Η παγκόσμια οικονομία αντιμετωπίζει τεράστια αβεβαιότητα από τον πόλεμο στη Μέση Ανατολή, πέρα από τον συνεχιζόμενο πόλεμο μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας. Αυτές οι συγκρούσεις δεν απειλούν μόνο τις περιοχές όπου εκτυλίσσονται. Μπορούν επίσης... να έχουν καταλυτικό ρόλο στην αποδυνάμωση της διασύνδεσης που παραμένει μεταξύ των μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου.
Από την Bryan Mena/CNN Business
Η παγκόσμια οικονομία έγινε πιο ενοποιημένη τον περασμένο αιώνα. Οι διεθνείς αλυσίδες εφοδιασμού αναπτύχθηκαν και η τεχνολογία προχώρησε εκθετικά, ενισχύοντας την ελεύθερη ροή εμπορίου, κεφαλαίων και πληροφοριών παγκοσμίως.
Αυτή η διασύνδεση είναι γνωστή ως παγκοσμιοποίηση. Η ίδια ενισχύθηκε στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα μετά την επανένωση της Γερμανίας έπειτα από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και αυξήθηκε ακόμη περισσότερο καθώς η Κίνα αναδείχθηκε σε οικονομικό οδοστρωτήρα του διεθνούς εμπορίου.
Ωστόσο, από την παγκόσμια οικονομική κρίση του 2008, πολλοί λένε ότι αυτοί οι δεσμοί έχουν αρχίσει να εξασθενούν. Επιδιώκοντας να σταθεροποιήσουν τις οικονομίες τους, πολλά έθνη έχουν αρχίσει να θεσπίζουν προστατευτικές πολιτικές που προσπαθούν να ελέγξουν τις εγχώριες βιομηχανίες τους σε σχέση με τον ξένο ανταγωνισμό, σύμφωνα με πρόσφατη ανάλυση της Wells Fargo.
Η διάλυση αυτών των οικονομικών δεσμών ονομάζεται αποπαγκοσμιοποίηση.
Μερικοί οικονομολόγοι λένε ότι η παγκοσμιοποίηση απλά έχει σταματήσει, ενώ άλλοι υποστηρίζουν ότι αντιστρέφεται εντελώς, με καταλύτες τον δασμολογικό πόλεμο της κυβέρνησης Trump με την Κίνα, την πανδημία της Covid-19 και την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Σύμφωνα με τους οικονομολόγους της Wells Fargo, η εποχή της παγκοσμιοποίησης έχει τελειώσει. Εκτός από την αύξηση των «επιβλαβών» εμπορικών περιορισμών, υποδεικνύουν μια απότομη μείωση των ροών άμεσων ξένων επενδύσεων σε όλο τον κόσμο. Λένε ότι η κήρυξη πολέμου του Ισραήλ κατά της Hamas θα μπορούσε να είναι ένας ακόμη καταλύτης για την αποπαγκοσμιοποίηση, αν και η έκταση αυτού είναι ακόμα στον αέρα.
Η εκπομπή του CNN Before the Bell μίλησε με τον Brendan McKenna, οικονομολόγο διεθνών θεμάτων της Wells Fargo, για το πώς η σύγκρουση Ισραήλ-Hamas θα μπορούσε να επιταχύνει την αποπαγκοσμιοποίηση.
Before the Bell: Τι ρόλο θα μπορούσε να παίξει η σύγκρουση Ισραήλ-Hamas στην αποπαγκοσμιοποίηση;
Brendan McKenna: Μέχρι και πρόσφατα, πράγματι, οι γεωπολιτικές σχέσεις είχαν άρχισαν να βελτιώνονται στη Μέση Ανατολή. Αλλά λόγω αυτού που συμβαίνει σήμερα στο Ισραήλ και τη Γάζα, φαίνεται ότι κάνουμε πίσω σε μεγάλο βαθμό από αυτή τη θετική δυναμική. Και όταν υπάρχει τέτοιου είδους γεωπολιτικό ρήγμα, απλά οδηγούμασε σε μια μειωμένη εμπορική συνεργασία μεταξύ των χωρών, λιγότερη ανταλλαγή πληροφοριών, μικρότερη ανταλλαγή τεχνολογίας και λιγότερες διασυνδέσεις όσον αφορά τη χρηματοοικονομική αγορά. Στο τέλος της ημέρας πρόκειται για μια δυναμική προς την αποπαγκοσμιοποίηση.
Before the Bell: Τι θα καθορίσει πόσο μεγάλο αντίκτυπο θα έχει η σύγκρουση όσον αφορά την αποπαγκοσμιοποίηση;
Brendan McKenna: Εάν η κατάσταση στη Μέση Ανατολή όντως κλιμακωθεί, αυτό πιθανότατα θα οδηγήσει σε μεγαλύτερη ρήξη στη Μέση Ανατολή και, ενδεχομένως, μεταξύ ορισμένων άλλων σημαντικών οικονομικών παραγόντων. Όταν σκέφτόμαστε τις Ηνωμένες Πολιτείες, η χώρα έχει πολύ ισχυρή υποστήριξη από το Ισραήλ, και αν δουμε άλλες χώρες όπως η Κίνα είτε παίρνουν την άλλη πλευρά είτε δεν υποστηρίζουν ρητά το Ισραήλ, είτε επιλέγουν να απόσχουν, νομίζω ότι υπάρχει πιθανότητα ορισμένοι εμπορικοί δεσμοί μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και των χωρών αυτών να επιδεινωθούν.
Before the Bell: Εάν η αποπαγκοσμιοποίηση επιδεινωθεί, τι θα σήμαινε αυτό για τον πληθωρισμό και τη νομισματική πολιτική, παγκοσμίως;
Brendan McKenna: Με την αποπαγκοσμιοποίηση, έχουμε ένα παγκόσμιο οικονομικό περιβάλλον λιγότερο ανταγωνιστικό και όταν υπάρχει λιγότερος ανταγωνισμός, αυτό είναι τελικά πληθωριστικό, προκαλώντας αύξηση των τιμών. Εάν συνεχίσουμε να έχουμε αυτό το οικονομικό ρήγμα που καθοδηγείται από τη γεωπολιτική, αυτό θα είναι τελικά κάτι που θα είναι πληθωριστικό, το οποίο μπορεί να οδηγήσει σε υψηλότερα επιτόκια, όχι μόνο από τη Fed, αλλά και από άλλες μεγάλες κεντρικές τράπεζες σε όλο τον κόσμο.
Και όχι μόνο θα αποκτήσουμε αρκετά τρομακτικές δυνάμεις που θα μείωναν την ανάπτυξη του παγκόσμιου ΑΕΠ και θα λειτουργούσαν περιοριστικά στην παγκόσμια οικονομική δραστηριότητα, αλλά ίσως αποκτήσουμε πιο αυστηρή νομισματική πολιτική ως αποτέλεσμα, κάτι που θα μπορούσε να επιδεινώσει αυτές τις επιπτώσεις.
Before the Bell: Πώς θα μπορούσε η αποπαγκοσμιοποίηση να είναι κάτι δυνητικά καλό;
Brendan McKenna: Εάν υπάρξει άλλου είδους μεγάλο οικονομικό σοκ, όπως αυτό της πανδημίας, οι ΗΠΑ δεν θα εξαρτώνται από την Κίνα για την παροχή πρώτων υλών. Η προσγείωση της παραγωγής μπορεί να εξοικονομήσει πολύ χρόνο εάν υπάρχει ένα σοκ και μπορεί επίσης να εξοικονομήσει πολλά έξοδα. Κατά τη διάρκεια της εποχής της Covid, η Κίνα σταμάτησε την παραγωγή, διαταράσσοντας την παγκόσμια αλυσίδα εφοδιασμού, οπότε η αποπαγκοσμιοποίηση θα φέρει πίσω κάποια παραγωγή εντός των συνόρων των ΗΠΑ. Μπορεί επίσης να βελτιώσει τις σχέσεις με το Μεξικό και άλλες χώρες.
Προφανώς, η σχέση ΗΠΑ-Μεξικού υπό την κυβέρνηση Trump ήταν κάπως τεταμένη. Εάν οι ΗΠΑ δείξουν ότι είναι αφοσιωμένες σε αυτή την εμπορική σχέση και την οικοδόμηση υποδομών και την πραγματοποίηση επενδύσεων στο Μεξικό, αυτό μπορεί στην πραγματικότητα να είναι κάτι που θα μπορούσε να βελτιώσει και να ενισχύσει τις γεωπολιτικές σχέσεις μεταξύ των ΗΠΑ και του Μεξικού. Επομένως, δεν υπάρχει μόνο ένα πιθανό οικονομικό όφελος, αλλά ίσως υπάρχει και το πολιτικό κεφάλαιο που μπορεί επίσης να δημιουργηθεί ως αποτέλεσμα αυτού.