Μια «κρυφή» αρνητική πρωτιά της Ελλάδας αναδεικνύει η έρευνα του ΟΟΣΑ για τις κρατήσεις στους μισθούς από φόρους και ασφαλιστικές εισφορές. Η χώρα μας εφαρμόζει μία από τις πέντε χειρότερες πολιτικές ενίσχυσης των ζευγαριών με δύο παιδιά μέσα από το φορολογικό σύστημα.
Πρακτικά, είτε κάποιος είναι εργένης είτε είναι παντρεμένος με δύο παιδιά, έχει την ίδια φορολογική αντιμετώπιση, κάτι που δεν συμβαίνει –τουλάχιστον σε αυτό τον βαθμό– σε καμία άλλη ευρωπαϊκή χώρα. Από το σύνολο δε των χωρώνμελών του ΟΟΣΑ, οι μόνες που κατατάσσονται σε χειρότερη θέση από την Ελλάδα είναι η Τουρκία, το Μεξικό, η Χιλή και η Κόστα Ρίκα.
Ο εργένης στις χώρες-μέλη του ΟΟΣΑ επιβαρύνεται με κρατήσεις για φόρους και ασφαλιστικές εισφορές που αντιστοιχούν στο 34,6% του συνολικού εισοδήματος. Ο παντρεμένος με τα δύο παιδιά –ο οποίος φέρνει και το ένα και μοναδικό εισόδημα στο νοικοκυριό– τυγχάνει πολύ ευνοϊκότερης μεταχείρισης καθώς ο συντελεστής πέφτει στο 25,6%, δηλαδή 8,9 μονάδες χαμηλότερα. Ποιο είναι το αντίστοιχο ποσοστό στην Ελλάδα;Μόλις 3,4%, που είναι και το χειρότερο μεταξύ όλων των χωρών-μελών του ΟΟΣΑ. Διότι ενώ στον εργένη παρακρατείται το 37,1% των μεικτών αποδοχών, στον παντρεμένο με τα δύο παιδιά το ποσοστό πέφτει στο 33,7%.
Η σύγκριση με τις χώρες που κατατάσσονται στις πρώτες θέσεις της λίστας είναι χαώδης. Στην Πολωνία, ο συντελεστής του εργένη διαμορφώνεται στο 33,6% και του παντρεμένου με τα δύο παιδιά στο 11,9%. Στο Λουξεμβούργο, το 40,4% του εργένη γίνεται 20,1% και στην Τσεχία το 39,8% πέφτει στο 22,7%. Ελαφρύνσεις μεγαλύτερες των 10 ποσοστιαίων μονάδων εμφανίζουν ακόμη η Αυστρία, το Βέλγιο η Γερμανία, η Σλοβακία, η Ιρλανδία, η Σλοβενία, η Νέα Ζηλανδία, η Ελβετία, η Λετονία και άλλες.
Το πρόβλημα επομένως στην Ελλάδα είναι διπλό. Αφενός, ο ούτως ή άλλως πολύ υψηλός συντελεστής κρατήσεων –το 33,7% είναι από τα υψηλότερα στη λίστα του ΟΟΣΑ για τις οικογένειες με δύο παιδιά– και αφετέρου, η διαπίστωση ότι δεν υπάρχει αποτελεσματική πολιτική στήριξης της οικογένειας μέσω του φορολογικού συστήματος.
Με κριτήριο τον συντελεστή κρατήσεων του εργένη, η Ελλάδα υπερβαίνει μεν τον μέσο όρο των χωρών-μελών του ΟΟΣΑ (37,1% έναντι 34,6%) αλλά ο συντελεστής αυτός κατατάσσει τη χώρα στη 19η θέση των χωρών-μελών του ΟΟΣΑ (σε σύνολο 38 χωρών). Για τις οικογένειες με δύο παιδιά, o συντελεστής πέφτει μεν στο 33,7% αλλά κατατάσσει τη χώρα στις 8 χώρες με τη μεγαλύτερη φορολογική επιβάρυνση. Υψηλότερο συντελεστή στη συγκεκριμένη κατηγορία εφαρμόζουν μόνο η Φινλανδία, η Γαλλία, το Βέλγιο, η Σουηδία, η Τουρκία, η Ιταλία και η Ισπανία. Συγκριτικά δε με το 2021, δεν υπήρξε βελτίωση της κατάστασης. Μείωση υπάρχει συγκριτικά με το 2019, έτος κατά το οποίο ο συντελεστής κρατήσεων ήταν στο 37,2%