Τι ρόλο παίζουν τα πολιτικά Ιδρύματα και Ινστιτούτα; Είμαστε η χώρα με τα περισσότερα πολιτικά ινστιτούτα και πολιτικά ιδρύματα. Κάθε πολιτικός αρχηγός.. μετά την ήττα του, ή το τέλος της θητείας του από την πολιτική οργανώνει και ένα πολιτικό ινστιτούτο ή ένα ίδρυμα. Βλέπετε στην χώρα της οικογενειοκρατίας και των εθνικών πρωταγωνιστών της πολιτικής, όπως είναι η Ελλάδα, η υστεροφημία των πολιτικών συντηρείται από τα ινστιτούτα ή από ιδρύματα, τα οποία αποτελούν σύμβολα της ιστορικής διαδρομής των πολιτικών προσωπικοτήτων.
Γράφει ο Απόστολος Αποστόλου*
Οι όλες προσπάθειες των μελών των ινστιτούτων και ιδρυμάτων συγκλίνουν και κορυφώνονται στην πραγμάτωση της λιβανιστικής. Δηλαδή της τέχνης η οποία αγιοποιεί τα πολιτικά πρόσωπα και τα προστατεύει από τα αναθέματα του πλήθους και τις καυστικές κριτικές.
Ξεχνούν οι οργανωτές των ινστιτούτων και των ιδρυμάτων ότι το πεπρωμένο των πολιτικών είναι τα καταλύματα της ενοχής. Έτσι λοιπόν, τα μέλη των ινστιτούτων και των ιδρυμάτων επιδίδονται σε σπουδή απόδειξης της καθαρότητας του πολιτικού προσώπου που φέρει το όνομα του ιδρύματος ή του ινστιτούτου. Η ιστορική ανάγκη να σταθεί η πολιτική προσωπικότητα αντίκρυ στην ιστορία και να δαφνοστεφανωθεί ως ξεχωριστή προσωπικότητα με εθνική αποστολή δημιουργεί πλησμονές συγγραμμάτων, παρουσιάσεων, και λοιπών άλλων εκδηλώσεων.
Έτσι οι ειδικοί της πολιτικής μυθολογίας οι οποίοι θα κινήσουν και το μύλο της τιμώμενης προσωπικότητας του ιδρύματος ή του ινστιτούτου πιάνουν αμέσως δουλειά προκειμένου να ανταποκριθούν στο έργο τους. Για να ετοιμαστούν όμως οι ρητορικοί απόηχοι των δοξαστικών, οι μεγαλοστομίες που θα μπαλώσουν τα κενά της δράσης της πολιτικής προσωπικότητας θα απαιτηθούν χρήματα.
Δημοσιογράφοι, αναλυτές, νεοφανείς επιστήμονες που κολλούν ως βδέλλες στα ινστιτούτα και ιδρύματα θα χρειαστούν χρήματα για να ψιμυθιώσουν τις πολιτικές προσωπικότητες. Είναι γνωστό ότι τα ινστιτούτα και ιδρύματα χρηματοδοτούνται από διάφορα κρατικά κονδύλια και από ποικίλες χορηγίες, οι οποίες οφείλουν να δημοσιοποιούνται και όχι να κρύβονται. Συμβαίνει όμως αυτό με τις χορηγίες; Κάτι άλλο που προκύπτει είναι ότι τα ιδρύματα και τα ινστιτούτα αποτελούν φορείς προώθησης κάποιων ιδεών που εξυπηρετούν συγκεκριμένα συμφέροντα τόσο της εγχώριας Ελίτ όσο και της αλλοδαπής.
Δημιουργούνται μέσα από τα ινστιτούτα και ιδρύματα, σχήματα σκέψης με ευρύτερη πολιτική και κοινωνική σημασία που έχουν σκοπό να προτείνουν εφαρμογές εξουσίας. Δεν είναι αθώα ιδρύματα ή ινστιτούτα που ασχολούνται αποκλειστικά με πολιτικές φιλολογίες, ούτε εκφράζουν όψεις κάποιας ιστορικής ανάλυσης για την πολιτική προσωπικότητα των ινστιτούτων ή των ιδρυμάτων που φέρουν τα ονόματα τους, δηλαδή για «δοξολογικές» μηχανές, αλλά για κέντρα (φορείς) που εργάζονται με περιεκτικά σχήματα διαμόρφωσης των πολιτικών συνειδήσεων και πεποιθήσεων των πολιτών.
Για να το πούμε και αλλιώς πρόκειται για οργανικές, αυτόματες και μακροχρόνιες (think tank) δεξαμενές σκέψεις που εξασφαλίζουν κατάφαση σε ό,τι εισερχόμενο σχέδιο πολιτικής έρθει, ώστε ο πολίτης να εμβολιαστεί με τις νέες παγκοσμιοποιημένες αντιλήψεις. Υπερ-νομιμοποιούνται από προσκαλεσμένες προσωπικότητες πολιτικών ηγετών και από την υποστήριξη των ΜΜΕ. Έτσι λειτουργούν ως σφραγίδα εγγύησης.
Τι επιτυγχάνεται με όλα τα παραπάνω; Να εγκαταστήσουν μια εικόνα ιερατείου. Μη ξεχνάμε ότι η σύλληψη και η αντίληψη των πολιτών δεν είναι ποτέ πράξη καθαρά φυσιολογική, όπως εκτιμάται από κάποιους, αλλά σημαδεύονται από πολιτικές και κοινωνικές επιδράσεις. Τα ινστιτούτα και τα ιδρύματα αποτελούν ένα τεχνικό επίτευγμα μιας εικόνας και μιας εκφρασμένης επίδοσης ιδεοληψιών που επιχειρούν να γίνουν να γίνουν κυρίαρχες. Στοιχηματίζουν με άλλα λόγια στην επίδραση τους μέσω της παραγωγής μνημάτων.
Τα πολιτικά ιδρύματα και ινστιτούτα αποτελούν τροχονόμους της πολιτικής πορείας τα οποία επιθυμούν να συνετίσουν προθέσεις και να σπρώξουν τις εξελίξεις των πολιτικών δεδομένων.
*Ο Απόστολος Αποστόλου είναι Καθηγητής Πολιτικής και Κοινωνικής Φιλοσοφίας