3 Ιαν 2024

Νέα οικονομικά και γεωπολιτικά δεδομένα από τις νέες εισόδους χωρών στους BRICS

 Γράφει ο Δημήτρης Σκουτέρης

Εν αρχή ην : Βραζιλία-Ρωσία-Ινδία-Κίνα- Νότιος Αφρική. Το ακρωνύμιο BRICS τους ακολουθούσε. Οι χώρες αυτές διακηρύσσουν ότι συνεργάζονται για να ενισχύσουν την.. εκπροσώπηση των αναδυόμενων οικονομιών σε ένα νέο παγκόσμια φόρουμ. Το 2014, οι BRICS ίδρυσαν τη Νέα Αναπτυξιακή Τράπεζα για τη χρηματοδότηση αναπτυξιακών έργων σε αναδυόμενες χώρες. Μέχρι το τέλος του 2022, το ίδρυμα είχε χρηματοδοτήσει 98 project, διαθέτοντας συνολικά 32,4 δισ. δολάρια. 

Από την 1η Ιανουαρίου 2024 όμως ονομάζονται BRICS +, λόγω της ένταξης σε αυτό το μπλοκ άλλων πέντε Κρατών. Συγκεκριμένα η Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ), η Αίγυπτος, το Ιράν και η Αιθιοπία γίνονται μέλη των BRICS από την 1η Ιανουαρίου, διπλασιάζοντας τα μέλη της σε 10.Μια κίνηση που οικονομικά αλλά και γεωπολιτικά θα έχει συνέπειες σε παγκόσμιο επίπεδο και δεν μπορεί να αφήνει ουδένα αδιάφορο. Αυτό γιατί:

  • Τα 10 πλέον Κράτη των BRICS  αντιπροσωπεύουν περίπου το 47,6% της συνολικής παγκόσμιας παραγωγής πετρελαίου. Σε ότι αφορά τα αποθέματα πετρελαίου, η ομάδα θα ελέγχει επίσης σχεδόν το μισό του παγκόσμιου συνόλου, 719,5 δισεκατομμύρια βαρέλια από 1,6 τρισ.
  • Οι BRICS + με τα 10 μέλη εκπροσωπούν πληθυσμό πλέον των 2,5δις κάτι περισσότερο από το 25% του παγκόσμιου πληθυσμού, ενώ το συνολικό μερίδιο τους στην παγκόσμια αγορά ξεπερνά το 33%, που ισοδυναμεί με 26,5 τρισεκατομμύρια δολάρια.
  • Ας παραθέσουμε κάποια ενδεικτικά οικονομικά δεδομένα δύο (2) εκ των τα πέντε (5) νέων κρατών που εντάχθηκαν στο μπλοκ. Η οικονομία της Σαουδικής Αραβίας, η οποία αναπτύχθηκε κατά 8,7 τοις εκατό το 2022, ο υψηλότερος ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης μεταξύ των 20 μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου, σύμφωνα με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Το υπουργείο Οικονομικών της Σαουδικής Αραβίας έχει προβλέψει ότι το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν (ΑΕΠ) της χώρας θα αυξηθεί κατά 4,4% το 2024. Επιπλέον, η Κεντρική Τράπεζα των ΗΑΕ αναμένει ότι το ΑΕΠ πετρελαίου θα αυξηθεί κατά 8,1% Εν τω μεταξύ, το μη πετρελαϊκό ΑΕΠ θα αυξηθεί κατά 4,7% το ίδιο έτος. Επίσης η οικονομία των ΗΑΕ αναμένεται να αναπτυχθεί 3,4 τοις εκατό το 2023, υποστηριζόμενη από τις ισχυρές επιδόσεις στους τομείς του τουρισμού, των ακινήτων, των κατασκευών, των μεταφορών, της μεταποίησης και αύξηση των κεφαλαιουχικών δαπανών, σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας. Σημειώστε  ότι με τα σημαντικά κρατικά επενδυτικά ταμεία τους, αυτές οι χώρες είναι έτοιμες μέσω των μηχανισμών των BRICS να δημιουργήσουν σημαντικές ευκαιρίες ανάπτυξης – επενδύσεων- πολυμερούς εμπορίου. Άλλωστε αυτό το εγγυάται η οικονομική δύναμη της Σαουδικής Αραβίας και των ΗΑΕ ως καθαρών εξαγωγέων κεφαλαίων στον υπόλοιπο κόσμο.
  • Η Κίνα και η Ινδία, είναι οι δεύτεροι και τρίτοι μεγαλύτεροι καταναλωτές πετρελαίου στον κόσμο με ισχυρούς ενεργειακούς δεσμούς με τις χώρες του Κόλπου. Με την προσθήκη της Σαουδικής Αραβίας, των ΗΑΕ και της Αιγύπτου στους  BRICS και μετά τη συμφωνία των ΗΑΕ και της Ινδίας που επιτεύχθηκε τον Ιούλιο (και η Αίγυπτος βρίσκεται σε παρόμοιες συζητήσεις με την Ινδία) συναποφασίσθηκε η κατ’ αρχήν ΑΠΟΔΟΛΑΡΟΠΟΙΗΣΗ τόσο στην αγοραπωλησία του πετρελαίου όσο και στο λοιπό διμερές εμπόριο σε τοπικά νομίσματα. Πέρυσι μάλιστα τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και η Ινδία υπέγραψαν συμφωνίες για τη δημιουργία ενός πλαισίου για την προώθηση της χρήσης τοπικών νομισμάτων στις διασυνοριακές συναλλαγές και την ενίσχυση της συνεργασίας στη διασύνδεση των συστημάτων πληρωμών και μηνυμάτων τους. Μετά τη συμφωνία, η Ινδία άρχισε να αγοράζει πετρέλαιο των ΗΑΕ σε ρουπίες Ινδίας για να ενισχύσει το εμπόριο μεταξύ των δύο χωρών.
  • Μπορεί τελικά να είναι βάσιμοι οι φόβοι των ΗΠΑ για την δημιουργία εναλλακτικού του δολαρίου νομίσματος καθώς και κυρίως της αναμόρφωσης του διεθνούς νομισματικού συστήματος. Άλλωστε η λειτουργία της Νέας Αναπτυξιακής Τράπεζας (της Τράπεζας των BRICS) κατά δήλωση της Προέδρου της Ντίλμα Ρούσεφ : α. «Εκτιμούμε ότι θα δανείζουμε από 8 έως 10 δισ. δολάρια το χρόνο. Στόχος μας είναι περίπου το 30% όσων δανείζουμε να είναι σε τοπικό νόμισμα»

β. «Τα τοπικά νομίσματα δεν είναι εναλλακτικά του δολαρίου. Είναι εναλλακτικά ενός ολόκληρου συστήματος. Μέχρι τώρα το σύστημα ήταν διπολικό και θα πρέπει να αντικατασταθεί από ένα πολυπολικό σύστημα»

γ.  «Συχνά ένα δάνειο (από δυτικό οργανισμό) δίδεται με την προϋπόθεση πολύ συγκεκριμένων πολιτικών που πρέπει να εφαρμοστούν. Εμείς δεν το κάνουμε αυτό. Σεβόμαστε τις πολιτικές κάθε χώρας» τονίζει η Ντίλμα Ρούσεφ, αφήνοντας υπονοούμενα για τα ασφυκτικά κριτήρια που θέτουν οι δυτικοί οργανισμοί.

  • Η ένταξη της Σαουδικής Αραβίας, των ΗΑΕ, του Ιράν και της Αιγύπτου στους   BRICS  δημιουργεί νέους μηχανισμούς που βελτιώνει την παγκόσμια γεωπολιτική τους επιρροή αναβαθμίζοντας τους όχι μόνον περιφερειακά αλλά και παγκόσμια, στέλνοντας τα σχετικά μηνύματα προς τις ΗΠΑ κυρίως.
  • Το 2024 αναλαμβάνει την εκ περιτροπής προεδρία των BRICS ο πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν της Ρωσίας. Σταχυολογώ μέρος των δηλώσεων του: «…οι BRICS προσελκύουν έναν ολοένα αυξανόμενο αριθμό υποστηρικτών και ομοϊδεατών χωρών που μοιράζονται τις βασικές αρχές της, όπως η κυριαρχία, η διαφάνεια, η συναίνεση, η φιλοδοξία να διαμορφωθεί μια πολυπολική διεθνής τάξη και ένα δίκαιο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό και εμπορικό σύστημα…». Στις δηλώσεις του, ο Πούτιν είπε επίσης ότι η ρωσική προεδρία του 2024 των BRICS υπό το σύνθημα «ενίσχυση της πολυμέρειας για δίκαιη παγκόσμια ανάπτυξη και ασφάλεια» » θα επικεντρωθεί στη θετική και εποικοδομητική συνεργασία με όλες τις ενδιαφερόμενες χώρες. «Γενικά, η Ρωσία θα συνεχίσει να προωθεί όλες τις πτυχές της εταιρικής σχέσης BRICS σε τρεις βασικούς τομείς: πολιτική και ασφάλεια, οικονομία και πολιτιστικές και ανθρωπιστικές επαφές», μέσω της προώθησης της συνεργασίας στους τομείς της επιστήμης, της υψηλής τεχνολογίας, της υγειονομικής περίθαλψης, της προστασίας του περιβάλλοντος, του πολιτισμού και του αθλητισμού είπε.
  • «Συνολικά, πάνω από 200 εκδηλώσεις διαφορετικών επιπέδων και τύπων θα πραγματοποιηθούν σε πολλές ρωσικές πόλεις ως μέρος της προεδρίας», είπε.
  • “Ενθαρρύνουμε τους εκπροσώπους όλων των χωρών που ενδιαφέρονται να συνεργαστούν με τον οργανισμό μας να συμμετάσχουν σε αυτές. Η Σύνοδος Κορυφής BRICS στο Καζάν τον Οκτώβριο θα είναι το αποκορύφωμα της προεδρίας μας”, πρόσθεσε.

Το 2024 είναι βέβαιο ότι δεν θα πλήξουμε.

*Πολιτικός Αναλυτής, skouterisd@gmail.com, @skouterisd1, https://www.facebook.com/dimitris.skouteris.94

    https://www.militaire.gr/