Όλο και πιο γκρίζο γίνεται στην τελική ευθεία προς τις εκλογές το σκηνικό με εταιρίες δημοσκοπήσεων, που φαίνεται ότι επιθυμούν να διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο στην επικράτηση του κυβερνητικού αφηγήματος, περί «εφικτής γαλάζιας αυτοδυναμίας» και... «άνετης επικράτησης της ΝΔ» στην αναμέτρηση της 21ης Μαΐου.
Κι αν μέχρι τώρα η προσπάθεια χειραγώγησης της κοινής γνώμης ήταν μεν καταφανής και ενοχλητική, αλλά υπήρχε και μία «αυτοσυγκράτηση» κάποιων δημοσκόπων, με την επίσημη έναρξη της προεκλογικής περιόδου, δείχνει ότι μπορεί να γίνει εντελώς ανεξέλεγκτη.
Εκτυλίσσεται δε ανερυθρίαστα και με κεντρικό στόχο να εδραιωθεί στους ψηφοφόρους η εντύπωση ότι η ΝΔ θα κερδίσει τις εκλογές και ότι είναι πολύ κοντά στην αυτοδυναμία, ώστε από μόνη της αυτή η εικόνα να οδηγήσει τους σημερινούς αναποφάσιστους και όσους θέλουν να πηγαίνουν με το ρεύμα του νικητή, να επιλέξουν τελικά το κυβερνών κόμμα και τον κ. Μητσοτάκη.
Με μία ισχυρή δόση αυθαιρεσίας οι πρόθυμοι δημοσκόποι, έχουν γίνει περισσότερο μάντεις, παρά επιστήμονες με τεκμηριωμένες έρευνες και αναλύσεις: Παρότι βρίσκουν τα δύο μεγάλα κόμματα σε χαμηλά ποσοστά, σαφώς κάτω του 30% και διαπιστώνουν ότι ένα μεγάλο κομμάτι ψηφοφόρων εξακολουθούν να κινούνται «αδιευκρίνιστα», επιχειρούν να κατανείμουν κατά το (κυβερνητικό) δοκούν τους αναποφάσιστους, εκτοξεύοντας τη ΝΔ σε επίπεδα στα οποία βρίσκονταν πριν την τραγωδία των Τεμπών.
Το Μαξίμου αντιδρά στην πρόταση για συνεννόηση στη διακομματική
Η κατάσταση έχει προβληματίσει κόμματα της αντιπολίτευσης και κυρίως τον ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος με παρέμβαση της Πόπης Τσαπανίδου ζήτησε να τεθεί το θέμα των γκάλοπ στη διακομματική επιτροπή, ώστε να υπάρξει ένα κοινό πλαίσιο γύρω από το θέμα, αλλά η κυβέρνηση δια του εκπροσώπου της, Άκη Σκέρτσου θεώρησε καθήκον της να υπερασπιστεί τις εταιρίες, αντί να αποδεχθεί την ανάγκη μίας μίνιμουμ πολιτικής συνεννόησης.
Ωστόσο, το πρόβλημα είναι τόσο εμφανές που λαμβάνει προκλητικές διαστάσεις και μοιάζει εξαιρετικά βέβαιο ότι θα αποτελέσει ένα μόνιμο σημείο τριβής σε αυτή την προεκλογική περίοδο.
Το δείγμα γραφής, που έδωσε, για παράδειγμα, η εταιρία Metron Analysis με την έρευνα που δημοσίευσε το «Βήμα της Κυριακής», ήταν άκρως ανησυχητικό και επιβεβαιώνει τους φόβους για σκοπιμότητες και εργαλειοποίηση των δημοσκοπήσεων από το Μαξίμου.
Η εταιρία βρίσκεται στην πρόθεση ψήφου τη ΝΔ στο 27,8% και ως δια μαγείας με την επιστράτευση της «εκτίμησης ψήφου», που κάνουν οι αναλυτές της, την ανεβάζει στο 33,8%, ένα εξαιρετικά βολικό ποσοστό για το Μέγαρο Μαξίμου, ώστε να συνεχίσει να εμφανίζει την κατάκτηση της αυτοδυναμίας σε δεύτερες εκλογές, ως εφικτό και ρεαλιστικό.
Για το πώς «μεταμορφώνεται» το 27,8% σε 33,8%, πειστική επιστημονική ανάλυση δεδομένων, δεν παρατίθεται.
Όσο για τα ποσοστά του ΣΥΡΙΖΑ, η έρευνα τον καταγράφει στην πρόθεση ψήφου στο 22,2% και τον ανεβάζει μόλις στο 26,9%.
Έχοντας το συγκεκριμένο γκάλοπ ένα ποσοστό αδιευκρίνιστης ψήφου 13,2%, (συν ένα 2,3 από Λευκό, Άκυρο) δεν κάνει τίποτα περισσότερο από το να δίνει ένα σχεδόν 40% αυτής της ζώνης στη ΝΔ και περίπου 30% στον ΣΥΡΙΖΑ, μοιράζοντας το υπόλοιπο σε όλα τα κόμματα.
Αλλά ουδείς γνωρίζει με ποια κριτήρια και μέσα από ποια επιστημονική ανάλυση μπορεί να προβλεφθεί και να εκτιμηθεί με τόση ακρίβεια η επιλογή όσων αυτή την ώρα, αποφεύγουν να δηλώσουν κομματική προτίμηση. Στην έναρξη μάλιστα της προεκλογικής περιόδου και αφού έχουν μεσολαβήσει κρίσιμης σημασίας γεγονότα, που μπορεί να επηρεάσουν δομικά τις εκλογικές συμπεριφορές.
Ακολουθούνται ενιαία κριτήρια και μέθοδοι από τις εταιρίες, ή κάθε δημοσκόπος καταλήγει στις δικές του εκτιμήσεις και προγνώσεις;
Το θέμα ίσως να περνούσε απαρατήρητο εάν η χρήση της περίφημης μεθόδου «εκτίμηση ψήφου» δεν είχε ένα αμαρτωλό παρελθόν. Ειδικά η Metron Analysis δεν δείχνει να τα πηγαίνει καλά σε αυτό τον τομέα.
Το 2019 η Metron πήγε… κουβά
Είναι ενδεικτικό ότι πριν τις εκλογές του 2019, οι εκτιμήσεις για το ποσοστό του ΣΥΡΙΖΑ ήταν τον Ιανουάριο εκείνης της χρονιάς, 25,1%, τον Φεβρουάριο 24,5%, τον Μάρτιο 26% και τον Απρίλιο 27,3%. Η τελική εκτίμηση της εταιρείας, μια μέρα πριν από την Κυριακή έδινε στον ΣΥΡΙΖΑ ποσοστό 28%. Τελικά ο ΣΥΡΙΖΑ έφτασε στο 31,7%, περισσότερες από τρεις μονάδες πάνω από την πρόβλεψη της εταιρίας.
Καθ’ όλη της διάρκεια του 2018, οι εκτιμήσεις της Metron ήταν ανάλογης επιτυχίας, αφού το υψηλότερο ποσοστό που έβλεπε για τον ΣΥΡΙΖΑ ήταν 26,9% (το Νοέμβριο), ενώ κάποια στιγμή (τον Ιούνιο) έκανε την πρόγνωση -ανάλογη κάποιων μετεωρολόγων που συχνά πυκνά μιλάνε για επερχόμενο παγετώνα και τελικά τα θερμόμετρα λιώνουν- ότι το τότε κυβερνών κόμμα θα έπαιρνε ποσοστό 22,6%!
Το ότι επιμένει η συγκεκριμένη εταιρία να παρουσιάζει «εκτίμηση ψήφου», την ώρα που όλοι αντιλαμβάνονται πόσο ρευστά είναι τα πράγματα στο εκλογικό σώμα, αποτελεί ένα βασανιστικό και πάντως εύλογο ερώτημα.