΗΠΑ προκαλούν τον επαναπατρισμό κεφαλαίων από τις οικονομίες τους, γεγονός που ασκεί πραγματική πίεση στα νομίσματά τους.
Προτού δεχτεί τις εκκλήσεις εκείνων που τώρα φωνάζουν για ακόμη πιο επιθετική πολιτική σύσφιξης, ο Powell θα μπορούσε να κάνει καλά να ακούσει τη δική του συμβουλή ότι πρέπει να είναι ταπεινός και ευκίνητος, ειδικά δεδομένων των σημερινών εξαιρετικά εύθραυστων χρηματοπιστωτικών αγορών. Εάν όχι, κινδυνεύει να μείνει στην ιστορία όχι μόνο ως αυτός που άφησε το τζίνι του πληθωρισμού να βγει από το μπουκάλι, αλλά και ως αυτός που οδήγησε την οικονομία των ΗΠΑ σε ύφεση.
*Ο Desmond Lachman είναι ανώτερος συνεργάτης στο American Enterprise Institute. Διετέλεσε αναπληρωτής διευθυντής στο Τμήμα Ανάπτυξης Πολιτικής και Αναθεώρησης του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και επικεφαλής αναδυόμενων οικονομικών αγορών στη Salomon Smith Barney.
κουρδιστο πορτοκαλι.