«Καμπανάκι» για τον επερχόμενο καύσωνα Κλέων που έρχεται στην Ελλάδα την Τετάρτη και θα κρατήσει έως και την άλλη εβδομάδα κρούουν ΕΜΥ και μετεωρολόγοι. Το μεσημέρι της Δευτέρας η ΕΜΥ εξέδωσε έκτακτο δελτιο, δίνοντας αναλυτικά στοιχεία για τις ημέρες με πολλή ζέστη, αλλά και τις θερμοκρασίες που θα δούμε.
Ο καύσωνας αυτός, σύμφωνα με το έκτακτο δελτίο επικίνδυνων καιρικών φαινομένων, εντάσσεται στα Επικίνδυνα Καιρικά Φαινόμενα, έχει διάρκεια τουλάχιστον έξι ημερών με θερμότερες ημέρες την Παρασκευή και το Σάββατο.
Προς το παρόν τα δεδομένα παραμένουν ρευστά για την ακριβή διάρκεια του καύσωνα, με τις τελευταίες προγνώσεις να αναφέρουν πως σίγουρα οι θερμοκρασίες θα είναι υψηλές και θα ξεπερνούν τους 37 βαθμούς Κελσίου καθ' όλη τη διάρκεια της επόμενης εβδομάδας.
Την ίδια ώρα έκτακτα μέτρα εξέδωσε το υπουργείο Εργασίας αναφορικά με τον καύσωνα που θα πλήξει την Ελλάδα για τουλάχιστον έξι ημέρες σύμφωνα με την ΕΜΥ.
Σε αυτά περιλαμβάνεται η τηλεργασία και η παύση εργασιών κατά τις θερμές ώρες της μέρας.
Έκτακτα μέτρα από το υπουργείο Εργασίας
Στο πλαίσιο της τήρησης των κανόνων για την Υγεία και Ασφάλεια στην Εργασία, το Υπουργείο Εργασίας & Κοινωνικής Ασφάλισης, απευθύνει αυστηρή σύσταση στους εργοδότες να προβούν τόσο στη λήψη των απαραίτητων τεχνικών και οργανωτικών μέτρων, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, όσο και σε μείωση απασχόλησης ή/και παύση εργασιών κατά τις ώρες θερμοκρασιακής αιχμής (12.00 – 17.00), όπου αυτό κριθεί, κατά περίπτωση, απαραίτητο, για την αποφυγή των φαινομένων θερμικής καταπόνησης υπό συνθήκες καύσωνα.
Ειδικότερα λαμβάνοντας υπόψη και την από 26 Μαΐου 2023 (αριθ. πρωτ. 52903) σχετικής εγκυκλίου της Γενικής Γραμματείας Εργασιακών Σχέσεων του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, προβλέπονται:
Α. ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΗΣ ΘΕΡΜΙΚΗΣ ΚΑΤΑΠΟΝΗΣΗΣ
- Οργάνωση του χρόνου εργασίας με προγραμματισμό διαλειμμάτων κατάλληλης διάρκειας για τη μείωση της θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων.
- Προγραμματισμός των εργασιών που συνεπάγονται υψηλή θερμική καταπόνηση των εργαζομένων, κατά το δυνατόν, σε ώρες εκτός θερμοκρασιακών αιχμών.
- Μείωση της απασχόλησης ή παύση εργασιών σε ιδιαίτερα επιβαρυμένους θερμικά χώρους όπως είναι τα μηχανοστάσια, χυτήρια, υαλουργεία, κεραμοποιεία, ναυπηγικές εργασίες κ.λπ. μεταξύ των ωρών 12.00-17.00.
- Διαμόρφωση κυλικείων, ή άλλων κατάλληλων χώρων για το χρόνο διαλείμματος. Οι χώροι αυτοί, ανάλογα με τις αντικειμενικές ανάγκες και δυνατότητες, να εξοπλίζονται με σύστημα κλιματισμού. Οι χώροι αυτοί θα επιλεγούν μετά από συνεργασία του εργοδότη και του Τεχνικού Ασφάλειας, Ιατρού Εργασίας και μελών ΕΥΑΕ και όπου δεν υπάρχουν των εκπροσώπων των εργαζομένων.
- Παροχή πόσιμου δροσερού νερού σε θερμοκρασία 10 -15 °C.
B. ΕΙΔΙΚΕΣ ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ ΓΙΑ ΥΠΑΙΘΡΙΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ
Τα μέτρα που μπορεί να ληφθούν για να αντιμετωπιστεί τυχόν θερμική καταπόνηση των εργαζομένων περιλαμβάνουν:
- Χορήγηση και χρήση κατάλληλου καλύμματος κεφαλής όπου δεν προβλέπεται χρήση κράνους προστασίας, καθώς και προστατευτικών μέσων δέρματος.
- Διαμόρφωση / επιλογή σκιερού μέρους για διαλείμματα.
- Διαμόρφωση / επιλογή σκιερού μέρους ή κατασκευή κατάλληλων στεγάστρων για την εκτέλεση των εργασιών, όπου αυτό είναι δυνατόν.
- Προγραμματισμός των εργασιών έτσι ώστε οι πλέον επιβαρυμένες (π.χ. εργασίες ασφαλτόστρωσης) να γίνονται τις ώρες που οι θερμοκρασίες είναι χαμηλότερες.
- Μείωση της απασχόλησης ή/και παύση εργασιών κατά το χρονικό διάστημα μεταξύ των ωρών 12.00-17.00
- Χορήγηση πόσιμου δροσερού νερού (10-15 °C).
Για εργαζόμενους που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου και ειδικά στις περιπτώσεις έκθεσής τους σε επιβαρυντικές συνθήκες, συστήνεται, όπου αυτό είναι εφικτό από τη φύση της εργασίας, η δυνατότητα εξ αποστάσεως εργασία μέσω τηλεργασίας (Πίνακας 1).
*ΔΜΣ=βάρος/ύψος2 (Kg/m2)
Η Επιθεώρηση Εργασίας εντατικοποιεί τους στοχευμένους ελέγχους σε εργασιακούς χώρους, σύμφωνα και με την επισυναπτόμενη υπ’ αριθμ. 267075 /30.05.2023 εγκύκλιο, με έμφαση σε
- υπαίθριες εργασίες (π.χ. οικοδομές, οδικά και άλλα τεχνικά έργα),
- εργασίες σε στεγασμένους χώρους, όπου λόγω της φύσης των παραγωγικών διαδικασιών μπορεί να υπάρχει επί πλέον θερμική καταπόνηση από υψηλές τιμές θερμοκρασίας-υγρασίας και ακτινοβολούμενη θερμότητα (π.χ. σε χυτήρια, μεταλλουργίες, βιομηχανίες πλαστικών, κ.α.), καθώς και
- χειρωνακτικές εργασίες (π.χ. μεταφορά βαρέων αντικειμένων, οικοδομικών υλικών).
ΥΠΠΟ: Πρόσθετα μέτρα, εν όψει καύσωνα
Σύσκεψη με αντικείμενο τη λήψη επιπλέον μέτρων πυροπροστασίας πραγματοποιήθηκε σήμερα στο Υπουργείο Πολιτισμού, κατά τη διάρκεια της οποίας η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη έδωσε οδηγίες για τη λήψη επαυξημένων προληπτικών μέτρων, ενόψει των υψηλών θερμοκρασιών, που προβλέπονται τις επόμενες μέρες.
Αξιολογήθηκαν οι ενέργειες, που έχουν ήδη γίνει από τις Εφορείες Αρχαιοτήτων, σε επισκέψιμους αρχαιολογικούς χώρους, στο πλαίσιο του προγράμματος της συστηματικής συνεργασίας με το Υπουργείο Πολιτικής Προστασίας και Κλιματικής Κρίσης, όπως έλεγχος και συντήρηση του δικτύου πυροπροστασίας, καθαρισμοί, αποψιλώσεις, κ.ά., ενώ συζητήθηκε διεξοδικά η εφαρμογή των σχεδίων εκκένωσης των χώρων σε περίπτωση πυρκαγιάς.
Εξάλλου, λόγω των υψηλών θερμοκρασιών που αναμένονται τις επόμενες ημέρες εξετάστηκε το ενδεχόμενο διακοπής του ωραρίου λειτουργίας συγκεκριμένων αρχαιολογικών χώρων, εφόσον χρειαστεί, σε συγκεκριμένες ώρες, σύμφωνα με την πρόγνωση της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας.
Επιπροσθέτως, ειδικά για την Ακρόπολη, θα τοποθετηθούν -με φροντίδα του Οργανισμού Ανάπτυξης και Διαχείρισης Πολιτιστικών Πόρων- σκίαστρα για τις ημέρες του καύσωνα, ενώ σε συνεργασία με τον Ελληνικό Ερυθρό Σταυρό θα διανέμονται δωρεάν νερά στους επισκέπτες για τις ώρες με πολύ υψηλές θερμοκρασίες.
Έκτακτο δελτίο της ΕΜΥ
1. Την Τετάρτη (12-7-2023) υψηλές θερμοκρασίες θα επικρατήσουν κυρίως στα κεντρικά και νότια ηπειρωτικά. Η μέγιστη τιμή της θερμοκρασίας θα φθάσει:
α. στα βόρεια ηπειρωτικά τους 36 με 37 βαθμούς και στην κεντρική Μακεδονία τους 37 με 38 βαθμούς Κελσίου.
β. στα υπόλοιπα ηπειρωτικά τους 38 με 39 και στο εσωτερικό της Στερεάς και της Θεσσαλίας τους 40 βαθμούς Κελσίου.
γ. στη νησιωτική χώρα τους 32 με 33 και στα νησιά του Ιονίου, τα Δωδεκάνησα και τη νότια Κρήτη τους 35 βαθμούς Κελσίου.
2. Την Πέμπτη (13-7-2023) υψηλές θερμοκρασίες θα επικρατήσουν σε όλη σχεδόν τη χώρα.
α. Στα βόρεια ηπειρωτικά η μέγιστη τιμή της θερμοκρασίας θα φθάσει τους 37 με 38 βαθμούς και στην κεντρική Μακεδονία και το εσωτερικό της Ηπείρου τους 39 με 40 βαθμούς Κελσίου ενώ οι ελάχιστες τιμές της θα κυμανθούν περί τους 27 με 29 βαθμούς Κελσίου.
β. Στα υπόλοιπα ηπειρωτικά η μέγιστη τιμή της θερμοκρασίας θα φθάσει τους 39 με 40 και στο εσωτερικό της Στερεάς και της Θεσσαλίας τους 41 βαθμούς Κελσίου ενώ οι ελάχιστες τιμές της θα κυμανθούν περί τους 28 με 30 βαθμούς Κελσίου.
γ. Στη νησιωτική χώρα η μέγιστη τιμή της θερμοκρασίας θα φθάσει τους 33 με 35 και στα νησιά του Ιονίου, τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου, τα Δωδεκάνησα και τη νότια Κρήτη τους 36 με 37 βαθμούς Κελσίου ενώ οι ελάχιστες τιμές της θα κυμανθούν περί τους 25 με 27 βαθμούς Κελσίου.
3. Την Παρασκευή (14-7-2023) οι υψηλές θερμοκρασίες θα κορυφωθούν.
α. Στα βόρεια ηπειρωτικά η μέγιστη τιμή της θερμοκρασίας θα φθάσει τους 38 με 39 βαθμούς και στην κεντρική Μακεδονία και το εσωτερικό της Ηπείρου τους 40 με 41 βαθμούς Κελσίου ενώ οι ελάχιστες τιμές της θα κυμανθούν περί τους 28 με 30 βαθμούς Κελσίου.
β. Στα υπόλοιπα ηπειρωτικά η μέγιστη τιμή της θερμοκρασίας θα φθάσει τους 40 με 41, στο εσωτερικό της Στερεάς τους 41 με 42 και στο εσωτερικό της Θεσσαλίας τους 43 βαθμούς Κελσίου ενώ οι ελάχιστες τιμές της θα κυμανθούν περί τους 28 με 31 βαθμούς Κελσίου.
γ. Στη νησιωτική χώρα η μέγιστη τιμή της θερμοκρασίας θα φθάσει τους 35 με 36 και στα νησιά του Ιονίου, τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου, τα Δωδεκάνησα και τη νότια Κρήτη τους 37 με 40 βαθμούς Κελσίου ενώ οι ελάχιστες τιμές της θα κυμανθούν περί τους 27 με 29 βαθμούς Κελσίου.
4. Το Σάββατο (15-7-2023) οι πολύ υψηλές θερμοκρασίες θα διατηρηθούν.
α. Στα βόρεια ηπειρωτικά η μέγιστη τιμή της θερμοκρασίας θα φθάσει τους 38 με 39 βαθμούς και στην κεντρική Μακεδονία και το εσωτερικό της Ηπείρου τους 40 με 41 βαθμούς Κελσίου ενώ οι ελάχιστες τιμές θα κυμανθούν περί τους 30 βαθμούς Κελσίου.
β. Στα υπόλοιπα ηπειρωτικά τους 40 με 41, στο εσωτερικό της Στερεάς και της Πελοποννήσου τους 41 με 42 και στο εσωτερικό της Θεσσαλίας τους 43 βαθμούς Κελσίου ενώ οι ελάχιστες τιμές θα κυμανθούν περί τους 29 με 31 βαθμούς Κελσίου.
γ. Στη νησιωτική χώρα τους 36 με 37 και στα νησιά του Ιονίου, τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου, τα Δωδεκάνησα και τη νότια Κρήτη τους 38 με 39 βαθμούς Κελσίου ενώ οι ελάχιστες τιμές θα κυμανθούν περί τους 28 με 30 βαθμούς Κελσίου.
5. Σύμφωνα με τα τελευταία προγνωστικά στοιχεία, αν και προβλέπεται μικρή πτώση της θερμοκρασίας την Κυριακή (16-7-2023), οι συνθήκες καύσωνα θα διατηρηθούν έως τις αρχές της ερχόμενης εβδομάδας.
LIVE χάρτης με τις υψηλές θερμοκρασίες στη χώρα μας:
Προσοχή στις ευπαθείς ομάδες - Ποιοι κινδυνεύουν και πώς να προστατευτούν
Μετά το δελτίο της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας (Ε.Μ.Υ.) για το επερχόμενο κύμα καύσωνα, το Υπουργείο Υγείας εξέδωσε εγκύκλιο αναφορικά με την πρόληψη των επιπτώσεων από την εμφάνιση υψηλών θερμοκρασιών.
Ιδιαιτέρως, εφιστάται η προσοχή σε ηλικιωμένους, εγκύους, παιδιά και ευπαθείς ομάδες, οι οποίες βρίσκονται σε άμεσο κίνδυνο από τις επερχόμενες μεταβολές της θερμοκρασίας.
Σύσταση του Υπουργείου για την προφύλαξη των πολιτών αποτελεί η παραμονή τους σε κλιματιζόμενους χώρους, η αποφυγή έκθεσης στον ήλιο, η χρήση καπέλου και το ελαφρύ ντύσιμο. Παράλληλα συνιστάται η ενυδάτωση, τα ελαφριά γεύματα και η αποφυγή της βαριάς σωματικής εργασίας.
Για τους χρόνια πάσχοντες κρίνεται αναγκαία η επικοινωνία με τον θεράποντα ιατρό τους για περαιτέρω οδηγίες, ενώ ειδική σύσταση απευθύνεται προς τους μεγαλύτερους σε ηλικία συμπολίτες μας με υποκείμενα νοσήματα να παραμείνουν εντός της οικίας τους κατά τις μεσημβρινές ώρες.
Το Υπουργείο Υγείας, σε συνεργασία με τα συναρμόδια Υπουργεία, τις Υγειονομικές Περιφέρειες της χώρας και το Ε.Κ.Α.Β. φροντίζει, ώστε όλοι οι αρμόδιοι φορείς να είναι σε ετοιμότητα και να παρέχουν επαρκείς υπηρεσίες προς όλους τους πολίτες.
Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο
Ποιός κινδυνεύει από τις υψηλές θερμοκρασίες:
- ηλικιωμένοι
- μωρά και μικρά παιδιά
- έγκυες και θηλάζουσες γυναίκες
- άτομα που είναι υπέρβαρα ή παχύσαρκα
- άτομα που εργάζονται ή ασκούνται έντονα σε ζεστό περιβάλλον
- άτομα με χρόνιες παθήσεις (καρδιαγγειακές παθήσεις, υπέρταση, σακχαρώδη διαβήτη, πνευμονοπάθειες, νεφροπάθειες, ηπατοπάθειες, ψυχική νόσο, άνοια, αλκοολισμό ή κατάχρηση ναρκωτικών ουσιών κ.λ.π.)
- άτομα με οξεία νόσο, όπως λοίμωξη με πυρετό ή γαστρεντερίτιδα (διάρροια ή / και έμετο)
- άτομα που για καθαρά ιατρικούς λόγους παίρνουν φάρμακα για τα χρόνια νοσήματά τους, όπως π.χ. διουρητικά, αντιχολινεργικά, ψυχοφάρμακα, ορμονούχα (συμπεριλαμβανομένης της ινσουλίνης και των αντιδιαβητικών δισκίων). Ιδιαίτερα κατά
την περίοδο των υψηλών θερμοκρασιών περιβάλλοντος θα πρέπει να συμβουλεύονται το γιατρό τους για την ενδεχόμενη τροποποίηση της δοσολογίας.
Πώς μπορείτε να προστατευτείτε
Γενικές οδηγίες προφύλαξης:
- Παραμονή σε χώρους που κλιματίζονται.
- Ντύσιμο ελαφρύ και άνετο με ανοιχτόχρωμα ρούχα από πορώδες υλικό, ώστε να διευκολύνεται ο αερισμός του σώματος και η εξάτμιση του ιδρώτα.
- Χρήση καπέλου από υλικό που να επιτρέπει τον αερισμό του κεφαλιού.
- Χρήση μαύρων ή σκουρόχρωμων γυαλιών ηλίου με φακούς που προστατεύουν από την ηλιακή ακτινοβολία.
- Αποφυγή έκθεσης στον ήλιο, ιδίως για τα βρέφη και τους ηλικιωμένους.
- Αποφυγή βαριάς σωματικής εργασίας.
- Αποφυγή πολύωρων ταξιδιών με μέσα συγκοινωνίας που δε διαθέτουν κλιματισμό.
- Τα μέσα μαζικής μεταφοράς πρέπει να φροντίζουν για την καλή λειτουργία του κλιματισμού τους λαμβάνοντας υπόψη τα προαναφερόμενα στο πρώτο εδάφιο των γενικών οδηγιών (ανωτέρω σχετ.), για την καλύτερη εξυπηρέτηση του κοινού.
- Πολλά χλιαρά ντους κατά τη διάρκεια της ημέρας και τοποθέτηση δροσερών επιθεμάτων στο κεφάλι και στο λαιμό.
- Μικρά σε ποσότητα και ελαφριά γεύματα φτωχά σε λιπαρά, με έμφαση στη λήψη φρούτων και λαχανικών.
- Λήψη άφθονων υγρών (νερού και χυμών φρούτων), ιδιαίτερα από τα βρέφη και τους ηλικιωμένους και αποφυγή του αλκοόλ. Αν η εφίδρωση είναι μεγάλη, συστήνεται η πρόσθετη λήψη μικρών δόσεων αλατιού.
- Άτομα που πάσχουν από χρόνια νοσήματα θα πρέπει να συμβουλευτούν τον θεράποντα ιατρό τους, από τον οποίο θα λάβουν επιπρόσθετες οδηγίες ανάλογα με την κατάστασή τους καθώς και οδηγίες για την πιθανή αλλαγή της δοσολογίας της φαρμακευτικής τους
αγωγής. - Οι ηλικιωμένοι να μην εγκαταλείπονται μόνοι τους αλλά να εξασφαλίζεται κάποιο άτομο για την καθημερινή τους φροντίδα.
- Οι χώροι εργασίας πρέπει να διαθέτουν κλιματιστικά μηχανήματα ή απλούς ανεμιστήρες, κατά προτίμηση οροφής, και σε κάθε περίπτωση φυσικό αερισμό των χώρων. Το ίδιο
ισχύει και για τα ιδρύματα, που περιθάλπουν νεογνά, βρέφη, παιδιά, ηλικιωμένους και
άτομα με ειδικές ανάγκες. Ποιες οι συνέπειες από την έκθεση σε υψηλές θερμοκρασίες
Όσον αφορά στις συνέπειες για τον οργανισμό μας από την έκθεση σε υψηλές θερμοκρασίες, η εκτελεστική αντιπρόεδρος του τμήματος επειγόντων περιστατικών του Ιατρικού Κέντρου της Βοστώνης, δρα Τζούντιθ Λίντεν αναφέρει αρχικά ότι το σώμα μας είναι συνηθισμένο σε ένα συγκεκριμένο εύρος, συνήθως μεταξύ 36,1-37,2 βαθμών Κελσίου.
Τα συμπτώματα της θερμοπληξίας
Πρώτο σύμπτωμα συνήθως είναι οι κράμπες λόγω απώλειας αλάτων. Μπορεί να εμφανισθούν ζάλη, σύγχυση, πονοκέφαλος, ναυτία και εμετός. Επίσης μπορεί να παρατηρηθούν παραλήρημα, σπασμοί και κάποιες φορές πλήρης απώλεια αισθήσεων. Το δέρμα είναι καυτό, ερυθρό και ξηρό, ο πυρετός μπορεί να φτάνει τους 41 βαθμούς Κελσίου, η αναπνοή είναι γρήγορη ενώ ο σφυγμός εξασθενεί προοδευτικά.
Σε βαριά θερμοπληξία ο ασθενής παθαίνει μαζική καταστροφή των μυών, νεφρική και αναπνευστική ανεπάρκεια έως και πνευμονικό οίδημα. Ο καρδιακός ρυθμός διαταράσσεται όπως και η πήξη του αίματος. Σε προχωρημένα στάδια μπορεί να παρατηρηθεί ακόμα και εγκεφαλοπάθεια η οποία μπορεί να οδηγήσει σε κώμα, ενώ ο θάνατος σ' αυτές τις συνθήκες είναι πολύ πιθανός. Αναφέρεται 25% θνητότητα των πασχόντων.
Τα σημάδια που δείχνουν θερμοπληξία
Ωστόσο, η πιο σοβαρή πάθηση που σχετίζεται με τη ζέστη και, αν δεν αντιμετωπιστεί, μπορεί να οδηγήσει σε θάνατο, είναι η θερμοπληξία.
«Αυτό συμβαίνει όταν η θερμοκρασία του σώματός σας ξεπερνά τους 40 βαθμούς περίπου, και εκεί αρχίζουν να αποτυγχάνουν οι μηχανισμοί σας», υπογραμμίζει η Λίντεν.
Τα προειδοποιητικά σημάδια μπορεί να περιλαμβάνουν εξαιρετικά υψηλές θερμοκρασίες σώματος, κόκκινο και ξηρό δέρμα, γρήγορο σφυγμό, πονοκέφαλο, ζάλη, ναυτία ή απώλεια συνείδησης, σύμφωνα με το CDC.
Το χαρακτηριστικό γνώρισμα της θερμοπληξίας είναι η σύγχυση και η ταραχή, συμπλήρωσε η ίδια.
«Έτσι, όταν κάποιος βρίσκεται στη ζέστη και είναι συγχυσμένος και ταραγμένος, αυτό είναι θερμοπληξία μέχρι αποδείξεως του αντιθέτου και πρέπει να καλέσετε ασθενοφόρο ή να ζητήσετε αμέσως βοήθεια και να απομακρύνετε το άτομο από τη ζέστη», σημείωσε.
Τι είναι η αφυδάτωση και ποια τα συμπτώματα
Κάτι που πρέπει να κάνουμε πολύ πιο συχνά τις ημέρες ενός καύσωνα είναι το να πίνουμε νερό, ώστε να αποφύγουμε τον κίνδυνο αφυδάτωσης.
Στη φυσιολογία, αφυδάτωση είναι η ανεπάρκεια του συνολικού σωματικού ύδατος, με μια συνοδευτική διαταραχή των μεταβολικών διεργασιών. Λαμβάνει χώρα όταν η απώλεια ελευθέρου ύδατος υπερβαίνει τη λήψη του ελευθέρου ύδατος, συνήθως λόγω άσκησης, ασθένειας, ή υψηλής περιβαλλοντικής θερμοκρασίας. Η ήπια αφυδάτωση μπορεί επίσης να προκληθεί από διούρηση εμβάπτισης, που μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο νόσου αποσυμπίεσης στους δύτες.
Τα περισσότερα άτομα μπορούν να ανεχθούν μια απώλεια σε ποσοστό 3-4% του συνολικού σωματικού ύδατος χωρίς δυσκολία ή αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία. Μείωση 5-8% μπορεί να προκαλέσει κόπωση και ζάλη. Απώλεια πάνω από 10% του συνολικού σωματικού ύδατος μπορεί να προκαλέσει σωματική και νοητική επιδείνωση, συνοδευόμενη από σοβαρή δίψα. Θάνατος συμβαίνει με απώλεια μεταξύ 15-25% του σωματικού ύδατος. Ήπια αφυδάτωση χαρακτηρίζεται από δίψα και γενική δυσφορία και αποκαθίσταται συνήθως με στοματική επανυδάτωση.
Η αφυδάτωση μπορεί να προκαλέσει υπερνατριαιμία (υψηλά επίπεδα ιόντων νατρίου στο αίμα) και διαφέρει από την υπογκαιμία (απώλεια όγκου αίματος, ειδικότερα πλάσματος αίματος).
Όπως προαναφέραμε, η αφυδάτωση συμβαίνει όταν το σώμα σας χάνει περισσότερα υγρά από όσα προσλαμβάνει. Τα άτομα που κινδυνεύουν περισσότερο από αφυδάτωση είναι τα μωρά, τα παιδιά και οι ηλικιωμένοι.
Τα συμπτώματα της αφυδάτωσης περιλαμβάνουν τα εξής:
- Αίσθημα δίψας.
- Σκούρα κίτρινα και έντονα μυρωδάτα ούρα.
- Αίσθημα ζάλης ή ζαλάδας.
- Αίσθημα κόπωσης.
- Ξηρότητα του στόματος, των χειλιών και των ματιών.
- Λιγότερο κατούρημα, λιγότερο από τέσσερις φορές την ημέρα.
Η αφυδάτωση μπορεί να συμβεί πιο εύκολα αν έχετε:
- Διαβήτη.
- Εμετό ή διάρροια.
- Έχετε παραμείνει στον ήλιο για πολύ ώρα (θερμοπληξία).
- Έχετε πιει πάρα πολύ αλκοόλ.
- Ιδρώσατε πάρα πολύ μετά από άσκηση.
- Υψηλή θερμοκρασία 38C ή περισσότερο.
- Έχετε πάρει φάρμακα που σας κάνουν να κατουράτε περισσότερο (διουρητικά).
Το NHS λέει ότι οι άνθρωποι που πάσχουν από αφυδάτωση πρέπει να καλούν το ΕΚΑΒ ή να πηγαίνουν στο νοσοκομείο εάν παρουσιάσουν κάποιο από τα ακόλουθα:
- Αισθάνεστε ασυνήθιστα κουρασμένοι.
- Έχετε σύγχυση και αποπροσανατολισμό.
- Οποιαδήποτε ζάλη όταν σηκώνεστε δεν υποχωρεί.
- Δεν έχετε κατουρήσει όλη την ημέρα.
- Ο σφυγμός σας είναι αδύναμος ή γρήγορος.
- Έχετε σπασμούς (επιληπτικές κρίσεις).
Οδηγίες πνευμονολόγων για τον καύσωνα
Από την πλευρά της, η Ένωση Πνευμονολόγων Ελλάδας προχώρησε σε συστάσεις προς τους πολίτες ενόψει καύσωνα, καλώντας τους να παραμένουν σε εσωτερικούς κλιματιζόμενους χώρους και να αποφεύγουν τις άσκοπες μετακινήσεις με έκθεση στη ζέστη.
Οι ασθενείς με χρόνια αναπνευστικά́ προβλήματα, όπως η Χρόνια Αποφρακτική́ Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) και το βρογχικό́ άσθμα, καλό́ θα ήταν να βρίσκονται σε συνεχή́ επαφή́ με τον γιατρό́ τους και να λαμβάνουν την αγωγή́ τους συστηματικά́ σύμφωνα με τις οδηγίες του.
Συμπτώματα όπως η δυσκολία στην αναπνοή́, ο βήχας ή η αποβολή́ πτυέλων θα πρέπει να αναφέρονται στον θεράποντα πνευμονολόγο.
Επιπρόσθετα, η επαρκής ενυδάτωση, η ισορροπημένη και υγιεινή́ διατροφή́, ο ελαφρύς ρουχισμός, καθώς και η αποφυγή́ της άσκησης σε εξωτερικούς χώρους, ιδιαίτερα τις μεσημβρινές ώρες, αποτελούν τους βασικούς κανόνες για την προστασία του οργανισμού́.