Eνας ολοένα αυξανόμενος αριθμός μακροοικονομολόγων και οικονομικών αναλυτών κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για το εκρηκτικό δημόσιο χρέος των ΗΠΑ, το οποίο τώρα πλησιάζει τα 35 τρισεκατομμύρια δολάρια ή το 120% του ΑΕΠ.Οι πληρωμές τόκων για το χρέος έχουν γίνει οι μεγαλύτερες δαπάνες στον ομοσπονδιακό προϋπολογισμό των ΗΠΑ, πριν από τις αμυντικές δαπάνες και τις επαναγορές κρατικών τίτλων.
Στις αρχές Ιουνίου, ο πρώην πρόεδρος της Βουλής των ΗΠΑ, Paul Ryan, πρότεινε η κυβέρνηση των ΗΠΑ να αποδεχθεί stablecoins, κρυπτονομίσματα που υποστηρίζονται από περιουσιακά στοιχεία, ως πληρωμή για τα αμερικανικά ομόλογα.
Ο Ryan υποστήριξε ότι το μέτρο θα δημιουργήσει μια «άμεση, διαρκή αύξηση της ζήτησης για το χρέος των ΗΠΑ, η οποία θα μείωνε τον κίνδυνο αποτυχημένης δημοπρασίας χρέους και μιας συνακόλουθης χρηματοπιστωτικής και οικονομικής κρίσης» η οποία μάλιστα θα ήταν χειρότερη από αυτή του 2008/2009.
Η πρόταση του μπορεί να θεωρηθεί ως ένδειξη του πόσο σοβαρό έχει καταστεί το πρόβλημα του χρέους των ΗΠΑ.
Τα Cryptos θεωρήθηκαν ως αντι-fiat νομίσματα – δηλαδή ψηφιακές νομισματικές μονάδες που ενδέχεται να στηρίζουν την πραγματική οικονομική δραστηριότητα ενώ υπάρχει υπερπροσφορά του fiat νομίσματος το οποίο εξαιτίας αυτού χάνει την αξίας του .
Είναι ιδιωτικά εκδοθέντα ψηφιακά νομίσματα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ανώνυμα σε όλο τον κόσμο.
Το Bitcoin, το πρώτο κρυπτονόμισμα, προοριζόταν να είναι μια πλατφόρμα για ένα νέο χρηματοπιστωτικό σύστημα που θα μπορούσε να ξεκινήσει χωρίς τις γνωστές μας παραμορφώσεις.
Πληρωμές φόρων και ανατροπή στο χρηματοπιστωτικό σύστημα
Το 2024 και οι υποστηρικτές των κρυπτονομισμάτων στις ΗΠΑ ζητούν να ρυθμιστούν τα κρυπτονομίσματα που υποστηρίζονται από περιουσιακά στοιχεία (stablecoins), ώστε να μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αγορά ομολόγων των ΗΠΑ και για την πληρωμή φόρων.
Τα cryptos μπορεί να βοηθήσουν στη διάσωση του καταστραμμένου χρηματοπιστωτικού συστήματος που έπρεπε να αντικαταστήσουν.
Δύο εβδομάδες αφότου ο Ryan έκανε την πρότασή του, ο αμερικανός γερουσιαστής Matt Gaetz παρουσίασε ένα νομοσχέδιο που θα επέτρεπε στους Αμερικανούς να
πληρώνουν τον ομοσπονδιακό φόρο εισοδήματός τους σε Bitcoin.
Επισήμανε ότι η ριζοσπαστική κίνηση θα προωθήσει την καινοτομία, θα αυξήσει την αποτελεσματικότητα και θα προσφέρει μεγαλύτερη ευελιξία στους Αμερικανούς πολίτες.
Ο Gaetz επισήμανε σε μια δήλωση: «Αυτό είναι ένα τολμηρό βήμα προς ένα μέλλον όπου τα ψηφιακά νομίσματα διαδραματίζουν ζωτικό ρόλο στο χρηματοπιστωτικό μας σύστημα, διασφαλίζοντας ότι οι ΗΠΑ παραμένουν στην πρώτη γραμμή της τεχνολογικής προόδου».
Το ερώτημα είναι εάν ένα νόμισμα fiat μπορεί να συνυπάρχει με ιδιωτικά νομίσματα.
Το δολάριο έχασε το 90% της αξίας του τα τελευταία 50 χρόνια και συνεχίζει να χάνει αγοραστική δύναμη με ρυθμό περίπου 10% ετησίως.
Τα Cryptos ποικίλλουν σε μεγάλο βαθμό σε αξία, αλλά σχεδόν όλα αποτιμώνται σε δολάρια.
Αυτό σημαίνει ότι δεν παρουσίάζουν... ανοσία σε μια πιθανή (ορισμένοι οικονομολόγοι λένε αναπόφευκτη) υποτίμηση του δολαρίου.
Η ιστορία της επανάστασης της κρυπτογράφησης - Η διαφθορά του συστήματος
Στις 31 Οκτωβρίου 2008, ένας προγραμματιστής υπολογιστών με το ψευδώνυμο Satoshi Nakamoto ανακοίνωσε την πρεμιέρα το Bitcoin, το πρώτο peer-to-peer κρυπτονόμισμα.
Οι χρήστες θα μπορούσαν να «εξορύσσουν» Bitcoin λύνοντας σύνθετα μαθηματικά προβλήματα και να ανταμειφθούν με τα νέα Bitcoins.
Ο Nakamoto επεσήμανε τη διάσωση της Wall Street το 2008 με χρήματα των φορολογουμένων για να υποστηρίξει ότι το χρηματοπιστωτικό σύστημα ήταν διεφθαρμένο και ωφελούσε μια μικρή ελίτ.
Το Bitcoin θα ήταν τα χρήματα του λαού, πέρα από τον έλεγχο των κυβερνήσεων. Θα επέτρεπε στους ανθρώπους να πραγματοποιούν πληρωμές σε οποιονδήποτε στον κόσμο ανώνυμα και σχεδόν δωρεάν.
Μόνο 21 εκατομμύρια Bitcoin θα μπορούσαν να εξορυχθούν, καθιστώντας το ψηφιακό νόμισμα απρόσβλητο από τον πληθωρισμό που προκαλείται από την υπερβολική εκτύπωση χρημάτων, ένα τυπικό χαρακτηριστικό των νομισμάτων fiat.
Το Bitcoin βασίζεται σε τεχνολογίες που υπήρχαν, μεταξύ των οποίων και οι ψηφιακές υπογραφές.
Το 2010, το Bitcoin κατέγραψε την πρώτη του εμπορική συναλλαγή.
Ένας εξορύκτης Bitcoin ονόματι Laszlo Hanyecz πρόσφερε 10.000 BTC σε όποιον παρέδιδε δύο πίτσες στο σπίτι του στη Φλόριντα.
Ο Βρετανός προγραμματιστής Jeremy Sturdivant αποδέχτηκε την πρόταση.
Του παραδόθηκαν δύο πίτσες στο σπίτι του Hanyecz με κόστος 25 δολ. και ο Hanyecz μετέφερε 10.000 bitcoin στο πορτοφόλι Bitcoin του Studivant.
Η συναλλαγή είχε αποτίμηση του Bitcoin στα 0,0041 δολ..
Η πρώτη συναλλαγή του Bitcoin, που θυμόμαστε ως Bitcoin Pizza Day, προκάλεσε ευρύτερο ενδιαφέρον για το ψηφιακό νόμισμα.
Οι επιχειρηματίες επένδυσαν σε ''φάρμες διακομιστών'' για την εξόρυξη bitcoin και άνοιξαν ανταλλακτήρια κρυπτογράφησης για να βοηθήσουν τους ανθρώπους να αγοράσουν και να πουλήσουν κρυπτονομίσματα.
Σε μόλις 15 χρόνια, η τιμή του Bitcoin πήγε από σχεδόν μηδέν το 2009 σε ένα ανώτατο όριο των 75.830 δολ. στις αρχές του 2024.
Το Bitcoin απέτυχε να σημειώσει μεγάλη πρόοδο ως νόμισμα για να χρησιμοποίεται σε πληρωμές.
Μόνο ένα μικρό κλάσμα του Bitcoin transac χρησιμοποιούνται για λιανική πώληση.
Το υπόλοιπο περιλαμβάνει συναλλαγές κρυπτογράφησης.
Οι επιχειρηματίες κρυπτογράφησης έχουν λανσάρει διάφορες παραλλαγές με βάση την τεχνολογία της κρυπτογράφησης.
Ανάμεσά τους είναι τα stablecoins.
Ορισμένα σταθερά νομίσματα υποστηρίζονται από περιουσιακά στοιχεία όπως ακίνητα, εταιρικά χρέη, ακόμη και άλλα κρυπτονομίσματα, άλλα υποστηρίζονται από αποθέματα νομισμάτων fiat που διατηρούνται σε τραπεζικούς λογαριασμούς.
Ένα κρυπτό που ονομάζεται DigixDAO υποστηρίζεται από 1 γραμμάριο χρυσού που είναι αποθηκευμένο σε ένα θησαυροφυλάκιο, παρέχοντας «μια σταθερή αξία που υποστηρίζεται από φυσικό χρυσό».
Η εμφάνιση cryptos συνδεδεμένων με χρυσό είναι μια ειρωνεία της ιστορίας.
Τα προβλήματα στο χρηματοπιστωτικό σύστημα, φαινομενικά το έναυσμα για την ανάπτυξη του Bitcoin, προκλήθηκαν σε μεγάλο βαθμό από την απόφαση της κυβέρνησης των ΗΠΑ, ως γνωστόν, το 1971 να εγκαταλείψει τον κανόνα του χρυσού.
Το πετροδολάριο
Μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, το δολάριο ΗΠΑ έγινε το παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα.
Σύμφωνα με τη Συμφωνία του Bretton Woods του 1944, το δολάριο ήταν συνδεδεμένο με τον χρυσό σε σταθερή τιμή 35 δολαρίων ανά ουγγιά.
Η βρετανική λίρα, το γαλλικό φράγκο και τα νομίσματα άλλων χωρών ήταν συνδεδεμένα με το δολάριο, και επομένως έμμεσα με τον χρυσό.
Τα αποθέματα χρυσού επιβάλλουν δημοσιονομική πειθαρχία στις χώρες περιορίζοντας την ποσότητα χρήματος που μπορεί να εκδοθεί.
Στη δεκαετία του 1960, αρκετές ευρωπαϊκές χώρες ανησυχούσαν ότι η κυβέρνηση των ΗΠΑ είχε οδηγηθεί σε δημοσιονομικό εκτροχιασμό, ως αποτέλεσμα ενός δαπανηρού πολέμου στο Βιετνάμ και της εισαγωγής κοινωνικών προγραμμάτων (ο πόλεμος κατά της φτώχειας).
Οι Ευρωπαίοι οικονομολόγοι υποψιάζονταν ότι οι ΗΠΑ τύπωναν περισσότερα δολάρια από όσα μπορούσαν να στηρίξουν με χρυσό.
Η γαλλική κυβέρνηση έκανε γνωστές τις ανησυχίες της με δραματικό τρόπο.
Έστειλε ένα πολεμικό πλοίο στη Νέα Υόρκη φορτωμένο με δολάρια και ζήτησε xρυσό ως αντάλλαγμα.
Αρκετές άλλες χώρες ακολούθησαν το παράδειγμά τους, αν και χωρίς πολεμικά πλοία, και σταδιακά εξάντλησαν τα αποθέματα χρυσού των ΗΠΑ.
Στο τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, οι ΗΠΑ είχαν 21 μετρικούς τόνους χρυσού. Το 1971 παρέμειναν μόνο 8.133 τόνοι. Ανησυχώντας για την απώλεια του εναπομείναντος αποθέματός της, η κυβέρνηση των ΗΠΑ ανακοίνωσε ότι θα κλείσει προσωρινά το λεγόμενο παράθυρο του χρυσού, με αποτέλεσμα να αθετήσει τη συμφωνία του Bretton Woods.
Για να διατηρήσουν την παγκόσμια ζήτηση για δολάρια, οι ΗΠΑ το 1974 έπεισαν τη Σαουδική Αραβία να πουλάει πετρέλαιο αποκλειστικά σε δολάρια σε αντάλλαγμα για στρατιωτική προστασία.
Η συμφωνία απαιτούσε από όλα τα κράτη εισαγωγής πετρελαίου να διατηρήσουν αποθέματα σε δολάρια, δημιουργώντας μια συνεχώς αυξανόμενη ζήτηση για το αμερικανικό νόμισμα.
Το λεγόμενο πετροδολάριο εδραίωσε τον ρόλο του δολαρίου ΗΠΑ ως παγκόσμιου αποθεματικού νομίσματος.
Το εμπόριο πετρελαίου αντιπροσωπεύει μόνο το 7% της παγκόσμιας οικονομίας, αλλά είναι απαραίτητο για το υπόλοιπο 93% της οικονομίας.
H υπερχρέωση των ΗΠΑ
Χωρίς να περιορίζεται πλέον από τα όρια που επιβάλλει ο κανόνας του χρυσού, η κυβέρνηση των ΗΠΑ αύξησε γρήγορα το χρέος της. Το 1971, το χρέος των ΗΠΑ ήταν 400 δισεκατομμύρια δολάρια, το 2024 έφτασε τα 34 τρισεκατομμύρια δολάρια, ή το 120% του ΑΕΠ.
Για να χρηματοδοτήσει τα ελλείμματά της, η κυβέρνηση των ΗΠΑ εκδίδει έντοκα ομόλογα.
Υποστηριζόμενα από την «πλήρη πιστωτική αξιοπιστία» της κυβέρνησης των ΗΠΑ, τα ομόλογα έχουν θεωρηθεί ως επένδυση χωρίς κινδύνους.
Οι κύριοι αγοραστές ήταν ιδιώτες επενδυτές, ξένες κυβερνήσεις, συνταξιοδοτικά ταμεία και ασφαλιστικές εταιρείες.
Το χρέος των ΗΠΑ έχει αντικαταστήσει τον χρυσό ως τη ραχοκοκαλιά του συστήματος του δολαρίου
Όμως η ιστορία επαναλαμβάνεται. Στα τέλη της δεκαετίας του 1960, η Γαλλία ανησυχούσε για τα αποθέματα χρυσού των ΗΠΑ.
Σήμερα, η Κίνα ανησυχεί για τα ομόλογα των ΗΠΑ.
Καθώς η Κίνα έγινε το εργοστάσιο του κόσμου, ανέπτυξε τεράστιο εμπορικό πλεόνασμα με τις ΗΠΑ, φτάνοντας σε ένα σημείο το 1 δισεκατομμύριο δολάρια την ημέρα καθαρά.
Η Κίνα χρησιμοποίησε μέρος του αποθεματικού της σε δολάρια για να αγοράσει ομόλογα των ΗΠΑ και να γίνει ο μεγαλύτερος πιστωτής στον κόσμο στις ΗΠΑ, με αντίπαλο μόνο την Ιαπωνία.
Αλλά μετά ήρθε η παγκόσμια οικονομική κρίση του 2008 και η διαβόητη διάσωση της Wall Street με τα χρήματα των φορολγούμενων.
Η Κίνα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι ΗΠΑ δεν είχαν καμία πρόθεση να κυριαρχήσουν στις δαπάνες ή να μεταρρυθμίσουν το χρηματοπιστωτικό ή πολιτικό τους σύστημα.
Καθ' όλη τη διάρκεια της δεκαετίας του 2010, η Κίνα μείωσε σταδιακά τις αγορές χρέους των ΗΠΑ.
Επιπλέον, άρχισε να θέτει τα θεμέλια για μια εναλλακτική οικονομική και χρηματοπιστωτική αρχιτεκτονική.
Αποδολαριοποίηση και το σύστημα mBridge
Το 2021, η Κίνα, το Χονγκ Κονγκ, η Ταϊλάνδη και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα ανακοίνωσαν ότι αναπτύσσουν το mBridge, μια ψηφιακή εναλλακτική στο SWIFT.
Συγκεκριμένα, το mBridge βασίζεται σε μια παραλλαγή του blockchain, της τεχνολογίας που χρησιμοποιείται στα περισσότερα κρυπτονομίσματα.
Η βασική αρχιτεκτονική του mBridge, η εναλλακτική λύση BRICS στο SWIFT
Το mBridge έχει κατασκευαστεί για να φιλοξενεί ψηφιακά νομίσματα της Κεντρικής Τράπεζας και είναι το πιθανό πρότυπο για ένα σύστημα χρηματοοικονομικού διακανονισμού για τις χώρες BRICS.
Το Συμβούλιο Συνεργασίας για τα Αραβικά Κράτη του Κόλπου (GCC), που περιλαμβάνει το Μπαχρέιν, το Κουβέιτ, το Ομάν, το Κατάρ, τη Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, έχει δοκιμάσει τη δική του γέφυρα CBDC που θα συνδέεται με το mBridge.
Οι BRICS αναπτύσσουν επίσης μια συναλλαγματική μονάδα συναλλάγματος που θα μπορούσε εν μέρει να υποστηρίζεται από χρυσό, πετρέλαιο και άλλα εμπορεύματα.
Ένα νόμισμα με χρυσό ή πετρέλαιο θα ήταν η μεγαλύτερη πρόκληση για το δολάριο ακόμα.
Ο χρυσός και το πετρέλαιο φαίνεται να είναι παράξενοι φίλοι, αλλά έχουν διατηρήσει σχεδόν την ισοτιμία για πάνω από έναν αιώνα.
Οι αντίστοιχες τιμές τους κινούνται μέσα σε ένα πολύ στενό εύρος ζώνης.
Το 1971, όταν οι ΗΠΑ έκλεισαν το παράθυρο του χρυσού, μια ουγγιά χρυσού πωλήθηκε για 35 δολάρια.
Έφτασε τα 2.450 δολ. στις αρχές του 2024.
Το 1971, ένα βαρέλι πετρελαίου ήταν 3,60 δολάρια.
Τα τελευταία χρόνια διαπραγματεύεται μεταξύ 80 και 100 δολαρίων το βαρέλι.
Εάν το αποτιμήσουμε σε χρυσό και πετρέλαιο, το δολάριο έχασε περίπου το 90% της αξίας του τα τελευταία 50 χρόνια.
Εάν οι BRICS υιοθετήσουν ένα νόμισμα συνδεδεμένο με τον χρυσό, θα μπορούσε να επηρεάσει την τιμή των πάντων, από πετρέλαιο και χρυσό μέχρι χαλκό, αλουμίνιο και τις στρατηγικά σημαντικές σπάνιες γαίες που χρησιμοποιούνται στην πράσινη τεχνολογία.
Ένα επεκτεινόμενο BRICS όχι μόνο θα ελέγχει τη μερίδα του λέοντος των παγκόσμιων εμπορευμάτων, αλλά θα είναι επίσης ο κορυφαίος παραγωγός πολλών βιομηχανικών και καταναλωτικών αγαθών.
Η συνολική οικονομική παραγωγή των σημερινών μελών των BRICS έχει ήδη ξεπεράσει αυτή της G7.
Τον Ιούνιο του τρέχοντος έτους, η Σαουδική Αραβία ανακοίνωσε ότι θα ενταχθεί τόσο στους BRICS όσο και στο mBridge.
Οι Σαουδάραβες πουλούσαν ήδη πετρέλαιο σε ονομαστικές αξίες εκτός δολαρίου, αλλά η ανακοίνωση κατέστησε σαφές ότι η δέσμευση της Σαουδικής Αραβίας στο πετρέλαιο είχε λήξει.
Η απόφαση της Σαουδικής Αραβίας προκάλεσε μια απάντηση από τον Michael Saylor, συνιδρυτή του γίγαντα στον τομέατης κρυπτογράφησης MicroStrategy.
Ο Saylor υποστήριξε ότι οι Σαουδάραβες έκαναν λάθος και θα έπρεπε να είχαν επιλέξει το Bitcoin.
Έγραψε: «Φανταστείτε έναν κόσμο όπου 50.000 τράπεζες χρησιμοποιούν bitcoin με διακανονισμούς P2P μεταξύ τους.
Ρωτήστε την Τράπεζα της Αυστραλίας, την Τράπεζα της Αυστρίας ή την Τράπεζα της Κίνας εάν δεν θα ήθελαν να έχουν ένα περιουσιακό στοιχείο που δεν χάνει 7 έως 10% της αξίας του ετησίως.
Ρωτήστε τους αν δεν θα ήθελαν να μπορούν να κάνουν συναλλαγές με οποιαδήποτε άλλη τράπεζα στον κόσμο, peer-to-peer.
Είναι μια βελτίωση σε σχέση με το υπάρχον σύστημα».
Ο Saylor μάλλον ξέρει καλύτερα.
Γιατί η Σαουδική Αραβία, η Κίνα και άλλες χώρες BRICS θα πουλούσαν τα εμπορεύματά τους ή τα βιομηχανικά προϊόντα τους σε ένα κρυπτονόμισμα που αποτιμάται σε δολάρια ενώ απομακρύνονται από το σύστημα του δολαρίου;
Crypto ή χρυσός;
Το πρόβλημα του χρέους των ΗΠΑ έχει επιδεινωθεί από ακραίες μορφές χρηματοοικονομικής μηχανικής.
Η εισαγωγή κρυπτονομισμάτων στο χρηματοπιστωτικό σύστημα το κάνει ένα μεγάλο βήμα παραπέρα.
Τα Cryptos μπορεί να χρησιμοποιηθούν ανώνυμα και διασυνοριακά, καθιστώντας το ιδανικό για φοροδιαφυγή.
Θα μπορούσε, σύμφωνα με τον οικονομολόγο Michel Hanson , να μετατρέψει τις ΗΠΑ στη «νέα Ελβετία».
Ο Hanson έγραψε: «Οι ΗΠΑ βλέπουν τη δράση ως προορισμό για τους φοροφυγάδες, τους εγκληματίες και άλλους του κόσμου ως μια θετική εθνική στρατηγική.
Το σχέδιο δεν είναι να καταδικάσει το φορολογικό έγκλημα και τις πιο βίαιες εγκληματικές δραστηριότητες, αλλά να επιδιώξει να κερδίσει από το να είναι ο τραπεζίτης για αυτές τις λειτουργίες».
Ο μακροοικονομολόγος Luc Gromen υποστηρίζει ότι, αποκλείοντας ένα θαύμα παραγωγικότητας μέσω της τεχνητής νοημοσύνης ή μια σημαντική ανακάλυψη στη φθηνή ενέργεια, οι ΗΠΑ έχουν τρεις επιλογές, καμία από αυτές ανώδυνη:
Πρέπει να μειώσουν τις αμυντικές δαπάνες και τα δικαιώματα κατά τουλάχιστον 30%, μπορεί οδηγήσουν σε χρεοκοπία εν μέρει ή μπορεί να διογκώσει το χρέος.
Οι δύο πρώτες επιλογές είναι πολιτικά δυνατές μόνο σε περίπτωση εθνικής έκτακτης ανάγκης, η τελευταία θα προκαλέσει χρόνια εξαιρετικά υψηλού πληθωρισμού.
Επιπλέον, λέει ο Gromen, οι ΗΠΑ θα πρέπει να επαναβιομηχανοποιηθούν για να μειώσουν την εξάρτησή τους από ξένους κατασκευαστές ακόμη και για τα πιο βασικά προϊόντα.
Ο επόμενος πρόεδρος των ΗΠΑ θα πρέπει να διαμορφώσει μια βιομηχανική πολιτική, ή ακόμα καλύτερα, ένα εθνικό σχέδιο για να επαναπροσδιορίσει την κοινωνία και την οικονομική σφαίρα.
Βραχυπρόθεσμα, δεν υπάρχει λόγος αισιοδοξίας.
Ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ Donald Trump έδωσε την ευλογία του στα cryptos.
Η εκστρατεία επανεκλογής του δέχεται δωρεές σε κρυπτονομίσματα και έχει ορκιστεί να τιμωρήσει τις χώρες που σταματούν να χρησιμοποιούν το δολάριο.
Αυτό δεν μοιάζει με σχέδια αναδιαμόρφωσης του χρηματοπιστωτικού συστήματος.
Τα αποθεματικά νομίσματα βρίσκονται σε αποδρομή.
Είναι απομεινάρια της εποχής της αποικιοκρατίας, η οποία λαμβάνει οριστικά τέλος...
www.bankingnews.gr