Η είδηση ότι δύο Αμερικανοί βουλευτές ετοιμάζονται να πετάξουν Αυγουστιάτικα στα κατεχόμενα με απευθείας πτήση από την Τουρκία κινητοποίησε άμεσα τις κυπριακές διπλωματικές αρχές και την ελληνική ομογένεια στην Ουάσιγκτον.
Στο άκουσμα των ονομάτων των βουλευτών η εύλογη ανησυχία που διαδέχτηκε την είδηση φάνταζε απολύτως δικαιολογημένη.
Ο Ρεπουμπλικάνος βουλευτής Pete Sessions από το Τέξας είναι άλλωστε ο πρώην συμπρόεδρος της ομάδας για τα τουρκικά θέματα στη Βουλή των Αντιπροσώπων (Turkish caucus).
Ο επίσης Ρεπουμπλικάνος συνάδελφος του Dan Newhouse από την πολιτεία της Ουάσιγκτον στη δυτική ακτή των ΗΠΑ είναι και αυτός μέλος του Turkish Caucus. Επιπλέον, δεν έχει ιδιαίτερες επαφές με την ελληνοκυπριακή ομογένεια και το ιστορικό του δεν δείχνει να έχει κάποια βαθιά γνώση των θεμάτων που μας αφορούν.
Η επίσκεψη δύο εκλεγμένων μελών της Βουλής των Αντιπροσώπων με απευθείας πτήση στα κατεχόμενα θα ήταν σίγουρα ένα πρωτόγνωρο βήμα που θα ερχόταν ξεκάθαρα σε αντίθεση με τη διαχρονική πολιτική που έχουν ακολουθήσει όλες οι αμερικανικές κυβερνήσεις για το συγκεκριμένο θέμα. Παρόλα όμως αυτά, υπήρχαν ακόμα αρκετά ερωτηματικά για ένα ταξίδι που φαινόταν να έχει παντού το αποτύπωμα των τουρκικών αρχών.
Αρχικά από το γραφείο του βουλευτή Dan Newhouse οι συνεργάτες του μας δήλωσαν άγνοια για την επίσκεψη στα κατεχόμενα. Για να είμαστε ακριβοδίκαιοι, οι άνθρωποι δεν φάνηκαν να γνωρίζουν και πολλά για το θέμα του Κυπριακού.
Η απάντηση, όμως, που έδωσαν είναι ότι δεν μπορεί να υπάρχει κάτι το μεμπτό σε αυτό το ταξίδι, καθώς είναι εγκεκριμένο και οργανωμένο από το Κογκρέσο.
Αυτή η πληροφορία ουσιαστικά (έγκριση του Κογκρέσου) αποκάλυψε τη σύγχυση που υπήρχε, καθώς φαίνεται ότι μιλούσαν για μια επίσημη επίσκεψη ομάδας βουλευτών στην Τουρκία και όχι στα κατεχόμενα, κάτι που είναι ιδιαίτερα συνηθισμένο. Αυτό, όμως, που προκύπτει, και ίσως έχει ακόμα περισσότερο ενδιαφέρον, είναι ότι η Άγκυρα προσπάθησε να παρασύρει τους βουλευτές που ήδη θα βρίσκονταν στην Τουρκία και να τους πείσει να κάνουν και ένα δεύτερο ταξίδι, παίρνοντας μια απευθείας πτήση προς τα κατεχόμενα.
Ανεπιβεβαίωτες ακόμα πληροφορίες κάνουν λόγο για μια πρόσκληση του Τουρκοκυπριακού Εμπορικού Επιμελητηρίου, την οποία η Άγκυρα προσπάθησε να χρησιμοποιήσει ως δόλωμα για να παρασύρει τους βουλευτές.
Εάν όντως αληθεύει αυτή η πληροφορία πρόκειται για μια θλιβερή εξέλιξη, με δεδομένο ότι το επιμελητήριο είναι μια οργάνωση που προϋπάρχει της εισβολής, χαίρει εκτίμησης και θεωρείται ότι μπορεί να παίξει ένα εποικοδομητικό ρόλο. Ίσως αξίζει να εξεταστούν τα νέα δεδομένα προκειμένου να διαπιστωθεί εάν πλέον ελέγχεται πλήρως και έχει μετατραπεί σε ένα όργανο της τουρκικής προπαγάνδας.
Από την άλλη μεριά, στενός συνεργάτης του βουλευτή Pete Sessions αρχικά έκανε λόγο για μια ιδιωτική και όχι επίσημη επίσκεψη, υποστηρίζοντας ότι πρόκειται για ένα προσωπικό θέμα. Βεβαίως αυτή η υπεκφυγή δεν αποτελεί άλλοθι, καθώς ο κ. Sessions πρέπει να γνωρίζει καλά ότι μια τέτοια κίνηση από έναν εν ενεργεία Αμερικανό βουλευτή δεν μπορεί να αποσυνδεθεί από τον συμβολισμό και τη πολιτική σημειολογία που επιφέρει.
Για παράδειγμα, φανταστείτε το σάλο που θα είχε προκληθεί εάν κάποιος συνάδελφος του έπαιρνε το αεροπλάνο για να πάει να παραθερίσει στην κατεχόμενη από τους Ρώσους Κριμαία.
Σύμφωνα με πληροφορίες της Hellas Journal και του ΡΙΚ, φαίνεται ότι τις τελευταίες μέρες υπήρξε έντονο διπλωματικό παρασκήνιο, καθώς το προγραμματισμένο ταξίδι των δύο βουλευτών προκάλεσε αρχικά την έντονη δυσαρέσκεια της αμερικανικής πρεσβείας στη Λευκωσία.
Εξίσου αρνητική ήταν και η εισήγηση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, με την αμερικανική γραφειοκρατία να εκτιμά ότι μια τέτοια αχρείαστη και προκλητική ενέργεια μπορεί να διαταράξει το καλό κλίμα και τη θετική τροχιά στην οποία έχουν περιέλθει οι σχέσεις της Ουάσιγκτον με την Λευκωσία.
Αντιδράσεις, όμως, υπήρξαν και μέσα στο ίδιο το Κογκρέσο, με τους Ρεπουμπλικάνους βουλευτές Γκας Μπιλιράκη και Νικόλ Μαλλιωτάκη να προσεγγίζουν τον Dan Newhouse στην αίθουσα της ολομέλειας προκειμένου να τον ενημερώσουν καλύτερα για το Κυπριακό αλλά και για τις πολιτικές προεκτάσεις που μια τέτοια επίσκεψη ντε φάκτο λαμβάνει.
Μάλιστα, στο πηγαδάκι των βουλευτών ήρθε να προστεθεί ο πρόεδρος της Επιτροπής Διεθνών Υποθέσεων της Βουλής, Μάικλ Μακόλ, ο οποίος συμβούλεψε τον κ. Newhouse να αποφύγει το συγκεκριμένο ταξίδι.
Τα όσα ακολούθησαν από εκεί και πέρα είναι ενδεικτικά των βασικών διαφορών που χωρίζουν τους δύο βουλευτές. Το γραφείο του Dan Newhouse μας ανακοίνωσε ότι αναβάλει την επίσκεψη στα κατεχόμενα, με τους συνεργάτες του να λένε επισήμως ότι δεν υπάρχει ο απαραίτητος χρόνος για μια τέτοια επίσκεψη λόγω άλλων υποχρεώσεων.
Ωστόσο, στην επικοινωνία που είχαμε με την πλευρά του Pete Sessions μας είπαν ότι αυτή τη στιγμή δεν είναι σε θέση να απαντήσουν στα ερωτήματα που θέσαμε, καθώς πολλές λεπτομέρειες του ταξιδιού θα ξεκαθαριστούν στο τέλος αυτής της εβδομάδας. Σύμφωνα πάντως με τις πληροφορίες που μέχρι στιγμής έχουμε, ο κ. Sessions σκοπεύει να προχωρήσει κανονικά και να μην αλλάξει κάτι στον προγραμματισμό αυτής της επίσκεψης.
Για τους παροικούντες εν τη Ιερουσαλήμ, αυτή η διαφορετική στάση των δύο βουλευτών δεν προκαλεί έκπληξη. Ο Dan Newhouse μπορεί να είναι μέλος της ομάδας για τα τουρκικά θέματα στη Βουλή των Αντιπροσώπων και μπορεί να βλέπει με κάποια συμπάθεια ορισμένες από τις θέσεις της Άγκυρας.
Είναι, όμως, συγχρόνως ένας λογικός και μετριοπαθής πολιτικός που ξέρει να ακούει και να ζυγίζει καταστάσεις. Δεν θα κλείσει τα μάτια σε ξεκάθαρα θέματα Διεθνούς Δικαίου ή διαφύλαξης των αμερικανικών συμφερόντων για χάρη της όποιας σχέσης του με την Τουρκία.
Αντιθέτως, πηγές στο Κογκρέσο περιγράφουν τον Pete Sessions ως έναν Τεξανό καουμπόι που λειτουργεί ως «gun for hire». Όπως λένε, κανένα λογικό επιχείρημα ή πρόσταγμα του Διεθνούς Δικαίου δεν μπορεί έναν τέτοιο άνθρωπο να τον μεταπείσει. Είναι άλλωστε ενδεικτικό ότι η ισχυρή ελληνοαμερικανική κοινότητα του Τέξας δεν έχει κάποια ιδιαίτερη παρουσία στην εκλογική του περιφέρεια. Εάν είχε, τότε ίσως σήμερα να μιλούσαμε για μια εντελώς διαφορετική κατάσταση.
Δεν γνωρίζουμε μετά βεβαιότητας το τι πρόκειται να πράξει ο Τεξανός βουλευτής. Αυτό, όμως, που γνωρίζουμε είναι ότι πρέπει να απαντήσει το ποιος θα πληρώσει για το συγκεκριμένο ταξίδι στα κατεχόμενα.
Δυστυχώς από το γραφείο του δεν έχουμε πάρει κάποια απάντηση. Εάν μέχρι το τέλος της εβδομάδας δεν έχουν δοθεί απαντήσεις, η Hellas Journal και το ΡΙΚ θα απευθυνθούν στην Επιτροπή Δεοντολογίας της Βουλής και θα κάνουν αίτηση για να λάβουν όλα τα σχετικά έγγραφα προκειμένου να ξεκαθαριστεί ο χαρακτήρας και ο σκοπός αυτής της επίσκεψης.
Είναι πλέον εμφανές ότι περνάμε σε μια νέα φάση που χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή. Με τον πρόεδρο Ερντογάν να μην κάνει πίσω από τη λύση της διχοτόμησης, πρέπει να θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι η Τουρκία θα εντείνει τις προσπάθειες για να πετύχει μικρές και συμβολικές νίκες που θα ενισχύσουν τη νέα της διαπραγματευτική θέση.
Οι διπλωματικές αρχές και η ομογένεια έδειξαν ταχύτατα αντανακλαστικά, αλλά αυτή η καλή δουλειά πρέπει να συνεχιστεί για να μην δοθεί κανένα περιθώριο στον Ερντογάν να παίξει το παιχνίδι της διχοτόμησης στο Κογκρέσο.