Η αναφορά του στην έλευση της τουρκικής ηγεσίας στην Αθήνα και τις συζητήσεις με την ελληνική πλευρά, στέλνοντας μηνύματα, τα οποία και θα συζητηθούν, σχετικά με την Κύπρο.
«Εμείς ζηλεύουμε όσους αναπνέουν ελεύθερο αέρα…». Λόγια από καρδιάς, λόγια καθηλωτικά, λόγια που αποτυπώνουν το δράμα του κυπριακού λαού από το 1974 και την τουρκική εισβολή, μέχρι τις μέρες μας. Τι παραπάνω να σχολιάσει κανείς, ενώ ακούει τη φωνή αγωνίας του Αρχιεπισκόπου Κύπρου Γεωργίου να μιλάει για τον πόθο της λευτεριάς για τη μαρτυρική μεγαλόνησο; Η συνάντηση της Εφημερίδας Πελοπόννησος με τον Μακαριώτατο έγινε στο περιθώριο της επίσκεψής του στην Πάτρα για την τελετή των αποκαλυπτηρίων της προτομής του εθνοϊερομάρτυρα Αρχιεπισκόπου Κύπρου Κυπριανού, με την εκδήλωση να πραγματοποιείται μέσα σε κλίμα συγκίνησης και πατριωτικών αισθημάτων στον προαύλιο χώρο του ιερού ναού του Αγίου Ανδρέα.
Ποιες είναι οι εντυπώσεις σας από την επίσκεψή σας στην Πάτρα;
«Κάθε φορά που βρίσκομαι στην Ελλάδα νιώθω τον αέρα της ελευθερίας. Σας ζηλεύουμε πολύ όλοι εμείς οι Κύπριοι που βλέπουμε την πατρίδα μας διχοτομημένη για σχεδόν μισό αιώνα, όμως ταυτόχρονα πεισμώνουμε και παραμένουμε πεπεισμένοι ότι δεν πρέπει να αλλάξουμε πορεία ως Ελληνες. Οτι οφείλουμε να επιμένουμε στον εθνικό και θρησκευτικό μας στόχο και στις ρίζες μας. Οτι επιβάλλεται να είμαστε μονιασμένοι σαν κοινωνία, ενωμένοι σαν λαός και να έχουμε μια κοινή και ενιαία φωνή στη διεθνή κοινότητα».
Κι επειδή η επίσκεψη του Αρχιεπισκόπου Κύπρου στην Πάτρα συνέπεσε με την έλευση του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην Ελλάδα για τις συζητήσεις με την ελληνική κυβέρνηση και την ανακοίνωση της υπογραφής της Διακήρυξης Φιλίας και Καλής Γειτονίας, ο Ποιμενάρχης της Κυπριακής Εκκλησίας θέλησε να προχωρήσει ακόμη παραπέρα, στέλνοντας μηνύματα… εντός, εκτός και επί τα αυτά, τα οποία θα συζητηθούν.
«Ελλάδα και Κύπρος έχουμε δύο ψήφους στα διεθνή φόρα, στον ΟΗΕ και στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Οχι μία, αλλά δύο. Αυτό είναι ένα πλεονέκτημα για το έθνος μας. Δυο ψήφοι μπορούν να κάνουν θαύματα» παρατήρησε με νόημα ο Μακαριώτατος και συνέχισε ακόμη πιο αποκαλυπτικός: «Θυμίζω τις κυρώσεις που ελήφθησαν κατά τις Ρωσίας μετά την εισβολή στην Ουκρανία και τη στάση της Ελλάδας σε αυτόν τον πόλεμο. Μήπως θα έπρεπε να πούμε στους συμμάχους μας στην Ευρώπη και στο ΝΑΤΟ ότι ”ναι, ευχαρίστως θα το κάνουμε και θα συμμετάσχουμε κι εμείς στην επιβολή κυρώσεων, αλλά μήπως θα πρέπει να κάνετε κι εσείς το ίδιο με την Τουρκία που από το 1974 έχει εισβάλει σε ευρωπαϊκό έδαφος, καταπατώντας τα σύνορα της Ευρώπης;”. Δυστυχώς χάσαμε μια πολύ μεγάλη ευκαιρία. Εχουμε απαιτήσεις από τους φίλους μας. Εχουμε την απαίτηση για σεβασμό. Δεν παρακαλούμε. Είναι θέμα δικαιοσύνης. Είμαστε Ελληνες και κατοικούμε χιλιάδες χρόνια στην Κύπρο. Μας βρήκαν εκεί».
«Αν πέσει η Κύπρος, πέφτει η Ελλάδα…»
Από τα παράπονα –γιατί επί της ουσίας περί παραπόνων πρόκειται– του Αρχιεπισκόπου δεν έλειψε και η ελληνική κυβέρνηση («ελλαδίτικη» με βάση και τον χαρακτηρισμό του ίδιου). «Ως Ελληνες Κύπριοι ζητάμε τη συμπαράσταση του έθνους. Πρέπει άπαντες να το εμπεδώσουν και να το κατανοήσουν: Αν χαθεί η Κύπρος, θα αρχίσει το ξήλωμα της Ελλάδας. Αν πέσει η Κύπρος, μετά θα πέσει και η Ελλάδα. Η Κύπρος είναι το τελευταίο προπύργιο του ελληνισμού. Προσωπικά με θλίβει το ότι η Ελλάδα και η κυβέρνηση Μητσοτάκη, υποχωρώντας ενδεχομένως στις αξιώσεις και τις απαιτήσεις του Τούρκου προέδρου Ερντογάν, άφησε εκτός συζητήσεων στην πρόσφατη συνάντηση των δύο ηγετών στην Αθήνα, το θέμα της Κύπρου. Αλήθεια δεν είναι αυτό θέμα που επηρεάζει την Ελλάδα; Δεν είναι ζήτημα που απασχολεί όλον τον ελληνισμό; Εμείς από την πλευρά μας ευχαριστούμε τον ελληνικό λαό και την Εκκλησία της Ελλάδας για τη συνεχή τους στήριξη και αγάπη, όμως ειλικρινά έχουμε απαιτήσεις και από τις ελλαδίτικες κυβερνήσεις που πολλές φορές βλέπουν, δυστυχώς, με κοντόφθαλμη οπτική τις απαιτήσεις και τα δίκαια του ελληνισμού. Να μην αφήνουν, λοιπόν, απ΄ έξω από τις διαβουλεύσεις τους με τη διεθνή κοινότητα και τις εκάστοτε τουρκικές κυβερνήσεις και το Κυπριακό. Τα πράγματα είναι σοβαρά. Δεν πρέπει να στρουθοκαμηλίζουμε. Η Τουρκία χρησιμοποιεί σταδιακά τη μέθοδο του σαλαμιού και τεμαχίζει αργά, αλλά σταθερά την Ελλάδα. Επιβάλλεται να αντισταθούμε».
Για την Αγία Σοφια
Μιλώντας με τα μέλη της Ενωσης Κυπρίων Νομού Αχαΐας, ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου δεν έκρυψε την ενόχλησή του και από το γεγονός ότι έχει «παγώσει» το θέμα με τον ιερό ναό της Αγίας Σοφίας που λειτούργησε από την κυβέρνηση Ερντογάν ως τζαμί, περιμένοντας από την ελληνική κυβέρνηση «να προωθήσει τις ελληνικές θέσεις και γι΄ αυτό το σοβαρό ζήτημα, το οποίο δεν είναι μόνο εκκλησιαστικό». Μάλιστα, ο Μακαριώτατος εντυπωσιάστηκε μόλις ενημερώθηκε από τον Μητροπολίτη Πατρών κ. Χρυσόστομο και για την πολυπληθή παρουσία από την Πάτρα στην τελετή αγιοκατάταξης του Αγίου Γερβασίου στο Οικουμενικό Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης.
«Πίσω στις ρίζες μας»
Αναμφίβολα όλα όσα ανέφερε στην εφημερίδα «Πελοπόννησος» ο Αρχιεπίσκοπος Γεώργιος «φανερώνουν την αγωνία της Εκκλησίας της Κύπρου για τα εθνικά θέματα μετά την προκλητικότητα της Τουρκίας. Να σημειωθεί, πάντως, και το ότι ήταν το ίδιο -ίσως και περισσότερο αιχμηρός- κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στην τελετή των αποκαλυπτηρίων της προτομής του εθνοϊερομάρτυρα Αρχιεπισκόπου Κύπρου Κυπριανού στον προαύλιο χώρο του ιερού ναού του Αγίου Ανδρέα.
«Κάθε λαός, σε ώρες που δοκιμάζεται η ταυτότητά του κι αμφισβητείται η πνευματική γνησιότητά του, στρέφεται κι αναζητά τις ρίζες του. Αξιολογεί τις δυνάμεις του, προκειμένου να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά το παρόν και να προγραμματίσει με σύνεση το μέλλον» ανέφερε ο Μακαριώτατος και πρόσθεσε με νόημα: «Πολύ περισσότερο σε καιρούς κρίσιμους για την ίδια την εθνική, αλλά και φυσική επιβίωσή του, όταν κυκλώνεται από στίφη βαρβάρων, που τον απειλούν με την αριθμητική και στρατιωτική υπεροχή τους, όταν βάλλεται πανταχόθεν, όταν φτάνοντας στα έσχατα όρια υποχωρήσεων τον πιέζουν για περαιτέρω συμβιβασμούς, ένα έχει χρέος: Να ατενίσει τη μακρά φάλαγγα των προγόνων του, τη φύτρα της ζωής του. Να δει τους αγώνες και τις αγωνίες τους, τους πόθους και τα παθήματά τους, για να μπορέσει να συνειδητοποιήσει τις δικές του υποχρεώσεις».
Το διπλό μήνυμα
Ο Αρχιεπίσκοπος αναφέρθηκε και στο διπλό μήνυμα της τελετής στην Πάτρα: «Αφενός να διακηρύξει πρώτα την ενότητα και τους κοινούς εθνικούς στόχους των Ελλήνων της Ελλάδος και της Κύπρου. Να υπενθυμίσει ότι είμαστε γνήσιοι απόγονοι και συνεχιστές των εθνομαρτύρων του 1821, συνέχεια της ίδιας φυλής που εκτείνεται από τον Μοριά μέχρι την Κύπρο. Μαζί με τους Εθνομάρτυρες της περιοχής, ο Κύπρου Κυπριανός θα ατενίζει την ελευθέρα Ελλάδα. Και θα αναπέμπουν μαζί δεήσεις υπέρ της εν δουλεία διατελούσης, ακόμη, Κύπρου. Κι αφετέρου, για να στείλει ιδιαίτερα διδάγματα σ΄ εμάς τους Κύπριους για τη δική μας σημερινή πορεία. Γιατί σ΄ ένα τραγικό γύρισμα των καιρών βρισκόμαστε και σήμερα αντιμέτωποι, με τον ίδιο, όπως και τότε, βάρβαρο κατακτητή, με τον ίδιο προαιώνιο εχθρό της φυλής, με την ιδιαίτερη πατρίδα μας να βαδίζει, και πάλιν, τη γνώριμη σ΄ αυτήν οδό του μαρτυρίου».
Και ο Αρχιεπίσκοπος Γεώργιος έκλεισε με μια σύγκριση του «τότε» και του «τώρα», στην ηρωική αντίσταση των Ελλήνων του παρελθόντος και στη διαχρονική αμφίσημη στάση των φίλων και συμμάχων μας: «Πάντα ήταν δύσκολες οι περιστάσεις και φοβερά τα αδιέξοδα για τον ελληνισμό. Υπήρχαν και παλιότερα φωνές για αποδοχή των “πραγματικοτήτων”, που είχαν ως μέγιστη στόχευση την απλή φυσική επιβίωση, για την αποφυγή χειρότερων δεινών, την αποφυγή μιας επαπειλούμενης γενοκτονίας. Ούτε και οι ξένοι ήσαν ευνοϊκότερα διακείμενοι, στο παρελθόν, προς τον ελληνισμό. Κι η Ελλάδα δεν βρισκόταν, και τότε, σε καλύτερη κατάσταση. Σφαγές, απαγχονισμοί, λεηλασίες και εμπρησμοί απειλούσαν με αφανισμό ολόκληρη τη χώρα. Κι η Κύπρος ήταν και τότε μακριά. Λαός και ηγεσία, όμως, είχαν τότε συνείδηση του χρέους. Αισθάνονταν βαθιά τις ρίζες τους στην Ιστορία, στον πολιτισμό, στη γη τους. Hξεραν από πού έρχονταν και πού πήγαιναν. Κι αυτά τούς προσδιόριζαν τον τρόπο ζωής και δράσης τους. Ηξερε κι ο Αρχιεπίσκοπος Κυπριανός, όπως κι ο Λεωνίδας κι ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος προηγουμένως, κι όπως ο Αυξεντίου κι ο Μάτσης σε κατοπινούς χρόνους, ότι το φυσικό τέλος ήταν αναπότρεπτο κι ο εχθρός θα περνούσε. Για την ηθική, όμως, δεν έχει σημασία το αποτέλεσμα της θυσίας. Μεγαλύνεται η πράξη. Και γίνεται συντελεστής συντήρησης του έθνους μέχρι την ανατολή καλύτερων ημερών. Αν κριτήριο στην πράξη του Λεωνίδα ήταν ο Εφιάλτης, αν ο Παλαιολόγος καθοδηγείτο από τους οποιουσδήποτε τουρκόφρονες κι ο Αυξεντίου από τους κάθε λογής αγγλόφιλους, ως έθνος και ως φυλή θα είχαμε χαθεί από καιρό».
Και ο Μακαριώτατος κατέληξε με το εξής μήνυμα: «Το χρέος μας είναι και σήμερα ξεκάθαρο. Οφείλουμε να αντέξουμε. Να ανακτήσουμε την εθνική αξιοπρέπειά μας που παραμελήσαμε από καιρό. Καθοδηγητές στις αποφάσεις και στις πράξεις μας πρέπει να είναι η Ιστορία και οι πρόγονοί μας. Δεν διεκδικούμε παρά το δίκαιό μας. Εχουμε υποχρέωση απέναντι στους προγόνους μας, χρέος απέναντι και στους απογόνους μας, να αντισταθούμε και στον χρόνο και στις δυσκολίες, κι όχι να παρακολουθούμε παθητικά την όποια δυσμενή για μας εξέλιξη των πραγμάτων. Οφείλουμε να επιλέξουμε πορεία, να επανακαθορίσουμε στόχους και επιδιώξεις, να επανασυνταχθούμε. Να διακηρύξουμε ότι δεν δεχόμαστε τίποτα λιγότερο απ΄ ό,τι δικαιούνται όλοι οι ελεύθεροι άνθρωποι και οι Ευρωπαίοι πολίτες. Αν όλοι οι άλλοι Ευρωπαίοι δικαιούνται να έχουν ελεύθερη διακίνηση, ελεύθερη εγκατάσταση και απόκτηση περιουσίας σε όλες τις χώρες της Ευρώπης γιατί εμείς, οι Κύπριοι, να μη δικαιούμαστε τα ίδια πράγματα στην πατρίδα μας, να μην μπορούμε να κατοικήσουμε στα σπίτια μας, και να απολαμβάνουμε τις περιουσίες μας; Με συντονισμένες προσπάθειες Κύπρου, Ελλάδας και άλλων φίλων χωρών θα πρέπει να εξαναγκαστεί η Τουρκία να σεβαστεί το διεθνές δίκαιο. Με θωπείες και συνεχείς παραχωρήσεις δεν εξευμενίζεται ο κατακτητής. Θα πρέπει να νιώσει την πίεση, να υποστεί το κόστος».
Πηγή: pelop.gr
Από τα παράπονα –γιατί επί της ουσίας περί παραπόνων πρόκειται– του Αρχιεπισκόπου δεν έλειψε και η ελληνική κυβέρνηση («ελλαδίτικη» με βάση και τον χαρακτηρισμό του ίδιου). «Ως Ελληνες Κύπριοι ζητάμε τη συμπαράσταση του έθνους. Πρέπει άπαντες να το εμπεδώσουν και να το κατανοήσουν: Αν χαθεί η Κύπρος, θα αρχίσει το ξήλωμα της Ελλάδας. Αν πέσει η Κύπρος, μετά θα πέσει και η Ελλάδα. Η Κύπρος είναι το τελευταίο προπύργιο του ελληνισμού. Προσωπικά με θλίβει το ότι η Ελλάδα και η κυβέρνηση Μητσοτάκη, υποχωρώντας ενδεχομένως στις αξιώσεις και τις απαιτήσεις του Τούρκου προέδρου Ερντογάν, άφησε εκτός συζητήσεων στην πρόσφατη συνάντηση των δύο ηγετών στην Αθήνα, το θέμα της Κύπρου. Αλήθεια δεν είναι αυτό θέμα που επηρεάζει την Ελλάδα; Δεν είναι ζήτημα που απασχολεί όλον τον ελληνισμό; Εμείς από την πλευρά μας ευχαριστούμε τον ελληνικό λαό και την Εκκλησία της Ελλάδας για τη συνεχή τους στήριξη και αγάπη, όμως ειλικρινά έχουμε απαιτήσεις και από τις ελλαδίτικες κυβερνήσεις που πολλές φορές βλέπουν, δυστυχώς, με κοντόφθαλμη οπτική τις απαιτήσεις και τα δίκαια του ελληνισμού. Να μην αφήνουν, λοιπόν, απ΄ έξω από τις διαβουλεύσεις τους με τη διεθνή κοινότητα και τις εκάστοτε τουρκικές κυβερνήσεις και το Κυπριακό. Τα πράγματα είναι σοβαρά. Δεν πρέπει να στρουθοκαμηλίζουμε. Η Τουρκία χρησιμοποιεί σταδιακά τη μέθοδο του σαλαμιού και τεμαχίζει αργά, αλλά σταθερά την Ελλάδα. Επιβάλλεται να αντισταθούμε».
Για την Αγία Σοφια
Μιλώντας με τα μέλη της Ενωσης Κυπρίων Νομού Αχαΐας, ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου δεν έκρυψε την ενόχλησή του και από το γεγονός ότι έχει «παγώσει» το θέμα με τον ιερό ναό της Αγίας Σοφίας που λειτούργησε από την κυβέρνηση Ερντογάν ως τζαμί, περιμένοντας από την ελληνική κυβέρνηση «να προωθήσει τις ελληνικές θέσεις και γι΄ αυτό το σοβαρό ζήτημα, το οποίο δεν είναι μόνο εκκλησιαστικό». Μάλιστα, ο Μακαριώτατος εντυπωσιάστηκε μόλις ενημερώθηκε από τον Μητροπολίτη Πατρών κ. Χρυσόστομο και για την πολυπληθή παρουσία από την Πάτρα στην τελετή αγιοκατάταξης του Αγίου Γερβασίου στο Οικουμενικό Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης.
«Πίσω στις ρίζες μας»
Αναμφίβολα όλα όσα ανέφερε στην εφημερίδα «Πελοπόννησος» ο Αρχιεπίσκοπος Γεώργιος «φανερώνουν την αγωνία της Εκκλησίας της Κύπρου για τα εθνικά θέματα μετά την προκλητικότητα της Τουρκίας. Να σημειωθεί, πάντως, και το ότι ήταν το ίδιο -ίσως και περισσότερο αιχμηρός- κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στην τελετή των αποκαλυπτηρίων της προτομής του εθνοϊερομάρτυρα Αρχιεπισκόπου Κύπρου Κυπριανού στον προαύλιο χώρο του ιερού ναού του Αγίου Ανδρέα.
«Κάθε λαός, σε ώρες που δοκιμάζεται η ταυτότητά του κι αμφισβητείται η πνευματική γνησιότητά του, στρέφεται κι αναζητά τις ρίζες του. Αξιολογεί τις δυνάμεις του, προκειμένου να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά το παρόν και να προγραμματίσει με σύνεση το μέλλον» ανέφερε ο Μακαριώτατος και πρόσθεσε με νόημα: «Πολύ περισσότερο σε καιρούς κρίσιμους για την ίδια την εθνική, αλλά και φυσική επιβίωσή του, όταν κυκλώνεται από στίφη βαρβάρων, που τον απειλούν με την αριθμητική και στρατιωτική υπεροχή τους, όταν βάλλεται πανταχόθεν, όταν φτάνοντας στα έσχατα όρια υποχωρήσεων τον πιέζουν για περαιτέρω συμβιβασμούς, ένα έχει χρέος: Να ατενίσει τη μακρά φάλαγγα των προγόνων του, τη φύτρα της ζωής του. Να δει τους αγώνες και τις αγωνίες τους, τους πόθους και τα παθήματά τους, για να μπορέσει να συνειδητοποιήσει τις δικές του υποχρεώσεις».
Το διπλό μήνυμα
Ο Αρχιεπίσκοπος αναφέρθηκε και στο διπλό μήνυμα της τελετής στην Πάτρα: «Αφενός να διακηρύξει πρώτα την ενότητα και τους κοινούς εθνικούς στόχους των Ελλήνων της Ελλάδος και της Κύπρου. Να υπενθυμίσει ότι είμαστε γνήσιοι απόγονοι και συνεχιστές των εθνομαρτύρων του 1821, συνέχεια της ίδιας φυλής που εκτείνεται από τον Μοριά μέχρι την Κύπρο. Μαζί με τους Εθνομάρτυρες της περιοχής, ο Κύπρου Κυπριανός θα ατενίζει την ελευθέρα Ελλάδα. Και θα αναπέμπουν μαζί δεήσεις υπέρ της εν δουλεία διατελούσης, ακόμη, Κύπρου. Κι αφετέρου, για να στείλει ιδιαίτερα διδάγματα σ΄ εμάς τους Κύπριους για τη δική μας σημερινή πορεία. Γιατί σ΄ ένα τραγικό γύρισμα των καιρών βρισκόμαστε και σήμερα αντιμέτωποι, με τον ίδιο, όπως και τότε, βάρβαρο κατακτητή, με τον ίδιο προαιώνιο εχθρό της φυλής, με την ιδιαίτερη πατρίδα μας να βαδίζει, και πάλιν, τη γνώριμη σ΄ αυτήν οδό του μαρτυρίου».
Και ο Αρχιεπίσκοπος Γεώργιος έκλεισε με μια σύγκριση του «τότε» και του «τώρα», στην ηρωική αντίσταση των Ελλήνων του παρελθόντος και στη διαχρονική αμφίσημη στάση των φίλων και συμμάχων μας: «Πάντα ήταν δύσκολες οι περιστάσεις και φοβερά τα αδιέξοδα για τον ελληνισμό. Υπήρχαν και παλιότερα φωνές για αποδοχή των “πραγματικοτήτων”, που είχαν ως μέγιστη στόχευση την απλή φυσική επιβίωση, για την αποφυγή χειρότερων δεινών, την αποφυγή μιας επαπειλούμενης γενοκτονίας. Ούτε και οι ξένοι ήσαν ευνοϊκότερα διακείμενοι, στο παρελθόν, προς τον ελληνισμό. Κι η Ελλάδα δεν βρισκόταν, και τότε, σε καλύτερη κατάσταση. Σφαγές, απαγχονισμοί, λεηλασίες και εμπρησμοί απειλούσαν με αφανισμό ολόκληρη τη χώρα. Κι η Κύπρος ήταν και τότε μακριά. Λαός και ηγεσία, όμως, είχαν τότε συνείδηση του χρέους. Αισθάνονταν βαθιά τις ρίζες τους στην Ιστορία, στον πολιτισμό, στη γη τους. Hξεραν από πού έρχονταν και πού πήγαιναν. Κι αυτά τούς προσδιόριζαν τον τρόπο ζωής και δράσης τους. Ηξερε κι ο Αρχιεπίσκοπος Κυπριανός, όπως κι ο Λεωνίδας κι ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος προηγουμένως, κι όπως ο Αυξεντίου κι ο Μάτσης σε κατοπινούς χρόνους, ότι το φυσικό τέλος ήταν αναπότρεπτο κι ο εχθρός θα περνούσε. Για την ηθική, όμως, δεν έχει σημασία το αποτέλεσμα της θυσίας. Μεγαλύνεται η πράξη. Και γίνεται συντελεστής συντήρησης του έθνους μέχρι την ανατολή καλύτερων ημερών. Αν κριτήριο στην πράξη του Λεωνίδα ήταν ο Εφιάλτης, αν ο Παλαιολόγος καθοδηγείτο από τους οποιουσδήποτε τουρκόφρονες κι ο Αυξεντίου από τους κάθε λογής αγγλόφιλους, ως έθνος και ως φυλή θα είχαμε χαθεί από καιρό».
Και ο Μακαριώτατος κατέληξε με το εξής μήνυμα: «Το χρέος μας είναι και σήμερα ξεκάθαρο. Οφείλουμε να αντέξουμε. Να ανακτήσουμε την εθνική αξιοπρέπειά μας που παραμελήσαμε από καιρό. Καθοδηγητές στις αποφάσεις και στις πράξεις μας πρέπει να είναι η Ιστορία και οι πρόγονοί μας. Δεν διεκδικούμε παρά το δίκαιό μας. Εχουμε υποχρέωση απέναντι στους προγόνους μας, χρέος απέναντι και στους απογόνους μας, να αντισταθούμε και στον χρόνο και στις δυσκολίες, κι όχι να παρακολουθούμε παθητικά την όποια δυσμενή για μας εξέλιξη των πραγμάτων. Οφείλουμε να επιλέξουμε πορεία, να επανακαθορίσουμε στόχους και επιδιώξεις, να επανασυνταχθούμε. Να διακηρύξουμε ότι δεν δεχόμαστε τίποτα λιγότερο απ΄ ό,τι δικαιούνται όλοι οι ελεύθεροι άνθρωποι και οι Ευρωπαίοι πολίτες. Αν όλοι οι άλλοι Ευρωπαίοι δικαιούνται να έχουν ελεύθερη διακίνηση, ελεύθερη εγκατάσταση και απόκτηση περιουσίας σε όλες τις χώρες της Ευρώπης γιατί εμείς, οι Κύπριοι, να μη δικαιούμαστε τα ίδια πράγματα στην πατρίδα μας, να μην μπορούμε να κατοικήσουμε στα σπίτια μας, και να απολαμβάνουμε τις περιουσίες μας; Με συντονισμένες προσπάθειες Κύπρου, Ελλάδας και άλλων φίλων χωρών θα πρέπει να εξαναγκαστεί η Τουρκία να σεβαστεί το διεθνές δίκαιο. Με θωπείες και συνεχείς παραχωρήσεις δεν εξευμενίζεται ο κατακτητής. Θα πρέπει να νιώσει την πίεση, να υποστεί το κόστος».
Πηγή: pelop.gr