9 Απρ 2023

Πως η αιφινιδιαστική ανακοίνωση του OPEC+ για το πετρέλαιο σπρώχνει ξανά τον παγκόσμιο πληθωρισμό στα ύψη

 


Η αιφνιδιαστική ανακοίνωση για τη μείωση της παραγωγής πετραλαίου από τη Σαουδική Αραβία και αρκετούς παραγωγούς πετρελαίου του OPEC+ περιπλέκει την αποστολή της αμερικανικής Ομοσπονδιακής Τράπεζας και άλλων Κεντρικών Τραπεζών να ψύξουν την.... οικονομία και θα μπορούσε να επιδεινώσει τον πληθωρισμό στις Ηνωμένες Πολιτείες και σε όλο τον κόσμο, λένε οικονομολόγοι.

Από τον Bryan Mena/CNN

Οι τιμές της ενέργειας σε όλο τον πλανήτη αυξήθηκαν πέρυσι όταν η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία, τροφοδοτώντας τον παγκόσμιο πληθωρισμό, τη στιγμή που οι μεγάλες οικονομίες του κόσμου άρχιζαν να επανεξισορροπούνται μετά την πανδημία της covid-19.

Έκτοτε, η πτώση των τιμών της ενέργειας βοήθησε στο να μειωθεί γερνικότερα ο πληθωρισμός και στις ΗΠΑ μειώθηκε από το 9,1% του Ιουνίου σε 6% τον Φεβρουάριο, σύμφωνα με τον Δείκτη Τιμών Καταναλωτή.

Οι τιμές της ενέργειας, που αποτελούν περίπου το 7,5% του συνολικού δείκτη στις ΗΠΑ, αυξήθηκαν κατά 5% τον Φεβρουάριο σε σχέση με τον ίδιο μήνα του προηγούμενου έτους, πολύ κάτω από την άνοδο 41,3% τον περασμένο Ιούνιο, σύμφωνα με το Γραφείο Στατιστικής Εργασίας.

Τώρα, με τις τιμές του πετρελαίου να εκτινάσσονται ξανά, ο μετρούμενος πληθωρισμός θα μπορούσε να παραμείνει υψηλός για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα ή ακόμη και να αυξηθεί. Και οι Αμερικανοί πληρώνουν ήδη περισσότερα στην αντλία -ο εθνικός μέσος όρος ανά γαλόνι ήταν 3,55 $ την Πέμπτη, σύμφωνα με την AAA, από 3,40 $ πριν από ένα μήνα.

Ενώ οι αξιωματούχοι της Fed εξετάζουν πολλαπλές οικονομικές μετρήσεις για να ενημερώνουν τη λήψη των αποφάσεών τους, ένα από τα κύρια σημεία εστίασής τους είναι ο βασικός πληθωρισμός, ο οποίος αφαιρεί τις ασταθείς τιμές των τροφίμων και της ενέργειας. Ωστόσο, οι υψηλότερες τιμές του πετρελαίου μπορεί τελικά να ωθήσουν τις βασικές τιμές αν παραμείνουν υψηλές για αρκετό καιρό.

«Η Fed βλέπει τις αποφάσεις του OPEC ως επί το πλείστον γεωπολιτικές, αλλά μπορούν να επηρεάσουν την παραγωγή αγαθών και τη μεταφορά άλλων ειδών, έτσι αυτές οι υψηλότερες τιμές του πετρελαίου μπορούν να εισχωρήσουν σε αυτό το βασικό στοιχείο, στο οποίο η Fed τείνει να επικεντρωθεί λίγο περισσότερο, του καθορισμού της πολιτικής», δήλωσε στο CNN η Sarah House, ανώτερη οικονομολόγος στο Wells Fargo.

Η πλαστική ρητίνη, για παράδειγμα, είναι ένα παράγωγο αργού πετρελαίου που χρησιμοποιείται για τη δημιουργία καθημερινών αντικειμένων όπως μπουκάλια, σύρματα και ρούχα. Το κόστος των καυσίμων αεροσκαφών επηρεάζει επίσης στενά τις τιμές των αεροπορικών εισιτηρίων.

Το υψηλότερο ενεργειακό κόστος μετριάζει τη συνολική ζήτηση επιβαρύνοντας το καταναλωτικό συναίσθημα και τις καταναλωτικές δαπάνες, οι οποίες ήταν εκπληκτικά εύρωστες στην αρχή του έτους, αλλά πρόσφατα άρχισαν να μειώνονται.

Το καταναλωτικό κλίμα που παρακολουθεί το Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν έπεσε στο χαμηλότερο σημείο που έχει καταγραφεί τον περασμένο Ιούνιο, όταν οι τιμές του φυσικού αερίου έφτασαν τα 5 δολάρια το γαλόνι. Έκτοτε βελτιώθηκε με την πτώση των τιμών της βενζίνης.

«Οι τιμές της ενέργειας είναι ένας πολύ ισχυρός παράγοντας στις προσδοκίες των ανθρώπων για τον πληθωρισμό, αλλά αυτή τη στιγμή, δεν υπάρχει ακόμη έλεγχος στην ψυχολογία των καταναλωτών», δήλωσε ο Carl Tannenbaum, επικεφαλής οικονομολόγος της Northern Trust Corporation.

«Αν η τιμή ενός γαλονιού κανονικής βενζίνης ξεπερνά τα 4 δολάρια, τότε αυτό είναι μια διαφορετική ιστορία», είπε.

Ωστόσο, οι πιο αδύναμες καταναλωτικές δαπάνες θα μπορούσαν να αποτελέσουν μια ανάμεικτη κατάσταση όσον αφορά τον πληθωρισμό, δήλωσε ο John Leer, επικεφαλής οικονομολόγος στην εταιρεία ανάλυσης δεδομένων Morning Consult. Ενώ μπορεί να μειώσει την πληθωριστική πίεση για τις επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών, μπορεί επίσης να αυξήσει τις πιθανότητες οι Ηνωμένες Πολιτείες να εισέλθουν σε ύφεση.

«Εάν οι καταναλωτές διαθέσουν μεγαλύτερο μερίδιο του πορτοφολιού τους σε ενεργειακά έξοδα, αυτό θα περιορίσει την ικανότητά τους να ξοδεύουν χρήματα αλλού, επομένως σε πραγματική βάση, θα δείτε να συρρικνώνεται η ζήτηση με αυτόν τον τρόπο», είπε ο Leer.

Τελικά, η αστάθεια των τιμών του πετρελαίου σημαίνει ότι είναι πολύ δύσκολο να εντοπιστούν, δήλωσε ο James Bullard, πρόεδρος της Federal Reserve Bank of St. Louis, σε συνέντευξή του στο Bloomberg. Ωστόσο, αναγνώρισε τον ενδεχόμενο αντίκτυπο των υψηλότερων τιμών. «Μερικές από αυτές μπορεί να τροφοδοτήσουν τον πληθωρισμό και να κάνουν τη δουλειά μας λίγο πιο δύσκολη», είπε.

Η αιφνιδιαστική μείωση της παραγωγής από τον ΟΠΕΚ και τους συμμάχους του οδήγησε τις τιμές του πετρελαίου σε ράλι –και οι αναλυτές λένε ότι οι μεγάλοι εισαγωγείς πετρελαίου όπως η Ινδία, η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα θα αισθανθούν τον μεγαλύτερο πόνο εάν οι τιμές φτάσουν τα 100 δολάρια το βαρέλι, όπως έχουν προβλέψει ορισμένοι.

Από τον Lee Ying Shan/CNBC

Συγκεκριμένα, την περασμένη Κυριακή, ο ΟΠΕΚ+ ανακοίνωσε μείωση της παραγωγής κατά 1,16 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα, σε μια κίνηση που δεν περίμεναν οι αγορές πετρελαίου. «Είναι ένας φόρος για κάθε οικονομία εισαγωγής πετρελαίου», δήλωσε ο Pavel Molchanov, διευθύνων σύμβουλος της ιδιωτικής τράπεζας επενδύσεων Raymond James.

«Δεν είναι οι ΗΠΑ που θα νιώσουν τον μεγαλύτερο πόνο από το πετρέλαιο 100 δολαρίων, αλλά οι χώρες που δεν έχουν εγχώριους πετρελαϊκούς πόρους: Ιαπωνία, Ινδία, Γερμανία, Γαλλία… για να αναφέρουμε μερικά από τα μεγάλα παραδείγματα», είπε ο Molchanov.

Οι περικοπές από τις χώρες του καρτέλ πετρελαίου πρόκειται να ξεκινήσουν τον Μάιο και να διαρκέσουν μέχρι το τέλος του 2023. Τόσο η Σαουδική Αραβία όσο και η Ρωσία θα μειώσουν την παραγωγή πετρελαίου κατά 500.000 βαρέλια την ημέρα μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους, ενώ άλλα μέλη του ΟΠΕΚ όπως το Κουβέιτ, το Ομάν, το Ιράκ, η Αλγερία και το Καζακστάν μειώνουν επίσης την παραγωγή.

Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης του αργού τύπου Brent διαπραγματεύονταν τελευταία 0,57% υψηλότερα στα 85,41 δολάρια το βαρέλι, ενώ τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης του αμερικανικού West Texas Intermediate διαμορφώθηκαν κατά 0,5% στα 81,11 δολάρια το βαρέλι.

Χώρες που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τις εισαγωγές πετρελαίου

«Οι περιοχές που πλήττωνται κυρίως από τη μείωση της προσφοράς πετρελαίου και τη σχετική άνοδο των τιμών του αργού είναι εκείνες με υψηλό βαθμό εξάρτησης από τις εισαγωγές και υψηλό μερίδιο ορυκτών καυσίμων στα συστήματα πρωτογενούς ενέργειας τους», δήλωσε ο διευθυντής του Eurasia Group, Henning Gloystein.

«Αυτό σημαίνει ότι οι πιο εκτεθειμένες είναι οι εξαρτώμενες από τις εισαγωγές βιομηχανίες αναδυόμενων αγορών, ειδικά στη Νότια και Νοτιοανατολική Ασία, καθώς και οι βαριές βιομηχανίες της Ιαπωνίας και της Νότιας Κορέας που εξαρτώνται από τις υπερ-εισαγωγές».

Ινδία

Η Ινδία είναι ο τρίτος μεγαλύτερος καταναλωτής πετρελαίου στον κόσμο και αγοράζει ρωσικό πετρέλαιο με μεγάλη έκπτωση από τότε που επιβλήθηκαν κυρώσεις στη Ρωσία ως απάντηση στην εισβολή της στην Ουκρανία. Σύμφωνα με κυβερνητικά στοιχεία, οι εισαγωγές αργού πετρελαίου της Ινδίας αυξήθηκαν κατά 8,5% τον Φεβρουάριο σε σύγκριση με την ίδια περίοδο πέρυσι.

«Αν και εξακολουθούν να επωφελούνται από το μειωμένο ρωσικό αέριο, ήδη πλήττονται από τις υψηλές τιμές άνθρακα και φυσικού αερίου», είπε ο Gloystein. «Εάν το πετρέλαιο αυξηθεί περαιτέρω, ακόμη και το μειωμένο ρωσικό αργό θα αρχίσει να βλάπτει την ανάπτυξη της Ινδίας».

Ιαπωνία

Το πετρέλαιο είναι η πιο σημαντική πηγή ενέργειας στην Ιαπωνία και αντιπροσωπεύει περίπου το 40% του συνολικού ενεργειακού εφοδιασμού της. «Δεν έχει αξιοσημείωτη εγχώρια παραγωγή, η Ιαπωνία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις εισαγωγές αργού πετρελαίου, με το 80% έως το 90% να προέρχεται από την περιοχή της Μέσης Ανατολής», ανέφερε ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας.

Νότια Κορέα

Ομοίως για τη Νότια Κορέα, το πετρέλαιο αποτελεί τον κύριο όγκο των ενεργειακών αναγκών της, σύμφωνα με την ανεξάρτητη εταιρεία ερευνών Enerdata. «Η Νότια Κορέα και η Ιταλία εξαρτώνται περισσότερο από το 75% από το εισαγόμενο πετρέλαιο», επεσήμανε ο Molchanov.

Η Ευρώπη και η Κίνα είναι επίσης «υψηλά εκτεθειμένες», σύμφωνα με τον Gloystein. Ωστόσο, πρόσθεσε ότι η έκθεση της Κίνας είναι ελαφρώς μικρότερη λόγω της εγχώριας παραγωγής πετρελαίου, ενώ η Ευρώπη στο σύνολό της βασίζεται κυρίως σε πυρηνικά, άνθρακα και φυσικό αέριο παρά σε ορυκτά καύσιμα όσον αφορά το πρωτογενές ενεργειακό μείγμα.

Επιπτώσεις στις αναδυόμενες οικονομίες

Ορισμένες αναδυόμενες αγορές που «δεν έχουν την ικανότητα σε ξένο νόμισμα να υποστηρίξουν αυτές τις εισαγωγές καυσίμων», θα επηρεαστούν αρνητικά από την τιμή των 100 δολαρίων, είπε ο Molchanov. Ονόμασε την Αργεντινή, την Τουρκία, τη Νότια Αφρική και το Πακιστάν ως τις πιθανές οικονομίες που θα πληγούν.

Η Σρι Λάνκα, η οποία δεν παράγει πετρέλαιο στην εγχώρια αγορά και εξαρτάται 100% από τις εισαγωγές, είναι επίσης πολύ ευαίσθητη σε σκληρότερα πλήγματα, είπε.

«Οι χώρες με τα λιγότερα ξένα νομίσματα και που είναι εισαγωγείς θα πληγούν περισσότερο επειδή το πετρέλαιο κοστολογείται σε αμερικάνικα δολάρια», δήλωσε η ιδρύτρια της Energy Aspects, Amrita Sen, η οποία πρόσθεσε ότι το κόστος των εισαγωγών θα αυξηθεί ακόμη περισσότερο εάν ανατιμηθεί το δολάριο.

Τα 100 δολάρια το βαρέλι δεν θα μείνουν για πολύ

Ωστόσο, ενώ τα 100 δολάρια το βαρέλι μπορεί να είναι εντός του ορίζοντα, η υψηλότερη τιμή μπορεί να μην παραμείνει για πολύ, είπε ο Molchanov. «Μακροπρόθεσμα, οι τιμές θα μπορούσαν να είναι πιο ευθυγραμμισμένες με το σημείο που βρισκόμαστε σήμερα» —στην περιοχή περίπου 80 έως 90 $ περίπου, είπε. «Μόλις το αργό φτάσει τα 100 δολάρια το βαρέλι και παραμείνει εκεί για λίγο, αυτό δίνει κίνητρα στους παραγωγούς να αυξήσουν πραγματικά την παραγωγή ξανά», είπε ο Gloystein.

https://kourdistoportocali.com/