Πιο συγκεκριμενα η ετήσια έκθεση V-Dem (Varieties of Democracy) αποτυπώνει την υποβάθμιση της ποιότητας της Δημοκρατίας στην Ελλάδα για το 2022, η οποία χαρακτηρίζεται από τη σταδιακή επιδείνωση των θεσμικών ελέγχων και ισορροπιών που αποτελούν τις.. αρχές της δημοκρατίας και διασφαλίζουν το Κράτος Δικαίου, ενώ γίνεται ξεκάθαρη αναφορά στο σκάνδαλο των παρακολουθήσεων, μετά τις αποκαλύψεις του Documento και την επιχείρηση του Μαξίμου να αποσιωπηθούν.
Ευθύς εξαρχής (από το Executive Summary), τονίζεται πως η Ελλάδα, μαζί με την Αρμενία και τον Μαυρίκιο, είναι οι χώρες που έχουν υποστεί την εντονότερη αυταρχικοποίηση.
Συγκεκριμένα, αναφερόμενη στην Ελλάδα τονίζει πως η χώρα μας βρίσκεται σε «ολισθηρό δρόμο». Αναφέρει χαρακτηριστικά πως η Ελλάδα υποβαθμίζεται από φιλελεύθερη σε «εκλογική δημοκρατία το 2022». «Η πτώση χαρακτηρίζεται από σταδιακή επιδείνωση των θεσμικών ελέγχων και ισορροπίες που αποτελούν τον πυρήνα της αρχής της φιλελεύθερης δημοκρατίας και διασφαλίζουν ότι η εκτελεστική εξουσία είναι περιορισμένη».
Το διάγραμμα αποτυπώνει τους 10 δείκτες με τη μεγαλύτερη πτώση από το 2017 έως το 2022:
«Το νομοθετικό σώμα και σε μικρότερο βαθμό το δικαστικό σώμα, συμβατικά προπύργια της δημοκρατίας, εξασθενούν σημαντικά στην Ελλάδα.
Η de facto ικανότητα του νομοθέτη να διερευνά τις ενέργειες της εκτελεστικής εξουσίας διαβρώνεται περισσότερο, ακολουθούμενη από το φάσμα των διαβουλεύσεων της κυβέρνησης με άλλους κοινωνικούς παράγοντες και τη συμμόρφωση της κυβέρνησης με το ανώτατο δικαστήριο», επισημαίνει και συνεχίζει: «Το διάγραμμα 1 δείχνει επίσης παραβιάσεις της ελευθερίας της έκφρασης, όπως η αύξηση της παρενόχλησης δημοσιογράφων και η λογοκρισία των κυβερνητικών μέσων ενημέρωσης».
Το σκάνδαλο παρακολουθήσεων
Φυσικά, μόνο απαρατήρητο δεν μπορούσε να περάσει από την έκθεση το σκάνδαλο των παρακολουθήσεων που φέρει την υπογραφή της κυβέρνησης Μητσοτάκη. Η έκθεση της V-Dem επισημαίνει:
«Ένα σημαντικό πρόσφατο γεγονός στην Ελλάδα ήταν το σκάνδαλο των τηλεφωνικών υποκλοπών που αποκαλύφθηκε το 2022: Υποκλοπές από την Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών μιας μακράς λίστας πολιτικών εχθρών της κυβέρνησης, συμμάχων και ερευνητών δημοσιογράφων. Δικαστικές έρευνες, και οι έρευνες από τις κοινοβουλευτικές επιτροπές και τις ανεξάρτητες αρχές έχουν καθυστερήσει επί μήνες και δεν έχουν ακόμη παρουσιάσει τα ευρήματά τους. Για παράδειγμα, η Ειδική Μόνιμη Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας στην οποία η σημερινή κυβέρνηση έχει την πλειοψηφία, μπλοκάρει βασικούς μάρτυρες και αποφάσισε ότι οι συνεδριάσεις και οι τελικές εκθέσεις της Επιτροπής θα παραμείνουν εμπιστευτικές», επισημαίνει.
«Ένα άλλο πεδίο ανησυχίας είναι το «επιτελικό κράτος» Νόμος που θεσπίστηκε από το σημερινή διοίκηση επί Κυριάκου Μητσοτάκη. Ο νόμος (4622/2019) θεσπίζει υπερσυγκέντρωση εξουσιών στα χέρια της εκτελεστικής εξουσίας. Επίσης, έθεσε την Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών (ΕΥΠ), την εθνική ραδιοτηλεόραση ΕΡΤ και το δημόσιο πρακτορείο ειδήσεων ANA-MPA υπό την εποπτεία του πρωθυπουργού. Αυτό αναφέρεται στη μείωση της κριτικής των ρεπορτάζ και την άνοδο της αυτο-λογοκρισίας στα μέσα ενημέρωσης», προσθέτει ενώ αναφέρεται και στην ετήσια έκθεση των Ρεπόρτερ Χωρίς Σύνορα που κατατάσσει την Ελλάδα στην 108η θέση στην Ελευθερία του Τύπου, πίσω από χώρες όπως το Τόγκο και η Μποτσουάνα και τελευταία στην Ευρώπη.
«Η Ελλάδα κατατάσσεται πλέον στην τελευταία θέση μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ στον Παγκόσμιο Δείκτη Ελευθερίας του Τύπου το 2022», επισημαίνει η έκθεση της V-Dem.
Η έκθεση V-Dem, ορίζει ως πηγές της το IPI, το Euractiv, τον Guardian, το BBC, το Euobserver, το Human Rights Watch και το govwatch.gr.
Ξεχωριστό ενδιαφέρον παρουσιάζει το γράφημα 12 όπου η Ελλάδα εντοπίζεται στις χώρες με τη μεγαλύτερη πτωτική πορεία την τελευταία τριετία.
Όπως εξηγεί σχετικά η έκθεση επ’ αυτού: «Στην Ελλάδα, εντείνεται ολοένα η ανησυχία για την ελευθερία του Τύπου. Οι δημοσιογράφοι αποτρέπονται τακτικά από το να αναφερθούν μια σειρά από ζητήματα συμπεριλαμβανομένης της μετανάστευσης».
Ολόκληρη η έκθεση: