ΕΧΕΙ ΚΑΤΙ ΤΟ ΒΑΘΙΑ ΕΙΡΩΝΙΚΟ το γεγονός ότι ενώ το Facebook συλλέγει τα προσωπικά δεδομένα των χρηστών του, ο ιδρυτής της πλατφόρμας παραμένει σε μεγάλο βαθμό μια άγνωστη και ανεξιχνίαστη φιγούρα. Το ντοκιμαντέρ Zuckerberg: King of the Metaverse προσπαθεί να το διορθώσει αυτό, επιχειρώντας να διαγράψει το προφίλ του αμφιλεγόμενου και διχαστικού δισεκατομμυριούχου...
Η 90λεπτη ταινία παραγωγής των Sky Documentaries υπόσχεται να αφηγηθεί την «εκ των έσω ιστορία» ενός από τους ανθρώπους με τη μεγαλύτερη επιρροή παγκοσμίως, μέσα από τις μαρτυρίες διαφόρων insiders της βιομηχανίας της τεχνολογίας, βιογράφων, επενδυτών και πρώην συναδέλφων του. Ωστόσο, δυσκολεύεται να διαπεράσει το παχύ στρώμα εταιρικής γυαλάδας που τον απομονώνει, θολώνοντας την εικόνα του. Ενώ η μυθοπλαστική βιογραφία The Social Network του Ντέιβιντ Φίντσερ πρόσφερε μια διεισδυτική σπουδή χαρακτήρα, εδώ έχουμε ένα τακτοποιημένο χρονολόγιο της καριέρας του και έναν κατάλογο των θριάμβων, των αντιπαραθέσεων και των αποτυχιών που καθόρισαν τη θητεία του ως CEO.
Η πιο χαρακτηριστική ίσως βιογραφική λεπτομέρεια που αποκαλύπτεται στο ντοκιμαντέρ είναι μια ανεκδοτολογική αναφορά για το πώς η μητέρα του τον αποκαλούσε με το μάλλον μακιαβελικό χαϊδευτικό όνομα «ο πρίγκιπας».
Το πιο καταδικαστικό σχόλιο για τον Ζούκερμπεργκ προέρχεται από τον ίδιον, έστω και εμμέσως, όταν το ντοκιμαντέρ μας υπενθυμίζει ότι καθώς οι φοιτητές του Χάρβαρντ συνέρρεαν στην πρώτη εκδοχή του Facebook, εκείνος έστειλε μήνυμα σε έναν φίλο του γράφοντας: «Με εμπιστεύονται... Τόσο ηλίθιοι είναι».
Αλλά η ταινία δεν απευθύνεται σε όσους είναι ήδη εξοικειωμένοι με το παρασκήνιο της προέλευσης και των λειτουργιών του Facebook ή σε όσους παρακολούθησαν την ακροαματική διαδικασία στην αμερικανική Γερουσία το 2018.
Αν όμως το δει κανείς ως μια επεξηγηματική, εισαγωγική επισκόπηση της ιστορίας δύο δεκαετιών του Facebook, το ντοκιμαντέρ συνιστά μια διαυγή, συνοπτική αλλά και αρκετά αποκαρδιωτική αφήγηση, καθώς καταγράφει πώς μια πλατφόρμα που σχεδιάστηκε για να προωθήσει την κοινωνική διασύνδεση κατέληξε να γίνει συνώνυμη με τη σπορά της διχόνοιας – πώς από τη συμβολή του στην άνθιση της Αραβικής Άνοιξης έφτασε να κατηγορείται για υπονόμευση των δημοκρατικών θεσμών.
Zuckerberg: King of the Metaverse: Πώς το Facebook άλλαξε και μετά χάλασε τον κόσμο Facebook Twitter
Δεν υπάρχει φυσικά συνέντευξη του ίδιου του Ζούκερμπεργκ στο ντοκιμαντέρ, αλλά μέσω του αρχειακού υλικού αποτυπώνεται η σταδιακή διαμόρφωση της δημόσιας εικόνας του.
Δεδομένης της εμπειρίας από πρώτο χέρι πολλών από τους συντελεστές, μοιάζει με χαμένη ευκαιρία το γεγονός ότι η ταινία δεν παρέχει σε βάθος ανάλυση του πώς και γιατί οι προτεραιότητες, οι πολιτικές και η δημόσια εικόνα του Ζούκερμπεργκ άλλαξαν με την πάροδο του χρόνου.
Αυτό δεν σημαίνει ότι τον αντιμετωπίζει «με το γάντι»: μια δημοσιογράφος ευθέως τον χαρακτηρίζει «δικτάτορα» ενώ μια άλλη δηλώνει ότι της ήταν πιο εύκολο να πείσει ανθρώπους στα πιο αυταρχικά κράτη του πλανήτη να της μιλήσουν παρά τους εργαζόμενους του Facebook.
Δεν υπάρχει φυσικά συνέντευξη του ίδιου του Ζούκερμπεργκ στο ντοκιμαντέρ, αλλά μέσω του αρχειακού υλικού αποτυπώνεται η σταδιακή διαμόρφωση της δημόσιας εικόνας του από το τμήμα δημόσιων σχέσεων της εταιρείας του. Όταν εμφανίστηκε ενώπιον του Κογκρέσου, στον απόηχο του σκανδάλου Cambridge Analytica, οι άνθρωποί του ζήτησαν να αυξηθεί ο κλιματισμός έτσι ώστε να μη φαίνεται ότι ιδρώνει μπροστά στην κάμερα.
Η πιο συναρπαστική μαρτυρία ίσως ανήκει στον Μπραντ Παρσκάλε, τον μάνατζερ της ψηφιακής καμπάνιας του Τραμπ το 2016, τον οποίον ακούμε να μιλάει για το πώς χρησιμοποίησε το Facebook προκειμένου να «εισχωρήσει στο μυαλό» των χρηστών. Κατά τη γνώμη του, η εταιρεία του Ζούκερμπεργκ πίστευε ότι μπορούσε να πάρει τα διαφημιστικά δολάρια του Τραμπ και μετά να γελάει όταν θα έχανε τις εκλογές. «Δεν νομίζω ότι είδαν αυτό που ερχόταν. Εγώ όμως το είδα», λέει.
Ωστόσο, το πιο καταδικαστικό σχόλιο για τον Ζούκερμπεργκ προέρχεται από τον ίδιον, έστω και εμμέσως, όταν το ντοκιμαντέρ μας υπενθυμίζει ότι καθώς οι φοιτητές του Χάρβαρντ συνέρρεαν στην πρώτη εκδοχή του Facebook, εκείνος έστειλε μήνυμα σε έναν φίλο του γράφοντας: «Με εμπιστεύονται... Τόσο ηλίθιοι είναι».
Με στοιχεία από The Financial Times
Lifo.gr