30 Αυγ 2023

Το ηρωικό ζευγάρι που φύτεψε εκατομμύρια δέντρα: Η πραγματική «πράσινη ανάπτυξη»!

 


Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, ο Βραζιλιάνος φωτορεπόρτερ Sebastião Ribeiro Salgado βρισκόταν στη Ρουάντα για να καλύψει τη γενοκτονία, μια εμπειρία που τον σημάδεψε ανεπανόρθωτα, καταστρέφοντας την υγεία του…

Το 1994, όταν επέστρεψε στο σπίτι του στο Minas Gerais της Βραζιλίας, ο Sebastião ήλπιζε να βρει παρηγοριά στο καταπράσινο δάσος της παιδικής του ηλικίας. Το σοκ που τον περίμενε ήταν οδυνηρό, αφού ανακάλυψε ότι το δάσος είχε μεταμορφωθεί σε μια κατεστραμμένη, άγονη γη να εκτείνεται για μίλια, χωρίς ζωή.

«Η γη ήταν τόσο άρρωστη όσο κι εγώ. Μόνο περίπου το 0,5% της γης ήταν καλυμμένη με δέντρα»…

Εκείνη την εποχή, η σύζυγός του, Lélia Deluiz Wanick Salgado, τους πρότεινε να ξεκινήσουν το φιλόδοξο ταξίδι της αναφύτευσης ολόκληρου του δάσους. Ο Sebastião υποστήριξε την ιδέα και μαζί, κατά τη διάρκεια των επόμενων 20 ετών, φύτεψαν 2,7 εκατομμύρια δέντρα! 

Οι προσπάθειές τους οδήγησαν στην αναζωογόνηση χιλιάδων στρεμμάτων τροπικού δάσους και η τοποθεσία έγινε τελικά το σπίτι για 293 είδη φυτών, 172 είδη πουλιών και 33 είδη ζώων, μερικά από τα οποία βρίσκονταν στο χείλος της εξαφάνισης.

Ένας μοναχικός ήρωας

Ο Σαλγκάδο ήταν ο μοναχογιός ενός κτηνοτρόφου, που ήθελε να γίνει δικηγόρος. Τελικά σπούδασε οικονομικά στο Πανεπιστήμιο του Σάο Πάολο, αποκτώντας μεταπτυχιακό το 1968. Ενώ εργαζόταν ως οικονομολόγος για το Υπουργείο Οικονομικών (1968– 69) , εντάχθηκε στο λαϊκό κίνημα κατά της στρατιωτικής κυβέρνησης της Βραζιλίας. Θεωρούμενος ως πολιτικός ριζοσπάστης, Ο Σαλγκάδο εξορίστηκε τον Αύγουστο του 1969.

Αυτός και η σύζυγός του κατέφυγαν στη Γαλλία, όπου συνέχισε τις σπουδές του στο Πανεπιστήμιο του Παρισιού. Το 1971, ενώ βρέθηκε σε αποστολή στη Ρουάντα ως οικονομολόγος για τον Διεθνή Οργανισμό Καφέ, όπου και τράβηξε τις πρώτες του φωτογραφίες και σύντομα αποφάσισε να σπουδάσει επαγγελματικά τη φωτογραφία. Έγινε ελεύθερος επαγγελματίας φωτορεπόρτερ το 1973.

Την επόμενη δεκαετία ο Salgado φωτογράφισε μια μεγάλη ποικιλία θεμάτων, συμπεριλαμβανομένου του λιμού στον Νίγηρα και του εμφυλίου πολέμου στη Μοζαμβίκη. Το 1979 εντάχθηκε στον διάσημο συνεταιρισμό Magnum Photos για φωτορεπόρτερ και δύο χρόνια αργότερα καθιερώθηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες με μια καθηλωτική φωτογραφία που απαθανάτισε την προσπάθεια του John Hinckley να δολοφονήσει τον Πρόεδρο Ronald Reagan.

Στα μέσα της δεκαετίας του 1980 ο Salgado είχε αρχίσει να αφοσιώνεται σχεδόν εξ ολοκλήρου σε μακροπρόθεσμα έργα που έλεγαν μια ιστορία μέσα από μια σειρά εικόνων. Εκείνη την εποχή καθιέρωσε επίσης το στυλ του: παθιασμένες φωτογραφίες βασισμένες σε δυνατές συνθέσεις, που προσδίδουν μια αίσθηση αρχοντιάς στα (συχνά) καταπιεσμένα θέματά του.

Κέρδισε το βραβείο City of Paris/Kodak για το πρώτο του φωτογραφικό βιβλίο, Other Americas (1986), το οποίο κατέγραψε την καθημερινή ζωή των χωρικών της Λατινικής Αμερικής. Ακολούθησαν το Sahel: Man in Distress (1986), ένα βιβλίο για τον λιμό του 1984–85 στην περιοχή Σαχέλ της Αφρικής και το An Uncertain Grace (1990), το οποίο περιελάμβανε μια αξιοσημείωτη ομάδα φωτογραφιών εργατών καλυμμένων με λάσπη στο Ορυχείο χρυσού Serra Pelada στη Βραζιλία.

Το 1998 ο Salgado και η σύζυγός του, Lélia Wanick Salgado, βοήθησαν στην ίδρυση του Instituto Terra, ενός έργου που προσπάθησε να αποκαταστήσει ένα υποβαθμισμένο τμήμα τροπικού δάσους στο Minas Gerais της Βραζιλίας. Ήταν το θέμα του ντοκιμαντέρ του Wim Wenders The Salt of the Earth (2015). Το 2021 ο Salgado τιμήθηκε με το διάσημο Praemium Imperiale από την Ιαπωνική Ένωση Τέχνης.

Αυτό το ζευγάρι δίδαξε στην πράξη τι σημαίνει πραγματικά πράσινη ανάπτυξη. Αποκάλυψε παράλληλα, τους «επαγγελματίες» της κλιματικής κρίσης, οι οποίοι αφήνουν τα δάση να καίγονται, θα αναδασώνουν με τσιμέντο και ανεμογεννήτριες και στη συνέχεια αναρωτιούνται γιατί επιβαρύνεται το κλίμα.

Δείτε το έργο τους:

Αυτό σημαίνει «πράσινη ανάπτυξη»

 newsbreak.gr