Ο Έλον Μασκ, ένας από τους σταθερούς υποστηρικτές και χορηγούς του Τραμπ, έσπευσε να δηλώσει ότι «οι υπεύθυνοι ασφαλείας θα πρέπει να παραιτηθούν». Την ίδια στιγμή αμερικανικά και διεθνή ΜΜΕ αναπαράγουν κατά κόρον περιγραφές αυτοπτών για την, αδιανόητη και απαράδεκτη αδράνεια που επέδειξαν τα στελέχη των δυνάμεων περιφρούρησης τα οποία είχαν αναπτυχθεί στον χώρο της προεκλογικής ομιλίας του Ντόναλντ Τραμπ, στην πόλη Μπάτλερ της Πενσυλβάνια.
Μάρτυρες αναφέρουν ότι η φρουρά του Ντόναλντ Τραμπ είχε προειδοποιηθεί 3-4 λεπτά πριν από την επίθεση, ότι υπάρχει ένας άντρας που κινείται από στέγη σε στέγη, σε κτήρια απέναντι από το βήμα όπου σε λίγο θα ανέβαινε ο Τραμπ. Ένας πολίτης, συγκεκριμένα, είπε ότι τόσο ο ίδιος όσο και κάποιοι φίλοι του, υπέδειξαν ζωηρά και έντονα σε αστυνομικούς το σημείο όπου είχαν δει τον άντρα να έρπει προς το σημείο όπου θα έστηνε τελικά το όπλο του για να σκοπεύσει τον Τραμπ, από απόσταση περίπου 125 μέτρων. Αν και το πιο αξιοπερίεργο, είναι ότι ο δράστης κινήθηκε ψηλά, σε απόσταση αρκετών μέτρων από το έδαφος, χωρίς να ανακατευτεί με το πλήθος. Είχε φροντίσει να φορά ουδέτερα ρούχα, σαν παραλλαγή προς τις λαμαρίνες στις στέγες των κτηρίων όπου κινήθηκε, έτσι ώστε να ξεχωρίζει όσο το δυνατόν λιγότερο από το περιβάλλον. Έστω και έτσι, όμως, το ότι βρέθηκε στο ιδανικό για εκείνον -και προκαθορισμένο προφανώς- σημείο βολής, εκθέτει ανεπανόρθωτα τους υπεύθυνους ασφαλείας.
Μιλώντας σε δημοσιογράφους μετά από την απόπειρα, ένας αυτόπτης διηγήθηκε ότι «είδαμε τον τύπο να έρπει, μάλλον να κινείται στα τέσσερα σαν αρκούδα, στο διπλανό κτήριο, γύρω στα 30 μέτρα από το σημείο όπου βρισκόμασταν εμείς. Τον παρακολουθούσαμε να κινείται στη στέγη και είδαμε ότι είχε τουφέκι, το όπλο διακρινόταν κανονικά».
Ο ίδιος μάρτυρας συμπλήωσε ότι «οι αστυνομικοί ήταν λίγο μακρύτερα και περιφέρονταν, ενώ εμείς δείξαμε σε έναν από αυτούς τον τύπο στη στέγη με το όπλο. Η αντίδραση της αστυνομίας ήταν ‘ε, τι λέτε τώρα;’ Δεν είχαν πάρει μυρωδιά τίποτα. Κι εμείς φωνάζαμε ‘εκεί, πάνω στη στέγη, έχει όπλο, τον βλέπουμε από εδώ’. Ταυτόχρονα σκέφτηκα ‘γιατί μιλάει ακόμη ο Τραμπ; Γιατί δεν τον έχουν κατεβάσει από τη σκηνή;»
Στα επόμενα δευτερόλεπτα, ο επίδοξος δολοφόνος άρχισε να πυροβολεί. Σύμφωνα με τους New York Times, έριξε 8 βολές σημαδεύοντας τον Ντόναλντ Τραμπ. Οι ακροβολισμένοι σκοπευτές της αστυνομίας των εντόπισαν και τον εκτέλεσαν ακαριαία, ενώ οι σωματοφύλακες του Τραμπ έπεσαν πάνω του και τον ανάγκασαν να γονατίσει για να προφυλαχτεί από ενδεχόμενο νέο γύρο πυροβολισμών, δημιουργώντας ανθρώπινο προστατευτικό κλοιό.
Ο παρ’ ολίγον δολοφόνος ταυτοποιήθηκε λίγη ώρα μετά από την επί τόπου εκτέλεσή του, ως Τόμας Μάθιου Κρουκς, ηλικίας 20 ετών, από το Μπίθελ Παρκ της Πενσυλβάνια. Χρησιμοποίησε ένα τυφέκιο τύπου AR-15, ημιαυτόματο, η εμβέλεια του οποίου είναι πάνω από 150 μέτρα για βολή ακριβείας, οπότε από τεχνικής άποψης ήταν ένα όπλο κατάλληλο για την ενέργεια που είχε σχεδιάσει ο Κρουκς.
Η αντίδραση των φρουρών, εκ των υστέρων, ήταν άμεση και ορθή. Μόνο που ο Τραμπ θα μπορούσε να ήταν ήδη νεκρός, γι’ αυτό και διατυπώνονται βαρύτατες μομφές για το πώς λειτούργησαν -δηλαδή πώς δεν λειτούργησαν- τα πρωτόκολλα ασφάλειας, πρόληψης, ελέγχου κ.λπ. Από ό,τι φαίνεται μέχρι στιγμή, οι αστυνομικοί δεν έδωσαν σημασία στις φωνές των πολιτών και δεν κινητοποιήθηκαν. Βάσει όσων ακολούθησαν, η υποτίμηση των υποδείξεων από το πλήθος και η αδράνεια θα αποδεικνύονταν εγκληματικές.
Ακόμη και για πράκτορες του FBI, το ότι ο δράστης κατόρθωσε να φτάσει στο σημείο βολής, κυριολεκτικά «κάτω από τη μύτη» των φρουρών, θεωρείται ανεξήγητο. Ο Κέβιν Ρότζεκ, επικεφαλής της ομάδας στελεχών για την ασφάλεια του Τραμπ στην προεκλογική συγκέντρωση του Μπάτλερ, αναγκάστηκε να παραδεχτεί σε συνέντευξη τύπου μετά από το περιστατικό ότι «προκαλεί έκπληξη ότι ένας ένοπλος άντρας κατάφερε να ανοίξει πυρ προς το βήμα του ομιλητή προτού οι σκοπευτές της Μυστικής Υπηρεσίας τον σκοτώσουν».
Η τραγική αποτυχία των αρμόδιων φρουρών να αποσοβήσουν την απόπειρα, ιδιαίτερα εφόσον ο δράστης είχε γίνει αντιληπτός από τους πολίτες, έχει προκαλέσει οργή σε θεσμικά όργανα των ΗΠΑ. Ήδη, η Κίμπερλι Τσιτλ, η επικεφαλής της Μυστικής Υπηρεσίας των ΗΠΑ, έχει κληθεί σε απολογία ενώπιον ειδικής επιτροπής της Αμερικανικής Βουλής των Αντιπροσώπων, στις 22 Ιουλίου.
Ο εσωτερικός έλεγχος για τυχόν σφάλματα, παραλείψεις και αμεριμνησία έχει κιόλας ξεκινήσει μεταξύ των υπηρεσίων που θεωρούνται συνυπεύθυνες (αστυνομία, FBI, Μυστική Υπηρεσία κ.α.) και θεωρείται βέβαιο πως θα υπάρξουν παραιτήσεις και καρατομήσεις τις επόμενες ημέρες. Παρόλ’ αυτά, ο Ρίτσαρντ Γκόλντινγκερ, εισαγγελέας στην περιφέρεια του Μπάτλερ όπου έλαβε χώρα η απόπειρα δολοφονίας του Τραμπ, αναγνώρισε μεν ότι «η φρουρά μπορεί να βρέθηκε κάπως χαλαρή και, σίγουρα, αυτό που έγινε δεν θα έπρεπε να έχει συμβεί σε έναν Πρόεδρο των ΗΠΑ, νυν ή πρώην. Όμως, ο δράστης ήταν έξω από το χώρο της εκδήλωσης και, ειλικρινά, δεν ξέρω πώς θα μπορούσαμε να έχουμε καλύψει το σημείο όπου βρισκόταν. Αυτό είναι κάτι που θα πρέπει να το εξακριβώσουμε, το πώς εκείνος έφτασε εκεί».
Παράλληλα, οποιοδήποτε σενάριο συνωμοσίας, περί «σκηνοθετημένης» απόπειρας, αποκλείεται σχεδόν εκ προοιμίου, αν μη τι άλλο διότι ένας εντελώς αθώος και ανύποπτος πολίτης έχασε τη ζωή του από τα πυρά κατά του Τραμπ, δύο άλλοι παριστάμενοι τραυματίστηκαν, όπως άλλωστε και ο ίδιος ο Ντόναλντ Τραμπ -και μάλιστα στο αφτί, δηλαδή στην περιοχή του κεφαλιού. Επί της ουσίας, ο Τραμπ ζει από καθαρή τύχη, εφόσον η βολή που έκανε το δεξί αφτί του απλώς να ματώσει, θα μπορούσε πολύ εύκολα, για μερικά χιλιοστά ίσως, να τον έχει πλήξει θανάσιμα.
Μέσα στο σοκ και τη σύγχυση που προκάλεσε η επίθεση κατά του Τραμπ και ενώ ακόμη βρίσκεται εν εξελίξει η έρευνα που διεξάγουν οι αμερικανικές υπηρεσίες ασφαλείας για το ποιος πραγματικά ήταν ο δράστης και ποιο ήταν το κίνητρο που τον οδήγησε στην απόπειρα δολοφονίας, αναλυτές κρίνουν ότι η τελευταία απόπειρα ξυπνά ζοφερές μνήμες από τη σύγχρονη ιστορία των ΗΠΑ, επισημαίνοντας πως πρόκειται για την πιο κραυγαλέα αστοχία των κρατικών υπηρεσιών ασφαλείας από το 1981 και την επίθεση κατά του τότε Προέδρου των ΗΠΑ, Ρόναλντ Ρέιγκαν.
Τον Ρέιγκαν είχε πυροβολήσει ο Τζον Χίνκλεϊ, ένας ψυχικά διαταραγμένος νεαρός, ο οποίος είχε τη φιλοδοξία ότι σκοτώνοντας τον Πρόεδρο της χώρας του, θα κατάφερνε να προσελκύσει το ερωτικό ενδιαφέρον της χολιγουντιανής σταρ Τζόντι Φόστερ. Από το μικρό ρεβόλβερ που είχε επιλέξει ο Χίνκλεϊ για την επίθεση, εκτός από άτομα της συνοδείας του Ρέιγκαν, τραυματίστηκε σοβαρά και ο ίδιος ο Πρόεδρος, προκαλώντας παγκόσμια αναστάτωση και αγωνία. Εν τέλει όμως επέζησε και, ύστερα από επεμβάσεις και νοσηλεία περίπου δύο εβδομάδων, επέστρεψε στον Λευκό Οίκο.