Σε εξέλιξη φέρεται να βρίσκεται σύμφωνα με πληροφορίες, ο… «μετασχηματισμός» ηλεκτρονικού, ανοικτού, διεθνούς συμμετοχής διαγωνισμός του Λιμενικού Σώματος – Ελληνικής Ακτοφυλακής (Λ.Σ. – ΕΛ.ΑΚΤ.), για τον οποίο έχουν υποβληθεί προσφορές από τέσσερις... ενδιαφερόμενους προμηθευτές, σε διαδικασία αποκλειστικά για έναν! Το γεγονός αποκτά μεγαλύτερο ενδιαφέρον καθώς, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, ο συγκεκριμένος «ένας», είναι ο προμηθευτής που στο πρόσφατο παρελθόν έχει προμηθεύσει το Λ.Σ. – ΕΛ.ΑΚΤ. με το ίδιο προϊόν.
Εάν δε μάλιστα επαληθευθούν και οι πληροφορίες που φέρουν τον ευνοούμενο από τον «μετασχηματισμό» προμηθευτή να …διαλαλεί ότι ακόμη και αν επιλεγεί ως ανάδοχος, λόγω μεγάλης αύξησης του κόστους των πρώτων υλών και των προβλημάτων στην αλυσίδα εφοδιασμού, δεν θα υπογράψει τη σύμβαση γιατί η εκτέλεση της με τον υφιστάμενο προϋπολογισμό θα είναι ζημιογόνα, τότε το ζήτημα εισέρχεται στη… ζώνη του λυκόφωτος.
Συγκεκριμένα, πληροφορίες αναφέρουν ότι προκειμένου να επιτευχθεί ο μετασχηματισμός σε κατ’ ουσίαν απευθείας ανάθεση, μεθοδεύεται (ή μήπως πρέπει για μεγαλύτερη ακρίβεια να χρησιμοποιήσουμε την έκφραση «μαγειρεύεται»; ) να απορριφθούν οι τρεις από τις τέσσερις τεχνικές προσφορές που έχουν κατατεθεί.
Σε αυτή την περίπτωση, δεν πρόκειται να αποσφραγιστούν οι αντίστοιχες οικονομικές προσφορές των προμηθευτών που οι τεχνικές προσφορές τους απορρίφθηκαν, οπότε το αναφερόμενο στη διακήρυξη κριτήριο κατακύρωσης, η πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά βάσει της βέλτιστης σχέσης ποιότητας – τιμής, θα έχει περιορισμένη ή ακριβέστερα εξαιρετικά στοχευμένη εφαρμογή.
Προσοχή, δεν αναφερόμαστε στην περίπτωση της βαθμολόγησης των τεχνικών προσφορών, όπου σε κάθε διαγωνισμό προφανώς κάποια θα λάβει τη μεγαλύτερη βαθμολογία και στη συνέχεια γίνεται η επιλογή του ανάδοχου στη βάση της βέλτιστης σχέσης ποιότητας – τιμής. Με τον τρόπο που προαναφέρθηκε οι τρεις υποψηφιότητες τίθενται εκτός διαγωνισμού «al dente» και οι οικονομικές προσφορές τους «εξαφανίζονται», αφού δεν αποσφραγίζονται.
Καθώς η συμμετοχή σε έναν τέτοιου τύπο διαγωνισμό υπέχει σημαντικό κόστος για τον κάθε υποψήφιο προμηθευτή που αποφασίσει να συμμετάσχει καθώς πέραν της εγγυητικής επιστολής συμμετοχής απαιτείται και η διάθεση εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού που θα καταναλώσουν σημαντικό αριθμό εργατοωρών για την ορθή προετοιμασία, σύνταξη και υποβολή της τεχνικής και οικονομικής προσφοράς, η απόφαση συμμετοχής δεν λαμβάνεται «ελαφρά τη καρδία».
Ο κάθε προμηθευτής αξιολογεί συστηματικά το προϊόν που προσφέρει σε σχέση με τις τεχνικές και επιχειρησιακές απαιτήσεις του αγοραστή όπως αυτές εκφράζονται στην Τεχνική Προδιαγραφή που αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της διακήρυξης του διαγωνισμού και αναλαμβάνει το όποιο οικονομικό κόστος και φυσικά τον επιχειρηματικό κίνδυνο (πιθανότητα μη επιλογής της προσφοράς του). Και προφανώς θεωρεί δεδομένο ότι στη διαγωνιστική διαδικασία θα αντιμετωπιστεί ισότιμα και δίκαια.
Όταν όμως, σύμφωνα με τις υπάρχουσες πληροφορίες, παρουσιάζεται το φαινόμενο να απορρίπτονται οι τρεις από τις τέσσερις υποβληθείσες τεχνικές προσφορές, δηλαδή το 75% αυτών που υποβλήθηκαν, αυτό δεν αποτελεί αξιοπερίεργο; Δεν μπορεί, κάποια πειστική εξήγηση θα έχει ο έμπειρος πολιτικά προϊστάμενος υπουργός.
Μήπως αποτελεί ισχυρή ένδειξη ότι εκτός των γενικών και ειδικών όρων της διακήρυξης, καθοριστικό ρόλο, διαδραματίζουν και άλλοι όροι, όπως για παράδειγμα «αυτόν ξέρουμε, αυτόν εμπιστευόμαστε»;
Είναι αυτονόητο ότι ουδείς μπορεί να διαφωνήσει στη σημασία της εμπειρίας της χρήσης του προϊόντος από τον επιχειρησιακό φορέα. Όμως στην περίπτωση ενός διαγωνισμού με ευρωπαϊκή χρηματοδότηση, ο συγκεκριμένος όρος, δεν νοθεύει τη διαδικασία του διαγωνισμού;
Σε τελική ανάλυση αν η κυριαρχούσα άποψη στο υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής είναι η «αυτόν ξέρουμε, αυτόν εμπιστευόμαστε», ας είχε φροντίσει το υπουργείο στη διακήρυξη του αρχικού διαγωνισμού να συμπεριληφθούν δικαιώματα προαίρεσης (option) για τον συνολικό αριθμό των προϊόντων που σχεδιάζει να προμηθευτεί, ώστε μετά την επιλογή του αρχικού προμηθευτή να μπορεί να εφαρμοστεί το «αυτόν ξέρουμε, αυτόν εμπιστευόμαστε».
Από τη στιγμή όμως που η προμήθεια του προϊόντος γίνεται με διαγωνιστική διαδικασία, οι συμμετέχοντες προμηθευτές δεν θα πρέπει να εκκινούν από την ίδια γραμμή αφετηρίας και να αξιολογούνται ισότιμα; Ή στο υπουργείο προτιμούν την υποβολή ενστάσεων, προδικαστικών προσφυγών και τελικά ένδικων μέσων, την έκδοση αποφάσεων αναστολών και τελικά την απώλεια της ευρωπαϊκής χρηματοδότησης λόγω εξάντλησης των χρονικών περιθωρίων που τίθενται για την αξιοποίηση της;
Διότι κάπως έτσι παρουσιάζεται το φαινόμενο το Λ.Σ. – ΕΛ.ΑΚΤ. να «αγκομαχά» στην προκήρυξη και την υλοποίηση προγραμμάτων, τη στιγμή κατά την οποία η Τουρκία, παρότι χώρα που δεν είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εκμεταλλεύεται την ευρωπαϊκή χρηματοδότηση.
Αλήθεια, σε ποια φάση βρίσκεται σήμερα η υλοποίηση του Εθνικού Συστήματος Ολοκληρωμένης Θαλάσσιας Επιτήρησης (ΕΣΟΘΕ) που η δημιουργία του αποφασίστηκε το 2011, εντάχθηκε στο ΕΣΠΑ 2014-2020 με χρηματοδότηση 250 εκατ. ευρώ, κατέληξε να προκηρυχθεί τον Ιούλιο του 2020 με προϋπολογισμό μόλις 62 εκατ. ευρώ (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ 24%) από εθνικούς πόρους (δηλαδή με απώλεια της ευρωπαϊκής χρηματοδότησης) και στις 31 Οκτωβρίου 2020 ανακοινώθηκε από το υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής ότι στην Α΄ Φάση της διαγωνισμού κατατέθηκαν δέκα αιτήσεις συμμετοχής;
Πως αξιολογούνται περιστατικά όπως της προκήρυξης διαγωνισμού για την ανάθεση Εν Συνεχεία Υποστήριξη προϊόντος που βρίσκεται σε υπηρεσία με το Λ.Σ. – ΕΛ.ΑΚΤ., όπου μετά τη διαγωνιστική διαδικασία και την επιλογή του υποψήφιου αναδόχου, το Π.Σ. – ΕΛ.ΑΚΤ. μονομερώς μετέβαλε το ύψος της σύμβασης και η χρονική διάρκεια και όταν ο προμηθευτής αρνήθηκε να συμφωνήσει με την εκ υστέρων αλλαγή, παρακρατήθηκε η εγγυητική επιστολή συμμετοχής του;
Σήμερα η υπόθεση φέρεται να βρίσκεται στα διοικητικά δικαστήρια και ο υποψήφιος ανάδοχος, ένας από τους μεγαλύτερους ναυπηγικούς ομίλους στον κόσμο, όπως είναι εύκολα αντιληπτό, με κάθε άλλο παρά κολακευτικό τρόπο εκφράζεται για τις διαδικασίες προμηθειών του Λ.Σ. – ΕΛ.ΑΚΤ.
Δυστυχώς, οι συγκεκριμένες εξελίξεις έρχονται να προστεθούν σε σειρά επιδόσεων του Λ.Σ. – ΕΛ.ΑΚΤ., που σε ό,τι αφορά τους διαγωνισμούς με ευρωπαϊκή χρηματοδότηση είναι επιεικώς πτωχές όσον αφορά το πρακτικό αποτέλεσμα, δηλαδή την ουσιαστική ενίσχυση του Λ.Σ. – ΕΛ.ΑΚΤ. σε μέσα και δυνατότητες ώστε να μπορεί να ανταποκριθεί στις σημερινές προκλήσεις συμπεριλαμβανομένης και της τουρκικής επιθετικότητας.
Μήπως ήρθε η ώρα η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής να εξετάσει όχι μόνο τη συγκεκριμένη περίπτωση, τον «μετασχηματισμό» μίας διαγωνιστικής διαδικασίας σε απευθείας ανάθεση, αλλά συνολικά τις αρχές και την κουλτούρα του συστήματος προμηθειών; Αν δεν τα καταφέρνουν, υπάρχει και πρωθυπουργός στη χώρα.
Δεν θεωρεί πρόβλημα όταν σε διαγωνισμό του 2020 για την προμήθεια επιχειρησιακού μέσου (περιπολικού) υπεβλήθη προσφορά από έναν και μόνο προμηθευτή; Μάλιστα, ούτε ο προμηθευτής που επελέγη στο πλαίσιο παρόμοιας διαγωνιστικής διαδικασίας το 2017 για τον ίδιο προϊόν δεν είχε υποβάλλει τότε προσφορά!
Είναι δυνατόν σήμερα να αναζητούμε το αυτονόητο; Ότι δηλαδή όσο μεγαλύτερη είναι η συμμετοχή υποψηφίων προμηθευτών, δηλαδή ο ανταγωνισμός, τόσο πιο ωφελημένος είναι ο πελάτης τόσο επιχειρησιακά όσο και οικονομικά; Δυστυχώς φαίνεται ότι στην Ακτή Βασιλειάδη έχουν σημαντικές δυσκολίες να το αντιληφθούν…
https://www.defence-point.gr/