Οι αρχές καταπολέμησης της διαφθοράς στις ΗΠΑ και τη Σουηδία ερευνούν μια καταγγελία σύμφωνα με την οποία η σουηδική θυγατρική αμερικανικής εταιρείας δεσμεύτηκε να πληρώσει δεκάδες εκατομμύρια δολάρια σε μίζες, υπό τον όρο ότι ο γιος του Τούρκου προέδρου, Μπιλάλ Ερντογάν, θα τη βοηθούσε εξασφαλίσει δεσπόζουσα θέση στην αγορά της Τουρκίας...
Σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters, που έχει δει τα σχετικά επιχειρηματικά έγγραφα, ενώ έχει μιλήσει με πρόσωπο που έχει γνώση των περιστατικών, υπήρχε λεπτομερής ανάλυση του σχεδίου. Ωστόσο, σύμφωνα με την καταγγελία που έγινε στις αρχές Σουηδίας και ΗΠΑ, τελικά οι μίζες δεν πληρώθηκαν.
Η υπόθεση αφορά τη σουηδική εταιρεία Dignita Systems AB, η οποία εγκατέλειψε ξαφνικά το έργο στα τέλη του περασμένου έτους. Η αμερικανική μητρική της Dignita επιβεβαίωσε στο Reuters ότι το έργο είχε εγκαταλειφθεί, λέγοντας ότι έμαθε για «δυνητικά ανησυχητική συμπεριφορά» στην Τουρκία.
Το σχέδιο της εταιρείας, σύμφωνα με την καταγγελία, ήταν η κυβέρνηση Ερντογάν να εγκρίνει νομοθεσία η οποία θα ενίσχυε του προϊόντος που παράγει η Dignita: αλκοτέστ στο ταμπλό του αυτοκινήτου, που κλειδώνουν τη μίζα όταν ο οδηγός είναι μεθυσμένος.
Σε αντάλλαγμα για 10 χρόνια εμπορικής αποκλειστικότητας των προϊόντων της, η Dignita είχε δεσμευθεί ότι θα πληρώσει δεκάδες εκατομμύρια δολάρια σε μίζες μέσω μιας εταιρείας-βιτρίνας, σε δύο ιδρύματα, στα οποία ο Μπιλάλ Ερντογάν είναι μέλος του διοικητικού συμβουλίου.
Στο ρεπορτάζ του Reuters, επισημαίνεται ότι αν και το σχέδιο αυτό ακυρώθηκε τον Σεπτέμβριο, εξηγεί με σαφή τρόπο πώς ένας επενδυτής θεωρούσε τον Μπιλάλ Ερντογάν ως βασικό πρόσωπο για να αποκτήσει πρόσβαση στον πρόεδρο Ερντογάν.
Ο διευθύνων σύμβουλος της Dignita, Άντερς Έρικσον, είπε στο Reuters ότι δεν μπορούσε να συζητήσει το υποτιθέμενο σχέδιο επειδή επρόκειτο να αποχωρήσει από την εταιρεία και δεσμευόταν από συμφωνία εμπιστευτικότητας. Από την πλευρά του, μέσω δικηγόρου, ο Μπιλάλ Ερντογάν είπε ότι οι ισχυρισμοί ότι συνεννοήθηκε με την Dignita «είναι εντελώς ανακριβείς» και συνιστούν έναν «ιστό ψεμάτων», ενώ ανώτερος αξιωματούχος της διεύθυνσης επικοινωνιών της τουρκικής προεδρίας αρνήθηκε να σχολιάσει το ρεπορτάζ.
Το Reuters, επισημαίνει ότι δεν μπόρεσε να επιβεβαιώσει με ανεξάρτητο τρόπο εάν ο Ταγίπ Ερντογάν και ο γιος του Μπιλάλ γνώριζαν ή είχαν ανάμειξη στο υποτιθέμενο σχέδιο δωροδοκίας της Dignita.
Η δικαστική διαδικασία
Η καταγγελία έγινε τον Απρίλιο και έκτοτε το υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ και οι Σουηδοί εισαγγελείς ανέθεσαν σε ειδικό πράκτορα και σε επιθεωρητή ντετέκτιβ, αντίστοιχα, να διεξαγάγουν προκαταρκτικές έρευνες και να καθορίσουν εάν τυχόν παραβιάστηκαν οποιεσδήποτε διατάξεις της αμερικανικής και σουηδικής νομοθεσίας κατά της δωροδοκίας. Οι προκαταρκτικές έρευνες ενδέχεται να μην οδηγήσουν σε επίσημες έρευνες ή κατηγορίες.
Και στις δύο χώρες, η δέσμευση για πληρωμή προμηθειών (μίζας) μπορεί να συνιστά ποινικό αδίκημα υπό ορισμένες συνθήκες. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, μπορεί να διαπιστωθεί παραβίαση του Νόμου περί Διαφθοράς στο εξωτερικό (FCPA) ακόμη και αν δεν έγιναν πληρωμές, σύμφωνα με τον Σκοτ Γκρέιτακ, δικηγόρος του οργανισμού κατά της Διαφθοράς Transparency International U.S. στην Ουάσιγκτον. «Αλλά θα έπρεπε να αποδειχθεί ότι υπήρξε συμφωνία και ότι υπήρξε κάποιου είδους απροκάλυπτη πράξη, όπως το άνοιγμα τραπεζικού λογαριασμού για να πάνε αυτά τα χρήματα».
Εκπρόσωποι του υπουργείου Δικαιοσύνης των ΗΠΑ και της Σουηδικής Γενικής Εισαγγελίας, αρνήθηκαν να κάνουν σχόλιο για την υπόθεση.