Ήταν 21 του περασμένου Αυγούστου, όταν ο Κυριάκος Μητσοτάκης υπεδέχετο στην Αθήνα τον Βολοντιμίρ Ζελένσκι με την «Ασκητική» του Καζαντζάκη: «Μην καταδέχεσαι να ρωτάς αν θα νικήσουμε ή θα νικηθούμε. Πολέμα, γιατί η πέτρα, το σίδερο και το ατσάλι δεν αντέχουν. Ο άνθρωπος αντέχει. Και οι Ουκρανοί αντέχετε».
- Εφημερίδα «Εστία»
Τώρα που το φάσμα της ήττας προβάλλει στην Ουκρανία, τίθεται το ερώτημα, τι έχει κερδίσει η Ελλάς από την ανεπιφύλακτη τοποθέτησή της στην «σωστή πλευρά της ιστορίας»; Και ακόμη, σε ποιο βαθμό αντιλαμβάνεται ο Κυριάκος Μητσοτάκης την φιλοσοφική σκέψη του Καζαντζάκη που την υποτίμησε τόσο, που την επικαλείται για να σχολιάσει την βέβηλη καθημερινότητα ενός πολέμου;
Σήμερα δεν είναι πλέον τόσο βέβαιον ότι οι Ουκρανοί αντέχουν. Μάλλον το αντίθετο. Το παραδέχεται ο ίδιος ο γενικός γραμματέας του NATO Γενς Στόλτενμπεργκ, ο οποίος σε συνέντευξή του στο γερμανικό τηλεοπτικό δίκτυο ARD κάλεσε την δυτική στρατιωτική συμμαχία να είναι προετοιμασμένη για άσχημα νέα από το ουκρανικό μέτωπο. Είναι η κομβική στιγμή, κατά την οποία τα κράτη μέλη του NATO επανεξετάζουν τις δυνατότητες και τις προοπτικές παροχής βοηθείας στην Ουκρανία. Βοηθείας, χωρίς την οποία το Κίεβο δεν θα μπορέσει να συνεχίσει να αμύνεται επί μακρόν απέναντι στην πίεση του ρωσικού στρατού.
Και η αρχή γίνεται από τις ΗΠΑ, από την χώρα η οποία έχει τα μέγιστα επωφεληθεί από τον πόλεμο ενισχύοντας την Ουκρανία, ενώ ταυτοχρόνως επωφελείται οικονομικά από την απομάκρυνση της Ευρώπης από άλλες οικονομικές συνεργασίες και κυρίως από το χαμηλότερου κόστους ρωσικό φυσικό αέριο. Τώρα η Ουάσιγκτον αποσύρεται. Δεν διαθέτει άλλα κονδύλια για την Ουκρανία. Το Κογκρέσο δεν προτίθεται να εγκρίνει κονδύλια για περαιτέρω υποστήριξη του Κιέβου. Η Σαλάντα Γιανγκ, διευθύντρια προϋπολογισμού του Λευκού Οίκου, σε επιστολή προς τα νομοθετικά σώματα αναφέρει:
«Χωρίς την δράση του Κογκρέσου, μέχρι το τέλος του έτους θα εξαντληθούν οι πόροι για να προμηθευτούμε περισσότερα όπλα και εξοπλισμό για την Ουκρανία και να παρέχουμε εξοπλισμό από αμερικανικά αποθέματα. Δεν υπάρχει κανένα μαγικό δοχείο χρηματοδοτήσεως για να ανταποκριθούμε αυτή την στιγμή. Μας έχουν τελειώσει τα χρήματα –και σχεδόν ο χρόνος».
Αλλά ενώ στα δυο χρόνια που πέρασαν οι ΗΠΑ επέτυχαν τους περισσοτέρους από τους οικονομικούς στόχους τους, τίθεται το ερώτημα τι κέρδισε η Ελλάς. Οι κυρώσεις προς την Ρωσία τις οποίες ασμένως υιοθετήσαμε, σήμαναν ζημίες για πολλούς Έλληνες επιχειρηματίες, ενώ το σύνολον του πληθυσμού υποχρεώθηκε να πληρώνει σε πανάκριβες τιμές την ενέργεια και το φυσικό αέριο. Αυτό ήταν το αντάλλαγμα για τα όπλα, τα οποία με πολλή προθυμία παραχωρήσαμε προς την Ουκρανία από την πρώτη στιγμή. Δεν έχει καμία σημασία αν αυτά τα όπλα μας «περίσσευαν» –δεν ήσαν στην πρώτη γραμμή αλλά στις αποθήκες. Τα δώσαμε. Και σε αντάλλαγμα πήραμε ακρίβεια και επιχειρηματική υποβάθμιση…
Και η Αλεξανδρούπολη; Το λιμάνι, χωρίς το οποίο η υποστήριξη της Ουκρανίας δεν θα ήταν εφικτή, τι μας αποδίδει; Και αυτό το έχουμε άνευ όρων παραχωρήσει. Όπως άνευ όρων συμπαρατασσόμεθα με τις ΗΠΑ που μας θεωρούν «δεδομένους» και δεν βλέπουν υποχρέωση να ασχοληθούν με τα προβλήματά μας. Μετά απορούμε για τον προνομιακό τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζονται ο Ερντογάν και το Ισραήλ που προτάσσουν την δική τους εθνική πολιτική και τα συμφέροντα των εθνών τους έναντι αοριστιών και υποσχέσεων άνευ αντικρίσματος.
«Η υποστήριξη των ΗΠΑ δεν μπορεί να αντικατασταθεί από άλλους» αναφέρει ακόμη κ. Γιανγκ στην επιστολή της: «Ήδη, τα πακέτα βοήθειας για την ασφάλεια έχουν γίνει μικρότερα και οι παραδόσεις βοηθείας έχουν γίνει πιο περιορισμένες, ενώ οι σύμμαχοί μας σε όλον τον κόσμο κινούνται προς την κατεύθυνση να προσφέρουν περισσότερα. Η υποστήριξις των ΗΠΑ είναι κρίσιμης σημασίας και δεν μπορεί να αντικατασταθεί από άλλους».
Φαίνεται λοιπόν ότι η τύχη της Ουκρανίας είναι προδιαγεγραμμένη. Και η Ελλάδα ευρίσκεται δυστυχώς στην πλευρά των χαμένων.