Απόρρητα έγγραφα που φαίνεται να περιγράφουν λεπτομερώς τα μυστικά της εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ για την Ουκρανία, τη Μέση Ανατολή και την Κίνα κάνουν τον γύρο του διαδικτύου από την Παρασκευή, προκαλώντας ανησυχία στο Πεντάγωνο και.. προσθέτοντας αναταραχή σε μια κατάσταση που φαινόταν να έχει αιχμαλωτίσει ήδη την κυβέρνηση Μπάιντεν.
Η κλίμακα της διαρροής -σύμφωνα με τους αναλυτές πάνω από 100 έγγραφα μπορεί να έχουν διαρρεύσει- μαζί με την ευαισθησία των ίδιων των εγγράφων, θα μπορούσε να είναι εξαιρετικά επιζήμια, δήλωσαν Αμερικανοί αξιωματούχοι. Ανώτερος αξιωματούχος των μυστικών υπηρεσιών αποκάλεσε τη διαρροή «εφιάλτη για τα Five Eyes», αναφερόμενος στις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Βρετανία, την Αυστραλία, τη Νέα Ζηλανδία και τον Καναδά, τα λεγόμενα έθνη Five Eyes που μοιράζονται ευρέως πληροφορίες.
Τα τελευταία έγγραφα ανέβηκαν στο Twitter και σε άλλους ιστότοπους την Παρασκευή, μια μέρα αφότου ανώτατοι αξιωματούχοι της κυβέρνησης Μπάιντεν δήλωσαν ότι ερευνούν πιθανή διαρροή απόρρητων ουκρανικών πολεμικών σχεδίων, συμπεριλαμβανομένης μιας ανησυχητικής αξιολόγησης των δυνατοτήτων αεράμυνας της Ουκρανίας. Μάλιστα, έγγραφο με ημερομηνία την 23η Φεβρουαρίου, φέρει την ετικέτα "Secret/NoForn", που σημαίνει ότι δεν προοριζόταν να κοινοποιηθεί σε ξένες χώρες.
Το Υπουργείο Δικαιοσύνης είπε ότι είχε ξεκινήσει έρευνα για τις διαρροές και ήταν σε επικοινωνία με το Υπουργείο Άμυνας, αλλά αρνήθηκε να σχολιάσει περαιτέρω. Ο Mick Mulroy, πρώην ανώτερος αξιωματούχος του Πενταγώνου, ανέφερε ότι η διαρροή των απόρρητων εγγράφων αντιπροσωπεύει «μια σημαντική παραβίαση της ασφάλειας» που θα μπορούσε να εμποδίσει τον ουκρανικό στρατιωτικό σχεδιασμό. «Καθώς πολλές από αυτές ήταν εικόνες εγγράφων, φαίνεται ότι ήταν μια σκόπιμη διαρροή που έγινε από κάποιον που ήθελε να βλάψει τις προσπάθειες της Ουκρανίας, των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ», είπε.
«Η κορυφή του παγόβουνου»
Ένας αναλυτής περιέγραψε αυτό που έχει προκύψει ως «την κορυφή του παγόβουνου».
Νωρίς την Παρασκευή, ανώτεροι αξιωματούχοι εθνικής ασφάλειας που ασχολήθηκαν με την αρχική διαρροή, την οποία δημοσίευσαν πρώτοι οι New York Times, είπαν ότι είχε προκύψει μια νέα ανησυχία: Ήταν αυτές οι πληροφορίες οι μόνες πληροφορίες που διέρρευσαν;
Μέχρι την Παρασκευή το απόγευμα είχαν την απάντησή τους. Ακόμη και όταν αξιωματούχοι του Πενταγώνου και οι υπηρεσίες εθνικής ασφάλειας ερευνούσαν την πηγή των εγγράφων που είχαν εμφανιστεί στο Twitter και στο Telegram, ένα άλλο εμφανίστηκε στο 4chan, έναν ανώνυμο, περιθωριακό πίνακα μηνυμάτων. Το έγγραφο 4chan είναι ένας χάρτης που υποτίθεται ότι δείχνει την κατάσταση του πολέμου στην πόλη Μπαχμούτ της ανατολικής Ουκρανίας, το σκηνικό μιας σκληρής, πολύμηνης μάχης.
Ωστόσο, αυτά που διέρρευσαν φαίνεται να υπερβαίνουν κατά πολύ το άκρως απόρρητο υλικό για τα πολεμικά σχέδια της Ουκρανίας. Αναλυτές ασφαλείας που εξέτασαν τα έγγραφα που κυκλοφόρησαν σε ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης αναφέρουν ότι περιλαμβάνουν επίσης ευαίσθητες ενημερωτικές πληροφορίες για την Κίνα, τη Μέση Ανατολή και την τρομοκρατία. Το Πεντάγωνο ανέφερε σε δήλωση την Πέμπτη ότι το Υπουργείο Άμυνας εξετάζει το θέμα. Την Παρασκευή, καθώς οι αποκαλύψεις διευρύνθηκαν, οι αξιωματούχοι του τμήματος είπαν ότι δεν είχαν τίποτα να προσθέσουν. Ωστόσο, ιδιωτικά, αξιωματούχοι σε πολλές υπηρεσίες εθνικής ασφάλειας αναγνώρισαν τόσο τη βιασύνη να βρουν την πηγή των διαρροών όσο και το ενδεχόμενο να υπάρξει μία σταθερή διαρροή απόρρητων πληροφοριών που δημοσιεύονται σε ιστότοπους.
Οι αξιωματούχοι του Πενταγώνου αναγνωρίζουν ότι πρόκειται για νόμιμα έγγραφα του Υπουργείου Άμυνας, αλλά τα αντίγραφα φαίνεται να έχουν τροποποιηθεί σε ορισμένα μέρη από την αρχική τους μορφή. Οι τροποποιημένες εκδόσεις, για παράδειγμα, υπερεκτιμούν τις αμερικανικές εκτιμήσεις για τους νεκρούς από τον Ουκρανικό πόλεμο και υποτιμούν τις εκτιμήσεις για τους νεκρούς Ρώσους στρατιώτες. Την Παρασκευή, Ουκρανοί αξιωματούχοι και Ρώσοι μπλόγκερ υπέδειξαν ότι η διαρροή ήταν μέρος μιας προσπάθειας παραπληροφόρησης από την άλλη πλευρά, με σκοπό να επηρεάσει μία πιθανή εαρινή επίθεση της Ουκρανίας για την ανάκτηση εδαφών στα ανατολικά και νότια της χώρας.
«Ρωσικό τέχνασμα η διαρροή»
Από ουκρανικής πλευράς, ανώτερος Ουκρανός αξιωματούχος ανέφερε ότι η διαρροή φαίνεται να είναι ένα ρωσικό τέχνασμα για να δυσφημήσει μια αντεπίθεση.
Πίσω από κλειστές πόρτες, αξιωματούχοι της εθνικής ασφάλειας προσπαθούσαν να βρουν τον ένοχο.
Αξιωματούχος ανέφερε πως είναι πιθανό τα έγγραφα να μην προέρχονται από Ουκρανούς αξιωματούχους, επειδή δεν είχαν πρόσβαση στα συγκεκριμένα σχέδια, τα οποία φέρουν το αποτύπωμα των γραφείων του Μικτού Επιτελείου του Πενταγώνου. Ένας δεύτερος αξιωματούχος είπε ότι ο καθορισμός του τρόπου με τον οποίο διέρρευσαν τα έγγραφα θα ξεκινούσε με τον εντοπισμό των αξιωματούχων που είχαν πρόσβαση σε αυτά.
Η πρώτη δόση των εγγράφων φάνηκε να δημοσιεύτηκε στις αρχές Μαρτίου στο Discord, μια πλατφόρμα συνομιλίας μέσων κοινωνικής δικτύωσης η οποία είναι δημοφιλής στους βιντεοπαίκτες.
Στην Ουκρανία, ο αντισυνταγματάρχης Γιούρι Μπερέζα, διοικητής τάγματος της Εθνοφρουράς της Ουκρανίας, οι δυνάμεις του οποίου πολέμησαν στα ανατολικά της χώρας τους τελευταίους μήνες, απέφυγε την είδηση της διαρροής και σημείωσε ότι ο πόλεμος πληροφοριών είναι τόσο έντονος που «δεν μπορούμε πλέον να προσδιορίσουμε πού είναι η αλήθεια και πού το ψέμα».
«Πιο σημαντικός ο πόλεμος της πληροφορίας από τις φυσικές συγκρούσεις»
«Βρισκόμαστε σε εκείνο το στάδιο του πολέμου που ο πόλεμος της πληροφορίας είναι μερικές φορές ακόμη πιο σημαντικός από τις άμεσες φυσικές συγκρούσεις στο μέτωπο», είπε ο συνταγματάρχης Μπερέζα.
Εξωτερικοί ειδικοί τονίζουν πως ήταν δύσκολο να εξαχθούν συμπεράσματα σχετικά με το ποιος έδωσε στη δημοσιότητα τα απόρρητα έγγραφα και γιατί.
Ο Kyle Walter, επικεφαλής της έρευνας στη Logically, μια βρετανική εταιρεία που παρακολουθεί την παραπληροφόρηση, ανέφερε ότι πολλές φωνές στα ρωσικά κανάλια Telegram αποκαλούσαν την αρχική, προφανώς αμετάβλητη φωτογραφία που δείχνει Ρώσους και Ουκρανούς θύματα, ως επιχείρηση «δυτικής επιρροής».
«Πιστεύουν ότι η πραγματική ακατέργαστη φωτογραφία όπου δείχνει υψηλούς αριθμούς ρωσικών απωλειών και σχετικά χαμηλούς αριθμούς απωλειών στην Ουκρανία είναι μια προσπάθεια να ενσταλάξει το κακό ηθικό στη Ρωσία και τις ρωσικές δυνάμεις», είπε ο κ. Walter.
Η επεξεργασμένη φωτογραφία που δείχνει χαμηλότερους αριθμούς θυμάτων για τη Ρωσία και υψηλότερους αριθμούς θυμάτων για την Ουκρανία, από τα αναφερόμενα στοιχεία, έχει συζητηθεί πολύ πιο συχνά στα δυτικά κοινωνικά μέσα παρά σε πλατφόρμες με επίκεντρο τη Ρωσία, είπε ο κ. Walter.
Άλλωστε, οι Ρώσοι συχνά χρησιμοποιούν την αυτή την τακτική παραπληροφόρησης με την αλλαγή κλεμμένων εγγράφων, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων που υποτίθεται ότι διέρρευσαν από την ουκρανική κυβέρνηση, ανέφερε ο Kyle Walter, επικεφαλής της έρευνας στη Logically, μιας βρετανικής εταιρείας που παρακολουθεί την παραπληροφόρηση. Αλλά επειδή η κυβέρνηση της Ουκρανίας απέρριψε αυτά τα έγγραφα ως τροποποιημένα ή εκτός πλαισίου, γενικά δεν κερδίζουν μεγάλη αποδοχή, πρόσθεσε.
«Υπάρχουν πολλά παραδείγματα εγγράφων που διέρρευσαν που χρησιμοποιούνται σε προπαγανδιστικές εκστρατείες και συγκεκριμένα σε καταστάσεις παραπληροφόρησης», τόνισε ο κ. Walter. Αλλά τι συμβαίνει με αυτά τα αμερικανικά έγγραφα, πρόσθεσε, «είναι ακόμα αρκετά ασαφές αυτή τη στιγμή».
Ο πόλεμος στην Ουκρανία, είπε ο κ. Walter, είχε περισσότερες διαρροές εγγράφων από άλλες συγκρούσεις, εν μέρει λόγω του ρόλου που έπαιξαν στον πόλεμο οι πληροφορίες ανοιχτού κώδικα και οι αποχαρακτηρισμένες πληροφορίες.