Την ώρα που τα νοικοκυριά και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις στενάζουν υπό το βάρος της ακρίβειας σε όλα τα αγαθά, αλλά και των αυξήσεων σε ενέργεια και καύσιμα, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) προτρέπει την Ευρωπαϊκή Ένωση να ανανεώσει το δημοσιονομικό της πλαίσιο εν μέσω υψηλού χρέους... και αύξησης των επιτοκίων, υπογραμμίζοντας ότι οι μεταρρυθμίσεις είναι κρίσιμες για την αποφυγή κρίσεων χρέους που «θα μπορούσαν να θέσουν την ίδια την ΕΕ σε κίνδυνο».
«Εν μέσω έκτακτης οικονομικής αβεβαιότητας και δημοσιονομικών προκλήσεων που έρχονται, η μεταρρύθμιση του δημοσιονομικού πλαισίου της ΕΕ δεν μπορεί να περιμένει», έγραψε ο διευθυντής του τμήματος δημοσιονομικών υποθέσεων Vitor Gaspar, μαζί με τον ομόλογό του στο ευρωπαϊκό τμήμα Alfred Kammer και την επικεφαλής στρατηγικής Ceyla Pazarbasioglu, σε άρθρο που δημοσιεύτηκε σήμερα, Δευτέρα (5/9).
Ανάμεσα στις τρεις βασικές συστάσεις του ΔΝΤ είναι η δημιουργία μιας λεγόμενης «Δημοσιονομικής Ικανότητας της ΕΕ», η οποία θα χρηματοδοτηθεί μέσω κοινής έκδοσης χρέους, που θα μπορούσε να βοηθήσει τα μέλη της ευρωζώνης να διαχειριστούν καλύτερα την οικονομική ύφεση και να παρέχουν δημόσια αγαθά.
Η πρόταση αυτή του ΔΝΤ είναι παρόμοια με το Ταμείο Ανάκαμψης της ΕΕ ύψους 800 δισεκατ. ευρώ που ιδρύθηκε το 2020 και χρηματοδοτείται με δανεισμό της Κομισιόν και όχι μεμονωμένα από τα κράτη-μέλη. Η εκδοχή του ΔΝΤ περιλαμβάνει ένα ταμείο επενδύσεων για το κλίμα, για να βοηθήσει τις χώρες να μειώσουν τις εκπομπές άνθρακα και να τερματίσουν την εξάρτησή τους από το φυσικό αέριο που προέρχεται από τη Ρωσία.
Το ΔΝΤ πρότεινε το νέο ταμείο ως μέρος μιας ευρύτερης αναθεώρησης του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης, του κύριου πλαισίου για τη δημοσιονομική πολιτική της ΕΕ, το οποίο οι υπουργοί Οικονομικών της Ε.Ε πρόκειται να συζητήσουν αυτήν την εβδομάδα. Σημειώνεται ότι το Σύμφωνο αυτό απαιτεί από τα 27 κράτη-μέλη να στοχεύουν σε δημοσιονομικά ελλείμματα κάτω του 3% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος και εθνικά χρέη κάτω του 60%, στόχοι που παραμένουν σε ισχύ βάσει της πρότασης του ΔΝΤ.
Ωστόσο, ελάχιστα είναι τα κράτη-μέλη της Ε.Ε που πληρούν επί του παρόντος αυτά τα κριτήρια, ειδικά μετά τον διπλό «σεισμό» της πανδημίας και του πολέμου στην Ουκρανία.
Υπενθυμίζεται ότι η ΕΕ ανέστειλε τους κανόνες το 2020 και έχει παρατείνει την εξαίρεση μέχρι το τέλος του επόμενου έτους. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει «ένα παράθυρο ευκαιρίας» για να αναληφθούν μεταρρυθμίσεις και «δεν πρέπει να χαθεί», έγραψαν οι διευθυντές των τμημάτων του ΔΝΤ.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η Κομισιόν αναμένεται να παρουσιάσει τις δικές της προτάσεις για δημοσιονομική αναμόρφωση τις επόμενες εβδομάδες.
Την ίδια ώρα, όμως, όπως αναφέρει το Bloomberg, οι κυβερνήσεις των κρατών-μελών της Ε.Ε εμφανίζονται διχασμένες, με ορισμένες να ευνοούν τα μέτρα για την κάλυψη των επενδυτικών αναγκών, ενώ άλλες να επικεντρώνονται στη δημοσιονομική σταθερότητα.
Τέλος, η σύσταση του ΔΝΤ περιλαμβάνει κι άλλα στοιχεία, όπως:
- Τα κράτη-μέλη θα αναπτύξουν τα δικά τους μεσοπρόθεσμα δημοσιονομικά σχέδια, τα οποία θα αξιολογηθούν από ένα νέο, ανεξάρτητο Ευρωπαϊκό Δημοσιονομικό Συμβούλιο. Οι χώρες της ΕΕ θα ορίσουν επίσης πολυετή ετήσια ανώτατα όρια δαπανών.
- Τα κράτη-μέλη με εύθραυστα οικονομικά θα πρέπει να δημοσιεύουν ισοσκελισμένο προϋπολογισμό ή πλεόνασμα για τρία έως πέντε χρόνια, ενώ εκείνα με μικρότερο χρέος θα έχουν μεγαλύτερη ευελιξία, ενθαρρύνοντας τις κυβερνήσεις να δημιουργήσουν αποθέματα ασφαλείας σε καλούς οικονομικούς καιρούς.