Γράφει ο ΚΑΥΣΙΜΑΡΧΗΣ
Υπενθυμίζεται τον περασμένο Αύγουστο είχε επίσης προγραμματιστεί να διεξαχθεί ηλεκτρονικός πλειοδοτικός διαγωνισμός για την εκποίηση 91 αχρήστων αρμάτων μάχης M48A5 του Ελληνικού Στρατού, ως πρώτες ύλες (διάφορα είδη μετάλλων βάρους 3.640 τόνων), συνολικού προϋπολογισμού 594.102 ευρώ μη συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ. Δηλαδή, το έτος 2023, κατά μέσο όρο κάθε τόνος μετάλλου M60A1 πωλείται με τιμή εκκίνησης 166,5 ευρώ (0,1665 ευρώ το κιλό) και κάθε τόνος μετάλλου M48AS με τιμή εκκίνησης 163,21 ευρώ (0,16321 ευρώ το κιλό). Δηλαδή στην τιμή που πωλείται ως σκραπ ο κοινός χάλυβας. Όμως τόσο τα M48A5 όσο και τα M60A1 έχουν θωράκιση από ομογενοποιημένο χάλυβα με υψηλή περιεκτικότητα σε άνθρακα, και συνεπώς δεν πρόκειται για το συνηθισμένο σκραπ.
Και αυτά συμβαίνουν ενώ ο πόλεμος που προκάλεσε η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία βρίσκεται στον 24ο μήνα και οι αγωνιώδεις προσπάθειες της Δύσης «να ξύσει τον πάτο του βαρελιού» των ανύπαρκτων αποθεμάτων της, ώστε να εφοδιάσει τις ουκρανικές δυνάμεις με άρματα μάχης και τεθωρακισμένα οχήματα, είναι ευρύτατα δημοσιοποιημένες. Κατά συνέπεια εγείρεται το ερώτημα αν πριν την απόφαση για την εκποίηση των συνολικά 178 αρμάτων διερευνήθηκε η πιθανότητα πώλησης σε συμμαχικές χώρες, μέσω των τοποθετημένων στην Αθήνα ακολούθων άμυνας (ΑΚΑΜ) ή μέσω των Ελλήνων ΑΚΑΜ στις πρωτεύουσες τους. Επίσης, θα μπορούσε να διερευνηθεί και η πιθανότητα πώλησής τους σε εταιρίες οι οποίες θα τα ενεργοποιούσαν και στη συνέχεια θα τα προωθούσαν στην Ουκρανία. Γιατί και στις δύο περιπτώσεις το οικονομικό όφελος για το ελληνικό δημόσιο θα ήταν πολύ πιο σημαντικό.
Επίσης, απάντηση απαιτείται και στο ερώτημα γιατί στο ενδιαφέρον που εξέφρασε πριν περίπου τρία χρόνια φιλική χώρα της Βορείου Αφρικής για την προμήθεια αρμάτων μάχης M60A1 και M60A3 από τα αποθέματα του Ελληνικού Στρατού, δεν δόθηκε θετική απάντηση. Γιατί, όπως προκύπτει εκ του αποτελέσματος, προτιμήθηκε τα 87 M60A1 να πωληθούν ως σκραπ παρά να πωληθούν σε μία φιλική χώρα έναντι προφανώς μεγαλύτερου οικονομικού ανταλλάγματος με πρόσθετο όφελος την υποστήριξη των στοχεύσεων της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής.
Δυστυχώς, οι εκποιήσεις των αρμάτων μάχης M48A5 και M60A1 αποτελούν τις πιο πρόσφατες ενδείξεις γενικότερης αδυναμίας διαχείρισης και αξιοποίησης υλικού που αποσύρεται. Για παράδειγμα, περί τα μέσα της πρώτης δεκαετίας αποσύρθηκαν 104 άρματα μάχης Leopard GR1 που είχαν αγοραστεί το 1980 επί υπουργίας Ευάγγελου Αβέρωφ και τα οποία λόγω του συγκολλητού τους πύργου που προσφέρει ανώτερη βαλλιστική προστασία από τον χυτό των Leopard 1A5 και 168 άρματα μάχης Leopard 1V (V=verbeterd, βελτιωμένο), που παραλήφθηκαν το 1992 από την Ολλανδία στα πλαίσια εφαρμογής της Συνθήκης CFE.
Αντίθετα διατηρήθηκαν σε υπηρεσία τα παλαιότερα M48A5 MOLF παρά το γεγονός ότι η αφαίρεση των συστημάτων ελέγχου πυρός (ΣΕΠ) MOLF και η εν συνεχεία εγκατάσταση τους στα Leopard GR1 και -1V ήταν σαφώς εντός των τεχνικών δυνατοτήτων του 304 Προκεχωρημένου Εργοστασίου Βάσης (304 ΠΕΒ), στο οποίο άλλωστε είχε υλοποιηθεί ο εκσυγχρονισμός των M48A5 σε MOLF. Σύμφωνα με πληροφορίες, το μεγαλύτερο κόστος αποτελούσαν η προμήθεια νέων καλωδιώσεων, ενώ για τις μετατροπές στο πύργο υπήρχε και η δυνατότητα αίτησης βοήθειας από τις εταιρίες κατασκευής του άρματος και του ΣΕΠ.
Σημειώνεται, ότι όταν τα τέλη της δεκαετίας του 1990 είχε εγκριθεί η υλοποίηση προγράμματος προϋπολογισμού περίπου 290 εκατ. ευρώ για τον εκσυγχρονισμό, στο 304 ΠΕΒ, 170 συνολικά αρμάτων μάχης Leopard 1 των εκδόσεων GR1 και -1V (με δικαίωμα προαίρεσης για επιπλέον 55 άρματα), που περιλάμβανε την εγκατάσταση νέου ΣΕΠ (Σύστημα Ελέγχου Πυρός) και Συστήματος Σταθεροποίησης και την ανακατασκευή τους. Όπως είχε γίνει γνωστό τότε ως ΣΕΠ είχε προταθεί το MOLF NT (νεότερη έκδοση του εγκατεστημένου στα M48A5 MOLF και νεότερης γενεάς του EMES-15 των Leopard 2 και του EMES -18 του Leopard 1A5). Τελικά όμως το πρόγραμμα δεν προχώρησε, καθώς παρεμβλήθηκε πρόταση για την απόκτηση 170 αρμάτων μάχης Leopard 1A5 από τα αποθέματα του Στρατού της Γερμανίας που υλοποιήθηκε μέσω διακρατικής συμφωνίας.
Ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία προσέδωσε πολύ ισχυρή δυναμική στη δευτερογενή αγορά αρμάτων μάχης και τεθωρακισμένων οχημάτων, είναι πέραν πάσης αμφιβολίας. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι τον περασμένο Νοέμβριο, η γερμανική εταιρία KMW είχε υποβάλλει πρόταση διακανονισμού για το σύνολο των νομικών διαφορών που εκκρεμούν μεταξύ των δύο μερών και τα οποία εκδικάζονται σε τακτικά δικαστήρια ή τη διεθνή διαιτησία ή υφίστανται εκτός τακτικών δικαστηρίων, είχε, κατά πληροφορίες, διαφανεί το ζωηρό ενδιαφέρον της για τη μεταβίβαση σε αυτή 80 πλήρως λειτουργικών ελληνικών Leopard 1A5 που θα καταλήξουν στην Ουκρανία με τελικό κόστος περί τα 3 εκατ. ευρώ ανά άρμα.
Σύμφωνα δε με τις ίδιες πληροφορίες, φέρεται να υπονοήθηκε ότι η KMW θα μπορούσε να καταβάλει στην ελληνική πλευρά 80 εκατ. ευρώ (1 εκατ. ευρώ ανά άρμα) ως αντίτιμο για τη μεταβίβαση των αρμάτων. Οπότε στη βάση των ανωτέρω γίνονται εύκολα αντιληπτά τα πιθανά οικονομικά και λοιπά οφέλη που θα μπορούσαν να προκύψουν από την περισσότερο ορθολογική διαχείριση και την αξιοποίηση του αρματικού δυναμικού.
https://www.defence-point.gr/