Πολλοί αναλυτές φοβούνται ότι η «πυριτιδαποθήκη» της Ευρώπης, που είναι η Βοσνία μπορεί να «ανατιναχτεί» για ακόμα μία φορά και ο φόβος για ένα νέο πόλεμο στην περιοχή είναι ιδιαίτερα μεγάλος.
Η δημοκρατία των Σέρβων της Βοσνίας θεωρητικά αποτελεί τμήμα της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης η οποία επί της ουσίας είναι μία τεχνητή χώρα, χωρίς ομοιογένεια, πολυεθνική και πολυθρησκευτική.
Πρόκειται για ένα «πείραμα» ιδιαίτερα φιλόδοξο το οποίο δεν δείχνει ότι μπορεί να πετύχει.
Στην πραγματικότητα πρόκειται για ένα κράτος το οποίο η Δύση επιδιώκει την ύπαρξη του γιατί δεν θα ήθελε να ενωθεί το σερβικό κομμάτι με την Σερβία δημιουργώντας ένα ιδιαίτερα ισχυρό κράτος με αρκετά μεγάλο πληθυσμό που θα μπορεί να κάνει «κουμάντο» στα κεντρικά Βαλκάνια για λογαριασμό της Ρωσίας καθώς οι Σέρβοι είναι ορθόδοξοι και ρωσόφιλοι.
Μία υποθετική ένωση της Σερβίας με τους Σερβοβόσνιους θα πρόσθετε στο σερβικό κράτος 1,136,000 νέους υπηκόους και 25.000 τ.χλμ.
Το γεωπολιτικό βάρος της Σερβίας θα μεγάλωνε αισθητά και οι αμερικάνοι όπως και οι Γερμανοί αυτό δεν το θέλουν καθώς τη θεωρούν μη φιλική εθνική (και θρησκευτική) οντότητα.
Ο Ντόντικ προχώρησε στην δήλωση αυτή κατά τη διάρκεια κοινής συνέντευξης Τύπου με τον Ούγγρο πρωθυπουργό Βίκτορ Όρμπαν, ο οποίος πραγματοποιεί περιοδεία στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη.
«Οποιοδήποτε είδος καταπίεσης που βλέπουμε σήμερα προκαλεί μόνο παρακμή. Δεν μπορούμε να δεχτούμε τα μέτρα των ξένων, δεν μπορούμε να δεχτούμε τη στάση τους.
Είμαστε βέβαιοι ότι οι ενέργειες του παράνομου [υπάτου εκπροσώπου στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη] Schmidt είναι ένα πλήγμα που δεν μόνο για εμάς, αλλά και σε ολόκληρη την Ευρώπη, καθώς και για τη διαδικασία ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης», κατήγγειλε.
Τόνισε ότι όταν υπάρχει ετοιμότητα «να επιτευχθεί συμφωνία μεταξύ των Βόσνιων, των Σέρβων και των Κροατών», πολύ συχνά «οι διεθνείς παράγοντες , όπως η αμερικανική κυβέρνηση, την ανακόπτουν κυριολεκτικά μέσα σε 24 ώρες» και όλοι οι εταίροι «αντιμετωπίζουν νέα προβλήματα».
Ταυτόχρονα, ο επικεφαλής της Republika Srpska αποκάλυψε ότι όσοι ενεργούν με αυτόν τον τρόπο «θέλουν να αφαιρέσουν την περιουσία της Δημοκρατίας Srpska».
«Η Δημοκρατία Srpska δεν θέλει και δεν έχει την πολυτέλεια να χάσει περιουσία. Εάν πρόκειται για μια τέτοια απόφαση, θέλω να σας πω πολύ ανοιχτά ότι η Δημοκρατία Srpska εκείνη ακριβώς τη στιγμή θα αποφασίσει για το ανεξάρτητο καθεστώς της.
Πιστεύουμε ότι αυτό είναι το μόνο μέτρο που θα μας επιτρέψει να επιβιώσουμε», τόνισε ο πρόεδρος της Δημοκρατίας της Σερβίας.
Επισημαίνεται ότι Πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Όρμπαν, καθώς και ο υπουργός Εξωτερικών Peter Szijjártó, αφίχθησαν στην πολύπαθη Βοσνία-Ερζεγοβίνη ως μέρος της ουγγρικής αντιπροσωπείας, που πργαμτοποιεί επίεσκεψη στη βοσνιακή πόλη Μπάνια Λούκα.
Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, ο Μίλοραντ Ντόντικ απένειμε στον Ούγγρο πρωθυπουργό το ανώτατο παράσημο της Σερβικής Δημοκρατίας, του Τάγματος του Κολιέ.
Προηγουμένως, ο Ντόντικ είχε διαμηνύσει ότι η ειρηνική διάλυση της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης θα φέρει ευτυχία στον λαό της και θα σταθεροποιήσει την κατάσταση στα Βαλκάνια.
Σύμφωνα με το Σύνταγμα που εισήχθη μετά τον πόλεμο στη Γενική Συμφωνία Πλαίσιο Ειρήνης για τη Βοσνία (Συμφωνία της Dayton), η Βοσνία Ερζεγοβίνη αποτελείται από δύο ημι-αυτόνομες οντότητες:
Τη Μουσουλμανική-Κροατική Ομοσπονδία της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης (περίπου το 51% του εδάφους της χώρας) και τη Δημοκρατία Srpska (περίπου το 49% της επικράτειας), καθώς και την περιοχή του Brčko .
Αντιστοίχως, οι τρεις κύριοι λαοί που εκπροσωπούνται αναλογικά στο κυβερνητικό σύστημα είναι οι Βόσνιοι (Σλάβοι που εξισλαμίστηκαν) οι Σέρβοι (Ορθόδοξοι) και οι Κροάτες (Καθολικοί).
Η χώρα ουσιαστικά κυβερνάται από έναν ύπατο εκπρόσωπο της διεθνούς κοινότητας (θέση που δημιουργήθηκε σύμφωνα με τη Συμφωνία της Dayton), ο οποίος διορίζεται από τη διευθύνουσα επιτροπή του Συμβουλίου Ειρηνευτικής Συμφωνίας της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης μετά την έγκριση της υποψηφιότητας από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ .
Ωστόσο, τον Μάιο του 2021, οι πρεσβευτές των χωρών της διευθύνουσας επιτροπής αποφάσισαν να διορίσουν τον Christian Schmidt ως νέο ύπατο εκπρόσωπο στη Βοσνία Ερζεγοβίνη χωρίς τη διαδικασία έγκρισης στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Κατόπιν τούτου η ηγεσία της Σέρβικης Δημοκρατίας δεν αναγνωρίζει τη νομιμότητα του Schmidt.
Για τον λόγο αυτό, ο πρόεδρος της περιφέρειας έχει εκφράσει πολλάκις την ετοιμότητά του να κηρύξει την ανεξαρτησία της οντότητας εφόσον κλιμακωθεί η πίεση του Schmidt ενάντια στα συμφέροντα των Σερβοβόσνιων.
Στις 9 Ιανουαρίου, η Δημοκρατία Srpska γιόρτασε την εθνική της εορτή.
Ως απάντηση, οι κρατικές αρχές της Βοσνίας κήρυξαν τη γιορτή αντισυνταγματική με τον Schmidt να δίνει εντολή στις δυνάμεις καταστολής να εμποδίσουν τους εορτασμούς.