Σε σταυρόλεξο για δυνατούς λύτες εξελίσσεται η εκλογική μάχη στην Τουρκία, η πιο σημαντική από το 1950, τότε που η Τουρκική Δημοκρατία διεξήγαγε τις πρώτες πραγματικές εκλογές και ξεκίνησε ένα καθεστώς με περισσότερα από ένα κόμματα.
Με... τις κάλπες για περίπου 61 εκατομμύρια ψηφοφόρους από 87 εκλογικές περιφέρειες να έχουν ανοίξει, η αναμέτρηση κρίνεται εξαιρετικά αμφίρροπη, συμπέρασμα στο οποίο συγκλίνουν πέντε αναλυτές με καλή γνώση των εξελίξεων στη γείτονα, οι οποίοι σκιαγραφούν στο Magazine το πολιτικό/εκλογικό τοπίο. Μια αναμέτρηση η οποία για τους βασικούς αντιπάλους -Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου- έχει χαρακτήρα υπαρξιακό.
Πολλοί αμφιβάλλουν κατά πόσο ο επί μια 20ετία παντοδύναμος Ερντογάν θα αποδεχτεί ενδεχόμενη ήττα και θα αποχωρήσει αθόρυβα από την εξουσία, ιδίως αν η διαφορά είναι αρκούντως μικρή ώστε να επιτρέπει κάθε είδους αμφισβητήσεις. Αλλά και για την υπό τον Κιλιτσντάρογλου αντιπολίτευση η ευκαιρία που δίνεται είναι πιθανότατα η τελευταία. Αρκεί να αναλογιστεί κανείς ότι χρειάστηκε η δημιουργία εξακομματικού μπλοκ ετερόκλητων δυνάμεων για να απειληθεί η κυριαρχία του Ερντογάν.
Αν κάτι μπορεί να θεωρηθεί βέβαιο σε αυτές τις εκλογές, δεν είναι άλλο από τον ανηφορικό δρόμο στον οποίο θα παραμείνει η Τουρκία είτε υπό την ηγεσία του Ερντογάν είτε του Κιλιτσντάρογλου, όπως και το υψηλής γεωπολιτικής αξίας αποτέλεσμα, καθώς από αυτό θα εξαρτηθούν πολλά για την επόμενη μέρα στη γειτονιά της Ανατολικής Μεσογείου και όχι μόνο.
Το διεθνές ενδιαφέρον για τις εκλογές στην Τουρκία ομοιάζει με εκείνο για τις εκλογικές αναμετρήσεις στις ΗΠΑ, όπου κρίνεται ο επόμενος "πλανητάρχης". Σε σύγκριση, οι εκλογές στην Ελλάδα, οι οποίες διεξάγονται μια εβδομάδα αργότερα, δεν παίζουν κανένα ρόλο στον διεθνή Τύπο. Σε σύγκριση με την Τουρκία η Ελλάδα είναι μια κανονική δημοκρατική χώρα. Και βεβαίως θα υπάρξουν προβλήματα στο σχηματισμό νέας κυβέρνησης. Και φυσικά τα κόμματα διαφωνούν για το ποιος έχει τις καλύτερες λύσεις για τα προβλήματα του μέλλοντος. Αλλά όλα αυτά είναι μικροπράγματα, μια δημοκρατική ρουτίνα σε σχέση με αυτά που συμβαίνουν στη γειτονική χώρα.
Οι ειδικοί που εμπλουτίζουν με τα γραπτά τους τις σελίδες των εφημερίδων αυτές τις μέρες συμφωνούν σε δύο σημεία: Οι εκλογές στην Τουρκία είναι οι πιο σημαντικές στην εκατονταετή ιστορία της Τουρκικής δημοκρατίας. Επιπλέον, πρόκειται ουσιαστικά για ένα δημοψήφισμα για την διακυβέρνηση και το πρόσωπο του Ερντογάν.
Το ότι η αντιπολίτευση με το πλουραλιστικό πολιτικό της μείγμα έφτασε ως εδώ συνιστά ήδη επιτυχία. Το αν και πώς οι άνδρες και οι γυναίκες γύρω από τον Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου θα κυβερνήσουν σε περίπτωση νίκης είναι ένα από τα πολλά ερωτήματα που απασχολούν τον κόσμο εντός και εκτός Τουρκίας.
Για μένα, ωστόσο, αυτό είναι δευτερεύον ζήτημα. Το κεντρικό ερώτημα των επόμενων ημερών, κατά την άποψή μου, δεν τυγχάνει της προσοχής που του αξίζει: Και εξηγώ: Πώς θα αντιδράσει ο Ερντογάν όταν δει ότι η αντιπολίτευση κερδίζει τις περισσότερες ψήφους, όταν διαπιστώσει ότι η ψαλίδα μεταξύ του μετώπου του και του μετώπου της αντιπολίτευσης διευρύνεται, ακόμη και γίνεται αγεφύρωτη;
Ο Ερντογάν είναι ένας αυταρχικός ηγέτης που συχνά συγκρίνεται με τον Πούτιν, ιδίως δε με τον Ζαΐρ Μπολσονάρου της Βραζιλίας και τον Ντόναλντ Τραμπ της Αμερικής. Στη δικτατορία του Πούτιν, οι εκλογές δεν παίζουν κανένα ρόλο. Ο Μποσλονάρο και ο Τραμπ μοιράζονται τη μοίρα ότι η πλειοψηφία των πολιτών τούς έδιωξε από το θώκο τους στην κάλπη. Και στις δύο περιπτώσεις, οι ηττημένοι και οι υποστηρικτές τους αντέδρασαν με βία. Δεν αποδέχθηκαν την ψήφο της πλειοψηφίας.
Ένα παρόμοιο σενάριο είναι πιθανό να συμβεί και στην Τουρκία. Ανατρέχοντας στις τοπικές εκλογές του 2019, δεν θα ήταν έκπληξη αν ο Ερντογάν δεν αναγνώριζε το αποτέλεσμα. Τότε, η εκλογική αρχή διέταξε επανάληψη των εκλογών στην Κωνσταντινούπολη υπό την πίεση του Ερντογάν. Το αποτέλεσμα των δεύτερων εκλογών, ίσως, να είναι ένα μάθημα για τον πρόεδρο, καθώς ήταν χειρότερο για το κυβερνών κόμμα από ό,τι στις πρώτες εκλογές.
Στην προπαγάνδα τους, οι κυβερνώντες προετοιμάζουν ήδη τον κόσμο για πιθανή αμφισβήτηση των αποτελεσμάτων. Ο υπουργός Εσωτερικών Σουλεϊμάν Σοϊλού αποκαλεί τις εκλογές "απόπειρα πραξικοπήματος από τη Δύση". Σε περίπτωση ενός δυσμενούς αποτελέσματος θα μπορούσε να κινητοποιήσει τον κόσμο κατά της αντιπολίτευσης, όπως έκανε ο Ερντογάν μετά την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος του 2016 - με κίνδυνο βίαιων επεισοδίων στους δρόμους. Μια μικρή γεύση έδωσε η επίθεση εναντίον του δημάρχου της Κωνσταντινούπολης σε μια συγκέντρωση στο Ερζερούμ. Μεγαλύτερη πολιτική σημασία από τις πέτρες που πέταξαν οι φανατικοί έχει ο ισχυρισμός του Ερντογάν ότι ο ίδιος ο Ιμάμογλου προκάλεσε τις επιθέσεις.
Για να διαβασετε ολόκληρο το κείμενο, πατήστε ΕΔΩ...